Συγκρατημένοι εμφανίζονται δήμαρχοι τουριστικών περιοχών σχετικά με το φαινόμενο του υπερτουρισμού, τονίζοντας πως δεν πρέπει να «δαιμονοποιείται» ο όρος. Παράλληλα, ζητούν από την Πολιτεία περαιτέρω στήριξη σε όλα τα επίπεδα.
Οι δήμαρχοι Μυκόνου, Τήνου, Θήρας, Πάρου, Ιου και Νάξου αναλύουν τις συνέπειες του φαινομένου, τα ζητήματα που προκύπτουν σε τοπικό επίπεδο, αλλά και τις λύσεις που προτείνουν ώστε να μην «πνιγούν» τα νησιά τους.
# Μύκονος – Χρήστος Βερώνης: Με σχέδιο και ποιότητα
«Η Μύκονος αποτελεί έναν εκ των πλέον δημοφιλών παγκοσμίως τουριστικών προορισμών, με πολύ μεγάλη επισκεψιμότητα, ιδίως κατά την υψηλή τουριστική περίοδο. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, οπότε αντικειμενικά τίθεται το θέμα της αντοχής των υφιστάμενων υποδομών, η δική μας απάντηση είναι αναβάθμιση, βελτίωση, ενίσχυση και ολοκλήρωση όλων των τεχνικών υποδομών και των υπηρεσιών του νησιού. Αντί να περιορίσουμε τη ζήτηση, βελτιώνουμε και αυξάνουμε την προσφορά. Ο υπερτουρισμός περιγράφεται μεν σε θεωρητικό επίπεδο, επί του πεδίου όμως το συγκεκριμένο θέμα επιδέχεται διαφορετικές προσεγγίσεις και εμπεριέχει αρκετή υποκειμενικότητα.
Θεωρούμε ότι η έννοια του υπερτουρισμού, αντί να τίθεται στις σωστές διαστάσεις, τείνει να ιδεολογικοποιηθεί με αυθαίρετο και δογματικό τρόπο. Ο τομέας στον οποίο παρατηρείται και στη Μύκονο αύξηση των τουριστικών ροών, με υπερσυγκέντρωση επισκεπτών σε ορισμένες χρονικές περιόδους σε συγκεκριμένες περιοχές του νησιού, είναι ο δυναμικός τομέας της κρουαζιέρας. Ο δήμος, σε συνεργασία με το Λιμενικό Ταμείο και σε συνεννόηση με τους εκπροσώπους του κλάδου της κρουαζιέρας, προωθεί την εφαρμογή ενός συστήματος διαχείρισης και προγραμματισμού της συχνότητας και του χρόνου προσέγγισης των κρουαζιερόπλοιων στο λιμάνι Μυκόνου (berth allocation). Δεν αποδεχόμαστε, επομένως, τις υπερβολές περί υπερτουρισμού και δεν δαιμονοποιούμε τις προκλήσεις. Ο τουρισμός δεν χρειάζεται συνθήματα. Χρειάζεται σχέδιο, ποιότητα και προοπτική και προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε».
# Τήνος – Παναγιώτης Κροντηράς: Δεν μας έχει αγγίξει ο υπερτουρισμός
«Στην Τήνο, ο επισκέπτης θα ανακαλύψει ένα ήσυχο και αυθεντικό ελληνικό νησί, προστατευμένο ακόμη από τον μαζικό τουρισμό. Στο “χειροποίητο” νησί μας δεν έχουν αλλάξει πολλά πράγματα. Ευτυχώς, δεν μας έχει αγγίξει ο υπερτουρισμός και το νησί μας δεν πληρώνει τις συνέπειές του. Αυτό είναι επιλογή ασφαλώς των ντόπιων, αλλά και ο βασικός λόγος που ξένοι και ντόπιοι επενδυτές επιλέγουν την Τήνο για την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Επειδή, όμως, ο υπερτουρισμός είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, προφανώς και μας απασχολεί.
Εως στιγμής βλέπουμε τον υπερτουρισμό όχι ως μια απειλή, αλλά περισσότερο ως μια ευκαιρία να αναπτύξουμε τις υποδομές μας, ώστε να καλύψουμε μακροπρόθεσμα τις ανάγκες των τουριστών μας και να προσφέρουμε πάντα ολοκληρωμένες και ποιοτικές υπηρεσίες. Η λειψυδρία και η αντιμετώπισή της, η καθαριότητα, αλλά και η παροχή ιατρικής φροντίδας είναι στην καθημερινή μας ατζέντα. Ευτυχώς, η Τήνος ακόμη μπορεί και προσφέρει όλα τα παραπάνω με απόλυτη επάρκεια και είναι πάνω από όλα ένα αυθεντικό νησί, που παραμένει μια όαση φρεσκάδας, παραδόσεων και γιορτής, χωρίς τις υπερβολές του υπερτουρισμού».
# Ιος – Γκίκας Γκίκας: Με το βλέμμα στο μέλλον
«Στην Ιο ευτυχώς ακόμη δεν αντιμετωπίζουμε πρόβλημα υπερτουρισμού. Μάλιστα, οικογένειες από άλλα νησιά έρχονται σε εμάς για να περάσουν το καλοκαίρι τους. Εχουμε, όμως, το βλέμμα στο μέλλον, για να λειτουργήσουμε προληπτικά εγκαίρως. Η λύση μπορεί να ξεκινήσει από τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια για τα νησιά μας.
Οι διαδικασίες τους βρίσκονται σε εξέλιξη, πρέπει όμως να καταρτιστούν σωστά: να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες προκλήσεις, να συνδυάζονται αρμονικά με το Γενικό Χωροταξικό Τουρισμού και τα Χωροταξικά των Περιφερειών, αλλά και να φέρουν ισχυρό αποτύπωμα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δηλαδή των τοπικών κοινωνιών. Ετσι, θα προστατεύσουμε τους τόπους μας, αλλά και θα δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για βιώσιμη ανάπτυξη. Με κανόνες δίκαιους, σταθερούς και γνωστούς σε όλους, ώστε να γνωρίζει ο καθένας τι επιτρέπεται να κάνει και πού. Στη συνέχεια, βέβαια, είναι δική μας ευθύνη ο έλεγχος για την τήρηση αυτών των κανόνων».
* Πάρος – Κωνσταντίνος Μπιζάς: Σε οριακό σημείο
Ο τουρισμός αναμφισβήτητα αποτελεί την ατμομηχανή της οικονομίας του νησιού μας. Οι υπάρχουσες υποδομές, ωστόσο, δεν αντέχουν να σηκώσουν το βάρος της περαιτέρω άναρχης τουριστικής ανάπτυξης. Η Πάρος βρίσκεται σε οριακό σημείο και όλα δείχνουν ότι η κατάσταση θα χειροτερεύσει λόγω της έκρηξης των αγοραπωλησιών και των οικοδομικών αδειών.
Η συνέχιση της άναρχης ανάπτυξης του τουρισμού, χωρίς μελέτη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και της φέρουσας ικανότητας, ενέχει τον κίνδυνο της περαιτέρω αλλοίωσης της φυσιογνωμίας του νησιού μας, πράγμα που τελικά θα βλάψει την ελκυστικότητα και την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος που θέλουμε να προσφέρουμε και οι επισκέπτες θα φεύγουν με αρνητικές εμπειρίες.
Το υπό εκπόνηση Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο ευελπιστούμε πως θα φέρει στο νησί μας την πολυπόθητη ισορροπία ανάμεσα στον τουρισμό και το περιβάλλον. Στόχος μας είναι να διασυνδέσουμε τον τουρισμό με την πρωτογενή παραγωγή, τον αγροτικό και αγροδιατροφικό τομέα, έτσι ώστε να συμβάλουμε στην προώθηση των μοναδικών και γνήσιων τοπικών προϊόντων, τα οποία χαρακτηρίζουν τον τόπο μας και τη γαστρονομία του και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητάς μας. Σκοπεύουμε να δώσουμε έμφαση σε εναλλακτικές μορφές τουρισμού, οι οποίες θα συμβάλουν, αφενός, στη διασπορά στον χώρο και τον χρόνο των επισκεπτών και, αφετέρου, στην επαφή με τη φύση και με όσα η ίδια προσφέρει στον επισκέπτη.
* Νάξος – Δημήτρης Λιανός: Συμβάλλει στην ευημερία
«Τα τελευταία χρόνια υπάρχει αύξηση στις αφίξεις τουριστών, καθώς και επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Η Νάξος, λόγω της ιδιαίτερης γεωμορφολογίας της, της μεγάλης έκτασης, του μεγάλου μήκους της ακτογραμμής της και των αρκετών οικισμών, μπορεί να φιλοξενήσει αρκετούς επισκέπτες. Μπορεί η λειτουργία του λιμανιού εντός του αστικού ιστού να επιφέρει μεγάλες πιέσεις κατά την άφιξη και την αναχώρηση των πλοίων, όμως οι επισκέπτες διαχέονται σε όλο το νησί, συμβάλλοντας στην οικονομική υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας. Ο θεσμικός ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα πρέπει να διευρυνθεί, ώστε να έχει αποφασιστική συμβολή σε ζητήματα διαχείρισης της τουριστικής ανάπτυξης αλλά και των απαιτούμενων υποδομών, με βασική προϋπόθεση, βέβαια, την παροχή των απαραίτητων χρηματοδοτικών εργαλείων από την κεντρική διοίκηση.
Κλείνοντας, θεωρώ ότι δεν πρέπει να δαιμονοποιούμε τον τουρισμό, καθώς συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη και την ευημερία των τοπικών κοινωνιών, αποτελώντας βασικό κίνητρο για την παραμονή των νησιωτών στον τόπο τους και την αποτροπή του brain drain σε όλα τα κοινωνικά επίπεδα».
* Σαντορίνη – Νίκος Ζώρζος Ζητάμε τη λήψη μέτρων
«Από το 2012 είχα θέσει ανοικτά το θέμα της βιωσιμότητας του προορισμού, ζητώντας διαχρονικά από τις κυβερνήσειςνα λάβουν μέτρα για να αποφευχθούν οι συνέπειες του υπερτουρισμού. Το ίδιο ζητούμε και σήμερα: τη λήψη μέτρων, προκειμένου να σταματήσει η δόμηση στην εκτός σχεδίου περιοχή, την απαγόρευση κατασκευής νέων τουριστικών κλινών, τη ρύθμιση του φαινομένου βραχυχρόνιας μίσθωσης και τον εξορθολογισμό του αριθμού των τροχοφόρων που κυκλοφορούν στο νησί. Αυτά τα μέτρα και άλλα που διεκδικούμε να θεσμοθετηθούν θα βοηθήσουν το νησί να συνεχίσει να είναι ένας ελκυστικός προορισμός, όπως μέχρι σήμερα.
Ο Δήμος Θήρας επαναφέρει -έπειτα από 4 χρόνια διακοπής, λόγω πολιτικής επιλογής της προηγούμενης δημοτικής Αρχής- το berth allocation system, δηλαδή το σύστημα χρονοκατανομής των αφίξεων των κρουαζιεροπλοίων, με τρόπο που να μη γίνεται υπέρβαση του ορίου των 8.000 επιβατών ημερησίως.
Επιπλέον, η εισαγωγή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου στο τελεφερίκ των Φηρών θα βελτιώσει την εμπειρία των επισκεπτών και θα μειώσει τον συνωστισμό. Σχεδιάζονται η δημοπράτηση της τουριστικής μαρίνας, η ίδρυση γεωλογικού μουσείου στο νησί, η υλοποίηση της μελέτης πολιτιστικών διαδρομών των επισκεπτών, νέα τουριστική καμπάνια της Σαντορίνης με έμφαση στη βιωσιμότητα και άλλα πολλά, για να φροντίσουμε και οι κάτοικοι και οι επισκέπτες μας να είναι ικανοποιημένοι».
* Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά στις 3/8
