Η Σχοινούσα γιορτάζει… Η Παναγιά η Ακαθή… Μοναδική στην Ελλάδα… Και όπως είναι λογικό όλοι οι απανταχού Σχοινουσιώτες αισθάνονται υπερηφάνεια για την Παναγιά τους…
Η Σχοινούσα σήμερα γιορτάζει… Έχει φορέσει τα γιορτινά της και υποδέχεται φίλους και γνωστούς ώστε όλοι μαζί (μόνιμοι κάτοικοι και επισκέπτες) να τιμήσουν την Παναγιά την Ακαθή… Και γιορτάζει 16 ημέρες πριν από το Πάσχα… Και είναι μοναδική στο είδος της…
Και όπως διαβάζουμε στην ιστοσελίδα του «Συλλόγου Σχοινουσιωτών» το πρωί πραγματοποιήθηκε πανηγυρική Θεία Λειτουργία με περιφορά της Ιεράς Εικόνας της Παναγίας, ενώ ακολούθησε εορταστική τράπεζα. Και το πιο όμορφο; «Όσοι δεν δύναται να βρίσκονται στο όμορφο νησί μας, είναι ευπρόσδεκτοι να γιορτάσουν απόψε το βράδυ μαζί μας στο Χορό του Συλλόγου σ’ ένα Σχοινουσιώτικο γλέντι!» Που θα γίνει αυτό; Μα στο εστιατόριο “Μπαλκόνι στις Κυκλάδες” στον Καρέα. Και όπως σημειώνεται «θα ανταμώσουμε όλοι, να φάμε, να πιούμε και να γλεντήσουμε με τους Γιάννη Βερύκοκκο στο τραγούδι, Αριστείδη Βερύκοκκο στο βιολί και Λευτέρη Μπαφαλούκο στο λαούτο».
Από τη Σαντορίνη στη Σχοινούσα
Η Παναγία η Ακαθή είναι η Πολιούχος του νησιού. Βρίσκεται στο κέντρο του χωριού, το οποίο μάλιστα ακούει στο όνομά της, όπως και πολλές από τις κατοίκους του! Οι οικογένειες του νησιού θεωρούν καλοτυχία να ονομάσουν κάποια από τις θυγατέρες τους με το όνομα Ακαθή! (Οπότε η επόμενη Ακαθή που θα γνωρίσεις, θα ξέρεις αυτόματα και την καταγωγή της! ) Η εικόνα της Παναγίας της Ακαθής είναι μοναδική, είναι από τις λίγες εικόνες που ο Χριστός στέκεται Ακάθιστος (όρθιος) μπροστά στην μητέρα Παναγία.
Των Στεφανία Αντωνίου, Κατερίνα Κομνηνού, Λίλα Κλαουδάτου (Δημοσιεύτηκε στην 1η Περιοδική έκδοση του Συλλόγου ΝΕΩΝ ΣΧΟΙΝΟΥΣΑΣ – ΙΟΥΝΙΟΣ 2017)
Η ιστορία της ξεκινά από την Σαντορίνη, πολλά χρόνια πριν. Μία κάτοικος του νησιού την βρήκε μέσα στο ίδιο της το σπίτι! Η γυναίκα κατά καιρούς άκουγε έναν θόρυβο σε ένα συγκεκριμένο σημείο του τοίχου της, χωρίς όμως να δίνει την πρέπουσα σημασία. Αποφάσισε τελικά να σκάψει τον τοίχο μετά από ένα προφητικό της όνειρο, στο οποίο την προέτρεπε να το κάνει η Παναγία η Ακαθή, «έλα βγάλε με από εδώ». Αφού έσκαψε λοιπόν, βρήκε μία παράθυρα και μέσα την θαυματουργή εικόνα στολισμένη, μαζί με ένα αναμμένο καντήλι και ένα σταμνάκι γεμάτο λάδι. Εκείνη την εποχή, η Σαντορίνη ήταν πολύ φτωχό νησί και οι κάτοικοι δυσκολεύονταν να τα βγάλουν πέρα. Το σταμνάκι όμως της Παναγίας δεν άδειαζε ποτέ και το καντήλι της εικόνας ήταν πάντα αναμμένο. Το σταμνάκι στέρεψε όταν μία μέρα μία γειτόνισσα ρώτησε πως καταφέρνουν και έχουν πάντα λάδι και η γυναίκα της απάντησε «εγώ έχω την Παναγία μου». Όταν έμαθαν λοιπόν οι Σαντορινιοί για την θαυματουργή εικόνα, έσπευσαν να πάνε να την προσκυνήσουν αφήνοντας και από κάτι στη γυναίκα, συνήθως λάδι, κεριά και τρόφιμα.
Από την Σαντορίνη ερχόντουσαν συχνά για ανταλλαγές προϊόντων. Οι Σαντορινιοί φέρνανε κρασί, σταφίδες και κουμεντέρια. Από τη Σχοινούσα παίρνανε λάδι, ξύλα, κριθάρι, στάρι, παστές θαλασσοπούλες, τσίρο, σαρδέλες και άλλα. Η κόρη της γυναίκας, Παρασκευή ,γνωστή σε όλους ως «μαμή», παντρεύτηκε στη Σχοινούσα τον Ιωάννη Γρίσπο (ΚοντόΓιαννο) και έζησε την υπόλοιπη ζωή της στο νησί βοηθώντας πολλές Σχοινουσιώτες στη γέννα. Σημαντική προσωπικότητα του νησιού, μένει ακόμα και σήμερα ζωντανή η μνήμη της σε ιστορίες. Προίκα πήρε την εικόνα της Παναγίας και την έφερε στη Σχοινούσα. Στο σπίτι της την είχε σε περίβλεπτη θέση, στολισμένη και όλοι οι κάτοικοι του νησιού την προσκυνούσαν και την νομάτιζαν. Το νομάτισμα είναι η διαδικασία κατά την οποία οι πιστοί ακουμπούσαν στην εικόνα ένα πενηνταράκι, ένα δεκαράκι, ό,τι είχαν, και την ρωτούσαν αν έπρεπε να κάνουν κάτι ή όχι. Αν το νόμισμα έμενε πάνω στην εικόνα είχαν την ευχή της Παναγίας και προχωρούσαν. Για πολλά χρόνια η εικόνα ήταν στο σπίτι της Μαμής. Μέχρι που κάποια στιγμή ο μακαριστός Μητροπολίτης Θήρας Γαβριήλ, θεωρώντας ότι η Μαμή εκμεταλλεύεται την εικόνα προς όφελός της, έκανε τις απαραίτητες ενέργειες και μετέφερε την εικόνα στην ενορία του νησιού. Αστυνόμοι έφτασαν στο νησί και απομάκρυναν την εικόνα με βία. Δύο μερόνυχτα η γυναίκα έκλεγε ασταμάτητα έξω από την εκκλησία. Για πολλές μέρες έπεσε στο κρεβάτι, δεν πήγε ποτέ ξανά στην εκκλησία και τελικά πέθανε με αυτόν τον καημό.
Φέτος, η Παναγία γιορτάστηκε στις 31 Μαρτίου. Η προετοιμασία της, όμως, ξεκίνησε, σύμφωνα με την παράδοση, αρκετές ημέρες πριν. Σύμφωνα με αυτή, περίπου μία εβδομάδα νωρίτερα, όλοι οι κάτοικοι και φίλοι του νησιού, μικροί και μεγάλοι, φροντίζουν για την καθαριότητα και την όμορφη εμφάνιση του χωριού, στη προσμονή της μεγάλης ημέρας! Ξεκινώντας νωρίς το πρωί, οι δρόμοι γεμίζουν με κόσμο, φωνές, τραγούδια και κέφι! Κάποιοι σκουπίζουν, άλλοι βρέχουν τα σοκάκια, βάφουν, ασβεστώνουν και ασπρίζουν δρόμους και περβάζια, ζωγραφίζοντας «ντάμες» με λουλούδια, καράβια, ανεμόμυλους και διάφορα άλλα σχέδια. Σε κάθε γειτονιά, οι σπιτονοικοκυρές κερνούν τους εθελοντές γλυκίσματα και χυμούς και μέχρι το απόγευμα το χωριό είναι κατάλευκο και έτοιμο να υποδεχτεί τους επισκέπτες του! Ανήμερα της γιορτής, ο κόσμος προσέρχεται από νωρίς το πρωί στην Εκκλησία, η οποία είναι «ντυμένη» στα γιορτινά της, στολισμένη από την προηγούμενη με λουλούδια, από τις γυναίκες του νησιού. Η προσέλευση του κόσμου είναι μεγάλη, με πολλούς επισκέπτες να τιμούν την Παναγία από τα γύρω νησιά! Μετά την Λειτουργία, γίνεται η Περιφορά της εικόνας με τους πιστούς να την ακολουθούν γύρω από το χωριό και επιστρέφει στην εκκλησία στο κέντρο του. Δίνοντας πάντα προτεραιότητα στους επισκέπτες και φιλοξενούμενους του νησιού που μας τιμούν κάθε χρόνο, μαζευόμαστε όλοι στο Πνευματικό κέντρο, όπου είναι στρωμένο το τραπέζι με πλούσια νηστίσιμα πιάτα, άφθονο κρασί και αναψυκτικά! Κάθε χρόνο την Θρησκευτική Πανήγυρη αναλαμβάνει κάποιος πιστός ως τάμα στην Παναγιά. Ιδιαίτερη είναι η συμβολή των κατοίκων και των επιχειρήσεων που προσφέρουν απλόχερα τόσο τα προϊόντα για την γιορτή όσο και δωρεάν στέγη στους επισκέπτες ώστε να διαμείνουν. Η γιορτή της Παναγίας, εκτός από την θρησκευτική σημασία που έχει για τους κατοίκους, είναι και μια ευκαιρία για να ξανανταμώνουν με τους κατοίκους των γύρω νησιών. Είναι μια ευκαιρία να ανανεώσουν τους άρρηκτους προαιώνιους δεσμούς που τους συνδέουν.
‘’…στην Παναγιά την Ακαθή, Λιβάδι και Μερσίνι είδα τα μάτια σου τα δυο γεμάτα καλοσύνη….’’ Ν.Οικονομίδης
