Το νομοσχέδιο που ψηφίζεται αυτές τις μέρες στη Βουλή αναδεικνύει για μια ακόμα φορά πώς η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται το δημόσιο χώρο, τα δημόσια αγαθά και το δημόσιο συμφέρον.
Παραδίδει τον αιγιαλό και την παραλία σε περαιτέρω εμπορευματοποίηση στο όνομα της οικονομικής ανάπτυξης και καταπατά ακόμα και τα λίγα στίγματα κοινοχρησίας των δημόσιων αγαθών.
Παραδίδει ακόμα και τις “απάτητες” παραλίες του δικτύου των περιοχών Natura, βορά στην ιδιωτική εκμετάλλευση, αφού δίνει τη δυνατότητα παραχώρησης του 30% της έκτασής τους, απλώς με κοινή υπουργική απόφαση. Η παραχώρηση σε ιδιωτικά συμφέροντα δεν εξαιρεί υπό προϋποθέσεις ούτε τους αρχαιολογικούς χώρους, αλλά ούτε και παραλίες μικρότερες των 4 μέτρων και των 150 τ.μ., ενώ το πλαίσιο των λεγόμενων στρατηγικών επενδύσεων παραμένει άθικτο και ισχύουν αναλλοίωτες οι παρεκκλίσεις.
Επιπλέον η μεταφορά ουσιωδών αρμοδιοτήτων από την αυτοδιοίκηση στο κεντρικό κράτος και παρά την πλήρη υποστελέχωση των κρατικών υπηρεσιών όπως οι Κτηματικές Υπηρεσίες, αποδεικνύει το πώς αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση της ΝΔ την αποκέντρωση και την περιφερειακή ανάπτυξη. Προφανώς οι δήμοι θα πρέπει να έχουν τον πρώτο λόγο στα ζητήματα των παραχωρήσεων, αφού βεβαίως έχουν θεσμοθετηθεί οι όροι προστασίας του αιγιαλού και της παραλίας με όρους κοινοχρησίας και να διασφαλίζονται ως δημόσια αγαθά, όπως προβλέπει και η συνταγματική διάταξη.
Η κυβέρνηση, προκειμένου να προλάβει τις αντιδράσεις που ενδεχόμενα θα υπάρξουν το ερχόμενο καλοκαίρι (καλοκαίρι ευρωεκλογών) παρουσιάζει ένα νομοσχέδιο που σκοπό έχει την αύξηση της εκμετάλλευσης και όχι την προστασία του δημόσιου χαρακτήρα των ακτών.
Η απαράδεκτα μικρής διάρκειας διαβούλευση, δεδομένου τόσο του μεγάλου όγκου, όσο και του τεχνικού περιεχομένου, μας στερεί την δυνατότητα της ουσιαστικής συμμετοχής σε αυτή, βασικό συνταγματικό δικαίωμα των πολιτών, σύμφωνα και με οδηγία της Ε.Ε.
Η μεταφορά αρμοδιοτήτων στις κτηματικές υπηρεσίες, λόγω της υποστελέχωσής τους, θα δυσκολέψει, αντί να διευκολύνει, τους ελέγχους.
Οι παραλίες, ως κοινό αγαθό προστατεύονται από το σύνταγμα και ως τέτοιο δε θα πρέπει να τυγχάνει οικονομικής υπερεκμετάλλευσης. Για αυτό η έννοια της κοινοχρησίας θα έπρεπε να αναφέρεται ρητά στο νομοσχέδιο.
Συγκεκριμένα προτείνουμε :
- Να μην καταργηθεί το ήδη ανεπαρκές σε καιρό κλιματικής κρίσης ελάχιστο όριο προστασίας των 30 μέτρων παραλίας. Σε Γαλλία και Γερμανία ξεπερνά τα 100 μ. η αδόμητη ζώνη από το όριο του αιγιαλού.
- Αρμοδιότητες ελέγχου και εφαρμογής του νόμου να υπάγονται στους δήμους, γιατί αυτοί έχουν γνώση των περιοχών και , παρά την υποστελέχωσή τους, μπορούν να εφαρμόζουν το νόμο πιο άμεσα.
- Οι δήμοι πρέπει να αποφασίζουν ποιες παραλίες θα παραχωρούνται προς εκμετάλλευση και ποιες θα χαρακτηρίζονται «απάτητες», δηλαδή θα εξαιρούνται από παραχωρήσεις σύμφωνα με τα ειδικά περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά τους.
- Η απόσταση τοποθέτησης ομπρελών από το κύμα πρέπει να αυξηθεί στα 6 μ. ιδιαίτερα στις Κυκλάδες λόγω των υψηλών κυματισμών.
- Περιορισμός στον αριθμό παραχωρήσεων που θα μπορεί να έχει κάθε παραχωρησιούχος.
- Παραλίες μικρότερες των 500 μ. να εξαιρούνται από παραχωρήσεις. Ειδικοί όροι ΜΟΝΟ για όμορες επιχειρήσεις.
- Το όμορο να μην εφαρμόζεται εάν μεσολαβεί άλλη ιδιοκτησία.
- Να προβλεφθεί όριο ηχορύπανσης όπως σε κάθε κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος.
- Να αφαιρείται η παραχώρηση εφόσον για 2 φορές παραβιάζονται τα όρια του παραχωρούμενου χώρου. Όχι στην ανοχή της παράβασης κατά 50%.
- Να αυξηθεί το ποσοστό που θα εισπράττουν οι δήμοι στο 80%.
Με το νομοθέτημα που παρουσιάζει η κυβέρνηση, εκτός των προαναφερθέντων, δεν επιλύει και άλλα δύο βασικά προβλήματα που αναδείχθηκαν στις περσινές κινητοποιήσεις στις Κυκλάδες: την επικάλυψη αρμοδιοτήτων και την υποστελέχωση των υπηρεσιών.