Στο Direct του Γιώργου Ευγενίδη, η Εύη Νομικού, καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας του ΕΚΠΑ, μίλησε απλά και καθαρά για όσα ζήσαμε τον περασμένο χειμώνα στη Σαντορίνη. «Δύσκολος Φεβρουάριος», είπε. Γιατί; Επειδή οι σεισμικές δονήσεις ήρθαν «πακέτο» και ο γεωλόγος, όταν βλέπει πολλά «χτυπήματα» σε ενεργό πεδίο, δεν κοιμάται εύκολα.
Τι συνέβη πραγματικά
-
Το Κολούμπο (το υποθαλάσσιο ηφαίστειο βορειοανατολικά της Σαντορίνης) είναι πολύ ενεργό. Δίπλα του τρέχουν ενεργά ρήγματα.
-
Ο φετινός «θόρυβος» οφείλεται σε άνοδο μάγματος που έσπαγε πετρώματα στο πέρασμά του — κι αυτό το «σπάσιμο» είναι ο σεισμός.
-
Το κύμα μικροσεισμών σταμάτησε στα τέλη Μαρτίου, όταν σταμάτησε και η άνοδος του μάγματος.
-
Μιλάμε για το Κολούμπο – όχι για τη Νέα Καμένη. Δεν υπήρξε καμία αναφορά για επικείμενη έκρηξη εκεί.
-
Η Σαντορίνη είναι το πιο ενεργό ηφαίστειο της Ελλάδας· ιστορικά «ξυπνά» περίπου κάθε 70 χρόνια. Όχι, δεν μιλάμε για καταστροφική έκρηξη τύπου… ντοκιμαντέρ.
Οι «κόκκινες» ζώνες και ο χάρτης
Η Ελλάδα είναι γεωλογικά… «ζωντανή». Στον χάρτη οι πιο ενεργές ζώνες βάφονται κόκκινες. Αν πάνω σ’ αυτές προσθέσεις και τα ηφαίστεια (π.χ. Σαντορίνη), η συχνότητα γεγονότων μεγαλώνει. Όσο ανεβαίνουμε προς τις βορειότερες Κυκλάδες, η δραστηριότητα πέφτει αισθητά. Δεν σημαίνει «ποτέ» — σημαίνει σπανιότερα.
Tsunami ready: όχι πανικός, σχέδιο
Τα τσουνάμι δεν είναι «μακρινή ιστορία». Η Νομικού ήταν ξεκάθαρη: Σάμος, Ρόδος, Καλαμάτα – και γενικότερα παράκτιες ζώνες με ανοιχτό ορίζοντα – πρέπει να είναι tsunami ready. Με απλά λόγια:
-
Αν ένας δυνατός σεισμός σας βρει στην ακτή, απομακρυνθείτε αμέσως προς ψηλότερο έδαφος·
-
Μη μένετε για «να δείτε τη θάλασσα» — η θάλασσα τρέχει πιο γρήγορα από την περιέργειά μας.
-
Γνωρίστε προκαταβολικά τη σύντομη διαδρομή διαφυγής του τόπου σας.
Γιατί οι επιστήμονες ζητούν… καράβι
Οι απαντήσεις «κρύβονται» στον βυθό. «Οι υποθαλάσσιοι σεισμογράφοι είναι οι μόνοι μάρτυρες που ακούν τους παλμούς του ηφαιστείου», λέει η Νομικού. Τον Δεκέμβριο η ομάδα της θα ανασύρει τα όργανα, θα επεξεργαστεί τα δεδομένα και θα τα ξανατοποθετήσει.
Το πρόβλημα; Το κόστος. Έρευνα σε ξένο ωκεανογραφικό αγγίζει τις 100.000 € την ημέρα. «Η Ελλάδα είναι παράδεισος για να μελετήσει κανείς αυτά τα φαινόμενα — σούπερ μάρκετ φυσικών καταστροφών» λέει με μια δόση χιούμορ. Χρειάζεται επένδυση για να μη μείνουμε στα «υποθέτουμε».
Νίσυρος: ένα ζωντανό μάθημα γεωλογίας
Τέλος, ένα καλό νέο: το Γεωπάρκο Νισύρου. «Μουσείο ηφαιστειολογίας» το αποκάλεσε. Για πρώτη φορά εντάσσονται και θαλάσσιοι χώροι. Γεωπάρκο δεν σημαίνει μπετόν και ταμπέλες — σημαίνει προστασία και ποιοτικότερος τουρισμός με λιγότερα, αλλά σωστά, όχι περισσότερα από όλα.
Δεν χρειαζόμαστε «δραματικό σάουντρακ». Χρειαζόμαστε καθαρή ενημέρωση, σταθερή παρακολούθηση και σχέδιο – ειδικά στα νησιά μας. Η θάλασσα μιλάει. Το θέμα είναι να την ακούμε έγκαιρα. Και αυτό, όσο κι αν μας αρέσουν οι ιστορίες μυστηρίου, πληρώνεται με δουλειά και χρηματοδότηση.
Με πληροφορίες από τη σελίδα protothema.gr
#Σαντορίνη #Κολούμπο #Σεισμοί #Ηφαίστεια #TsunamiReady #Κυκλάδες #Νίσυρος #Γεωπάρκο #ΕΚΠΑ #ΕύηΝομικού
