Τόπος: Απείρανθος. Χρόνος; Κυριακή 3 Μαρτίου. Κυριακή του Ασώτου. Ωρα λίγο μετά τη 1 το μεσημέρι και η πλάτσα του χωριού θα γεμίσει από εκατοντάδες ανθρώπους που θέλουν να διασκεδάσουν… Να γιορτάσουν τις Απόκριες που διανύουμε..
Και η πρόσκληση είναι ξεκάθαρη: Την Κυριακή γύρω στη 1:00 θ’ ανάψουν τα κάρβουνα και τα τζαμπουνοντουμπακα, όσο περνάει η ώρα το γλέντι θα “ανάβει “,η τζαμποάνα θα δώσει τη θέση της στο βιολί και τούμπαλιν…
Ανεβείτε στ’ Απεραθου να κεράσουμε ένα κρασί και να αφήσουμε τις έννοιες για λίγο στην άκρη.
Τα χοιροσφραισματα κι ο Πολιτιστικός Σύλλογος δίνουν την έναρξη γι’ αυτό που πρόκειται να έρθει…
Όσο για το τι είναι τα χοιροσφάγια; Σίγουρα, πάντως δεν θα δούμε την όλη διαδικασία (το σφάξιμο του χοίρου) αλλά από εκεί και πέρα θα απολαύσουμε όλα τα υπόλοιπα… κοινώς τους μεζέδες και το κρασί αλλά και το χορό..
Και η ιστορία; Πρόκειται για ένα παραδοσιακό αποκριάτικο έθιμο της Νάξου. Έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα, όταν το κρέας ήταν λιγοστό και η διαδικασία της σφαγής των ζώων ήταν ομαδική δουλειά. Τα χοιροσφάγια έχουν θυσιαστικό χαρακτήρα και απηχούν αρχαίες εξιλαστήριες και καθαρτήριες θυσίες που συνοδεύονται από προσπάθεια πρόβλεψης του μέλλοντος (μάντεμα).Στη Νάξο οι εκδηλώσεις της λαϊκής λατρείας ενσωματώθηκαν στην αγροτική οικονομία. Η εκτροφή του χοίρου εξασφάλιζε στην οικογένεια κρέας και λίπος για ολόκληρη τη χρονιά. Για τη σφαγή του οι άνδρες κάθε χωριού ακολουθούσαν ιδιαίτερη εθιμοτυπία.
Τοποθετούσαν μεγάλα κομμάτια χοιρινού στα καζάνια που έβραζαν στο λίπος τους και αποθηκεύονταν στη συνέχεια σε δοχεία μέσα σε αυτό (γλίνα). Από τη διαδικασία αυτή παράγονταν συχνά λουκάνικα και ζαμπόν επίσης.
Με τον τρόπο αυτό το κρέας αποθηκευόταν για πολύ καιρό. Σε παλαιότερες εποχές στη διαδικασία συμμετείχε όλο το χωριό και η συνοδεία της μουσικής ήταν απαραίτητη. Σχηματίζονταν παρέες στα σπίτια και δοκίμαζαν τους χοιρινούς μεζέδες και παρασκεύαζαν τα λουκάνικα.