Τρίτη, 23 Σεπτεμβρίου, 2025
ΑρχικήΚυκλάδεςΙος: Εκδήλωση για τις αναβαθμίδες και τη σημασία τους

Ιος: Εκδήλωση για τις αναβαθμίδες και τη σημασία τους

|

Μία εξαιρετικής σημασίας και επίκαιρη όσο ποτέ εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί σήμερα  Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου στις 18:30 στην αίθουσα Παπαπέτρου στο δημαρχείο της Ίου. Συγκεκριμένα, το μεσογειακό ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (Mediterranean Institute for Nature and Anthropos) MedINA και ο Δήμος Ιητών προσκαλούν κατοίκους και επισκέπτες στην εκδήλωση έναρξης και ενημέρωσης για το έργο Med-RESET με τίτλο “Αναβίωση της παραδοσιακής πρακτικής των λίθινων αναβαθμών σε ρέματα εφήμερης ροής σε άνυδρα νησιά της Μεσογείου. Μια πιλοτική εφαρμογή του θα γίνει στο νησί της Ίου”. 

Το “Mediterranean REsilient imSular Ephemeral sTreams (Med-ΡΕSΕΤ)” πραγματοποιείται με την υποστήριξη του DIMFE – Donors’ Initiative for Mediterranean Freshwater Ecosystems και συγχρηματοδότηση από τον Δήμο Ιητών. Το έργο συντονίζει το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA) και υλοποιείται σε συνεργασία με τους εταίρους Boulouki, Save Ios και WWF Hellas.

Η βασική στόχευση της εκδήλωσης

Η επάρκεια νερού, η διατήρηση σημαντικών οικοσυστημάτων και ειδών και οι σωστά σχεδιασμένες μέθοδοι διαχείρισης των υδατικών πόρων αποτελούν κρίσιμα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι νησιωτικές κοινότητες. Η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους συνεισφέρει στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ευημερία των τοπικών κοινοτήτων και συμβάλλει στην προσαρμογή αυτών των περιοχών στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης.

Στη συγκεκριμένη εκδήλωση, ως κεντρική ιδέα θα αναφερθεί το ότι “αντλώντας γνώση από την παράδοση, τη διεθνή πρακτική και τη βιβλιογραφία, καθώς και από την επιτυχημένη επανεισαγωγή λίθινων αναβαθμών στα Κύθηρα το 2020 και στην Πάρο το 2022, θα εφαρμοστεί η ήπια αυτή πρακτική και στο νησί της Ίου, προσβλέποντας όχι μόνο στην εφαρμογή και μέτρηση του αντίκτυπού της, αλλά και στη συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων καθώς και στην ενημέρωση του κοινού στην Ελλάδα και διεθνώς.”

Γκ. Γκίκας: “Οι ανάγκες σε νερό χρήσης αλλά και πόσιμο νερό, είναι μεγάλες”

Ο δήμαρχος Ίου, Γκίκας Γκίκας, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη” για αυτή τη σπουδαία πρωτοβουλία και εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στην Ίο,  αρχικά αναφέρθηκε στην περίοδο που διανύουμε και πως συνδέεται η συγκεκριμένη εκδήλωση, τονίζοντας, ότι “τις τελευταίες ημέρες, ένα μεγάλο τμήμα της πατρίδας μας υπέστη μια καταστροφή, το μέγεθος της οποίας δεν θα μπορούσε να συλλάβει ο ανθρώπινος νους και αυτό οφείλεται στην καταστροφική δύναμη του νερού, που άλλοτε είναι πηγή ζωής και άλλοτε πηγή δεινών. Στον αντίποδα, η απουσία αυτής της πηγής ζωής σε νησιά του Αιγαίου όπως και η Ίος, με περιόδους ξηρασίας, ελάχιστο ετήσιο ύψος βροχής, γεωμορφολογία που δεν επιτρέπει τον εμπλουτισμό των υδάτινων αποθεμάτων, κάποιες φορές η υπεράντληση των αποθεμάτων αυτών και φυσικά οι πιέσεις που οφείλονται στον τουρισμό και την υψηλή επισκεψιμότητα των τουριστικών προορισμών. Οι ανάγκες σε νερό χρήσης αλλά και πόσιμο νερό, είναι μεγάλες.”

“Μια παραδοσιακή αλλά παρ’ όλα αυτά πρωτοποριακή και δοκιμασμένη τεχνική”

Στη συνέχεια ο κ. Γκίκας αναφέρθηκε στα έργα που γίνονται τα τελευταία χρόνια με στόχο την επάρκεια σε νερό και την κατασκευή αναβαθμών – μικροφραγμάτων στο νησί, λέγοντας, ότι “τα 4 τελευταία χρόνια, ο Δήμος Ιητών έθεσε σε εφαρμογή ένα σχέδιο που είχε σαν στόχο την ορθολογική διαχείριση των υδάτινων αποθεμάτων, την επάρκεια σε νερό χρήσης, ειδικά κατά την θερινή περίοδο, την ευρύτερη διάθεση πόσιμου νερού, την διάθεση επεξεργασμένου νερού, που θα προκύψει από την τριτοβάθμια επεξεργασίας λυμάτων, στην άρδευση καλλιεργήσιμων εκτάσεων και τέλος, στο πλαίσιο σχεδίου πολιτικής προστασίας, την αποτελεσματική προστασία περιοχών σε περιπτώσεις ισχυρών βροχοπτώσεων.” Ολοκληρώνοντας, είπε ότι, “στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου, ο Δήμος Ιητών αποφάσισε να συγχρηματοδοτήσει την κατασκευή αριθμού μικροφραγμάτων, μια παραδοσιακή αλλά παρ’ όλα αυτά πρωτοποριακή και δοκιμασμένη τεχνική, που αποτελεί και το θέμα της εκδήλωσης, κατά την διάρκεια της οποίας οι ομιλητές μας που έχουμε την χαρά να φιλοξενούμε, θα έχουν την ευκαιρία να μας παρουσιάσουν.”

Η σπουδαιότητα των αναβαθμών 

Στα μικρά νησιά το νερό ήταν πάντα περιζήτητο. Οι τοπικές κοινότητες έχουν χρησιμοποιήσει ποικίλες προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, όπως μικρές δεξαμενές, πηγάδια, στέρνες χτισμένες στα υπόγεια των σπιτιών κλπ. Ο σκοπός των ημιμόνιμων λίθινων αναβαθμών ήταν η μείωση της ροής του νερού και η συλλογή μικρών ποσοτήτων αυτού με σκοπό κυρίως την άρδευση. Ωστόσο, αυτοί οι μικροί αναβαθμοί ήταν και παραμένουν σημαντικά για δύο επιπλέον λόγους:

• Αυξάνουν τη διήθηση του νερού και τον εμπλουτισμό των υδροφορέων. Με τη μείωση της ταχύτητας του νερού και τη συγκέντρωσή μέρος αυτού από τους αναβαθμούς έχουμε μεγαλύτερη διείσδυση αυτού στο έδαφος.

• Αποτελούν εστίες βιοποικιλότητας. Οι ρηχές λίμνες που δημιουργούνται αποτελούν μικρές οάσεις για τα άνυδρα νησιωτικά οικοσυστήματα, αποτελώντας κατάλληλους βιότοπους για πολλά είδη χλωρίδας και πανίδας, ιδιαίτερα κατά τις περιόδους ξηρασίας.

Οι αναβαθμοί στο βάθος της ιστορίας

Παραδοσιακά, σε περιοχές όπου η επάρκεια νερού αποτελούσε πάντα πρόκληση, ανάμεσα σε διάφορα τεχνικά έργα (π.χ. στέρνες, γκιόλες, νεραύλακα κλπ), οι μικροί λίθινοι αναβαθμοί κατά μήκος των κοιτών ρεμάτων περιοδικής ροής, αποτελούσαν μια παραδοσιακή πρακτική διαχείρισης του νερού στα νησιά της Μεσογείου, η οποία ιστορικά χάνεται στον χρόνο. Ο σκοπός των αναβαθμών -ή φράγματα ανάσχεσης ή δέσεις όπως είναι επίσης γνωστά σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας- ήταν η μείωση της κλίσης του ρέματος και η συλλογή μικρών ποσοτήτων νερού για την άρδευση των παρακείμενων καλλιεργειών και το πότισμα των ζώων. Ωστόσο, οι υπηρεσίες που πρόσφεραν αυτές οι παραδοσιακές κατασκευές ήταν πολύ περισσότερες από τις προφανείς και σχετίζονταν επιπλέον με την αντιπλημμυρική και αντιδιαβρωτική προστασία, τον εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφορέων, αλλά και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.

Η χρήση τους για τη διαχείριση του νερού αναφέρεται στη Μινωική εποχή, ενώ πιο πρόσφατα καταγράφεται ως συστηματική πρακτική ήδη από το 1930. Οι δέσεις χρησιμοποιούνται και στα έργα ορεινής υδρονομίας για τη συγκράτηση του εδάφους μετά από πυρκαγιές, ενώ στον νησιωτικό χώρο, υπάρχουν δύο αξιόλογες περιπτώσεις: α) στην Απείρανθο της Νάξου όπου υπό τον αείμνηστο Μ. Γλέζο σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν 66 μικρά φράγματα ανάσχεσης, και β) στον Καραβά των Κυθήρων από το Κυθηραϊκό Ίδρυμα Πολιτισμού & Ανάπτυξης (ΚΙΠΑ) και το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA), όπου συνολικά προστέθηκαν 26 λίθινοι αναβαθμοί σε ένα δίκτυο παλαιότερων δέσεων, σε μήκος περίπου 2,5 χλμ. Στη Νάξο και τα Κύθηρα, η θετική επίδραση των αναβαθμών καταγράφηκε από τις μαρτυρίες των κατοίκων των περιοχών αυτών. Ωστόσο, η έλλειψη ενός συστηματικού και επιστημονικού τρόπου καταγραφής των αποτελεσμάτων, ήταν ένα κενό που απέτρεπε τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου αφηγήματος σχετικά με τη χρησιμότητα των δέσεων για τις τοπικές νησιωτικές κοινωνίες.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Γιος αεροσυνοδού που σκοτώθηκε την 11η Σεπτεμβρίου έλαβε επιστολή της μητέρας του μετά από 24 χρόνια

Η αεροσυνοδός ΣιΣι Λάιλς είχε σκοτωθεί το 2001· το σημείωμα διασώθηκε και δόθηκε σήμερα στον 30χρονο Τζέβον Καστρίγιο

Βρούτσης στην Πάρο με Γιάννακη–Αϊνδιλή–Καγιαλή: «Νησιωτικότητα & Αθλητισμός» στο επίκεντρο

Τετάρτη 24/9, 12:30, αίθουσα «Αθηνά» (Paros Agnanti Resort & Spa): κεντρική ομιλία του Υπουργού Αθλητισμού με παρουσία κορυφαίων Ελλήνων Ολυμπιονικών και ανοικτή συζήτηση με τα σωματεία των Κυκλάδων.

Ευρωπαϊκός Δείκτης Οινοτουρισμού: Πέμπτη η Ελλάδα, πρώτη η Γαλλία

Γαλλία πρώτη, ακολουθούν Ιταλία και Ισπανία· νεότεροι ταξιδιώτες «οδηγούν» τη ζήτηση για κρασί, γαστρονομία και πολιτισμό

Επαναπατρισμός 86 ελληνικών αρχαιοτήτων – και πρωτοκυκλαδικής περιόδου – από ιδιωτική συλλογή του εξωτερικού

Οικειοθελής επιστροφή σε συνεργασία με το ΥΠΠΟΑ – Από νεολιθικά ειδώλια έως χρυσά στεφάνια ελληνιστικών χρόνων

Δήμος Θήρας: Νέα χρονιά για το Κοινωνικό Φροντιστήριο – Ξεκίνησαν οι εγγραφές

Εκπαιδευτική ενίσχυση μαθητών Γυμνασίου και Λυκείου · Έναρξη 13 Οκτωβρίου, συμμετοχή εθελοντών εκπαιδευτικών

Θεόκτιστα και χειροποίητα: Η νομική προστασία του αγροτικού πολιτιστικού τοπίου των Κυκλάδων

Εκδήλωση στο Ιωνικό Κέντρο (26/9) με ειδικούς και φορείς, για τη διαφύλαξη της ξερολιθιάς, των παραδοσιακών κτισμάτων και του φυσικού πλούτου των νησιών

Πρώτο κουδούνι για τους… πιο μικρούς: Αγιασμός στους Παιδικούς Σταθμούς της Νάξου

Στον Αγιασμό και ο 1ος Βρεφονηπιακός Σταθμός Ολοκληρωμένης Φροντίδας Φιλωτίου – Παρών ο Αντιδήμαρχος Παιδείας, Φώτης Μαυρομμάτης

«Σχολικές Γέφυρες στο Αιγαίο»: Η Humanity Greece στηρίζει 192 μαθητές σε ακριτικά νησιά

Με την αιγίδα του ΠτΔ, σχολικά πακέτα φτάνουν σε Ψέριμο, Ηρακλειά, Δονούσα, Λειψούς και Άγιο Ευστράτιο για μια ισότιμη νέα χρονιά

Γιάννης Πολυχρονάκος: «Εδώ πλέον ντράπηκε και η ντροπή»

"Γόνοι και κληρονόμοι πλούτου και εξουσίας προκαλούν και κουνάνε το δάχτυλο στους νησιώτες για το στεγαστικό πρόβλημα "

Ξεκίνησαν οι εργασίες ανάπλασης γύρω από το Κλειστό Γυμναστήριο Νάξου

Τι αλλάζει στην πρόσβαση – είσοδος μόνο για πεζούς αθλούμενους και φιλάθλους όσον αφορά το Κλειστό Γυμναστήριο

Blue Star Naxos: από 19/9 αναχώρηση 11:05 από Νάξο για Πειραιά — αρχίζει το χειμερινό πρόγραμμα

Σύμφωνα με το Naxos Blue Travel, το νέο ωράριο θα ισχύει όλο τον χειμώνα. Δείτε αναλυτικά τη διαδρομή Αστυπάλαια–Κατάπολα της επόμενης ημέρας.

Κουφονήσια: «Νερό από χρυσάφι», λογαριασμοί έως 10€/m³, τι απαντά ο Βαγγέλης Κατσαράς (video)

Εστίαση, διαμονή και μικρά καταστήματα μιλούν για ασφυξία – Ο Δήμος Νάξου κάνει λόγο για «εξορθολογισμό» βάσει κόστους αφαλάτωσης και αποτροπή υπερκατανάλωσης (video)

Σκοπελίτης: Αλλαγές δρομολογίων 19–21/09/2025 λόγω κακοκαιρίας

Το ταξιδιωτικό πρακτορείο Zas Travel Νάξου ενημερώνει: το δρομολόγιο της Παρασκευής μεταφέρεται για Σάββατο και του Σαββάτου για Κυριακή — δείτε αναλυτικά τις ώρες.

Υπόθεση …Νερό: Ο Σύλλογος Επαγγελματιών Δονούσας ζητά επανεξέταση της τιμολογιακής πολιτικής και δίκαιες χρεώσεις

Μετά την Ηρακλειά και τα Κουφονήσια, διαμαρτύρεται και η Δονούσα για τις αυξήσεις - Τι ζητούν οι επαγγελματίες

Νάξος – Αύγουστος 2025: περισσότερες αφίξεις, Ισχυρότερο το σύνολο του καλοκαιριού (πίνακες)

Στο λιμάνι της Νάξου οι επιβάτες αυξήθηκαν 5,2% τον Αύγουστο σε σχέση με πέρυσι, ενώ το τρίμηνο Ιουνίου–Αυγούστου έκλεισε με +6,5% συνολικά. Τι δείχνει η δεκαετία.

Απαγορευτικό: Στις 9.30 το βράδυ απόψε αναχωρεί το “Blue Star Naxos” (Πίνακας)

Λόγω κακοκαιρίας αλλάζουν αναχωρήσεις/ακυρώνονται δρομολόγια. Τι ισχύει ανά πλοίο, πότε χρειάζεται αλλαγή εισιτηρίων και ποιες μεταφορές επιβατών έγιναν.

ΔΕΔΔΗΕ – Νάξος: Σε ποιες περιοχές θα έχει αύριο το πρωί (20/09) διακοπή ρεύματος

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση «Προσωρινή Διακοπή», θα επηρεαστούν Μπαούζι Δαμαριώνα, Αυλωνίτσα, Άγιος Δημήτριος και Αγ. Ανάργυροι Σαγκρί.

Ανεκτέλεστα δρομολόγια για Supercat Jet, Superjet και Superjet 2 λόγω κακοκαιρίας

Η κακοκαιρία που πλήττει το Αιγαίο φέρνει σημαντικές ακυρώσεις στην ακτοπλοΐα – Αναλυτικά ποιες γραμμές επηρεάζονται

ΔΕΔΔΗΕ: Τρίωρη διακοπή ρεύματος αύριο (22/09) στα χωριά της πεδινής Νάξου

Νάξος: Προσωρινή διακοπή ρεύματος τη Δευτέρα 22/09 (09:00–12:00) σε Γλινάδο, Άγιο Αρσένιο, Μύλους & Αργάνι Τριπόδων

Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων: Ο Νίκος Σιδερής ορίστηκε πρόεδρος της Κοινότητας Κεραμωτής

Σιδερής Νίκος η επιλογή του Δημάρχου – Αποχές και ενστάσεις από Κορρέ και Χατζηανδρέου