Τρίτη, 6 Μαΐου, 2025
ΑρχικήΜΜΕΝάξος - Καλόξυλος: Ο κλώτσος που ...ζωντάνεψε το χωριό

Νάξος – Καλόξυλος: Ο κλώτσος που …ζωντάνεψε το χωριό

|

Ενα «ξεχασμένο» χωριό της Νάξου έγινε… ταμπλό βιβάν και για ένα τριήμερο έδειξε σε μικρούς και μεγάλους πως ζούσαν οι κάτοικοί του έως τα μέσα του περασμένου αιώνα

«Στη Νάξο, στην εύφορη κοιλάδα της Τραγαίας, βρίσκεται μια μικρή όαση που η φύση προίκισε κι ο άνθρωπος σεβάστηκε: ο Καλόξυλος. Ενας οικισμός που πέταξε πριν δεκαετίες τα ρολόγια και σεργιανάει ξυπόλητος στα στενά σοκάκια με τις άλικες τριανταφυλλιές και τις ασβεστωμένες μάντρες. Ανθρώπινος και φιλόξενος, σου απλώνει το χέρι και σε τραβάει στον κόσμο του». 

Του Γιάννη Βασαλάκη (*) 

kaloxilos1.jpgΜοιάζει με αρχή παραμυθιού και θα μπορούσε να είναι έτσι. Ο Καλόξυλος είναι ένα «άγνωστο» μικρό χωριό της Νάξου, σχεδόν έρημο πια -καμιά σαρανταριά άνθρωποι ζουν εκεί μόνιμα. Ομως πριν από μερικές ημέρες μπήκε ξανά στον χάρτη του νησιού και εκατοντάδες παιδιά έτρεξαν ξανά στα καλντερίμια του· τόσα παιδιά είχαν να βρεθούν εκεί πάνω από μισό αιώνα. Αφορμή ήταν το τριήμερο εκδηλώσεων «Δώστου Κλώτσο να Γυρίσει» που οργάνωσαν εθελοντές και κάτοικοι του χωριού, οι οποίοι εδωσαν αφορμή να αρχινίσει ένα ταξίδι στο παρελθόν.
 
Μικροί και μεγάλοι εθελοντές έστησαν ταμπλό βιβάν αναπαριστώντας σκηνές των αρχών και του μέσου του περασμένου αιώνα που οι περισσότεροι σήμερα βλέπουμε μόνο σε βιβλία: στο τρίστρατο καθόταν ο φωτογράφος με το μοντέλο του να ποζάρει, ο λατερνατζής βόλταρε με την τσιγγάνα να τον συνοδεύει, πιο πέρα οι τσαγκάρηδες έφτιαχαν τα παραδοσιακά «ξώραφα» αξώτικα υποδήματα, ο τελευταίος αγγειοπλάστης του νησιού έπαιζε στα δάχτυλά του τον πηλό στον τροχό του, πιο κάτω τα μικρά έκαναν ουρά στον παγωτατζή με το παλιό ποδήλατο – ψυγείο της ΕΒΓΑ.

Αλλες γυναίκες έπλεκαν ή έπλυναν στη βρύση. Αλλες άνοιξαν τα σπίτια τους και έβγαλαν να κεράσουν ταψιά με γλυκά.

Η «παραμυθού» αφηγούνταν στον ίσκιο της γριας βελανιδιάς ιστορίες για τις Καλοκυράδες, τις αξώτισσες νεράιδες. Τα παιδιά κυνήγησαν τον θησαυρό τρέχοντας χωρις να νοιάζονται αν θα τα χτυπήσει κάποιο αυτοκίνητο. Κι όταν έπεσε το βράδυ, στη μικρή πλάτσα μπροστά στο ερειπωμένο καφενείο «Ουάσινγκτον», στήθηκε ο μπερντές και βγήκε ο Καραγκιόζης, ενώ στα σκαλιά της εκκλησίας έγιναν οι μουσικές βεγγέρες όπως τον παλιό καιρό.
 
 foto-kaloxilos.jpgΗ ιδέα ξεκίνησε από τον πολυπράγμονα αξιώτη καλλιτέχνη Γιώργο Καμβύση που ζωντάνεψε με ζωγραφιές του πολλές από τις πόρτες των εγκατελειμμένων σπιτιών του οικισμού και τον Φλώριο Χωριανόπουλο που μένει μόνιμα στο χωριό διατηρώντας εκεί μία μοναδική στο είδος της λαογραφική συλλογή (όσοι πάτε αξίζει μια επίσκεψη) συγκεντρωνοντας μεταξύ άλλων αντικείμενα παλιών επαγγελματιών της Νάξου -πολλά από τα οποία χρησιμοποιήθηκαν στις αναπαραστάσεις.

Δεκάδες όμως «ανήσυχοι» άνθρωποι ψήθηκαν και συνεργάστηκαν είτε στο προσκήνιο είτε στη… λάντζα, για μια όμορφη δράση πολιτισμού, που έφερε χαμόγελα και θύμισες σε όσους έτυχε να βρεθούν στον Καλόξυλο.

Σε όλους αυτούς αξίζει ένα μεγάλο μπράβο. «Και τώρα που συνηθίσαμε; Θα μας λείψει αυτή η γιορτή, το είχαμε ανάγκη», έλεγαν οι λιγοστοί κάτοικοι αλλά και επισκέπτες μόλις το τριήμερο ολοκληρώθηκε. Πολλοί φάνηκαν διψασμένοι για να δουλέψουν για κάτι αντίστοιχο. Ισως στον Καλόξυλο, ίσως και σε άλλα μικρά άγνωστα χωριά στη Νάξο.

Πέρα από τα τουριστικά μέρη, υπάρχουν πάμπολλες «άγνωστες», ξεχασμένες γωνιές στο νησί που περιμένουν να ξαναζωντανέψουν. Τέτοιες δράσεις συνεργασίας χρειάζονται παντού. Οχι οργανωμένες από επίσημους φορείς, αλλά από παρέες. Αλλωστε αυτές γράφουν Ιστορία, το τραγουδάει και ο Νιόνιος. Ραντεβού, λοιπόν, του χρόνου.

Info 

Συνδιοργανωτές των δράσεων και εκδηλώσεων ήταν η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Καλόξυλου Νάξου και η Ένωση Ξενοδόχων Νάξου. 

(*) Κείμενο του Γιάννη Βασαλάκη στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας “Τα Νέα” (09/08) 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Σαντορίνη: Κορυφαίο νησί της Ευρώπης για 12η συνεχόμενη χρονιά στα Leisure Lifestyle Awards

Διεθνής επιβεβαίωση για την τουριστική υπεροχή του νησιού στο περιοδικό Global Traveler – Ανάμεσα στους μεγάλους νικητές και η Ελλάδα για τα ιστορικά της αξιοθέατα

Isea: Καταγγελία για παράνομη αλίευση προστατευόμενου καρχαρία Mako στην Κέα

Ο Ρυγχοκαρχαρίας Isurus oxyrinchus είναι αυστηρά προστατευόμενο είδος – Το περιστατικό καταγγέλθηκε στις λιμενικές αρχές για άμεση διερεύνηση

Η Σαντορίνη πάει… Μέγαρο: Φιλαρμονική και χορωδία του Δήμου Θήρας στο 19ο Διεθνές φεστιβάλ μουσικών συνόλων

Μια σπουδαία μουσική αποστολή ταξιδεύει από τη Σαντορίνη στην καρδιά της Αθήνας, μεταφέροντας ήχο, πολιτισμό και συγκίνηση

Κίνηση Προστασία Νησίδων: “Αντίσταση” από τις τοπικές (Νάξου) κοινωνίες στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η πρώτη ενημερωτική εκδήλωση στο Χαλκί της Νάξου για τις επιπτώσεις των αιολικών πάρκων – Συνεχίζεται η δράση της “Κίνησης για την Προστασία των Νησίδων”

“Smart Islands”: 2ο Παγκόσμιο Συνέδριο στο Καστελόριζο (20 – 21 Σεπτεμβρίου)

Το 2ο Παγκόσμιο Συνέδριο «Smart Islands» στο Καστελόριζο 20 – 21 Σεπτεμβρίου

Naxos Medical: Εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας, έλευση χειρουργού Εμμανουήλ Τσίγκου

Σε συνεργασία με τον χειρουργό Εμμανουήλ Τσίγκο, το ιατρικό κέντρο ενισχύει την υγειονομική κάλυψη του νησιού — Νέα επίσκεψη την Τετάρτη 7 Μαΐου

Avaton 1739: Η γαστρονομική εμπειρία στην καρδιά του Κάστρου της Νάξου

Ένα all-day café & wine bar που συνδυάζει την ιστορία, την παράδοση και τη σύγχρονη κυκλαδίτικη γαστρονομία, με φόντο την πανοραμική θέα της Χώρας.

Νάξος – Φιλώτι (Oxford School): Όταν η γνώση συναντά τον σεβασμό και την ευαισθησία

Ένα απόγευμα με περιεχόμενο και ουσία από το Oxford School – Κέντρο Ξένων Γλωσσών της Μαράκη Κατερίνας, με θέμα τη σημασία των ορίων και την επιβράβευση της εκπαιδευτικής προσπάθειας

Καλοκαιρινή εξόρμηση Raptor Club Greece στη Νάξο το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος

Για πρώτη φορά οι ιδιοκτήτες των εντυπωσιακών pick-up επιλέγουν Κυκλάδες και ξεκινούν από τη Νάξο, με ένα τριήμερο χαλάρωσης, εξερεύνησης και απολαυστικής οδήγησης

Κίμωλος: Στα “κρυφά διαμάντια” της Ελλάδας για το 2025 σύμφωνα με τους Times του Λονδίνου

Οι Βρετανοί αναζητούν αυθεντικές εμπειρίες και η Κίμωλος γίνεται ξανά επίκεντρο, με το Χωριό να ξεχωρίζει για την απλότητα, την ηρεμία και την πολιτιστική του ταυτότητα

Νάξος – Κινητοποίηση στη ΔΟΥ: Διαμαρτυρία επαγγελματιών για το ψηφιακό πελατολόγιο (video)

Επιχειρηματίες και επαγγελματίες από τη Νάξο διαμαρτύρονται για ένα μέτρο που χαρακτηρίζουν άδικο και ανεφάρμοστο – «Επιβαρύνει αδικαιολόγητα τις μικρές επιχειρήσεις», δηλώνει ο Κ. Φαρκώνας.

Κουφονήσι: Μπαίνει νέο πλοίο; από 3 Ιουνίου το πρωινό δρομολόγιο του Blue Star Naxos

Ενημέρωση από τον ΣΤΕΚ για τις φετινές συνδέσεις, τις ανησυχίες των επαγγελματιών και τις επερχόμενες ανακοινώσεις της Hellenic Seaways – Blue Star Ferries σχετικά με την ακτοπλοϊκή σύνδεση του Κουφονησίου

Τάβλι – 11ο Πανναξιακό Πρωτάθλημα: Ο Παναγιώτης “Βράχος” Σορώκος νέος πρωταθλητής!

Το κονκλάβιο στο Βατικανό μπορεί να περιμένει – στη Νάξο έχουμε νέο βασιλιά του τάβλι και το όνομά του γράφτηκε με ζάρια και μαεστρία!

Νάξος: Ο Προφήτης Ηλίας “ζητά βοήθεια” – Ένα μνημείο κινδυνεύει να σωπάσει

Ο ιστορικός ναός στην Παλιά Χώρα στέκει πληγωμένος από τον χρόνο και τη σιωπή, καθώς οι προσπάθειες αποκατάστασής του παραμένουν στάσιμες για πάνω από μία δεκαετία.

Διήμερο Πολιτισμού στη Νάξο με τα “Αξοπατήματα” και το 5ο Γυμνάσιο Κοζάνης

Η μουσική, ο χορός και τα έθιμα ενώνουν Κοζάνη και Νάξο σε ένα γιορτινό διήμερο πολιτιστικών ανταμωμάτων

Στ. Φουτάκογλου: Το περίπτερο της πλατείας πρώην Δημαρχείου, που φεύγει σιωπηλά (!!!)

Μνήμες, άνθρωποι, ιστορίες δεκαετιών γύρω από ένα μικρό περίπτερο που αποτέλεσε σταθερό σημείο αναφοράς για γενιές Χωραϊτών - Η τοποθέτηση του Στράτου Φουτάκογλου

Δονούσα – Μια νησίδα μνήμης και ταυτότητας: Παρουσιάζεται το Ιστορικό Αρχείο του νησιού

Αφηγήσεις, φωτογραφίες, ντοπιολαλιά και γενεαλογικά ίχνη συνθέτουν το πολιτιστικό αποτύπωμα της Δονούσας, μέσα από ένα ψηφιακό αρχείο που τιμά το χθες και εμπνέει το αύριο.

Νάξος – Λιμεναρχείο: Αλλαγές σε στάθμευση και στάση οχημάτων στην χερσαία ζώνη από την 1η Μαϊου

Έκκληση από το Λιμεναρχείο Νάξου για συνεργασία προς τους οδηγούς ενόψει της θερινής περιόδου και της αυξημένης κυκλοφορίας στο κέντρο της πόλης - Τι αλλάζει από την 1η Μαϊου

Νάξος: Μία εικόνα που προκαλεί δέος, πραγματικότητα ή όχι;

Ένα βιομηχανικής κλίμακας έργο απειλεί το φυσικό, πολιτιστικό και κοινωνικό κεφάλαιο της Νάξου και των Κυκλάδων, με επιπτώσεις που ξεπερνούν την ενεργειακή "ανάπτυξη" - Δύο ομιλίες σήμερα και αύριο. Που; Πότε;

Περιβαλλοντικός Συναγερμός στην Πλάκα Νάξου: Αυθαίρετες Παρεμβάσεις Απειλούν το Οικοσύστημα

Καταγγελίες για σοβαρές παραβιάσεις στη ζώνη Natura 2000 φέρνει στη Βουλή η βουλευτής Σοφία Ασημακοπούλου – Απαιτούνται άμεσα μέτρα προστασίας και αποκατάστασης