Δευτέρα, 23 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΚυκλάδεςΙος: Εκδήλωση για τις αναβαθμίδες και τη σημασία τους

Ιος: Εκδήλωση για τις αναβαθμίδες και τη σημασία τους

|

Μία εξαιρετικής σημασίας και επίκαιρη όσο ποτέ εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί σήμερα  Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου στις 18:30 στην αίθουσα Παπαπέτρου στο δημαρχείο της Ίου. Συγκεκριμένα, το μεσογειακό ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (Mediterranean Institute for Nature and Anthropos) MedINA και ο Δήμος Ιητών προσκαλούν κατοίκους και επισκέπτες στην εκδήλωση έναρξης και ενημέρωσης για το έργο Med-RESET με τίτλο “Αναβίωση της παραδοσιακής πρακτικής των λίθινων αναβαθμών σε ρέματα εφήμερης ροής σε άνυδρα νησιά της Μεσογείου. Μια πιλοτική εφαρμογή του θα γίνει στο νησί της Ίου”. 

Το “Mediterranean REsilient imSular Ephemeral sTreams (Med-ΡΕSΕΤ)” πραγματοποιείται με την υποστήριξη του DIMFE – Donors’ Initiative for Mediterranean Freshwater Ecosystems και συγχρηματοδότηση από τον Δήμο Ιητών. Το έργο συντονίζει το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA) και υλοποιείται σε συνεργασία με τους εταίρους Boulouki, Save Ios και WWF Hellas.

Η βασική στόχευση της εκδήλωσης

Η επάρκεια νερού, η διατήρηση σημαντικών οικοσυστημάτων και ειδών και οι σωστά σχεδιασμένες μέθοδοι διαχείρισης των υδατικών πόρων αποτελούν κρίσιμα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι νησιωτικές κοινότητες. Η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους συνεισφέρει στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ευημερία των τοπικών κοινοτήτων και συμβάλλει στην προσαρμογή αυτών των περιοχών στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης.

Στη συγκεκριμένη εκδήλωση, ως κεντρική ιδέα θα αναφερθεί το ότι “αντλώντας γνώση από την παράδοση, τη διεθνή πρακτική και τη βιβλιογραφία, καθώς και από την επιτυχημένη επανεισαγωγή λίθινων αναβαθμών στα Κύθηρα το 2020 και στην Πάρο το 2022, θα εφαρμοστεί η ήπια αυτή πρακτική και στο νησί της Ίου, προσβλέποντας όχι μόνο στην εφαρμογή και μέτρηση του αντίκτυπού της, αλλά και στη συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων καθώς και στην ενημέρωση του κοινού στην Ελλάδα και διεθνώς.”

Γκ. Γκίκας: “Οι ανάγκες σε νερό χρήσης αλλά και πόσιμο νερό, είναι μεγάλες”

Ο δήμαρχος Ίου, Γκίκας Γκίκας, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη” για αυτή τη σπουδαία πρωτοβουλία και εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στην Ίο,  αρχικά αναφέρθηκε στην περίοδο που διανύουμε και πως συνδέεται η συγκεκριμένη εκδήλωση, τονίζοντας, ότι “τις τελευταίες ημέρες, ένα μεγάλο τμήμα της πατρίδας μας υπέστη μια καταστροφή, το μέγεθος της οποίας δεν θα μπορούσε να συλλάβει ο ανθρώπινος νους και αυτό οφείλεται στην καταστροφική δύναμη του νερού, που άλλοτε είναι πηγή ζωής και άλλοτε πηγή δεινών. Στον αντίποδα, η απουσία αυτής της πηγής ζωής σε νησιά του Αιγαίου όπως και η Ίος, με περιόδους ξηρασίας, ελάχιστο ετήσιο ύψος βροχής, γεωμορφολογία που δεν επιτρέπει τον εμπλουτισμό των υδάτινων αποθεμάτων, κάποιες φορές η υπεράντληση των αποθεμάτων αυτών και φυσικά οι πιέσεις που οφείλονται στον τουρισμό και την υψηλή επισκεψιμότητα των τουριστικών προορισμών. Οι ανάγκες σε νερό χρήσης αλλά και πόσιμο νερό, είναι μεγάλες.”

“Μια παραδοσιακή αλλά παρ’ όλα αυτά πρωτοποριακή και δοκιμασμένη τεχνική”

Στη συνέχεια ο κ. Γκίκας αναφέρθηκε στα έργα που γίνονται τα τελευταία χρόνια με στόχο την επάρκεια σε νερό και την κατασκευή αναβαθμών – μικροφραγμάτων στο νησί, λέγοντας, ότι “τα 4 τελευταία χρόνια, ο Δήμος Ιητών έθεσε σε εφαρμογή ένα σχέδιο που είχε σαν στόχο την ορθολογική διαχείριση των υδάτινων αποθεμάτων, την επάρκεια σε νερό χρήσης, ειδικά κατά την θερινή περίοδο, την ευρύτερη διάθεση πόσιμου νερού, την διάθεση επεξεργασμένου νερού, που θα προκύψει από την τριτοβάθμια επεξεργασίας λυμάτων, στην άρδευση καλλιεργήσιμων εκτάσεων και τέλος, στο πλαίσιο σχεδίου πολιτικής προστασίας, την αποτελεσματική προστασία περιοχών σε περιπτώσεις ισχυρών βροχοπτώσεων.” Ολοκληρώνοντας, είπε ότι, “στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου, ο Δήμος Ιητών αποφάσισε να συγχρηματοδοτήσει την κατασκευή αριθμού μικροφραγμάτων, μια παραδοσιακή αλλά παρ’ όλα αυτά πρωτοποριακή και δοκιμασμένη τεχνική, που αποτελεί και το θέμα της εκδήλωσης, κατά την διάρκεια της οποίας οι ομιλητές μας που έχουμε την χαρά να φιλοξενούμε, θα έχουν την ευκαιρία να μας παρουσιάσουν.”

Η σπουδαιότητα των αναβαθμών 

Στα μικρά νησιά το νερό ήταν πάντα περιζήτητο. Οι τοπικές κοινότητες έχουν χρησιμοποιήσει ποικίλες προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, όπως μικρές δεξαμενές, πηγάδια, στέρνες χτισμένες στα υπόγεια των σπιτιών κλπ. Ο σκοπός των ημιμόνιμων λίθινων αναβαθμών ήταν η μείωση της ροής του νερού και η συλλογή μικρών ποσοτήτων αυτού με σκοπό κυρίως την άρδευση. Ωστόσο, αυτοί οι μικροί αναβαθμοί ήταν και παραμένουν σημαντικά για δύο επιπλέον λόγους:

• Αυξάνουν τη διήθηση του νερού και τον εμπλουτισμό των υδροφορέων. Με τη μείωση της ταχύτητας του νερού και τη συγκέντρωσή μέρος αυτού από τους αναβαθμούς έχουμε μεγαλύτερη διείσδυση αυτού στο έδαφος.

• Αποτελούν εστίες βιοποικιλότητας. Οι ρηχές λίμνες που δημιουργούνται αποτελούν μικρές οάσεις για τα άνυδρα νησιωτικά οικοσυστήματα, αποτελώντας κατάλληλους βιότοπους για πολλά είδη χλωρίδας και πανίδας, ιδιαίτερα κατά τις περιόδους ξηρασίας.

Οι αναβαθμοί στο βάθος της ιστορίας

Παραδοσιακά, σε περιοχές όπου η επάρκεια νερού αποτελούσε πάντα πρόκληση, ανάμεσα σε διάφορα τεχνικά έργα (π.χ. στέρνες, γκιόλες, νεραύλακα κλπ), οι μικροί λίθινοι αναβαθμοί κατά μήκος των κοιτών ρεμάτων περιοδικής ροής, αποτελούσαν μια παραδοσιακή πρακτική διαχείρισης του νερού στα νησιά της Μεσογείου, η οποία ιστορικά χάνεται στον χρόνο. Ο σκοπός των αναβαθμών -ή φράγματα ανάσχεσης ή δέσεις όπως είναι επίσης γνωστά σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας- ήταν η μείωση της κλίσης του ρέματος και η συλλογή μικρών ποσοτήτων νερού για την άρδευση των παρακείμενων καλλιεργειών και το πότισμα των ζώων. Ωστόσο, οι υπηρεσίες που πρόσφεραν αυτές οι παραδοσιακές κατασκευές ήταν πολύ περισσότερες από τις προφανείς και σχετίζονταν επιπλέον με την αντιπλημμυρική και αντιδιαβρωτική προστασία, τον εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφορέων, αλλά και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.

Η χρήση τους για τη διαχείριση του νερού αναφέρεται στη Μινωική εποχή, ενώ πιο πρόσφατα καταγράφεται ως συστηματική πρακτική ήδη από το 1930. Οι δέσεις χρησιμοποιούνται και στα έργα ορεινής υδρονομίας για τη συγκράτηση του εδάφους μετά από πυρκαγιές, ενώ στον νησιωτικό χώρο, υπάρχουν δύο αξιόλογες περιπτώσεις: α) στην Απείρανθο της Νάξου όπου υπό τον αείμνηστο Μ. Γλέζο σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν 66 μικρά φράγματα ανάσχεσης, και β) στον Καραβά των Κυθήρων από το Κυθηραϊκό Ίδρυμα Πολιτισμού & Ανάπτυξης (ΚΙΠΑ) και το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA), όπου συνολικά προστέθηκαν 26 λίθινοι αναβαθμοί σε ένα δίκτυο παλαιότερων δέσεων, σε μήκος περίπου 2,5 χλμ. Στη Νάξο και τα Κύθηρα, η θετική επίδραση των αναβαθμών καταγράφηκε από τις μαρτυρίες των κατοίκων των περιοχών αυτών. Ωστόσο, η έλλειψη ενός συστηματικού και επιστημονικού τρόπου καταγραφής των αποτελεσμάτων, ήταν ένα κενό που απέτρεπε τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου αφηγήματος σχετικά με τη χρησιμότητα των δέσεων για τις τοπικές νησιωτικές κοινωνίες.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Στα πορτοκαλί φανάρια… φρενάρουμε ή περνάμε; Τι λέει ο νέος ΚΟΚ

Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας διευκρινίζει πότε ο οδηγός πρέπει να σταματά, πότε μπορεί να συνεχίσει και τι κυρώσεις προβλέπονται.

Ανεβαίνοντας… στο ποδήλατο: Η Μυτιλήνη επενδύει στον εναλλακτικό τουρισμό

Με επίσημη πιστοποίηση και στρατηγικές παρεμβάσεις, ο Δήμος Μυτιλήνης αναδεικνύει το νησί ως προορισμό φιλικό προς το ποδήλατο, επενδύοντας σε ήπιες μορφές τουρισμού και αειφορία

Ο ζωγράφος της θάλασσας: Ο Ιγκόρ Μπορίσοφ και το όνειρο της Κιμώλου

Από τις πασαρέλες της μόδας στα τιρκουάζ νερά των Κυκλάδων, ο Γάλλος καλλιτέχνης αφηγείται πώς η Ελλάδα, η μυθολογία και ένα μικρό νησί τον οδήγησαν στην απόλυτη έμπνευση και προσωπική αναγέννηση.

Ανδρος – Γαύριο: Ένα έργο πνοής για το νέο λιμάνι ξεκινά να γίνεται πραγματικότητα

Με χρηματοδότηση 700.000 ευρώ ξεκινά η μελέτη για την αναβάθμιση και επέκταση του λιμανιού – Το έργο βάζει τέλος στις δυσλειτουργίες και στηρίζει το μέλλον της Άνδρου

Νάξος – Καλοκαίρι δημιουργίας για παιδιά και εφήβους, ξεκινούν τα θερινά εργαστήρια

Μουσική, θέατρο, εικαστικά και δημιουργική γραφή για παιδιά 5 έως 17 ετών – Δωρεάν δράσεις σε Χώρα, Φιλώτι, Βίβλο και Χαλκί

«Βαρκάκια χωρίς δίπλωμα» και ανεξέλεγκτες ταχύτητες: SOS για την ασφάλεια στις ελληνικές θάλασσες

Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Πληρωμάτων Θαλαμηγών κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: Καμία οριοθέτηση, καμία επίβλεψη, κανένα δίπλωμα – μόνο τύχη

Νάξος: Ο Κλήδονας στον Άγιο Αρσένιο αναβάλλεται για αύριο (24/06) λόγω ανέμων

Η φωτιά του Αϊ-Γιαννιού θα ανάψει με ασφάλεια – Μουσική, κεράσματα και παράδοση στην καρδιά του καλοκαιριού

ΑΠΘ – Ο Ανέστης στα 80 του στα θρανία, νίκησε τον χρόνο και τα στερεότυπα

Από εργολάβος δημοσίων έργων σε φοιτητής Πολιτικών Μηχανικών – Ο Ανέστης Λιτοβολής αποδεικνύει πως η μάθηση δεν έχει ηλικία

Σαντορίνη – Α.Ο. Θήρας: Απέκτησε τη διεθνή κεντρική Ανδρομάχη Τσιόγκα

Η ταλαντούχα 23χρονη κεντρική ενισχύει το ρόστερ της Σαντορίνης ενόψει της νέας σεζόν στη Volley League Γυναικών

Συρία – Μακελειό στη Δαμασκό: Τουλάχιστον 22 νεκροί από επίθεση σε ελληνορθόδοξη εκκλησία

Ο πρώτος μεγάλος βομβιστικός στόχος στην πρωτεύουσα της Συρίας από την αλλαγή καθεστώτος – Σοκαρισμένοι οι πιστοί, καταδικάζει η διεθνής κοινότητα

Συνεχής Ενημέρωση: Μεγάλη Πυρκαγιά στην Ορεινή Νάξο, επίκεντρο τη Ράχη του Προφήτη Ηλία στη Μονή (video)

Εναέρια και επίγεια μέσα μάχονται με τις φλόγες στη ράχη της Μονής – Από όχημα που πήρε φωτιά η πιθανή αιτία της πυρκαγιάς (video)

Εκτακτο: Φωτιά σε εξέλιξη στον Κυνίδαρο

Επιχειρούν επίγειες και εναέριες δυνάμεις – Συνδρομή από υδροφόρες των ΟΤΑ για την κατάσβεση της δασικής πυρκαγιάς

«Μπαμπά, τι φαΐ θα φάμε σήμερα;». Το νέο σπιτικό στέκι στη Χώρα Νάξου με καρδιά και ουσία

Όταν η καθημερινή ερώτηση του παιδιού γίνεται γευστική απάντηση για όλη την οικογένεια.

Naxos Meat: Μια νέα επιχειρηματική σελίδα για τη Νάξο, στήριγμα στην τοπική παραγωγή

Η οικογένεια Βασαλάκη επενδύει στον πρωτογενή τομέα, ενισχύοντας το ντόπιο προϊόν με ποιότητα και όραμα

“O Χαρχαλιάς”: Η νέα ταβέρνα στη Μέση Ποταμιά που μαγειρεύει με καρδιά και μνήμες

Στην πράσινη καρδιά της Νάξου, μια αυθεντική ταβέρνα σερβίρει γεύσεις που μυρίζουν πατρίδα, με σεβασμό στην τοπική παράδοση και ζεστή φιλοξενία που σε κάνει να νιώθεις σαν στο σπίτι σου.

Νάξος: Όταν τα σκουπίδια… μιλούν, μήνυμα με σακούλες σε ασυνείδητο οδηγό

Παρκάρισμα "καρφί" δίπλα στους κάδους και η πιο ευφάνταστη απάντηση των κατοίκων: δύο σακούλες σκουπιδιών στο καπό αυτοκινήτου. Νάξος, έχεις ταλέντο!

Όταν τα Raptor συνάντησαν τη Νάξο – Μια τριήμερη εξόρμηση γεμάτη περιπέτεια και Κυκλαδίτικη ψυχή

Με 18 οχήματα και 70 μέλη, το Raptor Club Greece εξερεύνησε τις ομορφιές της Νάξου σε ένα μοναδικό Summer Tour γεμάτο εικόνες, προκλήσεις και φιλοξενία

Ηρώ Μουκίου: «Στη Νάξο βρήκα ξανά τη γαλήνη, όπως στη ζωγραφική και τη θάλασσα»

Η αγαπημένη ηθοποιός μιλά στον Νίκο Σκορδιαλό για τον ρόλο της στη σειρά «Άγιος Έρωτας», την επιστροφή της στην τηλεόραση, την αγάπη της για τη ζωγραφική και τη βαθιά σχέση της με την πίστη και τη νέα γενιά.

Αμοργός – Σεισμός: “Ήρεμη η εικόνα”, λέει ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος

Η δόνηση σημειώθηκε νότια-νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης, με εστιακό βάθος 15,6 χλμ – Δεν αλλάζει η εικόνα ύφεσης στην περιοχή, επισημαίνουν οι σεισμολόγοι

Τραγωδία στο Κουφονήσι: 88χρονη ανασύρθηκε νεκρή από τη θάλασσα

Χωρίς τις αισθήσεις της ανασύρθηκε ηλικιωμένη γυναίκα από τη θαλάσσια περιοχή «Άμμος» στο Κουφονήσι. Ο θάνατός της διαπιστώθηκε στο Ιατρείο Κουφονησίου. Προανάκριση από το Λιμεναρχείο Νάξου.