Προσωρινό «φρένο» στην κατασκευή δύο συγκροτημάτων υπόσκαφων κατοικιών με πισίνες στη Σίφνο, το ένα εκ των οποίων προοριζόταν για ξενοδοχείο, έβαλε το Συμβούλιο της Επικρατείας. Μάλιστα στο σκεπτικό της η επιτροπή αναστολών αναφέρθηκε σε εκτεταμένη ανοικοδόμηση της εκτός σχεδίου περιοχής του νησιού, στη χρήση παράνομων δρόμων για την έκδοση οικοδομικών αδειών και την κατασκευή πλήθους υπόσκαφων και πισινών, που δεν προβλέπονται στο διάταγμα προστασίας του νησιού.
Οσον αφορά εν γένει την έκρηξη της οικοδομικής δραστηριότητας στο νησί, προ ημερών αντιπροσωπεία δήμου και μηχανικών επισκέφθηκε και πάλι το υπουργείο Περιβάλλοντος, ζητώντας παρέμβαση.
Η απόφαση (αρ. 34/2025) εκδόθηκε έπειτα από προσφυγή τριών πολιτών, δύο κατοίκων της Σίφνου και μιας ιδιοκτήτριας εξοχικού, που προσέφυγαν στην επιτροπή αναστολών του ΣτΕ ζητώντας να «παγώσει» την υλοποίηση τεσσάρων οικοδομικών αδειών που αφορούσαν την ανέγερση κτιρίων στην περιοχή Σκουριαλού Απολλωνίας. Το ΣτΕ έκανε δεκτό το κίνητρο των προσφυγόντων, που επικαλέστηκαν το ενδιαφέρον τους για τη διατήρηση και προστασία του παραδοσιακού χαρακτήρα του νησιού.
Κατ’ αρχήν απέρριψε το αίτημα για τις περιπτώσεις εκείνες στις οποίες ήδη είχε χτιστεί ο φέρων οργανισμός, καθώς δεν υπάρχει νόημα δικαστικής προστασίας από κάτι που έχει ήδη σε μεγάλο βαθμό χτιστεί (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι άδειες δεν μπορούν κατά την εκδίκαση της κύριας προσφυγής να ακυρωθούν και τα κτίρια να κηρυχθούν αυθαίρετα). Εκανε όμως δεκτό το αίτημα αναστολής για τις άλλες δύο περιπτώσεις.
Το σκεπτικό της επιτροπής αναστολών παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς το ΣτΕ κάνει σαφή αναφορά στο «κύμα» τσιμέντου στη Σίφνο και τις συνέπειές του. «Η επιτροπή αναστολών πιθανολογεί ότι η υλοποίηση των αντίστοιχων οικοδομικών αδειών θα πλήξει τη φυσιογνωμία της Σίφνου και θα επιφέρει ανεπανόρθωτη βλάβη στο προστατευόμενο, παραδοσιακό, φυσικό και οικιστικό περιβάλλον της μικρής αυτής νήσου, ως ευαίσθητου οικοσυστήματος, ιδίως λόγω της εκτεταμένης επιχείρησης ανοικοδόμησης σε εκτός σχεδίου περιοχή, καθ’ υπέρβαση της φέρουσας ικανότητας της νήσου, της χρήσης παρανόμως διανοιγμένου δρόμου πρόσβασης, της κατασκευής υπόσκαφων κτιρίων και κολυμβητικών δεξαμενών, μη προβλεπόμενων από το ειδικό καθεστώς όρων δόμησης της Σίφνου, αλλά και λόγω της σχεδιαζόμενης εκμετάλλευσης των νέων κτισμάτων για τουριστικούς σκοπούς», αναφέρει. Η αναστολή θα ισχύσει μέχρι την έκδοση απόφασης επί της κύριας προσφυγής.
«Είναι πολύ σημαντικό ότι η επιτροπή αναστολών πιθανολογεί ότι το φυσικό και δομημένο περιβάλλον της Σίφνου βρίσκεται υπό σημαντική πίεση», λέει ο Γιώργος Λιόλιος, δικηγόρος των προσφυγόντων. «Αυτό που επιχειρείται σε όλο το νησί είναι η ιδιωτική πολεοδόμησή του στην εκτός σχεδίου περιοχή για τουριστικούς σκοπούς. Η Σίφνος είναι ένα νησί που προστατεύεται καθολικά. Οι αυστηροί όροι δόμησης που ισχύουν είτε παραβιάζονται είτε ερμηνεύονται κατά το δοκούν από τη διοίκηση ή τους ενδιαφερομένους. Επειδή η έκδοση οικοδομικών αδειών είναι αυτοματοποιημένη, κανείς δεν ελέγχει αν οι άδειες είναι σύννομες». Ο κ. Λιόλιος εκτιμά ότι το νησί βρίσκεται σε πολύ κρίσιμο σημείο. «Η Σίφνος βιώνει μια επιθετική επενδυτική στρατηγική, που αλλοιώνει τη φυσιογνωμία της. Οι πολίτες πρέπει να αναλάβουν δυναμικές πρωτοβουλίες αν θέλουν να σώσουν τον τόπο τους».
Από την πλευρά του, ο Δήμος Σίφνου προσπαθεί να ανακόψει την συντελούμενη καταστροφή. Τον Ιανουάριο το δημοτικό συμβούλιο δέχθηκε τις προτάσεις που υπέβαλαν οι μηχανικοί του νησιού, ώστε να αυστηροποιηθεί το προεδρικό διάταγμα του 2002 που προστατεύει το νησί. Μεταξύ άλλων, το δημοτικό συμβούλιο προτείνει:
# Στην εκτός σχεδίου δόμηση, η ελάχιστη αρτιότητα για νέα ξενοδοχεία να ανέβει από τα 4 στα 10 στρέμματα, υποχρεωτικά με «πρόσωπο» σε νόμιμη δημόσια οδό.
# Στην εκτός σχεδίου δόμηση, να μειωθεί ο συντελεστής δόμησης και αντιστοίχως η συνολική μέγιστη δόμηση.
# Να μην επιτρέπεται η ανέγερση υπόσκαφων κτιρίων.
# Οι πισίνες να επιτρέπονται μόνο σε ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις.
# Να υπάρξει πλήρης προστασία της περιοχής Natura.
Κατόπιν, η δήμαρχος Μαρία Ναδάλη, επικεφαλής μιας επιτροπής με εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας, επισκέφθηκε στα τέλη Φεβρουαρίου τον υφυπουργό Περιβάλλοντος Νίκο Ταγαρά. «Η αγωνία μας είναι ότι μέχρι να εκπονηθεί το τοπικό πολεοδομικό σχέδιο θα έχουμε νέα δεδομένα στο νησί. Για τον λόγο αυτό ζητήσαμε από το υπουργείο να παρέμβει και να αυστηροποιήσει το ισχύον πλαίσιο προστασίας. Το υπουργείο μάς απάντησε ότι ο χρόνος που θα χρειαστεί είναι ο ίδιος με εκείνον που απαιτείται για την ολοκλήρωση του υπό εκπόνηση πολεοδομικού σχεδίου και επιφυλάχθηκε να μελετήσει τις προτάσεις μας. Πάντως, ο κ. Ταγαράς μάς είπε ότι είναι κατά ενός “ξαφνικού θανάτου” στη δόμηση, κάτι που βέβαια ούτε εμείς επιθυμούμε».
Eίναι η δεύτερη φορά που ο Δήμος Σίφνου ζητάει την παρέμβαση του υπ. Περιβάλλοντος. Η προηγούμενη ήταν τον Απρίλιο του 2023, όταν ο δήμος ζήτησε επισήμως να απαγορευτούν τα υπόσκαφα και οι πισίνες στο νησί και αγνοήθηκε από το ΥΠΕΝ. Υπενθυμίζεται ότι το ΥΠΕΝ δεν έχει κινηθεί για την εφαρμογή της απόφασης του ΣτΕ για την εκτός σχεδίου δόμηση (176/23 για την Πάτμο), επιτρέποντας σε κάποιες πολεοδομίες να «ερμηνεύουν» κατά το δοκούν τις προϋποθέσεις, όπως η ύπαρξη «προσώπου» σε αναγνωρισμένη οδό, και να εκδίδουν οικοδομικές άδειες οπουδήποτε.
Με πληροφορίες από τη σελίδα kathimerini.gr