Το γλυκύ μου έαρ ακούγεται σε όλη την Ελλάδα, ολοκληρώθηκε νωρίς ο στολισμός του Επιταφίου και παρουσιάζουμε ορισμένους από τους επιτάφιους που βρίσκαμε στο διαδίκτυο ενώ εντυπωσιάζουν τοιχογραφίες του 13ου αιώνα στη Νάξο αλλά ένας κι από τους ωραιότερους πίνακες του Ράλλη
Όμως η ημέρα έχει ουκ ολίγα έθιμα που διαφοροποιούνται από χωριά σε χωριά… Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής ομάδες παιδιών γυρνούν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούν το μοιρολόι «Σήμερα μαύρος ουρανός», γνωστό και ως «Μοιρολόι της Παναγίας». Σε πολλές περιοχές της χώρας τα κορίτσια της ομάδας κρατούν ένα στεφάνι, πλεγμένο με λουλούδια εποχής, το οποίο στη συνέχεια το εναποθέτουν είτε στον Επιτάφιο, είτε στον τάφο του προσφάτως αποβιώσαντος ενορίτη. Τα Κάλαντα της Μεγάλης Παρασκευής, όπως τα ονομάζει η Λαογραφία, τείνουν σήμερα να εκλείψουν.
Στην Αμοργό, τη Μεγάλη Παρασκευή προσφέρονται ψωμί, ελιές και νηστίσιμα γλυκά και κατά την περιφορά του Επιταφίου οι γυναίκες ραίνουν την πομπή με αρώματα.
Στην Ίο, μετά την Αποκαθήλωση, οι νέοι του νησιού παίζουν τις «μπάλες», ένα παιχνίδι με μικρές σιδερένιες κόκκινες και πράσινες μπάλες. Κατά την Περιφορά των Επιταφίων των δύο Ενοριών του νησιού, τα Εγκώμια ψάλλοντα από χορωδίες γυναικών και κοριτσιών.
Στο χωριό Πλάκες της Μήλου το απόγευμα της Μεγάλης Παρασκευής γίνεται η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης του Χριστού.
Στην Πάρο, η περιφορά του Επιταφίου κάνει δεκαπέντε στάσεις. Σε καθεμία από αυτές φωτίζεται κι ένα σημείο του βουνού, όπου τα παιδιά ντυμένα ρωμαίοι στρατιώτες ή μαθητές του Χριστού, αναπαριστούν σκηνές από την είσοδο στα Ιεροσόλυμα, την προσευχή στο Όρος των Ελαιών, το Μαρτύριο της Σταύρωσης και την Ανάσταση.
Στο χωριό Πύργος της Σαντορίνης, μετά την Αποκαθήλωση βγαίνει το «Τάνταλο» στους δρόμους του χωριού για να αναγγείλει το γεγονός και οι καμπάνες ηχούν πένθιμα. Η περιφορά του Επιταφίου σημαίνεται από μικρές φωτιές σε λυχναράκια. Οι γυναίκες από τις αυλές των σπιτιών ραίνουν την πομπή του Επιταφίου με ροδόνερο.
Στη Σύρο, οι Καθολικοί επιτάφιοι από τις εκκλησίες των Ευαγγελιστών και του Αγίου Γεωργίου συναντώνται με τους Ορθόδοξους από τους ναούς της Μητροπόλεως (Μεταμόρφωσης) του Αγίου Νικολάου και της Κοιμήσεως, μετά το τέλος της περιφοράς στην κεντρική πλατεία Μιαούλη. Ακολουθεί κατανυκτική δέηση και ψάλλοντα τροπάρια της Μεγάλης Παρασκευής από τη χορωδία του Αγίου Νικολάου και Ιεροψάλτες.
Στην Τήνο, οι περιφορές των Επιταφίων στη Χώρα συγκλίνουν στη μαρμάρινη εξέδρα της παραλίας, ενώ ο Επιτάφιος της Ενορίας του Αγίου Νεκταρίου καταλήγει μέσα στη θάλασσα, στην περιοχή Καλάμια στα Κιόνια.
Και στη Νάξο; Δεν υπάρχει κάποιοι ιδιαίτερο έθιμο… Ξεχωρίζει το στόλισμα του επιταφίου ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι σε Κόρωνο και Απείρανθος υπάρχει μία σημαντική διαφορά… Στην Απείρανθο τα κεριά τα βάζει η εκκλησία τα λουλούδια οι πιστοί και σχηματίζεται ένας ενιαίος επιτάφιος . Αντίθετα στην Κόρωνο και τα κεριά και τα λουλούδια τα φέρνει ο καθένας από το σπίτι του σε ματσάκι με το όνομα της οικογένειας πάνω . Με την βοήθεια των social media βρήκαμε μερικούς από τους επιτάφιους σε όλη τη Νάξο… Και τους …κλέψαμε. Ζητώντας συγνώμη για το γεγονός ότι ξεχάσαμε τα ονόματα αυτών που τα είχαν αναρτήσει. Αν και θυμόμαστε κάποιους όπως τον κο Βερύκκοκο σε Γλινάδο, Αγιο Θαλέλλαιο και Κουρονουνοχώρι, ή τον κο Χωριανόπουλο στον Απόλλωνα, ή τον κο Λογαρά στη Νάξο (Παντάνασσα) και την κο Μαϊτού στο Γαλανάδο και τον κο Λεγάκη στις Εγγαρές ή τον κο Στεργίου στη Χώρα (Αγιο Νικόδημο)… Οπότε ζητάμε συγνώμη… και ελπίζω να μην επαναληφθεί
Με πληροοφρίες από το sansimera.gr
