Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ μιλώντας για τον ρατσισμό είχε δηλώσει ότι”πρέπει να μάθουμε να ζούμε μαζί σαν αδέρφια, ή να πεθάνουμε μαζί σαν ανόητοι…’’ Και η Σοφία Γρατσία καταθέτει την άποψή της
Ο ρατσισμός, η αντίληψη ότι οι άνθρωποι δεν είναι ίσοι μεταξύ τους, αλλά διαχωρίζονται σε ανώτερους και κατώτερους, διακρινόμενοι είτε από το χρώμα του δέρματος, την εθνικότητα, τη θρησκεία, το φύλο, είτε από τον σεξουαλικό προσανατολισμό, είναι ένα πρόβλημα που δυστυχώς πλήττει από πάντα όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες. Ωστόσο, ένας απλός ορισμός δεν φτάνει για να αποδώσει την σοβαρότητα του ρατσισμού, τις συνέπειες του ή, τη δυστυχία των ανθρώπων που έγιναν θύματά του.
Της Σοφίας Γρατσία
Ο ρατσισμός δεν είναι μία σύγχρονη ιδεολογία, αντίθετα εντοπίζεται σε όλες τις φάσεις της ανθρώπινης ιστορίας. Οι άνθρωποι υπερτόνισαν τα χαρακτηριστικά που τους κάνουν διαφορετικούς ο ένας από τον άλλον, κυρίως το χρώμα του δέρματος, και τα χρησιμοποίησαν σαν αφορμή για την δημιουργία φυλών. Αυτό καλλιέργησε την ξενοφοβία στους ανθρώπους αλλά και την αυτόματη απόρριψη σε οτιδήποτε διαφορετικό από αυτούς. Το πιο σημαντικό όμως ήταν ότι δημιούργησε ένα αίσθημα υπεροχής, αλλά και δυνατής θέλησης να υποτάξουν το διαφορετικό, που το θεωρούσαν κατώτερο. Από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα, αποτελούν οι ρατσιστικές απόψεις του Αδόλφου Χίτλερ, ο οποίος πίστευε ότι μόνον η Άρεια φυλή είχε το δικαίωμα να κυβερνά τον κόσμο υποτάσσοντας όλους τους άλλους λαούς στη θέλησή της. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τις απάνθρωπες βαναυσότητες κατά των Εβραίων και όχι μόνο, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο εκατομμυρίων αθώων ανθρώπων… Ωστόσο ποιες είναι η βασικές αιτίες που το μικρόβιο του ρατσισμού συνεχίζει να εξαπλώνεται, ποιες είναι οι συνέπειες του, και πώς θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί;
Αιτίες ρατσισμού
Καταρχάς η πιο σημαντική αιτία της ύπαρξης του ρατσισμού είναι η ανικανότητα των ανθρώπων να αναλάβουν και να παραδεχτούν τις ευθύνες τους σε θέματα όπως η ανεργία, η φτώχια ή η οικονομική κρίση, που έχει ως αποτέλεσμα την απόδοση ευθυνών σε πρόσφυγες κα μετανάστες. Επίσης η θρησκοληψία είναι μία άλλη βασική αιτία, η προσκόλληση σε μία συγκεκριμένη θρησκεία, οδηγεί πολλές φορές στον κοινωνικό αποκλεισμό ανθρώπων διαφορετικών θρησκειών ή άθεων.
Επιπλέον, ο εθνικισμός είναι μία ιδεολογία η οποία μπορεί να οδηγήσει σε εκδηλώσεις ρατσισμού. Το άτομο με έντονα υιοθετημένη την αντίληψη που υποστηρίζει την ιδέα της εθνικής ταυτότητας και την διατήρηση ανωτερότητας της ταυτότητας αυτής, συχνά γίνεται στενόμυαλο και απορρίπτει ανθρώπους διαφορετικών εθνικοτήτων. Κατά την γνώμη μου αυτό δεν είναι σωστό, αφού στις μέρες μας οι περισσότερες κουλτούρες είναι πολυπολιτισμικές. Ακόμα, τα λανθασμένα πρότυπα συμπεριφοράς από την οικογένεια, τα οποία ένα παιδί ακολουθεί από μικρή ηλικία, έχουν ως αποτέλεσμα να … υιοθετήσει ρατσιστικές αντιλήψεις για το ‘’διαφορετικό’’…
Συνέπειες
Οι συνέπειες του ρατσισμού είναι ολέθριες ορισμένες φορές. Κύρια συνέπεια είναι η ψυχική και σωματική κακοποίηση ανθρώπων λόγω ρατσιστικών αντιλήψεων. Οδηγεί δηλαδή σε ανθρώπους πληγωμένους, σε ανθρώπους που δεν ξέρουν τι έχουν κάνει για να το αξίζουν όλο αυτό. Τα θύματα συχνά υποφέρουν από κατάθλιψη λόγω της κοινωνικής απομόνωσης, ή σε κόμπλεξ κατωτερότητας. Ο φόβος κυριαρχεί επίσης στην κοινωνία, οι προκαταλήψεις οδηγούν σε καχυποψία. Ο ρατσισμός γεννάει ρατσισμό όπως το μίσος γεννάει μίσος, έτσι δημιουργούνται τρομοκρατικές οργανώσεις ως εκδίκηση στην αλαζονεία της δύσης, πχ η ISIS. Επιπλέον μία από τις πιο σφοδρές συνέπειες του ρατσισμού, είναι οι πόλεμοι αλλά και οι γενοκτονίες μέσα στην ιστορία, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το ολοκαύτωμα. Παράλληλα, ο υποβιβασμός του επιπέδου μίας κοινωνίας, αλλά και η υποβάθμιση της ανθρώπινης αξίας, είναι και αυτές δύο από της αμέτρητες καταστροφικές συνέπειες του ρατσισμού.
Εμείς και οι…. άλλοι
Όπως είναι το φυσικό, όλοι πλέον γνωρίζουν το φαινόμενο των Σύριων προσφύγων, μάλιστα έχει προκαλέσει τις διαμαρτυρίες και τη δυσφορία πολλών Ελλήνων. Αυτό συμβαίνει γιατί τους αποδίδουν ευθύνες για πολλά κοινωνικοπολιτικά προβλήματα. Ένα από αυτά είναι η ανεργία, η οποία λόγο του ότι έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, αποδίδεται στους πρόσφυγες, αλλά και μετανάστες. Αυτό φυσικά δεν ισχύει, εκείνοι απλά καλύπτουν τις κενές θέσεις εργασίας που δεν θέλουν οι ντόπιοι. Ωστόσο για να μην βλέπουμε το ποτήρι μισοάδειο, δεν απορρίπτουν όλοι οι Έλληνες τους μετανάστες. Υπάρχουν οργανώσεις οι οποίες συλλέγουν βασικά αγαθά, όπως τρόφιμα και ρούχα. Αλλά και πάλι δεν είναι αρκετό για να καλυτερέψει το βιοτικό επίπεδο αυτών των ανθρώπων.
Αντιμετώπιση
Οπότε υπάρχουν άραγε τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος ‘’Ρατσισμός’’; Η απάντηση είναι ναι. Καταρχάς, η οικογένεια είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης. Με τα σωστά πρότυπα συμπεριφοράς, το παιδί δεν κινδυνεύει από το μικρόβιο του ρατσισμού. Επίσης η εκπαίδευση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, σαν μέσο αντιμετώπισης, γιατί όπως και με την οικογένεια, το παιδί πρέπει να καταλάβει από μικρό ότι όλοι είμαστε ίσοι. Επίσης, πολύ σπουδαίο μέσο αντιμετώπισης, θα ήταν αν τα Μ.Μ.Ε. έπαιζαν σωστά τον ρόλο τους και πραγματοποιούσαν εκστρατείες ενημέρωσης για τις φοβερές συνέπειες του ρατσισμού. Ωστόσο το πιο σπουδαίο θα ήταν εμείς οι ίδιοι να συνειδητοποιούσαμε ότι αυτά που μας ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν… και ότι είμαστε όλοι άνθρωποι.
Ο ρατσισμός είναι πράγματι διαστροφή και κακοήθεια. Διαφοροποιεί αντί να ενώνει τους ανθρώπους. Πληγώνει κόσμο, αντί να τον κάνει να αισθάνεται καλά με την όποια διαφορετικότητά του. Οπότε ας μην είμαστε πια μέρη ενός ψεύτικου ρατσιστικού κόσμου που το μόνο που κάνει είναι να μας ωθεί να αλληλοεξοντωνόμαστε και να αποξενωνόμαστε λόγω των διαφοροποιήσεών μας, που κανονικά θα έπρεπε να μας ενώνουν αντί να μας χωρίζουν. Όπως είπε και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ: ‘’πρέπει να μάθουμε να ζούμε μαζί σαν αδέρφια, ή να πεθάνουμε μαζί σαν ανόητοι…’’
Η Σοφία Γρατσία είναι μαθήτρια της Γ’ Γυμνασίου Νάξου
