Μεγαλύτερη διάρκεια θα έχει από αύριο η ημέρα, αλλά και μία ώρα λιγότερου ύπνου, καθώς τίθεται από τα ξημερώματα της Κυριακής η θερινή ώρα. Στις 3 τα ξημερώματα οι δείκτες των ρολογιών θα πρέπει να γυρίσουν μία ώρα μπροστά και να δείχνουν 4.
Η ώρα αλλάζει και από χειμερινή γίνεται θερινή. Και η θερινή ώρα τίθεται σε εφαρμογή πάντα την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου. Όταν δηλαδή το ρολόι μας δείξει 03:00, το γυρνάμε μία ώρα μπροστά, ώστε να δείξει 04:00. Έτσι, φέτος, η αλλαγή ώρας θα πραγματοποιηθεί τα ξημερώματα της Κυριακής 25η Μαρτίου. Το χειμώνα, η ώρα αλλάζει πάντα την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου. Και αυτό που κάνει τη διαφορά είναι ότι φέτος η αλλαγή ώρας σε χειμερινή θα γίνει την Κυριακή 28η Οκτωβρίου.
Ελέω ενέργειας
Γιατί γίνεται; Η αλλαγή της ώρας, σύμφωνα με την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υποχρεώνει όλα τα κράτη – μέλη να την τηρήσουν με νόμο, γίνεται, πλέον, την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου στη 01.00 π.μ. ώρα Γκρίνουιτς (GMT) και τελειώνει την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου του ίδιου έτους πάλι στη 01.00 π.μ. ώρα Γκρίνουιτς. Επομένως, η αλλαγή είναι ταυτόχρονη για όλα τα κράτη – μέλη της Ε.Ε. τα οποία έχουν υιοθετήσει το μέτρο. Το βασικό πλεονέκτημα της χρήσης του μέτρου της θερινής ώρας είναι η εξοικονόμηση ενέργειας. Συνολικά, κατά τους επτά μήνες της θερινής ώρας, εξοικονομούμε 210 ώρες ηλεκτρικής ενέργειας εκμεταλλευόμενοι τον Ήλιο. Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου, όπου τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά, μια ιδέα που όμως εγκαταλείφθηκε γρήγορα. Το 1973, ωστόσο, λόγω της ενεργειακής κρίσης που έπληξε την Ευρώπη, αποφασίστηκε η υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών, συμπεριλαμβανομένης τότε και της Ελλάδας. Το νέο μέτρο πρωτοεφαρμόστηκε στη χώρα μας το 1975.
Υγεία και θερινή ώρα
Υπάρχει όμως και το θέμα της υγείας… Τις επιπτώσεις στην υγεία από τη θερινή ώρα, με αφορμή την εξέταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του αιτήματος για κατάργηση της, είχε αναλύσει σε συνέντευξή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, στις 5/3/2018, η Έλενα Τσιόλκα, ψυχίατρος, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Έρευνας του Ύπνου. Σημειώνεται ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβουλίο σε ψήφισμά του τάχθηκε υπέρ της κατάργησής της, με βασικό επιχείρημα ότι πλήττει την υγεία των πολιτών.
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ ζήτησε την άποψη της Έλενας Τσιόλκα, ψυχίατρος, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Έρευνας του Ύπνου, καθώς η αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, μάλιστα έπειτα από εξέταση επιστημόνων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αλλαγή της ώρας προκαλεί διαταραχές στον ύπνο.
«Είναι γνωστό ότι τόσο ο ύπνος όσο και μια σειρά από άλλες βιολογικές παραμέτρους (π.χ. αυξομείωση της κορτιζόλης, μελατονίνης κ.α. ενδογενών ουσιών), οι λεγόμενοι Κιρκάδιοι ρυθμοί, καθορίζονται από τον κύκλο μέρα-νύχτα, φως- σκοτάδι. Η εναλλαγή αυτή του φωτός με το σκοτάδι και η ηλιοφάνεια, επίσης έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά ότι σχετίζονται και με την ψυχική κατάσταση του ανθρώπου, την διάθεση, την απόδοση και την λειτουργικότητά του».
Ήπια μεταβολή για χώρες κοντά στον Ισημερινό
Η κ. Τσιόλκα υπογραμμίζει ότι «στις χώρες που είναι πλησιέστερα στον Ισημερινό, έχουν δηλαδή μικρότερο γεωγραφικό πλάτος, στις οποίες συγκαταλέγεται και η δική μας (με γεωγραφικό πλάτος μικρότερο από 40), η βαθμιαία μεταβολή της ώρας της ανατολής και της δύσης του ήλιου συμβαίνει πολύ ήπια και η συνολική απόκλιση δεν είναι μεγάλη. Έτσι, η προσαρμογή των ανθρώπων σε αυτήν εξελίσσεται σταδιακά και, όταν γίνεται η επίσημη αλλαγή της ώρας, η προσαρμογή είναι σχετικά εύκολη». Τονίζει ότι αυτό συμβαίνει και για πολλούς επιπλέον λόγους, εφόσον αυτή η αλλαγή, στην θερινή από την χειμερινή ώρα, που θεωρείται η βασική και αντίστροφα, ευνοεί την εξοικονόμηση ενέργειας αλλά και η εργασία των περισσότερων ανθρώπων υπό το φως της μέρας αποτελεί συνθήκη που ευοδώνει, σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα, την καλύτερη απόδοση και ψυχολογική κατάσταση.
Η κ. Τσιόλκα, σημειώνει ότι δεν υπάρχουν δεδομένα στη βιβλιογραφία που να δείχνουν ότι στις χώρες αυτής της ζώνης η αλλαγή της ώρας δημιούργησε κάποια προβλήματα.
Χώρες πάνω από τον 50ό παράλληλο
«Στις χώρες που βρίσκονται πάνω από τον 50ό παράλληλο, σε βόρειο (και νότιο) πλάτος, οι συνθήκες είναι διαφορετικές. Εκεί η επιμήκυνση ή η βράχυνση της χρονικής διάρκειας της ηλιοφάνειας συμβαίνει σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό και με πολύ πιο γρήγορο ρυθμό, γεγονός που από μόνο του είναι πολύ πιθανό να επηρεάζει κατά διάφορους τρόπους την ψυχολογία και την λειτουργικότητα των ανθρώπων. Σε αυτές τις χώρες, η αλλαγή κατά μία ώρα, η οποία συμφωνήθηκε και εφαρμόστηκε στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης και σε κάποιες άλλες όπως η Τουρκία από το 1975, θα ήταν μικρή. Η Ισλανδία προφανώς για αυτό το λόγο, δεν υιοθέτησε το μέτρο αυτό» τονίζει η κ. Τσιόλκα.
Μπορεί κανείς να υποθέσει, προσθέτει, ότι στις χώρες αυτές που ο προγραμματισμός του ύπνου, της εργασίας και των δραστηριοτήτων των ανθρώπων δεν καθορίζεται και δεν συμβαδίζει τόσο με τις εξωτερικές συνθήκες, μια επιβαλλόμενη αλλαγή, όπως η αλλαγή αυτή του ωραρίου πιθανόν να προκαλεί μεγαλύτερη δυσλειτουργία και δυσκολίες προσαρμογής ή διαταραχές ύπνου και διάθεσης, τουλάχιστον για μερικές ημέρες.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
