Δευτέρα, 2 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΚυκλάδεςΙος: Εκδήλωση για τις αναβαθμίδες και τη σημασία τους

Ιος: Εκδήλωση για τις αναβαθμίδες και τη σημασία τους

|

Μία εξαιρετικής σημασίας και επίκαιρη όσο ποτέ εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί σήμερα  Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου στις 18:30 στην αίθουσα Παπαπέτρου στο δημαρχείο της Ίου. Συγκεκριμένα, το μεσογειακό ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (Mediterranean Institute for Nature and Anthropos) MedINA και ο Δήμος Ιητών προσκαλούν κατοίκους και επισκέπτες στην εκδήλωση έναρξης και ενημέρωσης για το έργο Med-RESET με τίτλο “Αναβίωση της παραδοσιακής πρακτικής των λίθινων αναβαθμών σε ρέματα εφήμερης ροής σε άνυδρα νησιά της Μεσογείου. Μια πιλοτική εφαρμογή του θα γίνει στο νησί της Ίου”. 

Το “Mediterranean REsilient imSular Ephemeral sTreams (Med-ΡΕSΕΤ)” πραγματοποιείται με την υποστήριξη του DIMFE – Donors’ Initiative for Mediterranean Freshwater Ecosystems και συγχρηματοδότηση από τον Δήμο Ιητών. Το έργο συντονίζει το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA) και υλοποιείται σε συνεργασία με τους εταίρους Boulouki, Save Ios και WWF Hellas.

Η βασική στόχευση της εκδήλωσης

Η επάρκεια νερού, η διατήρηση σημαντικών οικοσυστημάτων και ειδών και οι σωστά σχεδιασμένες μέθοδοι διαχείρισης των υδατικών πόρων αποτελούν κρίσιμα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι νησιωτικές κοινότητες. Η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους συνεισφέρει στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ευημερία των τοπικών κοινοτήτων και συμβάλλει στην προσαρμογή αυτών των περιοχών στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης.

Στη συγκεκριμένη εκδήλωση, ως κεντρική ιδέα θα αναφερθεί το ότι “αντλώντας γνώση από την παράδοση, τη διεθνή πρακτική και τη βιβλιογραφία, καθώς και από την επιτυχημένη επανεισαγωγή λίθινων αναβαθμών στα Κύθηρα το 2020 και στην Πάρο το 2022, θα εφαρμοστεί η ήπια αυτή πρακτική και στο νησί της Ίου, προσβλέποντας όχι μόνο στην εφαρμογή και μέτρηση του αντίκτυπού της, αλλά και στη συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων καθώς και στην ενημέρωση του κοινού στην Ελλάδα και διεθνώς.”

Γκ. Γκίκας: “Οι ανάγκες σε νερό χρήσης αλλά και πόσιμο νερό, είναι μεγάλες”

Ο δήμαρχος Ίου, Γκίκας Γκίκας, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη” για αυτή τη σπουδαία πρωτοβουλία και εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στην Ίο,  αρχικά αναφέρθηκε στην περίοδο που διανύουμε και πως συνδέεται η συγκεκριμένη εκδήλωση, τονίζοντας, ότι “τις τελευταίες ημέρες, ένα μεγάλο τμήμα της πατρίδας μας υπέστη μια καταστροφή, το μέγεθος της οποίας δεν θα μπορούσε να συλλάβει ο ανθρώπινος νους και αυτό οφείλεται στην καταστροφική δύναμη του νερού, που άλλοτε είναι πηγή ζωής και άλλοτε πηγή δεινών. Στον αντίποδα, η απουσία αυτής της πηγής ζωής σε νησιά του Αιγαίου όπως και η Ίος, με περιόδους ξηρασίας, ελάχιστο ετήσιο ύψος βροχής, γεωμορφολογία που δεν επιτρέπει τον εμπλουτισμό των υδάτινων αποθεμάτων, κάποιες φορές η υπεράντληση των αποθεμάτων αυτών και φυσικά οι πιέσεις που οφείλονται στον τουρισμό και την υψηλή επισκεψιμότητα των τουριστικών προορισμών. Οι ανάγκες σε νερό χρήσης αλλά και πόσιμο νερό, είναι μεγάλες.”

“Μια παραδοσιακή αλλά παρ’ όλα αυτά πρωτοποριακή και δοκιμασμένη τεχνική”

Στη συνέχεια ο κ. Γκίκας αναφέρθηκε στα έργα που γίνονται τα τελευταία χρόνια με στόχο την επάρκεια σε νερό και την κατασκευή αναβαθμών – μικροφραγμάτων στο νησί, λέγοντας, ότι “τα 4 τελευταία χρόνια, ο Δήμος Ιητών έθεσε σε εφαρμογή ένα σχέδιο που είχε σαν στόχο την ορθολογική διαχείριση των υδάτινων αποθεμάτων, την επάρκεια σε νερό χρήσης, ειδικά κατά την θερινή περίοδο, την ευρύτερη διάθεση πόσιμου νερού, την διάθεση επεξεργασμένου νερού, που θα προκύψει από την τριτοβάθμια επεξεργασίας λυμάτων, στην άρδευση καλλιεργήσιμων εκτάσεων και τέλος, στο πλαίσιο σχεδίου πολιτικής προστασίας, την αποτελεσματική προστασία περιοχών σε περιπτώσεις ισχυρών βροχοπτώσεων.” Ολοκληρώνοντας, είπε ότι, “στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου, ο Δήμος Ιητών αποφάσισε να συγχρηματοδοτήσει την κατασκευή αριθμού μικροφραγμάτων, μια παραδοσιακή αλλά παρ’ όλα αυτά πρωτοποριακή και δοκιμασμένη τεχνική, που αποτελεί και το θέμα της εκδήλωσης, κατά την διάρκεια της οποίας οι ομιλητές μας που έχουμε την χαρά να φιλοξενούμε, θα έχουν την ευκαιρία να μας παρουσιάσουν.”

Η σπουδαιότητα των αναβαθμών 

Στα μικρά νησιά το νερό ήταν πάντα περιζήτητο. Οι τοπικές κοινότητες έχουν χρησιμοποιήσει ποικίλες προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, όπως μικρές δεξαμενές, πηγάδια, στέρνες χτισμένες στα υπόγεια των σπιτιών κλπ. Ο σκοπός των ημιμόνιμων λίθινων αναβαθμών ήταν η μείωση της ροής του νερού και η συλλογή μικρών ποσοτήτων αυτού με σκοπό κυρίως την άρδευση. Ωστόσο, αυτοί οι μικροί αναβαθμοί ήταν και παραμένουν σημαντικά για δύο επιπλέον λόγους:

• Αυξάνουν τη διήθηση του νερού και τον εμπλουτισμό των υδροφορέων. Με τη μείωση της ταχύτητας του νερού και τη συγκέντρωσή μέρος αυτού από τους αναβαθμούς έχουμε μεγαλύτερη διείσδυση αυτού στο έδαφος.

• Αποτελούν εστίες βιοποικιλότητας. Οι ρηχές λίμνες που δημιουργούνται αποτελούν μικρές οάσεις για τα άνυδρα νησιωτικά οικοσυστήματα, αποτελώντας κατάλληλους βιότοπους για πολλά είδη χλωρίδας και πανίδας, ιδιαίτερα κατά τις περιόδους ξηρασίας.

Οι αναβαθμοί στο βάθος της ιστορίας

Παραδοσιακά, σε περιοχές όπου η επάρκεια νερού αποτελούσε πάντα πρόκληση, ανάμεσα σε διάφορα τεχνικά έργα (π.χ. στέρνες, γκιόλες, νεραύλακα κλπ), οι μικροί λίθινοι αναβαθμοί κατά μήκος των κοιτών ρεμάτων περιοδικής ροής, αποτελούσαν μια παραδοσιακή πρακτική διαχείρισης του νερού στα νησιά της Μεσογείου, η οποία ιστορικά χάνεται στον χρόνο. Ο σκοπός των αναβαθμών -ή φράγματα ανάσχεσης ή δέσεις όπως είναι επίσης γνωστά σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας- ήταν η μείωση της κλίσης του ρέματος και η συλλογή μικρών ποσοτήτων νερού για την άρδευση των παρακείμενων καλλιεργειών και το πότισμα των ζώων. Ωστόσο, οι υπηρεσίες που πρόσφεραν αυτές οι παραδοσιακές κατασκευές ήταν πολύ περισσότερες από τις προφανείς και σχετίζονταν επιπλέον με την αντιπλημμυρική και αντιδιαβρωτική προστασία, τον εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφορέων, αλλά και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.

Η χρήση τους για τη διαχείριση του νερού αναφέρεται στη Μινωική εποχή, ενώ πιο πρόσφατα καταγράφεται ως συστηματική πρακτική ήδη από το 1930. Οι δέσεις χρησιμοποιούνται και στα έργα ορεινής υδρονομίας για τη συγκράτηση του εδάφους μετά από πυρκαγιές, ενώ στον νησιωτικό χώρο, υπάρχουν δύο αξιόλογες περιπτώσεις: α) στην Απείρανθο της Νάξου όπου υπό τον αείμνηστο Μ. Γλέζο σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν 66 μικρά φράγματα ανάσχεσης, και β) στον Καραβά των Κυθήρων από το Κυθηραϊκό Ίδρυμα Πολιτισμού & Ανάπτυξης (ΚΙΠΑ) και το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA), όπου συνολικά προστέθηκαν 26 λίθινοι αναβαθμοί σε ένα δίκτυο παλαιότερων δέσεων, σε μήκος περίπου 2,5 χλμ. Στη Νάξο και τα Κύθηρα, η θετική επίδραση των αναβαθμών καταγράφηκε από τις μαρτυρίες των κατοίκων των περιοχών αυτών. Ωστόσο, η έλλειψη ενός συστηματικού και επιστημονικού τρόπου καταγραφής των αποτελεσμάτων, ήταν ένα κενό που απέτρεπε τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου αφηγήματος σχετικά με τη χρησιμότητα των δέσεων για τις τοπικές νησιωτικές κοινωνίες.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Β. Φλεριανός: “Η διατήρηση των Κούρων στο Φλεριό δεν αφορά μόνο την ιστορία, αφορά και το παρόν και το μέλλον του τόπου μας”

Ο Βασίλης Φλεριανός μιλά δημόσια για την αξία της αυθεντικότητας και της ιστορικής συνέχειας, προτείνοντας in situ ανάδειξη αντί της απομάκρυνσης των μνημείων από τον τόπο τους.

Νάξος: Η μουσική στήνει σκηνή στο Χαλκί, η Ευρωπαϊκή Γιορτή επιστρέφει για 12η χρονιά!

Ρυθμοί, χαμόγελα και παλμός στο πιο μελωδικό διήμερο του καλοκαιριού – 21 & 22 Ιουνίου, το Χαλκί γίνεται η καρδιά της μουσικής στη Νάξο.

Θαλάσσια Πάρκα: Η Ελλάδα ετοιμάζεται να χαρτογραφήσει την προστασία της θάλασσας

Λίγες ημέρες πριν από τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς στη Νίκαια, η κυβέρνηση αναμένεται να ανακοινώσει δύο μεγάλες ζώνες προστασίας στο Αιγαίο και το Ιόνιο, με στόχο την ουσιαστική διαχείριση και τον έλεγχο των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

Νάξος – Μέλανες: Δύο (από τους τρείς) Κούρους αναμένεται να πάρουν το δρόμο για την υπό κατασκευή Νησίδα Μουσείων

Η απόφαση για τη μεταφορά δύο εκ των τριών ημίεργων Κούρων της Νάξου σε μουσειακό χώρο ανοίγει τον δρόμο για την προστασία και ανάδειξη μοναδικών μνημείων του αρχαίου ελληνικού κόσμου.

Κτικάδος Τήνου: Συγκίνηση στην ανάληψη καθηκόντων του νέου Εφημέριου π. Γεωργίου Παλαμάρη

Με βαθιά ανθρώπινη συγκίνηση, η ενορία του Τιμίου Σταυρού αποχαιρέτησε τον π. Γεώργιο Ανδριώτη και υποδέχτηκε τον νέο της εφημέριο, π. Γεώργιο Παλαμάρη, με τιμή, δάκρυα και ελπίδα.

Πανελλαδικές 2025: Συνεχίζονται τη Δευτέρα με μαθήματα προσανατολισμού

Αρχαία, Μαθηματικά και Βιολογία εξετάζονται αύριο στα ΓΕΛ – Με αισιοδοξία ξεκίνησε η φετινή εξεταστική περίοδος, σύμφωνα με τη Σοφία Ζαχαράκη

Σαντορίνη: Έκτακτη διαφημιστική καμπάνια στο Sky TV για την αποκατάσταση της εικόνας του νησιού

Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου επενδύει 30.000 ευρώ σε καμπάνια στο Ηνωμένο Βασίλειο, εν μέσω προκλήσεων λόγω των σεισμικών φαινομένων

Σύρος: Μπαράζ δικών για τα αιολικά με επίκεντρο κατοίκους και αιρετούς της Τήνου

Περί τους 130 πολίτες, ανάμεσά τους ο δήμαρχος κι η έπαρχος, θα καθίσουν στο εδώλιο, αρχής γενομένης από την προσεχή Δευτέρα, επειδή αντιστάθηκαν με ειρηνικές διαμαρτυρίες στην ετσιθελική εγκατάσταση ανεμογεννητριών στο νησί και αντιμετωπίστηκαν με ξυλοδαρμούς από τα ΜΑΤ και μαζική αγωγή SLAPP

Φολέγανδρος: Αναβαθμισμένο και 24ωρης λειτουργίας το ελικοδρόμιο του νησιού

Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες αναβάθμισης – Ένα από τα καλύτερα ελικοδρόμια στη νησιωτική Ελλάδα, σύμφωνα με τους πιλότους

Mission (Not) Possible: Νορβηγοί, με ενοικιαζόμενο αυτοκίνητο από Νάξο “πιάστηκαν” στα σύνορα

ζευγάρι τουριστών αποφάσισε να... κάνει εξαγωγή ενοικιαζόμενου αυτοκινήτου, αλλά το ταξίδι τους σταμάτησε λίγο πριν τη "μεγάλη έξοδο".

Νάξος – Χείμαρρος: Αποχαιρετισμός στον Γιάννη Ψαρρά, έναν άνθρωπο της προσφοράς

Η εξόδιος ακολουθία του 72χρονου θα τελεστεί σήμερα Δευτέρα 26 Μαΐου στον Ιερό Ναό Ζωοδόχου Πηγής στον Χείμαρρο – Θλίψη στο Τσικαλαριό

Νάξος: «Πώς ένα δημόσιο ακίνητο έγινε ιδιωτική “πλατεία”, η αλήθεια πίσω από την περίφραξη στον Λυώνα»

Σαφές μήνυμα από τον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων για την περίφραξη στον Λυώνα: παράνομη αυθαίρετη χρήση του χώρου, περίφραξη για λόγους ασφάλειας και αποκατάσταση της νομιμότητας

Πάρος: «Κλείνουμε πριν μας κλείσουν», η εστίαση σε απεργία στις 5 Ιουνίου

Σε συμβολικό λουκέτο προχωρούν οι παραλιακές επιχειρήσεις του νησιού – Αντίδραση απέναντι σε τιμωρητικές πολιτικές και κρατική απουσία - Το σχόλιο του Γιάννη Παπαδόπουλου

Νάξος: Έτοιμος ο νέος δρόμος που ενώνει Αγιο Προκόπιο με Κάπαρες (Πλάκα – Αγία Αννα)

Παραδόθηκε στην κυκλοφορία ο νέος οδικός άξονας που συνδέει τον Άγιο Προκόπιο με τις Κάπαρες, μειώνοντας τον χρόνο διαδρομής και αυξάνοντας την οδική ασφάλεια – Ευχαριστίες από τον πρόεδρο της κοινότητας Αγίου Αρσενίου

Νάξος – Μέλανες: Δύο (από τους τρείς) Κούρους αναμένεται να πάρουν το δρόμο για την υπό κατασκευή Νησίδα Μουσείων

Η απόφαση για τη μεταφορά δύο εκ των τριών ημίεργων Κούρων της Νάξου σε μουσειακό χώρο ανοίγει τον δρόμο για την προστασία και ανάδειξη μοναδικών μνημείων του αρχαίου ελληνικού κόσμου.

Παροναξία: “Ηλεκτρική” νύχτα με βροχόπτωση και …λάσπη (πίνακας)

Έντονα φαινόμενα, αστραπές και «λασποβροχές» χτύπησαν τα νησιά των Κυκλάδων – Τα ύψη υετού από το NaxosWeather (πίνακας)

Νάξος – Σύλλογος Μηχανικών: “Όχι σε οριζόντιους περιορισμούς, Ναι, σε στοχευμένο πλαίσιο για τις θερινές οικοδομικές εργασίες”

Ο Σύλλογος εκφράζει έντονο προβληματισμό για την αιφνιδιαστική πρόθεση του Δήμου να επιβάλει οριζόντιους περιορισμούς, χωρίς επαρκή διαβούλευση – Προτείνει στοχευμένο και ρεαλιστικό πλαίσιο που προστατεύει τόσο τον τουρισμό όσο και τον κατασκευαστικό κλάδο.

Κυκλάδες – Blue Star Ferries: Ξεκινούν τα θερινά δρομολόγια του “Blue Star 1”, πρωινό το “Blue Star Naxos”

Από την Κυριακή 1 Ιουνίου, το "Blue Star 1" αναλαμβάνει τη βραδινή αναχώρηση από Πειραιά, ενώ από Δευτέρα 2 Ιουνίου, το "Blue Star Naxos" ξεκινάει τα καθημερινά πρωινά του δρομολόγια προς Πάρο, Νάξο, Μικρές Κυκλάδες, Αμοργό και Αστυπάλαια.

Νάξος – Λυώνας: Όταν ο φράχτης γίνεται σύμβολο απομόνωσης και αντίστασης

Η περίφραξη στην παραλία του Λυώνα της Κορώνου και η οργισμένη αντίδραση των κατοίκων – Ένα πανό που φωνάζει πιο δυνατά από τις λέξεις.

Νάξος: Αναβολή στη συζήτηση για τις θερινές οικοδομικές εργασίες, παράταση διαβούλευσης έως 10 Ιουνίου

Δεν θα ισχύσει από φέτος η ρύθμιση για περιορισμούς στις κατασκευαστικές δραστηριότητες. Συνάντηση διαβούλευσης με οικοδόμους και νέα προθεσμία για προτάσεις.