Κινηματογραφική Λέσχη Νάξου και αφιέρωμα στο Γαλλικό “film noire” – Πρώτη ταινία απόψε Τρίτη 26 Ιουλίου (21:30) στην αυλή του Πολιτιστικού Κέντρου Δήμου Νάξου … Τίτλος “Οι Διαβολογυναίκες” του Henri-Georges Clouzot,
Καλοκαίρι 2022 και η Κινηματογραφική Λέσχη Νάξου πιάνει δουλειά…. Και με το “καλησπέρα” έχουμε την πρώτη ταινία και μάλιστα με άρωμα Γαλλίας. Μιλάμε για τις “Οι Διαβολογυναίκες” (γαλλικά: Les Diaboliques), που είναι ένα αστυνομικό ψυχολογικό θρίλερ του 1955 σε σκηνοθεσία Ανρί-Ζωρζ Κλουζό. Και σε πρωταγωνιστικό ρόλο οι Σιμόν Σινιορέ, Βέρα Κλουζό, Σαρλ Βανέλ, και ο Πωλ Μορίς.
Και μέσα από ην σελίδα της “Κινηματογραφικής Λέσχης Νάξου” μαθαίνουμε ότι “σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη του Γαλλικού Ινστιτούτου, ξεκινάμε μ’ ένα αφιέρωμα στο Γαλλικό “film noire”. Η πρώτη ταινία δεν είναι άλλη από τις “οι Διαβολογυναίκες” του Henri-Georges Clouzot …. Η προβολή είναι προγραμματισμένη για απόψε Τρίτη 26 Ιουλίου με ώρα έναρξης 21:30… Που; Στην αυλή του πολιτιστικού κέντρου Δήμου Νάξου (πρώην σχολή Ουρσουλινών) στο Κάστρο της Χώρας.
Η πλοκή της ταινίας
“Δύο γυναίκες, η σύζυγος Κριστίνα (Βέρα Κλουζό) κι η ερωμένη Νικόλ (Σιμόν Σινιορέ), αποφασίζουν να δολοφονήσουν τον άντρα που έχει κάνει δύσκολη τη ζωή τους. O Μισέλ (Πολ Μορίς), ένας αντιπαθητικός, και δεσποτικός άντρας, συμπεριφέρεται με τέτοιο απαράδεκτο τρόπο που η δολοφονία του μοιάζει απόλυτα αιτιολογημένη.
Το σχολείο του οποίου είναι ιδιοκτήτης και διευθυντής έχει ολιγοήμερες διακοπές, τις οποίες εκμεταλλεύονται οι δύο γυναίκες για να εφαρμόσουν το σχέδιό τους. Τον παρασύρουν στην ιδιωτική κατοικία της Νικόλ όπου τον δολοφονούν, ποτίζοντάς τον με υπνωτικό και πνίγοντας τον στην μπανιέρα. Επιστρέφουν στο σχολείο με το πτώμα κι εκμεταλλευόμενες την αργία το ρίχνουν στην πισίνα.
Όμως μερικές μέρες μετά όταν η πισίνα αδειάζει για να καθαριστεί δεν υπάρχει πια πτώμα. Συγχρόνως, ένας μαθητής επιμένει ότι έχει δει τον διευθυντή, ενώ το καθαριστήριο στέλνει πίσω, καθαρό και σιδερωμένο το κουστούμι που φορούσε τη βραδιά που δολοφονήθηκε Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο όταν στην αναμνηστική σχολική φωτογραφία, στο φόντο φαίνεται το πρόσωπο του δολοφονηθέντος άντρα.
Η θρησκόληπτη και υστερική Κριστίνα αρχίζει να καταρρέει και η εύθραυστη υγεία της κλονίζεται, ενώ η Νικόλ προσπαθεί να βρει κάποια άκρη παραμένοντας ψύχραιμη και καπνίζοντας συνεχώς”.
Σχόλιο
Ένα από τα καλύτερα και πλέον πεσιμιστικά φιλμ νουάρ στην ιστορία του σινεμά. Για κάποιους είναι το καλύτερο όλων (λέγεται ότι ο Χίτσκοκ σκηνοθέτησε το “Ψυχώ” για να πάρει πίσω τον τίτλο του βασιλιά της αγωνίας από τον Κλουζό).
Οι συνεχείς ανατροπές στην πλοκή και η μουντή ατμόσφαιρα με τον πεσιμισμό και τον ζόφο που αναδύει (μέσω της κατάλληλης φωτογράφισης και της σωστής αξιοποίησης των ντεκόρ), συνθέτουν ένα μνημειώδη ογκόλιθο του σινεμά, που παρακολουθείται με κομμένη την ανάσα. Έγινε και ριμέικ, από τον Τζερεμάια Τσέτσικ, με τη Σάρον Στόουν και την Ιζαμπέλ Αντζανί στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, με τα συνήθη συγκριτικά αποτελέσματα για τα ριμέικ.
Σημειωτέον ότι η ταινία απέκτησε ακόμα μεγαλύτερη δημοσιότητα από τον τύπο πέντε χρόνια μετά την προβολή της, εξαιτίας του αιφνίδιου θανάτου της Βέρα Κλουζό (συζύγου του σκηνοθέτη) από καρδιά στα 47 της χρόνια, με παρόμοιο δηλαδή τρόπο που πέθανε και ο χαρακτήρας που ενσάρκωνε στην ταινία!
H ταινία διατηρεί μέχρι σήμερα αναλλοίωτη τη γοητεία, το μυστήριο και τα διφορούμενα στοιχεία της. Ξεκινά σαν ένα σκοτεινό και παράδοξο φιλμ νουάρ. Παράδοξο, αφού σύζυγος και ερωμένη αποφασίζουν από κοινού να σκοτώσουν τον καταπιεστικό, βάναυσο σύζυγο – εραστή. Από ένα σημείο και πέρα όμως μεταλλάσσεται σε σχεδόν ταινία τρόμου, με το μεταφυσικό στοιχείο να έχει κυρίαρχη θέση στην ιστορία. Κι όλα αυτά ενώ και το σασπένς, μάστορας του οποίου αναδεικνύεται και πάλι ο Clouzot (αυτή τη φορά αστυνομικής υφής) ανεβαίνει με κάθε λεπτό που περνά.
Πάνω σ′ αυτόν τον ασυνήθιστο καμβά πλέκονται, κάτω από το κυρίαρχο μοτίβο του “εγκλήματος και της τιμωρίας“, κάμποσα ερωτήματα και διφορούμενα στοιχεία: Είναι αληθινό ή κατασκευασμένο το μεταφυσικό στοιχείο; Ποια είναι η πραγματική σχέση των δύο γυναικών; Μήπως ουσιαστικά πρόκειται για μια λεσβιακή ιστορία; Και βέβαια, διάφορα ηθικά ερωτήματα: Έχουν δικαίωμα να δολοφονήσουν τον καταπιεστικό γυμνασιάρχη, έστω κι αν πρόκειται σαφώς για κάθαρμα, ή ο φόνος οποιουδήποτε, ακόμα και του χειρότερου ανθρώπου, είναι απαγορευμένος; Ή, αν θέλετε, μπορεί να κερδηθεί η πολυπόθητη ελευθερία μέσα από μια αποτρόπαιη πράξη; Και αν αυτή συμβεί ποιες είναι οι συνέπειες; Ποιος είναι ο ρόλος των τύψεων; Ταυτόχρονα σκιαγραφείται το κλειστό, άχαρο και υποκριτικό περιβάλλον τόσο του σχολείου όσο και της κοινωνίας που το περιβάλλει, στις λίγες σκηνές που συμβαίνουν έξω απ′ αυτό.
Την ατμοσφαιρικότητα της ταινίας ανεβάζει η ασπρόμαυρη φωτογραφία και, κυρίως, η επιλογή των χώρων. Το αχανές, δαιδαλώδες σχολείο με τους εσώκλειστους μικρούς μαθητές αποτελεί ιδανικό χώρο για την ανάπτυξη των στοιχείων του θρίλερ, που κορυφώνεται με την τελική, ανοιχτή σε αναγνώσεις σκηνή. Και βέβαια, δικαιότατα κατέχει τη θέση μιας από τις κλασικές ταινίες του παγκόσμιου σινεμά.
Info για την ταινία
Σκηνοθεσία: Ανρί-Ζωρζ Κλουζό
Παραγωγή: Ανρί-Ζωρζ Κλουζό
Σενάριο: Ανρί-Ζωρζ Κλουζό και Μπουαλώ-Ναρσεζάκ
Βασισμένο σε “Εκείνη που δεν υπήρχε πια”
Πρωταγωνιστές Σιμόν Σινιορέ, Πολ Μορίς, Σαρλ Βανέλ, Μισέλ Σερό, Jacques Hilling, Βέρα Κλουζό, Ρομπέρ Νταλμπάν, Ζαν Λεφέβρ, Camille Guérini, Κριστιάν Μπροκάρ, Dominique Brun-Maaoui, Ζορζ Σαμαρά, Ζορζ Πουζουλί, Henri Coutet, Ζακ Βαρέν, Jean Brochard, Ζαν Κλαριό, Jean Témerson, Jean-Pierre Bonnefoux, Jimmy Urbain, Τζόνι Χαλιντέι, Madeleine Suffel, Νοέλ Ροκερβέρ, Πιέρ Λαρκί, Τερέζ Ντορνί και Υβ-Μαρί Μωράν
Μουσική Georges Van Parys
Φωτογραφία Αρμάν Τιράρ
Μοντάζ Madeleine Gug
Εταιρεία παραγωγής Vera Films
Πρώτη προβολή 1954
Διάρκεια 114 λεπτά
Προέλευση Γαλλία
Γλώσσα Γαλλικά
Με πληροφορίες από τη σελίδα της Κινηματογραφικής Λέσχης Νάξου