H Δήλος, το νησί του Απόλλωνα, αποκτά το πρώτο έργο σύγχρονης τέχνης που θα εκτίθεται μόνιμα σε αρχαιολογικό χώρο στην Ελλάδα. Πρόκειται για την ανθρωπόμορφη γλυπτική εγκατάσταση RULE II (2019) του διάσημου Βρετανού καλλιτέχνη Antony Gormley, η οποία θα βρίσκεται στον εξωτερικό χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου της Δήλου, όπως μάθαμε στη πρόσφατη παρουσίαση του γλυπτού στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Το έργο αποτελεί κοινή δωρεά του ΝΕΟΝ και του καλλιτέχνη, σε συνέχεια πρόσκλησης του Υπουργείου Πολιτισμού, υπό τον κοινό σκοπό της περαιτέρω διάδοσης και διάδρασης μεταξύ της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας και εμβληματικών μνημείων και αρχαιολογικών χώρων διεθνούς αναγνώρισης.
SIGHT και RULE II – Ένα σύγχρονο πείραμα στη Δήλο
Η Δήλος, ως παγκόσμιας σημασίας αρχαιολογικός χώρος, έχει φιλοξενήσει στο παρελθόν την έκθεση SIGHT (2019), μια συνεργασία του ΝΕΟΝ με το Υπουργείο Πολιτισμού και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. Σε αυτήν την πρωτοποριακή έκθεση, που ήταν και η πρώτη παρουσίαση σύγχρονης τέχνης στον αρχαιολογικό χώρο του νησιού, ο Gormley τοποθέτησε 29 γλυπτές ανθρώπινες μορφές σε διάφορα σημεία του νησιού, επιχειρώντας έναν διάλογο με την αρχαιότητα.
Οι γλυπτικές φιγούρες του Gormley, μια συμβολική «αποκατάσταση» της ανθρώπινης παρουσίας στη Δήλο, εμφανίζονταν σε κομβικά σημεία του νησιού: από την είσοδο του εμπορικού λιμανιού, μέχρι την κορυφή του όρους Κύνθος, τον αρχαιολογικό χώρο, το Στάδιο, το Θέατρο, τα παλιά εμπορικά καταστήματα και το Μουσείο. Η εγκατάσταση αυτή υπενθύμισε τον χαρακτήρα του νησιού κατά ιστορικές περιόδους ως ένα από τα πιο πολυσύχναστα και πολύβουα μέρη της Μεσογείου όπου επικρατούσε και άνθιζε η εκάστοτε καινοτομία της εκάστοτε εποχής.
Ένα από τα έργα της έκθεσης SIGHT (2019), το RULE II, επιστρέφει πλέον στη Δήλο ως μόνιμο στοιχείο του τοπίου της και δήλωση καινοτομίας. Αποτελεί επίσης την πρώτη πράξη μιας σειράς δωρεών έργων τέχνων από τον οργανισμό ΝΕΟΝ προς το Υπουργείο Πολιτισμού, όπως τα έργα των Λόνγκμαν και Λοϊζίδου που έχουν συζητηθεί ήδη και εγκριθεί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο για να τοποθετηθούν στους αρχαιολογικούς χώρους του Κεραμεικού και του Ολυμπιείου.
«Η πρόσληψη αυτής της νέας Δήλου όπως την είδα από τον Gormley είναι μια εμπειρία την οποία θέλουμε να μεταδώσουμε και γι’ αυτό εκτιμούμε ότι η προσφορά του γλυπτού αυτού που εγκαθίσταται μόνιμα στη Δήλο λειτουργεί σαν μία διαρκής οπτική φυγή που θα ενώνει δύο πόλους, από τη μια το αρχαίο κλέος της νήσου του Απόλλωνα, από την άλλη τις ανησυχίες, τις αγωνίες και τις αισθητικές αξίες του 21ου αιώνα», σημείωσε ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ιδρυτής του ΝΕΟΝ κατά την παρουσίαση της δωρεάς.
Ο Antony Gormley, ένας από τους πιο αναγνωρισμένους γλύπτες της εποχής μας, δήλωσε ότι η έκθεση ήταν για αυτόν ένα τολμηρό πείραμα. Η φιγούρα ενός ανθρώπου που κάθεται στις παρυφές του αρχαίου χώρου (σε ένα αγαπημένο σημείο των επισκεπτών για φωτογράφιση) εγείρει θέματα γύρω από τη σύνδεσή του στον χώρο και στον χρόνο, μπορεί να ιδωθεί ως ένα είδος κατάλυσης στον αρχαιολογικό χώρο. Τι συμβολίζει αυτή η μυστική φιγούρα;
«Όταν έφτασα για πρώτη φορά στο νησί, με υποδέχτηκαν χαλιά από λουλούδια και ένιωσα αμέσως την ατμόσφαιρά του: μια ήπια, υπόκωφη ενέργεια που δεν σχετιζόταν με τα ίδια τα ερείπια, αλλά έμοιαζε να υπάρχει μέσα στα ίδια τα βράχια. Αυτό το νησί, το επίκεντρο των Κυκλάδων, χωρίς δέντρα και ίχνη ανθρώπινης ζωής, γεμάτο ιστορία και μυστήριο, ήταν ένα πλούσιο και μοναδικό περιβάλλον για να δημιουργήσει κανείς. Ήθελα τα έργα να βοηθήσουν όλους μας να αναπροσανατολιστούμε – ενεργώντας ως σημεία βελονισμού, ενδείξεις ανθρώπινης παρουσίας στο χώρο και στιγμές αιχμαλωτισμένου ανθρώπινου χρόνου.», εξήγησε ο Antony Gormley.
Antony Gormley: Επαναπροσδιορίζει τη σχέση ανθρώπου και χώρου
Ο Gormley είναι ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους γλύπτες της σύγχρονης εποχής, με έργα που διερευνούν τη σχέση του ανθρώπινου σώματος με τον χώρο. Οι γλυπτικές του δημιουργίες, οι εγκαταστάσεις και τα δημόσια έργα του δεν αποτελούν απλώς αισθητικές παρεμβάσεις, αλλά αφορμές για στοχασμό πάνω στην ανθρώπινη ύπαρξη και τη θέση της στον κόσμο.
Από τη δεκαετία του 1960, ο Gormley έχει διευρύνει τις δυνατότητες της γλυπτικής, υιοθετώντας μια κριτική αλληλεπίδραση τόσο με το δικό του σώμα όσο και με εκείνο των άλλων. Μέσα από τις δημιουργίες του, θέτει θεμελιώδη ερωτήματα για τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση και το σύμπαν, αναζητώντας νέες προοπτικές κατανόησης της ύπαρξης.
Για τον Gormley, ο χώρος της τέχνης δεν είναι στατικός, αλλά ένας τόπος γίγνεσθαι, ένας ζωντανός πυρήνας σκέψης και αλληλεπίδρασης. Τα έργα του προσκαλούν το κοινό να εμπλακεί ενεργά, προκαλώντας νέες συμπεριφορές, συναισθήματα και ιδέες. Μέσα από τις εμβληματικές του μορφές, ο καλλιτέχνης συνεχίζει να ανοίγει νέους δρόμους στη γλυπτική, γεφυρώνοντας το παρελθόν με το παρόν.
Το RULE II είναι μια σιδερένια, κυβιστική ανθρώπινη φιγούρα, τοποθετημένη σε αρχιτεκτονικό θραύσμα, στη δυτική πλευρά του Αρχαιολογικού Μουσείου της Δήλου. Με τη μόνιμη τοποθέτησή του στη Δήλο, δημιουργείται ένα νέο σημείο αναφοράς που συνδέει το παρελθόν με το παρόν, δίνοντας τη δυνατότητα στους επισκέπτες να στοχαστούν πάνω στη διαχρονικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης.
Η δωρεά αυτή αποτελεί την πρώτη από μια σειρά μόνιμων εγκαταστάσεων σύγχρονης τέχνης σε αρχαιολογικούς χώρους, στο πλαίσιο της συνεργασίας του ΝΕΟΝ με το Υπουργείο Πολιτισμού. Την πρωτοβουλία για το εγχείρημα είχε η Έλενα Κουντούρη, διευθύντρια του ΝΕΟΝ.
Η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, υπογράμμισε τη σημασία της δωρεάς, χαρακτηρίζοντάς την ως «ορόσημο» για τη διαλεκτική σχέση της πολιτιστικής κληρονομιάς με τη σύγχρονη δημιουργία. «Η δωρεά ενέχει πολλαπλό συμβολισμό. Εικονίζει, με πειστικό τρόπο, την αρμονική συνύπαρξη της πολιτιστικής κληρονομιάς με τη σύγχρονη δημιουργία. Τεκμαίρει την όσμωση των δύο, με τη δεύτερη να εμπνέεται διαρκώς και να αρδεύει ανεξάντλητα από την πρώτη. Συμβολισμός ισχυρός, δεδομένου ότι το έργο εμπνέεται από τα γλυπτικά αριστουργήματα της Δήλου.», ανέφερε. Ο Δημήτρης Αθανασούλης, προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων έκανε λόγο για μία «διακριτική κυβιστική φιγούρα έξω από το μουσείο, η οποία θα είναι πλέον μια διαρκής οπτική φυγή που θα συνδέει το κλέος της νήσου του Απόλλωνα με την κοινότητα του 21ου αιώνα.».
Ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος συμπλήρωσε ότι η τέχνη αποκτά νόημα μέσα από την αλληλεπίδραση με το κοινό και τη σχέση της με το παρελθόν. «Όταν η σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία συνομιλεί αρμονικά με τις αρχαιότητές μας, δημιουργούνται νέες αναγνώσεις που μπορούν να συγκινήσουν, να εμπνεύσουν, να κεντρίσουν τη συλλογική συνείδηση.», δήλωσε.
DETAILS
RULE II | ANTONY GORMLEY
Delos Island
Μόνιμη εγκατάσταση
Δωρεά Antony Gormley και ΝΕΟΝ προς το Υπουργείο Πολιτισμού
ΕΓΚΑΙΝΙΑ
11 Απριλίου 2025
ΩΡΑΡΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
1 Απριλίου – 30 Οκτωβρίου | Καθημερινά 8:00 – 20:00
1-30 Νοεμβρίου | Καθημερινά 8:00 – 16:00
Το νησί της Δήλου είναι προσβάσιμο από Μύκονο, Νάξο & Πάρο
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ
Με πληροφορίες από τη σελίδα tovima.gr
