Πόσο θάρρος χρειάζεται να έχει ένας απλός αλιέας για να αποφασίσει να σταματήσει πλήρως το ψάρεμα στους καλύτερους ψαρότοπους του νησιού του, με σκοπό στο μέλλον να τους δει ξανά υγιείς και πλούσιους; Και όμως, αυτό ακριβώς έκανε όχι μόνο ένας, αλλά τα περίπου 40 μέλη του Επαγγελματικού Αλιευτικού Συλλόγου Αμοργού «Η Χοζοβιώτισσα», μέσα από την πρωτοβουλία Αμοργόραμα.
Το Αμοργόραμα γεννήθηκε κυρίως από απόγνωση. «Είναι πάνω από δέκα χρόνια που βλέπαμε ολοένα και λιγότερα ψάρια στα δίχτυα μας», εξηγεί ο πρόεδρος του συλλόγου, Μιχάλης Κρόσμαν. Οι λόγοι, πολλοί: Ένας είναι η υπεραλίευση, για την οποία, όπως λένε οι ψαράδες, ευθύνονται και οι ίδιοι. Έπειτα, η αλλαγή του κλίματος που θέρμανε τις θάλασσες, με αποτέλεσμα τα ψάρια να αναζητούν ψυχρότερα νερά στα βαθιά και ανοιχτά.
Εκεί όμως δουλεύουν οι μεγάλες μηχανότρατες, μη ανταγωνίσιμες, που προκαλούν και ζημιές στα δίχτυα των μικρότερων σκαφών της παράκτιας αλιείας. Οι βροχές επίσης μειώθηκαν και οι χείμαρροι δεν κατεβάζουν στις ακτές θρεπτικά νερά, που άλλοτε τραβούσαν τα ψάρια στα ρηχά.
 |
 |
Ήταν λοιπόν φανερό πως, αν οι ψαράδες δεν έκαναν κάτι από μόνοι τους, βοήθεια δεν θα ερχόταν από πουθενά. Πήραν τότε μια απόφαση μοναδική στα ελληνικά αλιευτικά χρονικά, που τη συνοψίζουν σε τρεις κύριους άξονες: Πρώτα πρώτα, εφαρμόζουν πλήρη απαγόρευση της αλιείας για όλα τα σκάφη, τοπικά και μη, επαγγελματιών και ερασιτεχνών, σε ακτίνα ενός ναυτικού μιλίου από τις ακτές γύρω από όλη την Αμοργό, για τους μήνες Απρίλιο και Μάιο, εποχή αναπαραγωγής των ψαριών. Τους μήνες αυτούς, οι ίδιοι οι ψαράδες με τα σκάφη τους πραγματοποιούν σχολαστικό καθαρισμό των ακτών από σκουπίδια και πλαστικά, με χρηματοδότηση μέσω crowd funding. Δεύτερος άξονας, η οριστική παύση ψαρέματος για όλο τον χρόνο, για πέντε συνεχόμενα έτη, στους τρεις σημαντικότερους ψαρότοπους του νησιού: τη Νικουριά, τον όρμο των Καταπόλων και την έκταση ανάμεσα στις νησίδες Γραμβούσσα και Καλοταρίτισσα. Έτσι, θα δοθεί χρόνος στα ψάρια να αναπαραχθούν ανενόχλητα, κάτι που έχει αποδειχθεί σε άλλες περιοχές του κόσμου ότι έχει αυξήσει στη συνέχεια θεαματικά τον πληθυσμό τους. Παράλληλα, οι ψαράδες άλλαξαν τα δίχτυα τους με ανακυκλώσιμα και με μεγαλύτερο άνοιγμα, ώστε να μην αιχμαλωτίζουν τον γόνο.
Όλες αυτές οι ενέργειες έγιναν με πρωτοβουλία των ψαράδων, αλλά και με την έμπρακτη στήριξη του Cyclades Preservation Fund, του Βlue Marine Foundation και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, όλα κάτω από την ομπρέλα του Αμοργοράματος. Οι φορείς αυτοί διενήργησαν τη σχετική επιστημονική μελέτη, τη συνέταξαν, τη χρηματοδότησαν και την παρουσίασαν έτοιμη στο αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, αναμένοντας τη θεσμοθέτησή της.
Ο κ. Κρόσμαν δεν σταματά να τονίζει πόσο καλά συνεργάζονται οι ψαράδες μεταξύ τους, πόσο σοβαρά έχουν πάρει το Αμοργόραμα και πόση ωριμότητα, ομόνοια και αποφασιστικότητα επέδειξαν ώστε ό,τι γίνει, να γίνει ομαδικά και συντονισμένα. Η πρωτοβουλία τους πήρε γρήγορα μεγάλη δημοσιότητα, τα μεγαλύτερα ξένα ΜΜΕ παρουσιάζουν αναλυτικά τις δράσεις τους, με αποτέλεσμα να ασκηθεί έντονη πίεση στο αρμόδιο υπουργείο, για να συμβάλει στην επίσημη θεσμοθέτηση των δράσεων με Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ), ώστε να προσδιοριστεί το κλείσιμο των περιοχών απαγόρευσης και να τεθούν οι κανόνες εφαρμογής του την πενταετία της οριστικής παύσης ψαρέματος.
|
|
Η έκδοση ΠΔ θα καταστήσει το Αμοργόραμα μοναδικό στο είδος του στον κόσμο και διόλου τυχαία το βλέμμα της ελληνικής και της παγκόσμιας αλιευτικής κοινότητας είναι στραμμένο στην Αμοργό. «Αν πετύχει εδώ, θα πετύχει και αλλού», τονίζει ο κ. Κρόσμαν. «Γι’ αυτό λέμε ότι για την πενταετία αυτή χρειάζεται βοήθεια από το κράτος. Χωρίς αποζημιώσεις δεν θα αντέξει να επιβιώσει κανένας ψαράς».
Η βράβευση του συλλόγου από τον Γαστρονόμο και η δημοσιότητα που συνεχίζει να λαμβάνει εντός και εκτός ελληνικών συνόρων το Αμοργόραμα, ελπίζουμε ότι θα κινητοποιήσει τα αντανακλαστικά της πολιτείας ώστε να ξεπεραστούν τα εμπόδια και να στηριχθεί επίσημα και θεσμοθετημένα μια γενναία πρωτοβουλία που πρόκειται να γίνει παγκόσμιο πρότυπο. Γιατί το Αμοργόραμα ζει και βασιλεύει!
Δείτε το video από τη βράβευση
Πηγή: Γαστρονόμος – Κείμενο: Βιβή Κωνσταντινίδου – Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Τσακαλίδης
