Αλλάζει η ώρα στις 3:00 πμ, όπως κάθε χρόνο την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου, και τα ξημερώματα της 29ης Μαρτίου οι δείκτες των ρολογιών θα δείξουν 4:00. – Η θερινή ώρα θα διατηρηθεί μέχρι και την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου, με την επιστροφή στην χειμερινή.
Μία ακόμη φορά… Η μήπως όχι… Με βάση την θεωρεία, η τελευταία απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπαγορεύει πως η τελευταία αλλαγή της ώρας θα πραγματοποιηθεί την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου 2021. Αυτό για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θέλουν να διατηρήσουν μόνιμα τη θερινή ώρα. Στη χώρα μας καλούμαστε απόψε, για την ακρίβεια τα ξημερώματα της Κυριακής 29 Μαρτίου να γυρίσουμε τα ρολόγια μας μία ώρα μπροστά. Επομένως την ώρα 03:00 τα ξημερώματα της Κυριακής 29 Μαρτίου 2020, γυρίζουμε τα ρολόγια μας μία ώρα μπροστά, δηλαδή να δείχνουν 04:00
Όμως, έχει και συνέχεια κι αυτό γιατί η παραπάνω απόφαση διευκρινίζει, ότι όσα κράτη – μέλη της Ε.Ε. επιθυμούν να διατηρήσουν τη χειμερινή ώρα, τότε αυτά θα αλλάξουν για τελευταία φορά τα ρολόγια τους την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου 2021. Οπότε έχουμε χρόνο ακόμη… Θερινή ώρα λοιπόν και εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα δοκιμαστικά το 1932. Συγκεκριμένα, από τις 6 Ιουλίου έως και την 1η Σεπτεμβρίου εκείνου του έτους. Και έμεινε…
Όσο για τους λόγους που έχουμε θερινή και χειμερινή ώρα με τους αγρότες πάντως να μην είναι φανατικοί υποστηρικτές της και αρκετά κράτη να διαφοροποιούνται, η βασική αιτία έχει σχέση με το .. πετρέλαιο και την κρίση της δεκαετίας του 70 όταν και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούσαν να εκμεταλλευθούν το φως της ημέρας κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Στη Γερμανία η θερινή ώρα καθιερώθηκε το 1980. Συνηγορούσαν και πρακτικοί λόγοι, καθώς είχαν καθιερώσει τη θερινή ώρα οι περισσότερες γειτονικές χώρες. Από το 1996 ισχύει μία ενιαία, πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την άνοιξη γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά (ώστε να αξιοποιούμε το φως της ημέρας για μία ώρα επιπλέον), ενώ το φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω.
Οι πρώτες σκέψεις
Η πρώτη αναφορά που υπάρχει για χρησιμοποίηση της θερινής ώρας ήταν από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο σε γράμμα του που δημοσιεύθηκε σε γαλλική εφημερίδα. Σε αυτό το γράμμα δεν υπάρχει αναφορά για αλλαγή της ώρας αλλά πρόταση να ξυπνούν οι άνθρωποι μία ώρα νωρίτερα! Η πρώτη φορά που προτάθηκε το ζήτημα σοβαρά ήταν από τον Γουίλιαμ Γουίλετ στο άρθρο του «Waste of Daylight» που δημοσιοποιήθηκε το 1907 αλλά τελικά δεν κατάφερε να πείσει την Βρετανική κυβέρνηση. Αν και η ιδέα του τελικά υιοθετήθηκε, ο ίδιος δεν κατάφερε να την δει να πραγματοποιείται, γιατί πέθανε το 1915. Αρχικά εφαρμόστηκε από την γερμανική κυβέρνηση κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου από 30 Απριλίου ως 1η Οκτωβρίου του 1916. Λίγο μετά το Ηνωμένο Βασίλειο ακολούθησε εφαρμόζοντας τη θερινή ώρα από 21 Μαΐου ως 1η Οκτωβρίου 1916. Αργότερα, στις 19 Μαρτίου του 1918, το Αμερικανικό Κογκρέσο καθιέρωσε την τυπική χρήση των χρονικών ζωνών και επισημοποίησε την αλλαγή της θερινής ώρας για όλον τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Το μέτρο αυτό όμως καταργήθηκε αμέσως, λόγω της δυσαρέσκειας του κόσμου.
Όσο για την Ελλάδα; Όπως αναφέραμε εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου όπου τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά. Στη συνέχεια όμως εγκαταλείφθηκε επειδή πολλά χρόνια νωρίτερα, συγκεκριμένα από τις 15 Ιουλίου (παλ. ημερ.) / 28 Ιουλίου (νέο ημερ.) στις 04:00 ώρα, του 1916, τα ρολόγια στην Ελλάδα είχαν τεθεί 25 λεπτά μπροστά στην εισδοχή της ώρας ζώνης. Έτσι, η διαφορά σε σχέση με το φως του Ήλιου που καθορίζει και τον πραγματικό χρόνο γινόταν πολύ μεγάλη κυρίως στα δυτικά τμήματα της χώρας και περισσότερο στη Κέρκυρα. Στα επόμενα χρόνια είχε υιοθετηθεί η μετατόπιση της ώρας έναρξης λειτουργίας πολλών δημόσιων υπηρεσιών και καταστημάτων κατά μισή ώρα, στη χειμερινή περίοδο.
Στη δεκαετία όμως του 1970, μόλις δύο χρόνια μετά την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973, αποφασίστηκε η υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, με έναρξη το 1975. Η αλλαγή της ώρας γίνεται σύμφωνα με οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υποχρεώνει όλα τα κράτη μέλη να την εφαρμόζουν ως νόμο, και πραγματοποιείται την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου στις 1 π.μ. ώρα Γκρίνουϊτς (GMT), ενώ τελειώνει την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου του ίδιου έτους στις 1 π.μ. ώρα Γκρίνουϊτς. Επομένως η αλλαγή είναι ταυτόχρονη για όλα τα κράτη μέλη τα οποία έχουν υιοθετήσει το μέτρο.
Ποιοι αντιδρούν;
Η Ισλανδία δεν έχει υιοθετήσει το μέτρο. Λόγω του υψηλού γεωγραφικού πλάτους η ανατολή και η δύση του ηλίου διαφέρουν κατά πολλές ώρες στη διάρκεια του έτους, έτσι η επίδραση της αλλαγής του ρολογιού κατά μία ώρα δε θα είχε συγκριτικά ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Η Λευκορωσία σταμάτησε την εναλλαγή ώρας μετά το 2011. Υιοθέτησε μόνιμα τη θερινή ώρα (UTC +3), για να συμβαδίσει με την αλλαγή που είχε κάνει αρχικά η Ρωσία.
Η Ρωσία, όπως όλα τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη ακολουθούσε τις ίδιες ημερομηνίες αλλαγής με αυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλαζε στις 2 π.μ. ώρα Μόσχας (3 π.μ. θερινή ώρα τον Οκτώβρη). Από τις 27 Απριλίου 2011 και με διάταγμα του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Μεντβέντεφ καθιερώθηκε η θερινή ώρα Μόσχας (+4 UTC) καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Μετά από διαμαρτυρίες των κατοίκων ότι το χειμώνα υπήρχε σκοτάδι κατά τις πρωινές ώρες, ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αποφάσισε την χρήση μόνιμης χειμερινής ώρας. Αρχίζοντας από τις 26 Οκτωβρίου 2014.
Η Τουρκία ακολουθoύσε τις αλλαγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην ημερομηνία και στην ώρα αλλαγής. Ωστόσο τον Σεπτέμβριο 2016 αποφασίστηκε η μόνιμη χρήση της θερινής ώρας όλο τον χρόνο. Το 2015 είχε παραταθεί μέχρι τις 8 Νοεμβρίου 2015, λόγω εκλογών.
Και από εκεί και πέρα έχει αρκετές χώρες που ακολουθούν την δική τους λογική εκτός Ευρώπης…