Κυριακή, 27 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΙστορίεςΝάξος - Νικόλαος Λάσκαρης: "Ο αρχαιολόγος που διαφύλαξε αρχαιότητες στην Μικρασιατική καταστροφή"

Νάξος – Νικόλαος Λάσκαρης: “Ο αρχαιολόγος που διαφύλαξε αρχαιότητες στην Μικρασιατική καταστροφή”

|

Αλήθεια, πόσοι από εμάς γνωρίζουμε τον Νικόλαο Λάσκαρη; Εναν εκ των πρωτοπόρων στο χώρο της Αρχαιολογίας, που όμως έφυγε νωρίς. Μόλις σε ηλικία 23 ετών. Πρόλαβε όμως να αφήσει πίσω του ένα μικρό αλλά σημαντικό έργο. Γεννημένος στη Νάξο και δη στις Εγγαρές, γιος ιερέα, στα 16 του χρόνια ήταν ήδη φοιτητής και στα 19 του διορισμένος Επιμελητής Αρχαιοτήτων. Συνέβαλε σημαντικά στη φύλαξη αρχαιοτήτων στη διάρκεια της Μικρασιατικής καταστροφής όμως η αυτοκτονία του δημιούργησε αρκετή κουβέντα γύρω από τον ίδιο και όχι για το έργο του..

Μέσω από τη σελίδα της Γκρέτα Χριστοφιλοπούλου γνωρίζουμε για τη δράση του, το έργο του Νικόλαου Λάσκαρη, ενώ ρόλο παίζει και ο Κώστας Πασχαλίδης μέσα από το “Αθέατο Μουσείο”, όπως και ο Αντώνης Ποθητός που φέρνει στο ..φως μέσα από το διαδίκτυο τη ζωή του άγνωστου για πολλούς από εμάς συντοπίτη μας..

Ας δούμε την σχετική ανάρτηση 

«Ο Νικόλαος Λάσκαρης (1901-1924) ήταν Έλληνας αρχαιολόγος, γνωστός για τη συμβολή του στη διαφύλαξη αρχαιοτήτων κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Γεννημένος στη Νάξο, ήταν το δεύτερο από τα δώδεκα παιδιά του Αγαθοκλή Λάσκαρη, δασκάλου και ιερέα. Σε ηλικία 16 ετών, εισήχθη στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και αργότερα εργάστηκε στο Αναγνωστήριο της Σχολής. Το 1920, διορίστηκε Επιμελητής Αρχαιοτήτων Β’ βαθμού.

Κατά τη Μικρασιατική Εκστρατεία, αποσπάστηκε στο Τμήμα Αρχαιοτήτων Σμύρνης τον Ιούλιο του 1921, όπου συνεργάστηκε με τον αρχαιολόγο Κωνσταντίνο Κουρουνιώτη. Μαζί πραγματοποίησαν ανασκαφές στην περιοχή της Σμύρνης και ανακάλυψαν το αρχαίο Βουλευτήριο, γνωστό ως “Γεροντικόν”, στην αρχαία Νύσα.

Μετά την Καταστροφή, ο Λάσκαρης επέστρεψε στην Αθήνα, φέρνοντας μαζί του ένα μαρμάρινο αγαλματίδιο της Αφροδίτης από την Προύσα, το οποίο παρέδωσε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Το αγαλματίδιο αυτό εκτέθηκε για πρώτη φορά στο κοινό τον Δεκέμβριο του 2024, στο πλαίσιο της δράσης “Αθέατο Μουσείο”.

Ο Λάσκαρης υπηρέτησε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο από το φθινόπωρο του 1922 έως τον θάνατό του τον Νοέμβριο του 1924. Ανήκε στην πρώτη “χρυσή γενιά” Ελλήνων αρχαιολόγων, μαζί με προσωπικότητες όπως ο Σπυρίδων Μαρινάτος και ο Χρήστος Καρούζος.

Η συμβολή του στη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς κατά τη διάρκεια δύσκολων περιόδων αναγνωρίζεται σήμερα, έναν αιώνα μετά τον θάνατό του.»

Πασχαλίδης και Αθέατο Μουσείο 

Αυτός ο οποίος ασχολήθηκε εντατικά με τον αυτόχειρα αρχαιολόγο, ακολούθησε τα χνάρια του στη Μικρά Ασία και ανέδειξε τη ζωή και τη δράση του, ακολουθώντας πορεία του μέχρι τον θάνατο του, είναι ο εξαίρετος αρχαιολόγος Κώστας Πασχαλίδης.

Ένας άνθρωπος φωτεινός και φωτισμένος που διαθέτει το χάρισμα του λόγου και έχει ένα μαγικό τρόπο να κοιτάζει στο παρελθόν.

Με στόφα παραμυθά, λόγο ρέοντα και λυρικό, μας πήρε μαζί του σε μια σαγηνευτική περιπλάνηση στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο για να αναζητήσουμε αύρα του Νικολάου Λάσκαρη.

Στο πλαίσιο της δράσης «Αθέατο Μουσείο» κάναμε στάσεις σε εμβληματικά εκθέματα που σχετίζονται με απεικονίσεις της Αφροδίτης, πριν μας αποκαλύψει το αγαλματίδιο της θεάς που διέσωσε από την καταστροφή και έφερε μαζί του στην Ελλάδα ο Ν. Λάσκαρης. Αυτή ήταν η μόνη της ζωής του Αφροδίτη ενώ μελέτη για πώς αναγνωρίζονται ιερείς στην επιτύμβια Τέχνη της κλασικής Αθήνας του 5ου και του 4ου αιώνα, ήταν η μόνη της ζωής του δημοσίευση…

Πρόκειται για τον κορμό της λουόμενης Αφροδίτης που αναδύεται από το νερό και στύβει τα μαλλιά της όπως μάρτυρα η στάση της. Το άγαλμα ήταν χαμένο για 100 χρόνια στις αποθήκες του Μουσείου, παρέμενε στα «αταύτιστα» και ανέβηκε ξανά στην επιφάνεια όταν η κ.Χρυσάνθη Τσούλη εντόπισε το θραύσμα όταν ετοιμαζόταν η έκθεση για τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ετσι ταυτίστηκε το 2022 μετά από 100 χρόνια παραμονής σε κάποιο κιβώτιο.
Πρόκειται για ένα αγαλματάκι, ο κορμός στην ουσία με τα σκέλη μιας μικρής γυμνής Αφροδίτης. Δίπλα της, πάνω στο πόδι της σώζεται το χεράκι από μια δεύτερη μικρότερη μορφή, που θεωρούμε ότι πρέπει να είναι ένας μικρός Έρωτας.

Στο ένα του χέρι κρατάει ένα φύλλο κισσού και κρύβει το αιδοίο της. Πρόκειται για μια πρωτότυπη λεπτομέρεια. Ενώ είναι συνηθισμένα τέτοια συμπλέγματα Αφροδίτης με Έρωτα, δεν έχει εντοπιστεί ξανά κάτι παρόμοιο. Η γυμνή Αφροδίτη, καταλαβαίνουμε ότι συνδέεται με το λουτρό και τον γυναικείο καλλωπισμό. Και από άλλες αρχαιότητες που σώζονται, υπάρχουν τέτοιοι τύποι [γλυπτών στα οποία] η Αφροδίτη έχει σηκωμένα ψηλά τα χέρια και είτε στύβει τα μαλλιά της βγαίνοντας από το λουτρό, είτε φοράει κάποιο κόσμημα στα μαλλιά ή το λαιμό» υποστηρίζει.

Ο θάνατος του Λάσκαρη και τα δημοσιεύματα 

Μας μίλησε επίσης για το τραγικό του τέλος. Την ημέρα της εκδημίας του, τη Δευτέρα 3 Νοεμβρίου του 1924, ανεβαίνει το μεσημέρι στο πατρικό του σπίτι στο Μαρούσι, συναντά τη μητέρα του, τρώνε μαζί, πλένεται, χτενίζεται, πηγαίνει στο δωμάτιο των γονιών του και στις 4 το απόγευμα αυτοκτονεί. Θα ξεψυχήσει στην αγκαλιά της μητέρα του που έσπευσε στο δωμάτιο ακούγοντας τον πυροβολισμό.

Οι εφημερίδες της εποχής σκυλεύουν τη μνήμη του αποδίδοντας την αυτοχειρία σε ερωτική απογοήτευση. Ο Τύπος της εποχής, μοιρασμένος σε Βενιζελικό και Αντιβενιζελικό, περιγράφει το συμβάν αναλόγως από το ποια πλευρά είναι. Τα πράγματα μπαίνουν στη θέση τους όταν ο Παύλος Νιρβάνας, δημοσιεύει στην “Εστία” ένα απαράδεκτο ευθυμογράφημα για τον νεαρό αρχαιολόγο, κατακρίνοντας τον επειδή δεν έβγαλε τα προσήκοντα επιστημονικά συμπέρασμα από τους τάφους της αρχαιότητας αλλά έμπηξε εις τον τάφον και εις τον θάνατον με τα τσαρούχια!

Η “Βραδυνή”, βάζει τα πράγματα στη θέση τους δύο μέρες μετά την κηδεία του ο φίλος του και πρόεδρος του Γυμναστικού Συλλόγου Αμαρουσίου, Λεωνίδας Πτέρης, δημοσιεύοντας την επιστολή που άφησε στον πατέρα του ο Νικόλαος Λάσκαρης εξηγώντας τους λόγους που τον οδήγησαν στο να βάλει τέλος στη ζωή του.

Στο σημείωμα, ο Λάσκαρης ζητά από τον πατέρα του όχι μόνο να τον συγχωρέσει που θα του σπαράξει τη καρδιά, αλλά και να τον ξεχάσουν όσο πιο γρήγορα γίνεται για να μην πονούν.

Αποκαλύπτει επίσης ότι από πολύ μικρός ήταν αιώνια λυπημένος και πικραμένος στη στεναχώρια και ότι πολλές φορές σκέφτηκε να αυτοκτονήσει, αλλά το ανέβαλε. Από τότε ήταν πιο δυστυχισμένος από πριν καθώς η ζωή του δεν του έδινε πλέον καμία χαρά .

Εξομολογείται ότι θα τερμάτιζε τη ζωή του τρεις ημέρες πριν, έχοντας γράψει και μια επιστολή που σκόπευε να τους αφήσει να να σκοτωθεί. Συγκρατήθηκε αναλογιζόμενος τον πόνο που θα νοιώσει η αδελφή του Μαρίκα και άλλαξε γνώμη. Όμως, η πίκρα τον κυρίευσε, και πια δεν μπορούσε να τη σταματήσει. Δεν μπορούσε πια να κάνει αλλιώς γιατί ο βίος του ήταν ανυπόφορος.

Η β´ έκδοση της Βραδυνής δημοσίευσε την έκθεση νεκροψίας του Λάσκαρη, σύμφωνα με την οποία ο θάνατος του οφείλεται σε νευρασθένεια η οποία επιδεινώθηκε εξαιτίας πνευματικής υπερκοπώσεως.

Υγ: τίποτα δεν μπορεί να υποκαταστήσει την εξαίσια αφήγηση του Κώστα Πασχαλίδη. Αναζητήστε τον στις δράσεις του Αθέατο Μουσείου και μη τις χάσετε. Είναι πραγματικός πλούτος ψυχής οι αφηγήσεις του.

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

45 βαθμοί στη σκιά: Ο καύσωνας «ψήνει» τη Δυτική Ελλάδα – Ασφυκτική η κατάσταση και στην Αττική (πίνακας)

Από τη Σκάλα Μεσσηνίας έως την Αμφιλοχία, οι θερμοκρασίες σπάνε τα όρια – 24 σταθμοί κατέγραψαν πάνω από 42°C, σύμφωνα με το meteo.gr – Πού λειτουργεί το μελτέμι ως «καταβάτης»

Εθνική μάχη με τις φλόγες: Σπίτια καίγονται, χωριά εκκενώνονται σε 6 περιοχές της Ελλάδας

Αττική, Εύβοια, Μεσσηνία, Κύθηρα, Θεσσαλονίκη και τώρα και η Ήπειρος βρίσκονται στο έλεος της φωτιάς – Εικόνες απόλυτης καταστροφής, αγώνας επιβίωσης από πολίτες και Πυροσβεστική

Η Δονούσα και ο θησαυρός της: Η παραλία Κέδρος στις κορυφαίες παγκοσμίως

Ο Κέδρος της Δονούσας γοητεύει παγκόσμια, κατακτώντας μια θέση ανάμεσα στις ωραιότερες παραλίες του κόσμου σύμφωνα με το Forbes — ένας τόπος φυσικής μαγείας, ιστορίας και απόλυτης ηρεμίας.

Σ.Α.Ε.Κ. Νάξου στο Φιλώτι: Γεφυρώνοντας το σχολείο με την αγορά εργασίας

Ανώτερη Επαγγελματική Κατάρτιση στον τόπο μας με ειδικότητες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της Νάξου – Μια μοναδική ευκαιρία για νέους και νέες

Αμοργός – Γιορτή Ψημένης Ρακής: Μια νύχτα γεμάτη παράδοση, χορό και αρώματα του νησιού!

Το Σάββατο 26 Ιουλίου 2025 στα Κατάπολα η Αμοργός στήνει ένα γλέντι που μυρίζει ψημένη, ακούγεται σαν βιολί και χτυπάει κατευθείαν στην καρδιά του καλοκαιριού.

Η Νάξος έγινε ξανά πανεπιστημιακή πολιτεία, oλοκληρώθηκε το 22ο Θερινό Σχολείο «Μανώλης Μαρμαράς»

Για 22η συνεχή χρονιά, φοιτητές και επιστήμονες συνάντησαν τη γεωγραφία, τον πολιτισμό και τον τουρισμό στο πλαίσιο του Θερινού Σχολείου Νάξου – Φέτος με αφορμή τα 30 χρόνια του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Νίσυρος – Μήλος – Κίμωλος ενωμένες: Κατηγορηματικό “όχι” στη γεωθερμία υψηλής ενθαλπίας

Με ομόφωνη απόφαση της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου, οι νησιωτικές κοινωνίες απαιτούν την εξαίρεση από κάθε σχεδιασμό εξόρυξης λιθίου, επικαλούμενες σοβαρούς κινδύνους για περιβάλλον, τουρισμό και δημόσια υγεία.

Διπλή θαλάσσια εμπειρία για παιδιά από το Naxos Water Sports με κολύμβηση & ιστιοπλοΐα!

Από 28 Ιουλίου έως 8 Αυγούστου, μικροί Ναξιώτες και επισκέπτες μαθαίνουν τα μυστικά της θάλασσας μέσα από δημιουργικά καλοκαιρινά προγράμματα.

Lennart Neubauer: Η μάχη στη Fuerteventura, ο τραυματισμός και η υπόσχεση επιστροφής

Ο παγκόσμιος πρωταθλητής από τη Νάξο πάλεψε με πόνο, έγραψε την υψηλότερη βαθμολογία του event και αποχαιρέτησε την Καναρία με ένα μεγάλο “θα επιστρέψω”.

«Ζωολογικός Ήχος»: Παιδιά, τραγούδια και φαντασία στον Πύργο Μπαζαίου με τον Γιώργη Χριστοδούλου

Μια γιορτή για μικρούς και μεγάλους με τα ωραιότερα παιδικά τραγούδια για ζώα στην ελληνική γλώσσα, έρχεται την Τετάρτη 30 Ιουλίου στο Φεστιβάλ Νάξου.

“Μαχαιριά” στο λιμάνι της Νάξου: Σοβαρό επεισόδιο βίας μεταξύ νεαρών εργαζομένων

Ένα μεσημέρι του Ιουλίου μετατράπηκε σε σκηνικό τρόμου για περαστικούς και ντόπιους, όταν διαπληκτισμός ανάμεσα σε δύο υπαλλήλους γραφείου ενοικίασης εξελίχθηκε σε αιματηρό περιστατικό.

Νάξος – «Τέλος στα πρόστιμα, Δήμαρχε – Πεζοδρόμηση τώρα»: Η κραυγή μίας πόλης που πνίγεται

Αδικημένοι επαγγελματίες κρεμούν πανό αγανάκτησης στην καρδιά της Νάξου και ζητούν κάτι απλό: Ίδιους όρους για όλους.

Δικαστική δικαίωση για τους κατοίκους του Καλοξύλου, ακυρώθηκε η άδεια λειτουργίας του νέου τυροκομείου της ΕΑΣ Νάξου

Μετά από μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα, το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Πειραιά ακύρωσε την άδεια λειτουργίας του υπό ανέγερση τυροκομείου, δικαιώνοντας πλήρως τους περιοίκους

Όταν το GPS σε οδηγεί… σε αδιέξοδο: Τουρίστας σφήνωσε όχημα σε σοκάκι της Νάξου

Αμερικανός οδηγός ακολούθησε πιστά τις οδηγίες πλοήγησης και κατέληξε… στα στενά της Φουντάνας – Η φωτογραφία που έγινε viral και η ανάγκη για καλύτερη καθοδήγηση στους τουρίστες

Δονούσα: Ο τραυματισμός κοπέλας από ομπρέλα (!!!) αποκαλύπτει μια τρύπα στο σύστημα

Μια γυναίκα τραυματίστηκε σοβαρά σε απομονωμένη παραλία της Δονούσας και σώθηκε χάρη στην αλληλεγγύη ντόπιων και τουριστών — αλλά η πολιτεία έλειπε. Και την επόμενη φορά;

Αλυκό Νάξου: Κατεδαφίζεται το φάντασμα του ξενοδοχείου – Σώζεται το κεδροδάσος

Υπεγράφη η σύμβαση κατεδάφισης των ερειπίων στο Αλυκό – Ένα διαχρονικό «τραύμα» για τη Νάξο οδεύει προς θεραπεία μετά από δεκαετίες αδράνειας

Έκτακτα μέτρα στη Σέριφο λόγω υπερκατανάλωσης νερού – Απαγορεύσεις και πρόστιμα

Ο Δήμος Σερίφου καλεί τους πολίτες να περιορίσουν τη χρήση νερού λόγω αυξημένης κατανάλωσης και περιορισμένων αποθεμάτων – Πρόστιμα έως και 1.000€ για παραβάτες.

Κυκλάδες – Ανατροπή στο τουριστικό χάρτη: Νάξος και Πάρος ανεβαίνουν, Μύκονος και Σαντορίνη «κατεβαίνουν»

Το καλοκαίρι του 2025 φέρνει ανακατατάξεις στους δημοφιλείς νησιωτικούς προορισμούς – Η Νάξος και η Πάρος «λάμπουν» με αύξηση ζήτησης, ενώ Σαντορίνη και Μύκονος μετρούν απώλειες και ανησυχίες

Θλίψη στη Σχοινούσα: Το ύστατο χαίρε στη Ρίτα Μούρτζη από τον Σύλλογο Σχοινουσιωτών

Μια αγαπημένη παρουσία του νησιού έφυγε πρόωρα – Συγκινητικό μήνυμα αποχαιρετισμού και κάλεσμα για στήριξη στη μνήμη της

Νάξος -“Ξόβορα 2025”: Μουσικά σεμινάρια, χορός και παράδοση στην καρδιά της Απειράνθου

Από 26 έως 31 Ιουλίου, η Απείρανθος φιλοξενεί για τέταρτη χρονιά τα Ξόβορα — με δασκάλους τον Γ. Ζευγόλη, Ν. Αγγελόπουλο, Δ. Παππούλη και Στ. Γανωτή — σε ένα πενθήμερο γεμάτο μουσική, χορό, παραμύθι και εξορμήσεις