Στην Ελλάδα του 2019 ένας επιχειρηματίας μπορεί να καταβάλει 40 εκατομμύρια ευρώ και να αγοράσει μία εταιρία αξίας 350 εκατομμυρίων… Πως γίνεται; Η απάντηση στο κείμενο που ακολουθεί αλλά και ερωτήματα που γεννήθηκαν μέσα από αυτή τη συμφωνία
Στις 7 Ιουλίου, η Νέα Δημοκρατία ανέλαβε τα ηνία της χώρας. Το ποσοστό της άγγιξε το 40%. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι, πλέον, και με τη βούλα πολύ ισχυρή, τουλάχιστον κοινοβουλευτικά, καθώς διαθέτει απόλυτη πλειοψηφία 158 βουλευτών. Άρα, δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία του στιλ, «Να, εμείς θέλαμε, αλλά οι κυβερνητικοί εταίροι μάς εμπόδιζαν στην υλοποίηση των στόχων μας».
Του Αλέξανδρου Αρβανιτά
Γνωστά πράγματα, τα οποία ζήσαμε στο παρελθόν, όσες φορές χρειάστηκε να σχηματιστούν συμμαχικά κυβερνητικά σχήματα. Η κυβέρνηση, λοιπόν, θα κριθεί και μάλιστα αυστηρά. Πίστωση χρόνου δεν μπορεί να υπάρξει. Άλλωστε, η νομοθετική πρωτοβουλία της και τα νομοσχέδια τα οποία, τελικά, θα γίνουν νόμοι του κράτους, επηρεάζουν, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, την καθημερινότητά μας. Επίσης, ας μην ξεχνά κανείς ότι τα προηγούμενα χρόνια που η Ν.Δ. ήταν στα πράγματα, δεν διακρίθηκε για πλήρη διαφάνεια ούτε για κτυπήματα στη διαπλοκή. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι η αντιπολίτευση θα βρίσκεται στο απυρόβλητο. Θα κρίνεται και εκείνη. Ειδικά η αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία κυβέρνησε επί σχεδόν πέντε χρόνια, θα κρίνεται το ίδιο αυστηρά, για πράξεις ή παραλείψεις της. Ωστόσο, την… τιμητική της, όπως είναι φυσικό, θα έχουν οι κυβερνώντες. Έτσι γίνεται παντού. Προφανώς εμείς δεν θα πρωτοτυπήσουμε…
ΜΑΡΙΝΑΚΗΣ – NOVA
Αυτές τις μέρες, λοιπόν, πολλή συζήτηση γίνεται για την πρόθεση του κ. Μαρινάκη να αγοράσει την εταιρία Forthnet, η οποία είναι γνωστή με το ψηφιακό μπουκέτο της Nova που διαθέτει. Ο Έλληνας επιχειρηματίας, εκτός από την εφοπλιστική του δραστηριότητα, εσχάτως ασχολείται με τον πολύπαθο κλάδο των media. Διαθέτει ήδη τηλεοπτικό σταθμό, το One, τις εφημερίδες του πρώην ΔΟΛ, «Νέα» και «Βήμα», καθώς και εφημερίδες -πολιτικές και αθλητικές- αλλά και σάιτ δικών του συμφερόντων. Επίσης, διαθέτει το μοναδικό πρακτορείο διανομής τύπου, το Άργος. Αυτό είναι μια άλλη συζήτηση, κατά πώς δηλαδή βρίσκεται εντός των πλαισίων υγιούς ανταγωνισμού κάποιος εκδότης να είναι ταυτοχρόνως και ιδιοκτήτης της μοναδικής εταιρίας η οποία είναι επιφορτισμένη με τη διακίνηση εντύπων των ανταγωνιστών του…
Ας πάμε όμως στα της Nova. Σύμφωνα με τις ασφαλείς πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, η εταιρία είχε -ή σωστότερα έχει- χρέη προς τις πιστώτριες τράπεζες (Εθνική, ALPHA BANK και κατά 3% Τράπεζα Αττικής) ύψους λίγο πάνω από 350 εκατ. ευρώ. Το deal προβλέπει γενναίο κούρεμα περίπου 80%. Ο κ. Μαρινάκης θα καταβάλει δηλαδή περίπου 41 εκατομμύρια και η εταιρία θα περάσει στην ιδιοκτησία του. Να πούμε εδώ ότι ο κ. Βαγγέλης Μαρινάκης είναι ο ιδιοκτήτης της ΠΑΕ Ολυμπιακός και το συνδρομητικό κανάλι κατέχει τα δικαιώματα εκτός της ομάδας του και των αντιπάλων του ΑΕΚ, Άρη, Πανιωνίου, ΑΕΛ, Παναθηναϊκού, Βόλου, Αστέρα Τρίπολης και ΟΦΗ. Δηλαδή, από τις 14 ομάδες που συμμετέχουν στο πρωτάθλημα, η Nova -και κατά συνέπεια ο νέος ιδιοκτήτης της, Β. Μαρινάκης- διαθέτει στο πακέτο τις εννέα. Είτε είναι ευθέως ανταγωνιστικές είτε όχι των «ερυθρολεύκων», μικρή σημασία έχει. Σημασία έχει ότι η χρηματοδοτική ροή αυτών των ομάδων θα εξαρτάται από τον πρόεδρο του Ολυμπιακού.
ΚΟΝΤΡΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ – ΣΥΡΙΖΑ
Η διαμάχη για το συγκεκριμένο deal έφτασε στην αίθουσα του Κοινοβουλίου. Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Νίκος Παππάς, απευθυνόμενος προς τους κυβερνητικούς βουλευτές, είπε: «Κουρεύετε τα χρέη για να εξυπηρετήσετε τον συγκεκριμένο επιχειρηματία». Για να ολοκληρώσει, λέγοντας: «Υπάρχει μια ΠΑΕ η οποία θα ελέγχει τις ταμειακές ροές των άλλων και συζητάμε αν υπάρχει στρέβλωση του ανταγωνισμού ή δεσπόζουσα θέση. Ο Ολυμπιακός θα αποφασίζει αν θα πληρώνονται η ΑΕΚ, ο Πανιώνιος, ο Ατρόμητος. Αυτό εδώ δεν θα είναι πρωτάθλημα, αλλά φαρσοκωμωδία». Στη συνέχεια, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, απάντησε: «Η διαδικασία εξαγοράς της Forthnet ξεκίνησε το 2016, επί ΣΥΡΙΖΑ. Βάλατε όρο να μην το πάρει ο κ. Μαρινάκης ή όποιος κατέχει αθλητική ομάδα, κύριε Παππά;», για να ολοκληρώσει τα σχετικά με την αγορά της Nova από της ΕΡΤ, όπως είχε προτείνει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ: «Εμείς είμαστε υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων και όχι υπέρ των κρατικοποιήσεων».
ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΤΩΡΑ;
Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος κάτοχος ντοκτορά των οικονομικών, προκειμένου να αντιληφθεί ότι η αντίληψη των απανταχού φιλελεύθερων, περί κανόνων της αγοράς και υγιούς ανταγωνισμού, στη συγκεκριμένη περίπτωση πάει περίπατο. Επίσης, δεν πρέπει να μας διαφεύγει η σχέση που έχει ο επιχειρηματίας με την κυβερνώσα παράταξη, ούτε η προσωπική σχέση και κουμπαριά του με την αδελφή του πρωθυπουργού, Ντόρα Μπακογιάννη. Προσωπικά, αισθάνομαι την υποχρέωση να απευθύνω κάποια ερωτήματα στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και στη Νέα Δημοκρατία. Ακόμη και ντόπιοι πολιτικοί παράγοντες, αν θέλουν, μπορούν να απαντήσουν. Κάθε απάντηση θα κριθεί όχι από μένα αλλά από τους αναγνώστες μας. Και βέβαια δεν φιλοδοξώ να απαντήσουν σε μένα. Δεν έχω όντως τέτοιες φιλοδοξίες. Υποχρεούνται, νομίζω, να απαντήσουν στους πολίτες.
Για την αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία διαρρηγνύει τα ιμάτιά της, για το deal: «Γιατί σ’ αυτά τα πέντε χρόνια που κυβερνήσατε, δεν φροντίσατε θεσμικά να μην υπάρχουν τέτοιες εκτροπές; Σας εμπόδισε κανείς; Αν ναι, ποιος και γιατί;».
Δεύτερον: «Λειτούργησαν οι μηχανισμοί ελέγχου την πενταετία που ήσασταν κυβέρνηση, ώστε οι τράπεζες να σταματήσουν τη χρηματοδότηση σε μια ιδιωτική επιχείρηση, η οποία, όπως όλα έδειχναν, δεν είχε δυνατότητα οικονομικής ανάκαμψης;». Και αναφέρομαι σε ιδιωτικούς τραπεζικούς οργανισμούς, καθώς βρισκόμασταν σε μνημονιακή επιτροπεία από την τρόικα.
Και η τελευταία: «Πώς σκοπεύετε να αντιδράσετε, σε περίπτωση που ολοκληρωθεί από τον επιχειρηματία η αγορά της συγκεκριμένης εταιρίας;».
Για δε την κυβέρνηση, καλό είναι να μην κρύβεται πίσω από τα λάθη ή τις παραλείψεις του ΣΥΡΙΖΑ. Άλλωστε, πρώτα απ’ όλα ας εξηγήσουν στους ψηφοφόρους τους πώς συνάδει η συγκεκριμένη αγορά με τις βασικές ιδεολογικές αρχές τους, αυτές που σχετίζονται με υγιή ανταγωνισμό και αγορά, η οποία αποτρέπει τη δημιουργία μονοπωλιακών καταστάσεων.
Όμως, οφείλουν να απαντήσουν σε όλους τους πολίτες τα εξής: «Παρά το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν προέβλεψε μια τέτοια περίπτωση, σκοπεύετε να αναλάβετε νομοθετική πρωτοβουλία για το συγκεκριμένο ζήτημα, ώστε να αποτραπεί η συγκεκριμένη κατάληξη;».
Και το δεύτερο ερώτημα: «Αυτή η διαφορά που προκύπτει των 310 εκατομμυρίων ευρώ πώς θα καλυφθεί; Θα πάνε στο… χιόνι; Θα κληθούν οι πολίτες, σε μια ενδεχόμενη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, να τις σώσουν ξανά από τέτοιες… εύστοχες επενδύσεις; Τι θα γίνει, τελικά;»…
Επίσης, η Επιτροπή Ανταγωνισμού οφείλει να δώσει λύση στα παραπάνω ζητήματα, ώστε να γνωρίσουμε και μεις οι αδαείς κατά πόσον κινούνται εντός πλαισίων του νόμου τέτοιες αγοραπωλησίες. Αξίζει ακόμη ο ΣΥΡΙΖΑ να μας πει τι είδους πρωτοβουλίες θα πάρει, όχι μόνο γι’ αυτό το θέμα, αλλά για κάθε τέτοιο θέμα. Γιατί αν περιμένει να γίνει πράξη η παροιμία «πέσε πίτα να σε φάω», μάλλον θα βλέπει τα τρένα να περνούν.
Κλείνοντας, αξίζει να υπενθυμίσουμε στους κυβερνητικούς παράγοντες ότι, μετά την εκλογική νίκη τους, πανηγύριζαν, γιατί η κανονικότητα επέστρεψε στον τόπο. Αν βεβαίως κανονικότητα εννοούν την επιστροφή σε ένα περίεργο καθεστώς, το οποίο πετάχτηκε στον κάλαθο των αχρήστων, κυρίως από τους δικούς τους ψηφοφόρους, με αποτέλεσμα τα ποσοστά της παράταξης να αγγίξουν πολικές θερμοκρασίες, τότε να είναι σίγουροι ότι λίαν συντόμως θα βρεθούν προ εκπλήξεων. Γιατί οι πολίτες μπορεί να τους ψήφισαν, αλλά μην το δένουν κόμπο ότι θα στηρίξουν οτιδήποτε συγκρούεται με την κοινή λογική. Γιατί μπορεί να… υπερψηφίστηκε η κανονικότητα, αλλά αν οι πολίτες κυβερνηθούν με τέτοιο τρόπο, «σάμπως δεν θα μπορέσουν»…