Ηπια ηφαιστειακή δραστηριότητα καταγράφεται το τελευταίο διάστημα στη Σαντορίνη. Ξεκίνησε το καλοκαίρι και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, με πλήθος μικρών σεισμών. Το φαινόμενο παρακολουθείται από τους επιστήμονες, ενώ ενεργοποιούνται και τα σχέδια πολιτικής προστασίας για τρία διαφορετικά σενάρια. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα οι επιστήμονες εκτιμούν ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, καθώς τα ηφαίστεια πάντα «προειδοποιούν» για τη δραστηριότητά τους.
Την «αφύπνιση» του ηφαιστείου της Σαντορίνης ανακοίνωσε προχθές το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας. Οπως ανέφερε, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με τη συμμετοχή εκπροσώπων της επιστημονικής κοινότητας, της τοπικής αυτοδιοίκησης και επιχειρησιακών φορέων. «Σύμφωνα με την εισήγηση της Μόνιμης Επιστημονικής Επιτροπής Παρακολούθησης του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου, καταγράφεται αύξηση της δραστηριότητας στο κεντρικό ρήγμα της Καμένης του βορείου τμήματος της καλδέρας. Γι’ αυτόν τον λόγο η Επιστημονική Επιτροπή παρακολουθεί συνεχώς το φαινόμενο, αναλύει τα δεδομένα και επικαιροποιεί τον σχεδιασμό των ανάλογων δράσεων πρόληψης.
Η ηφαιστειακή αυτή δραστηριότητα είναι παρόμοια με την αντίστοιχη του 2011-2012, η οποία διήρκεσε περίπου 14 μήνες και ολοκληρώθηκε χωρίς κάποιο ηφαιστειακό συμβάν. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, με βάση τα έως τώρα διαθέσιμα δεδομένα, δεν υπάρχει λόγος ιδιαίτερης ανησυχίας», αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου.
Ο Κώστας Παπαζάχος, καθηγητής Σεισμολογίας στο ΑΠΘ, είναι ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Μελέτης και Παρακολούθησης του Ηφαιστείου Σαντορίνης (ΙΜΠΗΣ). «Την περίοδο αυτή έχουμε μια ηφαιστειακή έξαρση ανάλογη με εκείνη του 2011-12, εξηγεί στην «Καθημερινή» και στον Γιώργο Λιάλιο. «Ως γνωστόν, τα ηφαίστεια βρίσκονται σε κατάσταση ύπνωσης από την οποία κατά διαστήματα βγαίνουν και υπάρχει μετακίνηση του μαγματικού υλικού».
Η περιοχή που βρίσκεται σε έξαρση είναι η ίδια με εκείνη του 2011-12, βόρεια από τη Νέα Καμένη. «Η δραστηριοποίηση αυτή εκδηλώνεται προς το παρόν με δύο τρόπους: Η κίνηση του μαγματικού υλικού προκαλεί παραμόρφωση, η οποία έχει ανιχνευθεί από το δίκτυο των μηχανημάτων GPS στο τοπικό ηφαιστειακό παρατηρητήριο του ΙΜΠΗΣ, καθώς και από τα δορυφορικά δεδομένα του European Space Agency. Παράλληλα, έχουμε αυξημένη σεισμική δραστηριότητα στο ρήγμα της Καμένης (που ξεκινάει από την Παλιά Καμένη, περνάει τη Νέα Καμένη και φτάνει στα Φηρά). Οι περισσότεροι σεισμοί είναι πολύ μικροί και δεν γίνονται καν αισθητοί από τους κατοίκους, ιδίως όταν δεν γίνονται προς την πλευρά του νησιού. Προχθές είχαμε έναν σεισμό 3,9 Ρίχτερ, τον μεγαλύτερο μέχρι στιγμής. Να σημειώσουμε ότι οι ρυθμοί παραμόρφωσης και η σεισμική δραστηριότητα είναι αντίστοιχη με εκείνη του 2011-12».
Παρακολούθηση
Οι επιστήμονες παρακολουθούν το φαινόμενο, δεν μπορούν βέβαια να αποφανθούν με βεβαιότητα για το αν και πώς θα εξελιχθεί. «Στη Σαντορίνη δεν γνωρίζουμε πόσες φορές αυτό είχε συμβεί στο παρελθόν. Υπάρχουν όμως γεωλογικά στοιχεία για τις αποκαλoύμενες “αποτυχημένες εκρήξεις”, δηλαδή μαγματικές κινήσεις που δεν οδήγησαν σε έκρηξη. Δεν είναι ασυνήθιστο να υπάρχει μια τέτοια δραστηριοποίηση για ένα διάστημα – το 2011-12 κράτησε 14 μήνες με διάφορα σκαμπανεβάσματα και στο τέλος έσβησε. Το πιο πιθανό είναι και πάλι να συμβεί το ίδιο».
Ενημέρωση
Αντίθετα με το 2011, όταν η έξαρση του ηφαιστείου είχε κρατηθεί μυστική από τον φόβο της επίδρασης στον τουρισμό, η διαχείριση της ηφαιστειακής δραστηριότητας σήμερα φαίνεται πιο κοντά στη σύγχρονη προσέγγιση. «Οι κάτοικοι πρέπει να είναι ενήμεροι, όπως και οι τουρίστες – οι τελευταίοι δεν είναι συνηθισμένοι στη σεισμική δραστηριότητα και πρέπει να γνωρίζουν τι συμβαίνει ακόμα κι αν δεν είναι απειλητικό. Αλλωστε, αυτή η δραστηριότητα μπορεί να κρατήσει μεγάλο διάστημα. Εξάλλου ακόμα και στο σενάριο έκρηξης η κατάσταση είναι απολύτως διαχειρίσιμη, απλώς απαιτεί σωστή οργάνωση», λέει ο κ. Παπαζάχος.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η πολιτεία ενεργοποιεί το σχέδιο πολιτικής προστασίας «Τάλως ΙΙ» και εξετάζει τρία σενάρια: Το πρώτο, η δραστηριότητα να μην εξελιχθεί, όπως έγινε το 2011-12. Δεύτερον, να υπάρξουν μικρές εκρήξεις όπως το 1925-26. Και τρίτον, να γίνει μια μεγαλύτερη έκρηξη όπως αυτή που συνέβη το 726 μ.Χ.
Πάντως οι σεισμοί που συνοδεύουν την ηφαιστειακή δραστηριότητα δεν ξεπερνούν τα 4,5 Ρίχτερ, ενώ το ενδεχόμενο έκρηξης είναι γνωστό στους επιστήμονες μέσα από τη σταδιακή κορύφωση της ηφαιστειακής δραστηριότητας.
Με πληροφορίες από τη σελίδα kathimerini.gr