Τρίτη 27 Αυγούστου και στο «Ιάκωβος Καμπανέλλης» πραγματοποιείται εκδήλωση προς τιμή του ζεύγους Αναστάσιου και Μιρέλλας Ναυπλιώτη – Το χειροφίλημα στον Αναστάσιο Ναυπλιώτη από την πρώην μαθήτρια – Το πρώτο ποίημα που ένωσε το ζευγάρι πριν από 57 χρονιά – Η αφιέρωση που τσάκισε κόκκαλα από την Μιρέλλα στον σύζυγό της…
«Πενηνταπέντε χρόνους πρίγκιπα
Βυζαντινέ μου, Βενετσιάνε μου
Αιγαιοπελαγίτη
θαλασσοζυμωμένε μου.
Πενηνταπέντε χρόνους
γκρίζους και ρόδινους
μ’ αγάπες, έριδες,
παιχνίδια, δάκρυα
τους ταξιδέψαμε….
Τώρα μη βιάζεσαι.
Ορφάνειες άλλες δε χωράω.
Το χρόνο ίσιωνε, μην τρέχεις
κι αργό το βήμα σου. Είναι νωρίς.
Μαζί κι οι δυο. Αγκαλιασμένοι θεν’ αράξουμε
στο περιγιάλι της ΣΙΩΠΗΣ»….
Ο χρόνος γυρίζει πίσω… Αύγουστος του 2013… Και στο κατάμεστο και – ιδιαίτερα φορτισμένο συναισθηματικά- αμφιθέατρο «Ιάκωβος Καμπανέλης», πραγματοποιείται εκδήλωση προς τιμή του Αναστάσιου και της Μιρέλλας Ναυπλιώτη. Μια βραδιά κατά την οποία ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων και ενόψει του 5ου Συνεδρίου “Η Νάξος διά μέσου των Αιώνων) (σ.σ. έγινε στην Απείρανθο από τις 30 Αυγούστου έως 1η Σεπτεμβρίου) και με πρωτοβουλία πρώην μαθητών του αγαπημένου Δασκάλου, θέλησε να τιμήσει το ιδιαίτερο αυτό ζευγάρι για την προσφορά του στα πολιτιστικά (και όχι μόνο) δρώμενα του νησιού, μία προσφορά που κρατάει εδώ και 60 κοντά χρόνια… και η αίθουσα ασφυκτικά γεμάτη…
Η Μιρέλλα Ναυπλιώτη, κλείνει την εκδήλωση με ένα ποίημα – μαχαιριά… Με ένα ποίημα που έδειχνε την αγάπη, την συντροφικότητα, τον θαυμασμό που ένιωθε προς τον σύζυγό της… Και όσοι βρεθήκαμε εκείνο το βράδυ στην εκδήλωση, δακρύσαμε… Σήμερα, επτά χρόνια αργότερα, ο δάσκαλος Αναστάσιος Ναυπλιώτης έχει φύγει από τη ζωή… Μερικές ώρες νωρίτερα, το απόγευμα της Παρασκευής 10 Ιουλίου οδηγήθηκε σε ηλικία 96 ετών, στην τελευταία του κατοικία, με τη Νάξο να θρηνεί, για την απώλεια ενός τόσο σημαντικού προσώπου…
Ψάξαμε το αρχείο και βρήκαμε τι είχε συμβεί σε εκείνη την εκδήλωση.. Την είχαμε μεταφέρει μέσα από την εφημερίδα “Κυκλαδική” που ειρήσθω εν παρόδω κι αυτή εδώ και μερικές ημέρες έχει αφήσει πίσω της την εφημερίδα που γνωρίζαμε και κινείται με νέο καπετάνιο… Τότε, είχαμε ξεκινήσει με το ποίημα που είχε γράψει η Μιρέλλα προς τον Αναστάσιο για να μας θυμίσει τον έρωτα που ζούσε το ζευγάρι σχεδόν 60 χρόνια.. Και είχαμε κλείσει με το πρώτο ποίημα που είχε γράψει η 17χρονη τότε μαθήτρια προς τον δάσκαλό της.. Και μεταφέρουμε σήμερα αυτή την εικόνα… Ως ένδειξη σεβασμού προς τον δάσκαλο που έφυγε…
Ενσταντανέ
Το να μιλήσει ο υπογράφων για την προσφορά του Αναστάσιου Ναυπλιώτη, τον οποίο είχα καθηγητή όπως και ο πατέρας μου, είναι περιττό. Όχι γιατί δεν έχω κάτι να πω, αλλά γιατί μόνο το βράδυ της Τρίτης πήραν το λόγο οι κ. Ιωάννης Προμπονάς, Αντώνης Τζιώτης, Στέφανος Ψαρράς, Λάζαρος Θεόφιλος, όλοι ικανοί να σκιαγραφήσουν την πολυσχιδή προσωπικότητα ενός ανθρώπου που αφήνει το στίγμα του με δεκάδες διαφορετικούς τρόπους σ’ αυτό που λέγεται «κοινωνία της Νάξου». Προτιμώ να αναφέρω μερικά ενσταντανέ από την εκδήλωση, όπως έκανε και ο ίδιος ο κ. Ναυπλιώτης όταν στο τέλος της βραδιάς πήρε το λόγο για να εκφράσει την αγάπη του για όσα είδε να διαδραματίζονται μπροστά του… Και αυτά τα ενσταντανέ θα μου επιτρέψετε να γίνουν μέσα από την ιδιότητα του δασκάλου καθώς αυτή θεωρώ ότι είναι και η πιο σημαντική και ενδεχομένως και ο ίδιος να θεωρεί ότι αυτή είναι που τον χαρακτηρίζει…
Ευχαριστώ
Θα σταθώ πρώτα στην εμφάνιση της κ. Αθηνάς Νταβιόν, της προέδρου των αποφοίτων από τη σχολή Ουρσουλινών που ήρθε στη Νάξο για να τιμήσει τον δάσκαλό της. Για να μας ταξιδέψει στα μέσα της δεκαετίας του 50 όταν για πρώτη φορά ο κ. Ναυπλιώτης μπήκε σε τάξη. Ετών 26, έχοντας απέναντί του 16χρονες μαθήτριες. Διάβολε. Τι ζηλευτή στιγμή. Στα λόγια της κ. Νταβιόν θα μπορούσε κανείς να διακρίνει αυτόν τον έρωτα του μαθητή προς τον δάσκαλο και την σχέση που σφυρηλατείτε μέσα στην καθημερινή τριβή, με σκοπό τι άλλο από το να μεταδώσει ο δάσκαλος όλη τη φλόγα και το πάθος που διαθέτει ώστε ο μαθητής (στην προκειμένη μαθήτριες) να γίνει καλύτερος και γιατί όχι να τον ξεπεράσει. Και το αποτέλεσμα; «ένα μεγάλο δημόσιο ευχαριστώ» και «η αυτοπεποίθηση που απέκτησα μέσα από την συνεργασία μας αποτελεί την πιο σπουδαία περγαμηνή που μου παραδώσατε. Και τα ναξιακά γράμματα είναι το ωραιότερο κόσμημα που με καμάρι φορώ αγαπημένε μου ήρωα που μπήκαμε τη ζωή μας ξεπηδώντας μέσα από ένα ιονικό βάζο»…
Χειροφίλημα
Στη συνέχεια, θα κάνουμε ένα μικρό άλμα στο χρόνο και στο χώρο. Θα βρεθούμε στην Αμοργό όπου ο κ. Ναυπλιώτης διορίζεται για πρώτη φορά στο Δημόσιο. Και στο γειτονικό νησί θα βρει ένα κλειστό σχολείο και ελάχιστους μαθητές. Δεκαοκτώ συνολικά, οι οποίοι τέλη της δεκαετίας του 50 είναι …πεινασμένοι για μάθηση. Πάρα τις οικονομικές δυσκολίες της ζωής αρκετοί είναι αυτοί που θέλουν να μάθουν. Δεκαοκτώ παιδιά περιμένουν να «δροσιστούν» από έναν νεαρό καθηγητή που καλείται να καλύψει όλη την ύλη μόνος του. Και τα καταφέρνει μία χαρά… Το αποδεικνύει το χειροφίλημα της Ευαγγελίας Δενδρινού, μαθήτριας που είχε την ευτυχία να τον έχει δάσκαλο στα πρώτα της βήματα. Και μάλιστα ήταν αυτός που της έδειξε το δρόμο για το πανεπιστήμιο στη σχολή που πραγματικά ήθελε κι όχι αυτή που «βόλευε» λόγω οικονομικών συνθηκών. Φιλοξένησε ουκ ολίγα παιδιά στο σπίτι του ώστε να μην τους λείψουν τα στοιχειώδη στη μάχη για να γίνουν καλύτεροι μαθητές. Και ως δάσκαλος γνώριζε πότε πρέπει να …υποχωρεί, καθώς όπως είπε αρκετές φορές καλοί μαθητές έδιναν λύσεις σε προβλήματα κυρίως μαθηματικών που ο ίδιος δεν ήταν σε θέση να απαντήσει. Ποιος αλήθεια δάσκαλος σήμερα μπορεί να δεχτεί ότι ένας μαθητής του ξέρει περισσότερα; Μόνο οι πραγματικοί λειτουργοί της εκπαίδευσης, όπως ο κ. Ναυπλιώτης. Και η κ Δενδρινού ζήτησε όπως ο καλύτερος τίτλος που μπορεί να αποδοθεί στον κ. Ναυπλιώτη, είναι αυτός του «δασκάλου» και δεν είχε άδικο.
Διπλωματία
Το επιβεβαίωσε και ο κ Μιχάλης Σκορδιαλός, συνταξιούχος σήμερα καθηγητής, που μας έκανε κοινωνούς ενός μικρού περιστατικού που είχε σχέση με τον Λυκειάρχη και διπλωμάτη κ. Ναυπλιώτη «όταν ήμουν στην Πάρο, είχα δεχτεί την επίσκεψη ενός επιθεωρητή ονόματα Χαρόνη, όνομα και πράγμα, ο οποίος έχει γεμίσει την έκθεσή του με παρατηρήσεις όσον αφορά την παρουσία μου στη τάξη ως καθηγητή. Έναν χρόνο αργότερα και πάλι τον βρήκα ως επιθεωρητή αλλά αυτή τη φορά στη Νάξο υπό τη …σκέπη του κ. Ναυπλιώτη. Όλα όμως ήταν διαφορετικά. Μέχρι και υποδειγματική διδασκαλία είχα αναλάβει και ο σκληρός επιθεωρητής μου έδωσε τα εύσημα. Είχα γίνει καλύτερος μέσα σε ελάχιστο χρόνο υπό τις οδηγίες του κ. Λυκειάρχη αλλά και ο ίδιος είχε κάνει το θαύμα του παρασκηνιακά, προστατεύοντας τους καθηγητές του. Ένας ακέραιος χαρακτήρας με περίσσευμα καρδιάς και τεράστια πειθώ» θα τονίσει ο κ. Σκορδιαλός πριν αποχωρήσει από το βήμα.
Γοητεία
Και περνάμε στην Μιρέλλα Ναυπλιώτη. Να πω την αλήθεια δεν την έχω γνωρίσει προσωπικά, αλλά δεν κρύβω ότι γοητεύτηκα από την παρουσία, την προσωπικότητα, την ικανότητά της ακόμη και τις πιο απλές στιγμές να της μετατρέπει σε πλεονέκτημα. Όπως, τη στιγμή που… χάθηκε στα χαρτιά της στη προσπάθεια να ζωντανέψει τη πρώτη επαφή που είχε με τον μετέπειτα σύντροφο της ζωής της. Όταν άφησε για λίγο το μάθημα της χημείας και έγραψε το πρώτο της ποίημα σε ηλικία 17 ετών.
«Να σ’ είχα πατρίδα
γαλάζιο νησί
γεμάτο ελπίδα
κι αγνότητα εσύ…
Σπιτάκια μου άσπρα
ζεστά, στοργικά
κι αρχαία μου κάστρα
μελαγχολικά.…
Καράβια που πάνε
και άλλα γυρίζουν
ματάκια γελάνε
και πότε δακρύζουν..
Φθινοπώρου δείλια
χειμώνα αυγές
σφιγμένα τα χείλια
σφιγμένες καρδιές,
ξανθά καλοκαίρια
στις ακρογιαλιές,
λευκά περιστέρια
γερτά στις φωλιές…
γεμάτο ελπίδα
κι αγνότητα εσύ
να σ’ είχα πατρίδα
γαλάζιο νησί…».
Συγχρονισμός
Και η εικόνα της μαθήτριας που κοκκινίζει όταν βλέπει τον καθηγητή της να γράφει το ποίημα αυτό στον μαυροπίνακα στην πρώτη τους συνάντηση αξεπέραστη. Όπως και το γεγονός ότι η Μιρέλλα έσπασε με την προσωπικότητά της την στρεβλή εικόνα που είχε η μικρή κλειστή κοινωνία της Νάξου για την θέση της συζύγου ενός καθηγητή. Έπαιξε θέατρο, τραγούδησε, χόρεψε ρεμπέτικα, έγραψε ποίηση, ανέδειξε την δική της ξεχωριστή προσωπικότητα χωρίς να «ξεχάσει» το ρόλο της μητέρας ανατρέφοντας με επιτυχία δύο παιδιά. Κάθε της πράξη αποδείκνυε πόσο δυνατή και ανεξάρτητη γυναίκα είναι. Και στάθηκε στο πλευρό του συζύγου της ισότιμα. Όχι, πίσω, ούτε μπροστά. Αλλά στο πλάι, ώστε αμφότεροι να περπατούν με συγχρονισμένο βήμα εδώ και 55 χρόνια…
Επιτυχία
Όσο για τον ίδιο τον κ. Ναυπλιώτη; Επέλεξε να αφήσει στην άκρη τον όποιο ευχαριστήριο λόγο είχε ετοιμάσει και να δηλώσει «όταν ανοίγει η καρδιά, κλείνουν τα βιβλία». Προτίμησε να παραθέσει μικρά ενσταντανέ από την τεράστια καριέρα του ως διδάσκαλος, περιγράφοντας την αγωνία του όταν 26χρονος πρωτοδιόριστος καθηγητής μπήκε στην περίφημη Σχολή Ουρσουλινών έχοντας να αντιμετωπίσει τους προσωπικούς του δαίμονες καθότι «γιος σχολάρχη». Μίλησε για τις δυσκολίες στην Αμοργό και βέβαια για τα στοιχεία που θέλησε να μεταφέρει στα σχολεία που δούλεψε δίνοντας έμφαση στο «να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, να έχουμε σωστή συμπεριφορά». Και το πέτυχε. Αυτός είναι ίσως και ο λόγος που η αυλαία της εκδήλωσης έπεσε με την δική του έκφραση «τώρα μπορώ να πω ότι πέτυχα ως δάσκαλός»…
Ναι δάσκαλε, πέτυχες. Μας έκανες όλους καλύτερους και σε ευχαριστούμε. Είναι δύσκολο αλήθεια να τιμώνται άνθρωποι εν ζωή, καθώς πάντα υπάρχει μία στιγμή που ενδεχομένως να αλλάξει την εικόνα που έχουμε. Στην περίπτωση όμως αυτού του μοναδικού ζευγαριού για τα δεδομένα της Νάξου, αυτές οι στιγμές έχουν εκλείψει προ πολλού. Και πιασμένοι χέρι χέρι μπορούν να περπατήσουν πλέον προς το ακρογιάλι της σιωπής…
