Φέτος τον Αύγουστο το Φεστιβάλ Νάξου κλείνει 25 χρόνια διαρκούς παρουσίας στα πολιτιστικά πράγματα του νησιού, αλλά και ευρύτερα των Κυκλάδων.
Με δεκάδες παραστάσεις, συναυλίες, εικαστικές εκθέσεις και δρώμενα μέχρι σήμερα, με επίκεντρο τον πύργο Μπαζαίου, ένα επιβλητικό μεταβυζαντινό κτίσμα, το οποίο «κοιτάζει» τον κάμπο του Σαγκρίου, σχεδόν στο κέντρο της Νάξου, αλλά και με διάφορες παρεμβάσεις σε χαρακτηριστικά σημεία του νησιού, το φεστιβάλ αποτελεί σημείο αναφοράς για τα πολιτιστικά πράγματα του νησιού, αλλά και πέρα από αυτό, καθώς, ειδικά στον τομέα των εικαστικών – και όχι μόνο –, έχει καταφέρει να προσελκύσει καλλιτέχνες από διάφορες χώρες.
Ύστερα από 25 χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας, ακόμα και την περίοδο της πανδημίας της COVID-19, θα περίμενε κάποιος ότι το βασικό μέλημα των διοργανωτών του φεστιβάλ θα ήταν ο αναστοχασμός πάνω στα όσα έχουν επιτευχθεί ως σήμερα και ο σχεδιασμός για το μέλλον της διοργάνωσης, από άποψη χαρακτήρα, ύφους, καλλιτεχνικής παραγωγής και στόχων. Ωστόσο, ο Στέλιος Κρασσανάκης και ο Μάριος Βαζαίος, οι «ψυχές» του φεστιβάλ και οι άνθρωποι που με προσωπική εργασία, κόπο και όραμα για το νησί, το έφεραν εκεί που βρίσκεται σήμερα, ασχολούνται σε καθημερινή βάση με πολύ πιο… πεζά πράγματα.
Όπως, για παράδειγμα, πότε οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού θα δεήσουν να δώσουν άδεια λειτουργίας κυλικείου, ώστε οι επισκέπτες του φεστιβάλ να μπορούν να προμηθευτούν ένα μπουκαλάκι νερό, έναν καφέ ή ένα ποτό όταν πηγαίνουν στον πύργο για να δουν μια έκθεση ή να παρακολουθήσουν μια συναυλία. Η άδεια αυτή εκκρεμεί εδώ και μήνες και, μάλιστα, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο Μ. Βαζαίος, πρόσφατα δέχθηκαν και την επίσκεψη της αστυνομίας, η οποία πήγε στον πύργο για να διαπιστώσει ότι δεν υφίσταται λειτουργία κυλικείου.
Τα πράγματα δεν ήταν πάντα έτσι. Μέχρι το 2015, μαζί με την άδεια για τις εκδηλώσεις, η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου χορηγούσε και την άδεια για το κυλικείο, κάτι απολύτως λογικό, αν σκεφθεί κανείς ότι, για παράδειγμα, οι περισσότερες συναυλίες που δίδονται στον πύργο – από γνωστούς καλλιτέχνες της έντεχνης μουσικής, όπως η Μαρία Φαραντούρη, ο Διονύσης Σαββόπουλος ή ο Φοίβος Δεληβοριάς, ο Ορφέας Περίδης και η Σαβίνα Γιαννάτου πρόσφατα, μέχρι τζαζίστες από το εξωτερικό – είναι sold out, και στη γύρω περιοχή δεν υπάρχει κάποιο κατάστημα για να προμηθευτεί το κοινό ένα αναψυκτικό ή λίγο νερό.
Φεστιβάλ χωρίς κυλικείο
Ωστόσο, από το 2015 και εντεύθεν, η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου κωλυσιεργεί, χωρίς προφανή εξήγηση, με αποτέλεσμα φέτος το φεστιβάλ να πλησιάζει στο τέλος του και ακόμη η άδεια να μην έχει δοθεί.
Έτσι, στην καθημερινή ρουτίνα των διοργανωτών, εκτός από το αμιγώς οργανωτικό κομμάτι του φεστιβάλ – πότε θα έλθουν οι καλλιτέχνες, πού θα μείνουν, πότε θα κάνουν πρόβα, κ.λπ. – πλέον περιλαμβάνονται και απειράριθμα τηλεφωνήματα στο υπουργείο μήπως και οι αρμόδιοι υπάλληλοι αποφασίσουν να κινητοποιηθούν και να δώσουν το «πράσινο φως» για τη λειτουργία του κυλικείου.
«Είναι μια ψυχοφθόρα κατάσταση, που αντανακλά αρνητικά και στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, τη στιγμή, μάλιστα, που το ίδιο το υπουργείο Πολιτισμού παρέχει την αιγίδα του στο φεστιβάλ και το επιχορηγεί αδιαλείπτως ήδη από την ίδρυσή του» λέει ο Κρασσανάκης, ο οποίος προσθέτει ότι αυτό δεν είναι καν το μοναδικό πρόβλημα που η διοργάνωση καλείται να αντιμετωπίσει.
«Ευτυχώς έχουμε νερό από γεώτρηση», σημειώνει ο Μ. Βαζαίος, του οποίου η οικογένεια αγόρασε τον πύργο από το Ελληνικό Δημόσιο τον 19ο αιώνα και ο ίδιος φρόντισε για την αναστήλωσή του. «Ειδάλλως ο Δήμος Νάξου δεν δείχνει διατεθειμένος να συνδέσει τον πύργο στο δίκτυο ύδρευσης» προσθέτει με νόημα.
Θα περίμενε κάποιος η δημοτική αρχή να στηρίζει ένα εγχείρημα υψηλού κύρους και μείζονος προστιθέμενης αξίας για το νησί, όμως ο Κρασσανάκης και ο Βαζαίος σημειώνουν με νόημα ότι «θα ήμασταν ικανοποιημένοι αν ο δήμος δεν μας έφερνε εμπόδια, ας μην μας στηρίζει, δεν πειράζει. Άλλωστε τόσα χρόνια το φεστιβάλ δέχεται την υποστήριξη και την αρωγή των φίλων και χορηγών του, αλλά κυρίως την αγάπη του κόσμου και έτσι έχει φτάσει ώς εδώ. Απλώς, ας μην μας κάνουν τη ζωή δύσκολη».
Οι βαθύτεροι λόγοι
Ωστόσο, σύμφωνα με τους διοργανωτές του φεστιβάλ, πίσω από όλα αυτά κρύβεται κάτι πιο βαθύ: η προσπάθεια της Εκκλησίας να έχει λόγο και να παρεμβαίνει στη λειτουργία του πύργου, ο οποίος μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα ήταν μοναστήρι, μέχρι που οι τελευταίοι μοναχοί το εγκατέλειψαν και περιήλθε στην ιδιοκτησία του νεοσύστατου τότε ελληνικού κράτους. Μάλιστα, στα τέλη του 19ου αιώνα, με βασιλικό διάταγμα δημοπρατήθηκε από το Ελληνικό Δημόσιο και αγοράστηκε από την οικογένεια Μπαζαίου (Baseggio), στους απογόνους της οποίας ανήκει έως σήμερα.
Όπως εξηγούν οι Κρασσανάκης και Μπαζαίος, η δικαστική προσπάθεια της Εκκλησίας να αποκτήσει δικαιώματα στον πύργο έπεσε στο κενό, καθώς οι τίτλοι ιδιοκτησίας του πύργου είναι σαφείς, επίσημοι και δεν επιδέχονται αμφισβήτησης, παρά τα επιχειρήματα περί του αντιθέτου. Ωστόσο, υποστηρίζουν, η προσπάθεια αυτή έχει λάβει διάφορες άλλες μορφές, λιγότερο φανερές, εικάζοντας ότι και το ζήτημα του κυλικείου εντάσσεται σε αυτές. Οι ίδιοι δηλώνουν, πάντως, ότι δεν προτίθενται να το βάλουν κάτω και να υποχωρήσουν.
«Όταν αρχίσαμε την προσπάθεια με το φεστιβάλ, αναδεικνύοντας υποδειγματικά ένα μνημείο, το κάναμε με δικά μας μέσα, το ίδιο θα συνεχίσουμε και τώρα, πόσο μάλλον αφού δίπλα μας έχουμε πλέον την αμέριστη συμπαράσταση του πνευματικού και καλλιτεχνικού χώρου, την αγάπη ενός διεθνούς κοινού, την αποδοχή της τοπικής κοινωνίας και των ΜΜΕ» υπογραμμίζουν.
Με πληροφορίες από τη σελίδα topontiki.gr
#ΦεστιβάλΝάξου #ΠύργοςΜπαζαίου #Νάξος #Πολιτισμός #Συναυλίες #Εικαστικά #naxospress
