Ο Αλέξανδρος Αρβανιτάς γράφει για τον Μανώλη Γλέζο, τον Μανώλη της Αριστεράς, των οραμάτων και των αγώνων… Τον Μανώλη της Ελλάδας, τον πολίτη του κόσμου και όπως αναφέρει “οι λεβέντες βγαίνουν νικητές από τις μάχες”
Στα 58 χρόνια της ζωής μου, όπως είναι φυσικό, έχω κάνει λάθη. Πολλά. Άλλα σοβαρά, τα οποία δεν διορθώνονται, και άλλα τα οποία ευτυχώς διορθώνονται. Για παράδειγμα, δεν έχω έρθει ποτέ στο νησί: τη Νάξο. Έχω ακούσει τόσο ωραία πράγματα για τον τόπο και τους ανθρώπους του. Για τις υπέροχες παραλίες του, τα γραφικά χωριά του, την επιβλητική Χώρα του. Αλλά και για τους φιλόξενους ανθρώπους του. Τους γεμάτους αγκαλιά και ζεστασιά κατοίκους του. Ανθρώπους οι οποίοι μοχθούν καθημερινά για την επιβίωσή τους και δίνουν το είναι τους προκειμένου να συμβάλλουν στην αξιοποίηση και προκοπή του.
Του Αλέξανδρου Αρβανιτά
Αν, όμως, μου ζητούσε κάποιος να κλείσω τα μάτια και να πω με δύο λέξεις τι σκέφτομαι όταν ακούω τη λέξη «Νάξος», νομίζω ότι η απάντηση είναι εύκολη. Πολύ εύκολη. ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ. Ο Μανώλης της Νάξου, των Κυκλάδων, της Ελλάδος και του απανταχού Ελληνισμού. Ο Μανώλης της Αριστεράς, των οραμάτων, των αγώνων. Για να είμαι σωστός, ο Μανώλης και οι λίγοι, δυστυχώς, Μανώληδες αυτού του τόπου δεν γίνεται να ανήκουν σε μια παράταξη. Γιατί η οικουμενικότητα που αποπνέουν, τα πανανθρώπινα μηνύματα που εκπέμπουν και μεταλαμπαδεύουν από σε γενιά σε γενιά τους καθιστούν κάτι παραπάνω από ένα παραταξιακό μέγεθος. Ο Μανώλης της Ελλάδας, ο πολίτης του κόσμου, υπήρξε σύμβολο αντίστασης στο ναζισμό όχι μόνο για τη χώρα του αλλά για όλη την Ευρώπη. Μια Ευρώπη η οποία στέναζε κάτω από την μπότα του κατακτητή.
Το ξημέρωμα της 31ης Μαΐου 1941, με το φίλο και σύντροφό του, Λάκη Σάντα, κατέβασαν τη σβάστικα από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης και στη θέση της τοποθέτησαν τη γαλανόλευκη. Πόση περηφάνια ένιωσαν οι Αθηναίοι, οι Έλληνες, οι Ευρωπαίοι από την ηρωική πράξη δύο αμούστακων παιδιών, τα οποία υπενθύμισαν σε όλο τον πλανήτη ότι κανένας αγώνας δεν πάει χαμένος. Έδειξαν με τον πιο καθαρό τρόπο ότι ο φασισμός δεν είναι ανίκητος. Ο Σαρλ ντε Γκολ τον χαρακτήρισε ως «τον πρώτο παρτιζάνο της Ευρώπης». Γιατί ο Μανώλης σε όλη τη διαδρομή της ζωής του ήταν και είναι ένας μαχητής παρτιζάνος. Εδώ και κάμποσες δεκαετίες βρίσκεται τοποθετημένος στο χώρο της Αριστεράς. Μετά τον πόλεμο εργάστηκε ως δημοσιογράφος στον «Ριζοσπάστη», εκτελώντας χρέη αρχισυντάκτη. Αργότερα διετέλεσε διευθυντής της «Αυγής». Συνελήφθη για τις πολιτικές απόψεις του και καταδικάστηκε δύο φορές εις θάνατον. Έπειτα από την κινητοποίηση της ελληνικής αλλά και της διεθνούς κοινής γνώμης απαλλάχτηκε από τις καταδίκες του και το 1971 αμνηστεύτηκε από τη χούντα των συνταγματαρχών.
Είπαμε ότι είναι αριστερός. Όμως, πάνω απ’ όλα παραμένει αδούλωτο πνεύμα. Όταν έβλεπε και βλέπει το στραβό, δεν δίσταζε και ούτε διστάζει να τα βάζει με τους συντρόφους του για λάθη ή παραλείψεις τους. Στα γεγονότα της Ουγγαρίας το 1956 και της Τσεχοσλοβακίας το 1968 δεν κρύφτηκε. Άσκησε σκληρή κριτική στις σοβιετικές επεμβάσεις. Κατέθεσε τη δική του αλήθεια για τα πράγματα. Με το θάρρος που πάντα τον διακρίνει. Χωρίς να λάβει υπόψη του τις… συνέπειες. Αλλά μήπως σταμάτησε να κάνει ό,τι θεωρούσε σωστό, να τα βροντάει κάτω όταν έκρινε επιβεβλημένο να γίνει; Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ το 1981 και του ΣΥΡΙΖΑ από το 2012-2014. Επίσης, πρώτος ευρωβουλευτής της χώρας το 2014, πάντα στις γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ. Και στο ΠΑΣΟΚ αλλά και στον ΣΥΡΙΖΑ δεν έκανε εκπτώσεις στα «πιστεύω» του. Στις αρχές του. Στις αξίες του. Και όταν χρειάστηκε, συγκρούστηκε και αποχώρησε με τον πιο έντιμο και καθαρό τρόπο.
Ποιος από μας, ωστόσο, δεν θυμάται τη μεγάλη διαδήλωση του 2010, κατά την οποία ο «αιώνιος έφηβος» βρισκόταν στην πρώτη γραμμή του αγώνα; Η συνέχεια ήταν αποκρουστική. Δέχτηκε χημικά στο πρόσωπό του, από νεαρό ένστολο, και εισήχθη εσπευσμένα στο νοσοκομείο. Αντί, όμως, να ζητήσει την ποινική δίωξη του αστυνομικού, όπως θα έκανε οποιοσδήποτε από μας, ο Μανώλης όχι μόνο δεν απαίτησε κάτι τέτοιο, αλλά συγχώρεσε τον νεαρό. Γιατί ο Μανώλης δεν είναι σαν και μας. Ο Μανώλης είναι βαθύτατα ουμανιστής και συνάμα αγωνιστής με καρδιά, ψυχή, πάθος. Ο Μανώλης είναι αδούλωτο πνεύμα. Παραμένει ελεύθερος άνθρωπος. Τ’ αγρίμι τ’ Απειράνθου μάς λαχτάρισε. Μπήκε στο νοσοκομείο και νοσηλεύτηκε στην εντατική για αναπνευστικά και νευρολογικά προβλήματα. Ποιος; Αυτός ο αετός. Ο αλύγιστος. Ο ήρωας. Ο άνθρωπος που καταδικάστηκε τρεις φορές εις θάνατον. Μία από τους Γερμανούς και δύο από τους Έλληνες. Έλληνες;
Λέμε τώρα, μην το δένουμε και κόμπο ότι αυτοί οι κύριοι ήταν Έλληνες. «Έχω αποφασίσει να πεθάνω όρθιος», δήλωσε ο ήρωάς μας. Εδώ, σύντροφε, θα μου επιτρέψεις να διαφωνήσω μαζί σου. Δεν πρόκειται να πεθάνεις. Πεθαίνουν τα σύμβολα; Και συ παραμένεις ένα αυθεντικό, ατίθασο, μαχητικό σύμβολο. Ένα σύμβολο έμπνευσης και αγώνα. Ένα σύμβολο για τη χώρα. Είσαι πολύ ψηλά για την Ελλάδα. Πεθαίνει η Ελλάδα, σύντροφε Μανώλη; Ναι, το σώμα κάποτε θα ταξιδέψει σαν τα διαβατάρικα πουλιά. Η ψυχή, όμως; Το αδούλωτο πνεύμα; Η εφηβική διάθεση; Αυτά θα τριγυρίζουν πάντα στην πατρίδα που τόσο αγάπησες, πάλεψες και αγωνίστηκες. Θα βρίσκονται ασφαλώς στο νησί σου, την αγαπημένη σου Νάξο. Θα πετάνε πάνω από τον Απείρανθο. Εκεί που είδες το πρώτο φως του ήλιου.
Εκεί που κάθε φορά επιστρέφεις και ξεχνάς τα πάντα, ανάμεσα σε φίλους, συγγενείς, συχωριανούς. Και όλα αυτά θα έχουν πάντα μια ανοιχτή αγκαλιά για της Γης τους ταπεινούς, τους καταφρονεμένους, τους κολασμένους: τους ανθρώπους του μόχθου, του αγώνα, της καθημερινότητας. Να είσαι καλά, σύντροφέ μας. Και είμαι σίγουρος ότι δεν φοβάσαι τίποτα. Γιατί οι λεβέντες σε όλες τις μάχες βγαίνουν νικητές…
