Δευτέρα, 7 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΚυκλάδεςΕύη Νομικού: Το δίδαγμα από το ηφαίστειο στην Ισλανδία και τα δύο...

Εύη Νομικού: Το δίδαγμα από το ηφαίστειο στην Ισλανδία και τα δύο σενάρια για το ηφαίστειο στη Σαντορίνη

|

Με το γεωλογικό φαινόμενο στην Ισλανδία να βρίσκεται σε ύφεση μετά την έκρηξη του ηφαιστείου στη χερσόνησο Ρεϊκιάνες και τους επιστήμονες να θεωρούν κρίσιμες τις προσεχείς δύο εβδομάδες σχετικά με την εξέλιξη του, η ελληνική επιστημονική κοινότητα κάνει τις δικές της εκτιμήσεις και εξάγει τα δικά της συμπεράσματα σε σχέση με τις ιδιαιτερότητες και τις τυχόν ομοιότητες που υπάρχουν με τις ηφαιστειογενείς περιοχές της Ελλάδας.

Κείμενο: Κώστας Ασημακόπουλος – Ethnos.gr 

Μετά την τοποθέτηση του Ευθύμιου Λέκκα για το εάν είμαστε έτοιμοι για τη διαχείριση του ηφαιστειακού κινδύνου η γνωστή ηφαιστειολόγος και Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας και Φυσικής Γεωγραφίας στο Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ Εύη Νομικού αναφέρει αρχικά στο ethnos.gr:

«Στην Ισλανδία φαίνεται πως το φαινόμενο είναι σε ύφεση αλλά οι Αρχές είναι ακόμα σε επιφυλακή. Επιβεβαιώθηκε ο σπουδαίος ηφαιστειολόγος Χάραλαντ Σίγκουρσον ο οποίος είχε προβλέψει πως το ηφαίστειο θα εκτονωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου».

Παρότι σε σύγκριση μεταξύ της Ισλανδίας και της Ελλάδας υπάρχουν μεγάλες διαφορές σύμφωνα με την Εύη Νομικού πολλά είναι τα χρήσιμα συμπεράσματα που θα πρέπει να καταγραφούν και να αποτελέσουν πάγια πρακτική τόσο των Ελληνικών Αρχών όσο και του πληθυσμού σε περίπτωση που βρεθούν απέναντι σε μία παρόμοια κατάσταση.

Ηφαίστειο - έκρηξη

Τι μας δίδαξαν οι Ισλανδοί

«Πολλά είναι τα χρήσιμα συμπεράσματα που βγαίνουν από αυτή την κρίση. Το σημαντικότερο συμπέρασμα είναι η υποδειγματική οργάνωση και εφαρμογή των σχεδίων διαχείρισης της κρίσης. Αναφέρομαι στην ενημέρωση του πληθυσμού, στην υποδειγματική εκκένωση των περιοχών από τον πληθυσμό, στο συντονισμό των αρμοδίων υπηρεσιών, στη διαχείριση των πτήσεων, αλλά και στη αξιολόγηση των υποδείξεων της επιστημονικής κοινότητας. Έγιναν πολλά πράγματα σε μικρό χρονικό διάστημα χωρίς πανικό, υπερβολές και άσκοπες κινήσεις. Ακόμα και τώρα που υπάρχει ύφεση οι κάτοικοι έχουν πλάνο δράσης. Υπάρχει ελεγχόμενη και συντεταγμένη επιστροφή στα σπίτια και στις υποδομές χωρίς ωστόσο να υπάρχει εφησυχασμός», λέει η Εύη Νομικού.

Να περιμένουμε…

O ηφαιστειολόγος Πόλ Εΐναρσον ανέφερε την Τετάρτη 27/12 είπε πάντως πως θα πρέπει να περιμένουμε 10 έως 15 ημέρες για ένα πιο ασφαλές συμπέρασμα διότι «αν και η έκρηξη στη σειρά του κρατήρα Sundhnukagigar έχει ολοκληρωθεί, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα άλλης έκρηξης στην περιοχή. Το έδαφος άρχισε να ανεβαίνει πάλι στο Svartsengi μετά την έκρηξη που ξέσπασε εκεί το βράδυ της προηγούμενης Δευτέρας. Η ταχύτητα της άνοδος της ξηράς είναι υψηλότερη από ό,τι ήταν πριν από την έκρηξη».

Καλδέρα Σαντορίνης
Κάποια στιγμή θα γίνει έκρηξη αλλά όχι όπως του 1.613π.Χ.

Στο ερώτημα εάν στην Ελλάδα οι Αρχές και ο πληθυσμός είναι εξοικειωμένοι με ένα τέτοιο ενδεχόμενο η Εύη Νομικού τόνισε: «Η Ελλάδα με την Ισλανδία έχει πολλές γεωλογικές διαφορές. Έχει διαφορετική γεωδυναμική θέση. Η Ισλανδία βρίσκεται στο σημείο που απομακρύνονται η πλάκα της Ευρώπης με την πλάκα της Βόρειας Αμερικής. Στην Ελλάδα η Σαντορίνη είναι το πιο ενεργό ηφαίστειο. Είχαμε ήπιες εκρήξεις το 1925, το 1940 και το 1950, οπότε κάποια στιγμή στο μέλλον πιθανότατα να ζήσουμε κάτι παρόμοιο και πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι. Δεν υπάρχει ανησυχία για έκρηξη ανάλογη του 1.613 π.Χ.».

Άποψη της Σαντορίνης με θέα τον κρατήρα του ηφαιστείου / φωτό intime

Το ακραίο και πιθανό σενάριο

Ειδικά για την Σαντορίνη υπάρχει το Γενικό Σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Άμεσης ή Βραχείας Διαχείρισης των Συνεπειών από την Εκδήλωση Ηφαιστειακής Δραστηριότητας στο Ηφαιστειακό Σύμπλεγμα Σαντορίνης με την κωδική ονομασία «ΤΑΛΩΣ» (1), στα πλαίσια του Γενικού Σχεδίου Πολιτικής Προστασίας με τη συνθηματικό «Ξενοκράτης». Σύμφωνα με το σχέδιο «Τάλως» που έχει εκπονηθεί για την Σαντορίνη από την Πολιτική Προστασία και έχει κοινοποιηθεί σε όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες (Περιφέρεια, Δήμος, Σώματα Ασφαλείας, Πυροσβεστική, Λιμενικό, Λιμένες, Αερολιμένες, ΕΚΑΒ κλπ) περιλαμβάνονται δύο σενάρια: «Το “ακραίο σενάριο” που όπως είπαμε δεν υπάρχει ανησυχία καθώς σύμφωνα με όλες τα μέχρι τώρα δεδομένα είναι απίθανο να συμβεί και το “πιθανότερο σενάριο” που αναφέρεται σε μία ήπια έκρηξη. Για όλα αυτά ενημερώνουμε συχνά τον πληθυσμό της Σαντορίνης. Κάνουμε εκπαιδευτικά σεμινάρια στα παιδιά και στον γενικό πληθυσμό και θεωρώ πως υπάρχει επαρκής ενημέρωση».

«Πιστεύουν πως δεν θα το ζήσουν»

Σε ερώτηση εάν ο πληθυσμός λαμβάνει στα σοβαρά τις προειδοποιήσεις μιας πιθανής έκρηξης, η Εύη Νομικού είπε: «Είναι λογικό όταν δεν υπάρχουν φαινόμενα ο πληθυσμός να πιστεύει πως δεν θα ζήσει ποτέ μία έκρηξη. Εμείς ως επιστημονική κοινότητα έχουμε χρέος να ενημερώνουμε συνεχώς τον πληθυσμό και τις Αρχές. Κάποιες φορές ορισμένοι πιστεύουν πως κινδυνολογούμε αλλά στην πραγματικότητα ο ενημερωμένος πληθυσμός μπορεί να αντιδράσει καλύτερο σε μία κρίση».

Ηφαίστειο - έκρηξη

Τι αναφέρει το σχέδιο «Τάλως»

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην περιγραφή των σεναρίων επαναδραστηριοποίησης του ηφαιστειακού συμπλέγματος Σαντορίνης οι κίνδυνοι που μπορεί να προκύψουν συνοψίζονται στους εξής:

  1. Ηφαιστειογενείς σεισμικές δονήσεις.
  2. Εναιώρηση και πτώση ηφαιστειακής στάχτης.
  3. Έκλυση ηφαιστειακών αερίων – όξινη βροχή.
  4. Υδροθερμικές εκρήξεις, πίδακες θερμού νερού και ατμού, εκρήξεις διάνοιξης ηφαιστειακών πόρων.
  5. Εκτίναξη αναβλημάτων.
  6. Ροές λάβας και δημιουργία ηφαιστειακών θόλων.
  7. Υδροηφαιστειακές εκρήξεις τύπου Σαρτσέυ (εκρήξεις σε υποθαλάσσιο χώρο).
  8. Κατολισθήσεις πρανών λόγω ηφαιστειογενούς σεισμικότητας.
  9. Επιφανειακές σεισμικές διαρρήξεις.
  10. Τσουνάμι προκαλούμενο από υποθαλάσσιες ηφαιστειακές εκρήξεις ή κατολισθήσεις πρανών.

Το ακραίο σενάριο για τη Σαντορίνη

Όσον αφορά στις περιοχές, που αναμένεται να επηρεαστούν, στις περιπτώσεις των δύο παραπάνω σεναρίων ηφαιστειακής δραστηριότητας, η επιστημονική μελέτη έχει καταλήξει στα ακόλουθα:

Ακραίο Σενάριο: «Η περιοχή του νησιού που αναμένεται να επηρεαστεί περισσότερο είναι το οικιστικό σύμπλεγμα Φηρά, Φηροστεφάνι, Ημεροβίγλι με εντάσεις της τροποποιημένης κλίμακας Μερκάλι (Mercalli) που θα φτάνουν μέχρι το 8 (6,0 – 6,9 σε κλίμακα Ρίχτερ), καθώς και οι περιοχές Βουρβούλος και Μεσαριά με εντάσεις μεταξύ 7 και 8 (6,0 – 6,9 σε κλίμακα Ρίχτερ).

Τέλος θα επηρεαστούν σημαντικά οι περιοχές Μανωλάς (Θηρασιά), Μεγαλοχώρι, Ακρωτήρι και Οία με εντάσεις μεταξύ 6 και 7 της κλίμακας Μερκάλι (5,0 – 5,9 σε κλίμακα Ρίχτερ).

Οι περιοχές του Μονόλιθου (αεροδρόμιο), του Ακρωτηρίου (αρχαιολογικός χώρος) και των τουριστικών θέρετρων Περίσσας και Καμαρίου δεν αναμένεται να επηρεαστούν σημαντικά».

Πανοραμική άποψη της Σαντορίνης

Το πιθανό σενάριο για τη Σαντορίνη

Πιθανότερο σενάριο: Σύμφωνα με αυτό η περιοχή του νησιού που αναμένεται να επηρεαστεί περισσότερο «είναι το οικιστικό σύμπλεγμα Φηρά, Φηροστεφάνι, Ημεροβίγλι καθώς και οικισμοί που βρίσκονται στην νοητή προέκταση της γραμμής Καμένης όπως ο Βουρβούλος με εντάσεις της τροποποιημένης κλίμακας Μερκάλι που θα φτάνουν μέχρι το 7 (5,0 – 5,9 σε κλίμακα Ρίχτερ). Στις υπόλοιπες περιοχές του νησιού οι αναμενόμενες εντάσεις δεν θα ξεπερνούν το 6 (5,0 – 5,9 σε κλίμακα Ρίχτερ). Οι περιοχές του Μονόλιθου (αεροδρόμιο), του Πύργου, του Εμπορείου, του Μεγαλοχωρίου, του Ακρωτηρίου (αρχαιολογικός χώρος) και των τουριστικών θέρετρων Περίσσας και Καμαρίου δεν αναμένεται να επηρεαστούν σημαντικά».

1.Σημείωση – Tάλως: Ήταν μυθικός φύλακας της Κρήτης. Ήταν γιγάντιος, ανθρωπόμορφος και με σώμα από χαλκό. Θεωρείται το πρώτο ρομπότ, που κατασκευάστηκε ποτέ ή δημιουργήθηκε από τη φαντασία.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Τα Κυκλαδονήσια στην κορυφή των ταξιδιωτικών προτάσεων του Travel+Leisure

Η Μήλος στην 1η θέση και η Νάξος μαζί με Τήνο, Σαντορίνη, Μύκονο, Πάρο και Σίφνο φιγουράρουν στη λίστα του διεθνούς φήμης ταξιδιωτικού μέσου ως κορυφαίοι ελληνικοί προορισμοί για το 2025.

Καύσωνας χωρίς έλεος: Στους 42°C αναμένεται αύριο ο υδράργυρος, έκτακτα μέτρα προστασίας σε ισχύ

Σε κατάσταση αυξημένης επιφυλακής η χώρα – Υποχρεωτική παύση εργασιών, κλιματιζόμενοι χώροι για το κοινό και οδηγίες προστασίας από τον καύσωνα που σαρώνει τη Νάξο και ολόκληρη την Ελλάδα.

Ο Κώστας Μακεδόνας στη Νάξο: Μια νύχτα γεμάτη μουσική, συναίσθημα και αναμνήσεις

Ο σπουδαίος ερμηνευτής έρχεται την Τετάρτη 16 Ιουλίου στο Γυμνάσιο Νάξου για μια μαγευτική συναυλία στο πλαίσιο του Μουσικού Περίπλου 2025, με συνοδοιπόρο τη Χριστιάννα Γαλιάτσου.

Καταρίνα Πάβιτσιτς η 13η… ενίσχυση του Α.Ο. Θήρας – Διεθνές βάθος και ποιότητα στο ρόστερ

Με δύο ασημένια μετάλλια στην ευρωπαϊκή σκηνή, η δυναμική ακραία από την Κροατία έρχεται να ενισχύσει τις «μπλε» της Σαντορίνης με στόχο το βήμα παραπάνω.

Τυροκομείο Πιτταράς: Η Νάξος στο πιάτο σου, από το σπόρο στο ράφι, με σεβασμό στη φύση και την παράδοση

Από μία μοσχίδα το 1970 έως την πρώτη πιστοποιημένη μονάδα ευζωίας αγελάδων στην Ελλάδα – Η οικογένεια Πιτταρά μετατρέπει το γάλα της Νάξου σε διατροφικό πολιτισμό.

Τραγωδία στην Τήνο: 64χρονη ανασύρθηκε νεκρή από τη θάλασσα στον Άγιο Φωκά

Πνιγμός φέρεται να είναι η αιτία θανάτου της γυναίκας – Προανάκριση διενεργεί το Λιμεναρχείο Τήνου, νεκροψία–νεκροτομή θα ρίξει φως στα αίτια

Ο Παναγιώτης Ρέτσος στη Νάξο: Διακοπές με… άρωμα πρωταθλήματος στον Άγιο Προκόπιο

Ο αρχηγός του Ολυμπιακού και πρωταθλητής Ελλάδας Παναγιώτης Ρέτσος απολαμβάνει τις ομορφιές της Νάξου, λίγες εβδομάδες μετά την κατάκτηση του νταμπλ

ΕΛΛΕΤ-Μήλου: Αντιδράσεις για την Έλλη Χωριανοπούλου, «Τα νησιά δεν αντέχουν άλλη πρωτιά στην καταστροφή»

Η Τοπική Επιτροπή Μήλου της ΕΛΛΕΤ αντιδρά στον ορισμό της Έλλης Χωριανοπούλου ως Αντιπεριφερειάρχη Περιβάλλοντος & Χωροταξίας Κυκλάδων, παραπέμποντας στο περιβαλλοντικό ζήτημα του Σαρακήνικου.

ΣΕΚΑ: “Οι Κούροι να μείνουν στο Φλεριό”, στήριξη στο αίτημα κατοίκων και φορέων της Νάξου

Ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων ενώνει τη φωνή του με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μελάνων, ζητώντας τη διατήρηση των δύο αρχαϊκών Κούρων στον φυσικό τους χώρο στο Φλεριό.

Α.Π.Α.Σ. Νάξου: Ο Νίκος Φίλιππας φοράει τα χρώματα των Φαναριών

Ο 22χρονος διεθνής forward με ύψος 2.01 μ. προσθέτει ύψος, ποιότητα και μπασκετικό ένστικτο στην ομάδα της Νάξου ενόψει της νέας σεζόν στη National League 1

Νάξος: “Σιωπή” στην τοπική κοινωνία, έφυγε πρόωρα ο Γεώργιος Λαΐος

Η Νάξος αποχαιρετά έναν νέο άνθρωπο με έντονη κοινωνική παρουσία και ανθρώπινη προσφορά – Κηδεύεται την Πέμπτη 3 Ιουλίου στον Ιερό Ναό Κοιμητηρίου Άνω Λιοσίων

Νάξος – Κωμιακή: «Έφυγε» ο Δημήτρης Ιωάννου Καρούσης, θλίψη για τον αγαπημένο “Τζήμα”

Αποχαιρετισμός σε έναν ήσυχο και αγαπητό συγχωριανό που δεν ξέχασε ποτέ τον τόπο του – Το χωριό τον τιμά με συγκίνηση

«Εκεί που η θάλασσα είναι ζωή» – Φόρος τιμής στους ναυτικούς της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων (video)

Με αφορμή τη Ναυτική Εβδομάδα, ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων τιμά με συγκίνηση τους ανθρώπους που ζουν, εργάζονται και αγαπούν τη θάλασσα (video)

Ο Κώστας Μακεδόνας στη Νάξο, μία καλοκαιρινή βραδιά γεμάτη συναίσθημα και τραγούδι

Στις 16 Ιουλίου, το Γυμνάσιο Νάξου υποδέχεται τον Κώστα Μακεδόνα και τη Χριστιάνα Γαλιάτσου σε μια συναυλία με άρωμα Ελλάδας και μελωδίες που μιλούν στην ψυχή

«Όπου Υπάρχει Ελλάδα»: Η Νάξος στο επίκεντρο της πρώτης εκπομπής του Ιουλίου (video)

Η Ευλαμπία Ρέβη και ο Γιώργος Κουρδής ξεκινούν τον Ιούλιο από τη Νάξο – Τοπία, πολιτισμός, προβλήματα και πρόσωπα στο μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων. (video)

ΔΕΔΔΗΕ: Προσωρινή διακοπή ρεύματος αύριο Τετάρτη 2 Ιουλίου σε περιοχές της Νάξου

Σύντομη διακοπή ρεύματος νωρίς το πρωί σε Άγιο Γεώργιο, Παραλία, Στελίδα και άλλες περιοχές της Χώρας – Μια απαραίτητη τεχνική παρέμβαση για την ασφάλεια του δικτύου.

Νάξος: Αλλαγές στην κυκλοφορία σε Χώρα, Αγία Άννα, Άγιο Προκόπη και Πλάκα, “εμφάνιση” του e-naxios

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων ανακοινώνει τις νέες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για την τουριστική περίοδο – Δωρεάν στάθμευση και έλεγχος τροφοδοσίας στα παραλιακά μέτωπα

Νέο ξενοδοχείο στο Μπατσί Άνδρου, εγκρίθηκε η προέγκριση οικοδομικής άδειας

Ένα νέο τουριστικό κατάλυμα με ενοικιαζόμενα επιπλωμένα διαμερίσματα θα ανεγερθεί σε οικόπεδο 820 τ.μ. στο Μπατσί.

Νάξος: Ο 11χρονος Παναγιώτης ξεναγεί τουρίστες στα σοκάκια του Φασολά (video)

Ένα παιδί μεγαλώνει μέσα στον πολιτισμό και μεταφέρει με αγάπη και γνώσεις την ιστορία του Φιλοτίου και της γειτονιάς του, σε ξένους επισκέπτες.

«Η Νάξος αναπνέει αλήθεια»: Η Μαρία Πολυκρέτη στην εκπομπή «Όπου Υπάρχει Ελλάδα» (video)

Με βαθιά συγκίνηση και αυθεντικότητα, η Μαρία Πολυκρέτη μίλησε για την εμπειρία μαγειρικής στο κτήμα και τη δύναμη της παράδοσης που ενώνει γη, άνθρωπο και μνήμη (video)