Νάξος, Πέμπτη 21 Νοεμβρίου και η πόλη γιορτάζει. Εισόδια της Θεοτόκου αλλά για τους Ναξιώτες η εκκλησία Παναγία η Χρυσοπολίτισσα έχει τη τιμητική της. Ο λόγος; Σαν σήμερα το 1762 η Νάξος σώζεται από επιδημία Δάγκειου Πυρετού. Σήμανε η άμεση κατάπαυση της επιδημίας και η εξαφάνιση της.
Αμέσως μετά την λιτανεία – ακολούθησε την Αρχιερατική Θεία Λειτουργία με το σύνολο του κλήρου υπό τον Μητροπολίτη Ιερόθεο – άρχισε να βρέχει με αστραπές και κεραυνούς σαν να έκανε πόλεμο η Θεία πρόνοια με τη Νόσο. Από τότε ακόμα και οι Τούρκοι που κατοικούσαν στην Νάξο κράτησαν σαν παράδοση και μέγιστο σεβασμό να τιμούν αυτή τη μέρα την ΜΕΓΑΛΗ ΜΗΤΕΡΑ.
Τι σχέση έχουν όμως οι λουκουμάδες με την ημέρα γιορτής; Ο Γιάννης Παπαδόπουλος – επιχειρηματίας στην Εστίαση και Πρόεδρος του Σωματείου “Φιλοξενία” – μέσω ανάρτησης εξηγεί αυτή την ιδιαίτερη γλυκιά σύνδεση
“Η γιορτή της Χώρας της Νάξου δεν είναι άλλη από την θεομητορική εορτή των Εισόδων της Θεοτόκου την 21η Νοεμβρίου.
Mία εορτή που έχει ως σημείο αναφοράς τον Ιερό Ναό της Παναγίας της Χρυσοπολίτισσας, που είναι άλλωστε και η πολιούχος της Χώρας της Νάξου.
Από τα παλιά χρόνια το έθιμο την ημέρα αυτή , επιβάλλει μοσχομυριστούς λουκουμάδες περιχυμένους με μυρωδάτο μέλι και κανέλα, η σε άλλες εκδόσεις τώρα τελευταία για τους πιο μοντέρνους.
Αυτό το έθιμο ξεκίνησε από την ανάγκη του λαού ν΄ αντέξει την αγρυπνία, πλάι στην Παναγία της οποίας η Εικόνα ήταν και παραμένει στην Εκκλησία ανοιχτή μέχρι το ξημέρωμα για προσκύνημα και στη συνέχεια μεταφέρεται για τις εορταστικές εκδηλώσεις στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό της Ζωοδόχου Πηγής.
Σήμερα λοιπόν την παραμονή της γιορτής 20 Νοέμβρη υπήρχε (και συνεχίζει να υπάρχει) η ολονυχτία στην εκκλησία Της. Για να αντιμετωπιστεί, λοιπόν, η κούραση, η νύστα και η ταλαιπωρία της αγρυπνίας, εφευρέθηκε το έθιμο των λουκουμάδων (οι οποίοι είναι και νηστίσιμοι) τους οποίους κατανάλωναν την επόμενη μέρα, ανήμερα της γιορτής Της αλλά μπορούσαν και να διατηρηθούν χωρίς πρόβλημα χωρίς συντήρηση .
Κατ’ εξαίρεση την αποψινή βραδιά έφτιαχναν λουκουμάδες και τα εστιατόρια της περιοχής του Βουδιά κ.α. ώστε να εξυπηρετήσουν τους πιστούς που έσπευδαν για να προσκυνήσουν.
Οι λουκουμάδες της Νάξου δεν είναι μόνο αλεύρι και νερό είναι μια παράδοση χρόνων με πολλά μυστικά που τους κάνουν ιδιαίτερους και λαχταριστούς κάθε χρόνο, γιατί είναι ευλογημένοι από την Παναγία όπως ισχυρίζονται κάποιοι παλαιοί Χωραΐτες”.
Και η αγαπητή ποιήτρια Ελένη Ελευθερίου από την Απείρανθο, θα βάλει τη δική της πινελιά σ’ αυτή τη γευστική ανάρτηση
“Την όροξη, Ιαννη, που μα//σ’ήνοιξες με το λουκουμά!!!!!!!!!!!!!!!!
Λουκουμαδες που’ν’ λαχταρι//στοί, πον’είχαμε ,μακαρι!!!!!!!!!!!!
Να’στε κι οι δυό καλα,για να//τσοι καμετε,παλι,ξανά!!!!!!!!!!!!!!
Βοηθεια σας η Παναγια ///και του χρονου με υγεια!!!!!!!!!!!!!!!
Που τιματε τη Χρυσοπο//λιτισσα,με ευτο τον τροπο!!!!!!!!!
Καλά ,να’χει μας η πολι–ούχος μας//ολες και όλοι!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!”
