Κυριακή, 27 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΙστορίεςΝάξος - Μ. Σέργης: "Για τον Μανώλη Δ. Μανωλά, σε τόνο προσωπικό..."

Νάξος – Μ. Σέργης: “Για τον Μανώλη Δ. Μανωλά, σε τόνο προσωπικό…”

|

Ο καθηγητής Λαογραφίας Μανόλης Σέργης αποχαιρετά με τον δικό του τρόπο τον Μανώλη Μανωλά, η εξόδιος ακολουθία του οποίου θα πραγματοποιηθεί αύριο Τρίτη 21 Δεκεμβρίου στην Αγία Μαρίνα Κορώνου 

Η τελευταία επικοινωνία μου με τον Μανώλη Μανωλά (Μ.Μ.) ήταν προ 10ημέρου, όταν τού τηλεφώνησα για να του φανερώσω ότι θα τον επρότεινα ως μέλος της Τιμητικής Επιτροπής του επικείμενου συνεδρίου Η Νάξος διά μέσου των αιώνων. Με ευχαρίστησε για την τιμητική μου πρόταση και με χαμηλό τον τόνο της φωνής του (παράπονο για την άδικη μοίρα του;) με διαβεβαίωσε ότι δεν θα κατόρθωνε να βγει νικητής στη μάχη με τον ύπουλο εχθρό του (παρά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα των τελευταίων ιατρικών εξετάσεων), για να χαρεί αυτήν την τιμή,και την ενεργό του συμμετοχή στο συνέδριο, με μια του ακόμη πρωτότυπη για το σμυρίγλι και τον κόσμο του ανακοίνωση…

Μανόλης Γ. Σέργης

Ομότ. Καθηγητής του Δ. Π. Θράκης

Σημειωτέον ότι στάθηκε γενναίος απέναντι στην ασθένειά του, το καταθέτω μετά λόγου γνώσεως, δεν είναι προσχηματικό. Την διαχειρίσθηκε με σθένος και πραότητα, όπως ταιριάζει σε αγωνιστή της ζωής…Είχε την απόλυτη αίσθηση της φθοράς του. Διδάχθηκα από τον Μ.Μ. (θα το κρατώ φυλακτό ἐς αεί) ότι το ιδεώδες είναι μεν να ονειρεύεσαι τη ζωή, αλλά και να τη ζεις ταυτόχρονα, παρά τις δυσκολίες της. Μού το απεδείκνυε διαρκώς στις συζητήσεις μας των τελευταίων μηνών, όταν οι επαφές μας, έστω και τηλεφωνικές εξ ανάγκης, πύκνωσαν… Και όταν, μοιραία, αυτές στρέφονταν περί τον θάνατο και την οριστική απώλεια…

Αποφεύγω να γράφω νεκρολογίες, επειδή τιμώ τους άξιους ανθρώπους ἐν ζωῇ, εμπράκτως, με το συγκεκριμένο ήθος των σχέσεων που οικοδομώ μαζί τους, μέσῳ της συνεργασίας μας. Δεν είχα τις ευκαιρίες να τον τιμήσω αρκούντως, όπως θα επιθυμούσα, γι’ αυτό ίσως κατά βάθος παρακινήθηκα να γράψω εδώ αυτά τα ολίγα λόγια. Ίσως σαν εξομολόγηση μιας παράλειψης… Αλλά αυτή η περιορισμένη μας συνεργασία μού παρέσχε τις ικανές ευκαιρίες να τον γνωρίσω εκ του σύνεγγυς ως έντιμο πολιτικό ὄν, ως ενεργό δημοκράτη πολίτη, ως εξαιρετικό τοπικό λόγιο. Ως υπηρέτη δηλαδή της πολιτικής (της τέχνης που στοχεύει στην ευημερία των πολιτών) και του πολιτισμού.

Αυτές τις δύο μεγάλες αξίες υπηρέτησε επιτυχώς ο Μ.Μ. Υπερασπίσθηκε τις ιδέες του παιδιόθεν (λόγω καταγωγής και οικογενειακού περιβάλλοντος) με πάθος, καθαρή ψυχή και χωρίς υστεροβουλία, με απώτερο στόχο την υπηρεσία του Ναξιώτη ανθρώπου, του Κορωνιδιάτη ανθρώπου, του λαϊκού ανθρώπου  ειδικότερα, του φοιτητή ή της φοιτήτριας που εκπονούσε μια διατριβή για το σμυρίγλι. Γιατί πάντα στο νου του είχε την Κόρωνο, λάτρευε τον γενέθλιο τόπο του, την παράδοσή του, τον πολιτισμό του σμυριγλιού. Με τις εμμονές του ενίοτε και με τον εκρηκτικό του χαρακτήρα, απαραίτητα στοιχεία μιας προσωπικότητας «δοσμένης» (αφιερωμένης) στην υπηρεσία των πολλών, όπου εμφολεύουν οι πολλές δικές τους αντίθετες εμμονές…

Με τιμούσε κι εκείνος με τη φιλία του. Νιώθω ότι τού ανταπέδωσα κατ’ ελάχιστον την τιμή, σε προσωπικό επίπεδο, με τη θετική μου εισήγηση προς τα μέλη της Συντακτικής Επιτροπήςτης επετηρίδας Ναξιακά να συμπεριλάβουμε στους 9ο και 10ο τόμο τους το «πνευματικό έργο ζωής», όπως ο ίδιος το χαρακτήρισε: Τη νομοθεσία και τη βιβλιογραφία για τη σμύριδα της Νάξου. Γράφουμε οι της Επιτροπής στην Εισαγωγή του τ. 10: «Η εργασία του Μανώλη Δ. Μανωλά η σχετική με τη νομοθεσία περί σμύριδας, σμυριδεργατών, σμυριδωρυχείων που δημοσιεύσαμε στον προηγούμενο 9ο τόμο των Ναξιακών συμπληρώνεται με την αντίστοιχη ‘‘Βιβλιογραφία σμύριδας, σμυριδωρυχείων, σμυριδωρυκτών’’ που φιλοξενούμε (όπως είχαμε υποσχεθεί) στον παρόντα τόμο. Με την επιλογή μας (και του συγγραφέα τους φυσικά) καθιστούμε αυτούς τους δύο τόμους, και μόνον εξ αιτίας της υπάρξεως στις σελίδες τους των ἐν λόγῳ δύο διατριβών, σημεία αναφοράς των ερευνητών του μέλλοντος που θα ασχοληθούν με τον κόσμο της εργασίας τον σχετιζόμενο με τη σμύριδα».

Χαίρομαι που κατάφερες να ιδείς τυπωμένο ένα μεγάλο μέρος αυτού του έργου σου, Μανώλη. Το άλλο θα κυκλοφορηθεί εντός των προσεχών ημερών, με τον τ. 10 των Ναξιακών… Δεν πρόλαβες να το χαρείς! Οι ναξιακοί πολιτικοί φορείς και οι κρατικοί σού οφείλουν χάριτας, ας πραγματώσουν μια επιθυμία σου: Να ιδείς από εκεί ψηλά που αναπαύεσαι ολοκληρωμένο το βιομηχανικό Πάρκο της Στραβολαγκάδας. Οι οικείοι σου, προς τους οποίους απευθύνω τα θερμά μου συλλυπητήρια, εικάζω πως θα διαχειρισθούν με τον καλύτερο τρόπο τον θησαυρό του αρχείου σου. Και με αυτό, Μανώλη, θα συνεχίσεις (απών από τα εγκόσμια) την πολιτιστική σου επανάσταση, την προσφορά σου σε μας. Κάθε γραμμή μιας επιστημονικής εργασίας που θα συντάσσεται με πηγή το αρχείο σου θα είναι ευώδης λιβανωτός στη μνήμη σου…

Ο Δεκέμβρης στάθηκε μήνας σκληρός για μένα! Όσο κι αν ήμουν προετοιμασμένος να δεχθώ το θλιβερό σου μαντάτο, αυτό με βρήκε απροετοίμαστο! Θα παραμείνεις, Μανώλη, ολοζώντανος στη μνήμη μου, όπως όλοι εκείνοι οι άλλοι «ωραίοι παλαιοί» συμπατριώτες μας που «έφυγαν»προ πολλού και με πιλατεύουν ευεργετικά! Σού ταιριάζουν απόλυτα οι στίχοι:

 

Ο πριν τον θάνατό μας χρόνος

κατατεμαχισμένος, διάσπαρτος

αδύνατον στους φίλους μας να δώσει

τημορφή μας ακέραιη.

***

Ο χρόνος ο μετά το θάνατό μας

σε πανδαισίες τουςσυνάζειφιλικές

καιτρυφεράμε τα θραύσματα τηςμνήμηςτους

ψηφιδωτή συνθέτουν την μορφή μας.

 

Έτσι θα γίνει, φίλε, τουλάχιστον από μένα. Θα αποδίδω ψηφιδωτή, ακακοποίητη και αψιμυθίωτη την εικόνα σου, όπως προσπάθησα στις παραπάνω λίγες γραμμές… Καλό ταξίδι Μανώλη! (με ω, όπως το ήθελες)

Μανόλης Γ. Σέργης

Ομότ. Καθηγητής του Δ. Π. Θράκης

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Ελλάδα – Ραφαήλ Παγώνης: Πρωταθλητής Ευρώπης U14

Ο 13χρονος Έλληνας τενίστας έδειξε πάθος, ωριμότητα και ψυχραιμία, νικώντας τον Ολλανδό Λόρενς Ντράιβερ στον τελικό του European Junior U14 στην Τσεχία

Τρίποδες: Μια αυθεντική βραδιά παράδοσης, ο ετήσιος χορός του Πολιτιστικού Μορφωτικού Συλλόγου Νέων

Με κέφι, μουσική και συγκίνηση γέμισε το χωριό, σε μια γιορτή που τίμησε την παράδοση, τη συλλογικότητα και την ελπίδα

Κίμωλος: Όταν η Παράδοση Γίνεται Βίωμα, έκθεση για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά στο «Espera Suites»

Μια ζωντανή εμπειρία ιστορίας και μνήμης, φτιαγμένη από ανθρώπους, μνήμες και ψίχουλα παράδοσης που φωτίζουν το μέλλον του νησιού

Αμοργός: Ένταση και επεισόδια στο πανηγύρι της ψημένης ρακής μετά από πολιτικό σύνθημα

Απρόσμενη τροπή πήρε το παραδοσιακό γλέντι στα Κατάπολα, όταν συνθήματα υπέρ της Παλαιστίνης προκάλεσαν αντιδράσεις, λογομαχίες και τελικά, διακοπή της γιορτής.

Μητρόπολη Παροναξίας: Με ευλάβεια και κατάνυξη ο Εσπερινός της Αγίας Παρασκευής στο Καστράκι Νάξου

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Παροναξίας κ. Καλλίνικος χοροστάτησε στον εσπερινό της Αγίας Παρασκευής στο Καστράκι, μεταφέροντας μήνυμα πίστης, ελπίδας και ενότητας στους πιστούς της Νάξου.

Ιστορική νίκη για τους ναυτικούς στα ιδιωτικά σκάφη, μειώνεται η φορολογία μετά από παρέμβαση του Γ. Βάλλη

Ο πρόεδρος της Π.Ε.Π.Ι.Ε.Θ. ανοίγει νέο κεφάλαιο για το yachting στην Ελλάδα: Δίκαιη φορολόγηση, προστασία εγκύων ναυτικών και ριζικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις σε ασφάλεια και επαγγελματικά δικαιώματα

Μηλώσια 2025 – Στίβος: Με συγκίνηση και μεγάλη συμμετοχή η Νάξος τίμησε τον Ιουλιανό Βλασέρο

Ο ΑΜΣ Φιλωτίου διοργάνωσε τους αγώνες στίβου “Μηλώσια” στη μνήμη του Ιουλιανού Βλασέρου, ενώ η συγκινητική συμμετοχή της οικογένειάς του και η στήριξη της τοπικής κοινωνίας ανέδειξαν ξανά τη δύναμη της μνήμης και του αθλητισμού.

Kalami Festival: Μουσική απόψε κάτω από τα αστέρια της Νάξου με Aggelina, Usurum & Σκιαδαρέσσες

Η παραλία της Μικρής Βίγλας υποδέχεται για πρώτη φορά το Kalami Festival σήμερα (27 Ιουλίου) με τρεις καλλιτεχνικές παρουσίες και μια βραδιά γεμάτη ψυχή, αφήγηση και ρυθμό.

Ολονύχτια μάχη με τις φλόγες σε Κύθηρα και Μεσσηνία. ενδείξεις βελτίωσης αλλά ο κίνδυνος παραμένει

Από Εύβοια και Κύθηρα μέχρι Χανιά και Μεσσηνία, οι πυροσβέστες συνεχίζουν με αυταπάρνηση – Νέες αναζωπυρώσεις, ενεργά μέτωπα και προειδοποίηση για κρίσιμη Κυριακή

Καίγεται η Προύσα: Η Τουρκία μετρά πληγές από πύρινη λαίλαπα στη βορειοδυτική επαρχία

Ανεξέλεγκτη πυρκαγιά κατακαίει δασικές εκτάσεις και απειλεί οικισμούς στην επαρχία Προύσα – Εκκενώσεις, αποκλεισμοί δρόμων και δραματικές εικόνες καταστροφής

“Μαχαιριά” στο λιμάνι της Νάξου: Σοβαρό επεισόδιο βίας μεταξύ νεαρών εργαζομένων

Ένα μεσημέρι του Ιουλίου μετατράπηκε σε σκηνικό τρόμου για περαστικούς και ντόπιους, όταν διαπληκτισμός ανάμεσα σε δύο υπαλλήλους γραφείου ενοικίασης εξελίχθηκε σε αιματηρό περιστατικό.

Δικαστική δικαίωση για τους κατοίκους του Καλοξύλου, ακυρώθηκε η άδεια λειτουργίας του νέου τυροκομείου της ΕΑΣ Νάξου

Μετά από μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα, το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Πειραιά ακύρωσε την άδεια λειτουργίας του υπό ανέγερση τυροκομείου, δικαιώνοντας πλήρως τους περιοίκους

Όταν το GPS σε οδηγεί… σε αδιέξοδο: Τουρίστας σφήνωσε όχημα σε σοκάκι της Νάξου

Αμερικανός οδηγός ακολούθησε πιστά τις οδηγίες πλοήγησης και κατέληξε… στα στενά της Φουντάνας – Η φωτογραφία που έγινε viral και η ανάγκη για καλύτερη καθοδήγηση στους τουρίστες

Δονούσα: Ο τραυματισμός κοπέλας από ομπρέλα (!!!) αποκαλύπτει μια τρύπα στο σύστημα

Μια γυναίκα τραυματίστηκε σοβαρά σε απομονωμένη παραλία της Δονούσας και σώθηκε χάρη στην αλληλεγγύη ντόπιων και τουριστών — αλλά η πολιτεία έλειπε. Και την επόμενη φορά;

Αλυκό Νάξου: Κατεδαφίζεται το φάντασμα του ξενοδοχείου – Σώζεται το κεδροδάσος

Υπεγράφη η σύμβαση κατεδάφισης των ερειπίων στο Αλυκό – Ένα διαχρονικό «τραύμα» για τη Νάξο οδεύει προς θεραπεία μετά από δεκαετίες αδράνειας

Κυκλάδες – Ανατροπή στο τουριστικό χάρτη: Νάξος και Πάρος ανεβαίνουν, Μύκονος και Σαντορίνη «κατεβαίνουν»

Το καλοκαίρι του 2025 φέρνει ανακατατάξεις στους δημοφιλείς νησιωτικούς προορισμούς – Η Νάξος και η Πάρος «λάμπουν» με αύξηση ζήτησης, ενώ Σαντορίνη και Μύκονος μετρούν απώλειες και ανησυχίες

Θλίψη στη Σχοινούσα: Το ύστατο χαίρε στη Ρίτα Μούρτζη από τον Σύλλογο Σχοινουσιωτών

Μια αγαπημένη παρουσία του νησιού έφυγε πρόωρα – Συγκινητικό μήνυμα αποχαιρετισμού και κάλεσμα για στήριξη στη μνήμη της

Νάξος – Τραγαία: Όταν η προσπάθεια γράφει ιστορία, Επιτυχίες για τους μαθητές του Γενικού Λυκείου (πίνακας)

Με δάκρυα συγκίνησης, χαμόγελα και βαθιά υπερηφάνεια, οι μαθητές του ΓΕΛ Τραγαίας πέτυχαν σπουδαίες εισαγωγές στις Πανελλαδικές 2025 — αποδεικνύοντας πως τα μεγάλα όνειρα ανθίζουν και στα μικρά σχολεία

Νάξος -“Ξόβορα 2025”: Μουσικά σεμινάρια, χορός και παράδοση στην καρδιά της Απειράνθου

Από 26 έως 31 Ιουλίου, η Απείρανθος φιλοξενεί για τέταρτη χρονιά τα Ξόβορα — με δασκάλους τον Γ. Ζευγόλη, Ν. Αγγελόπουλο, Δ. Παππούλη και Στ. Γανωτή — σε ένα πενθήμερο γεμάτο μουσική, χορό, παραμύθι και εξορμήσεις

Νάξος – «Τέλος στα πρόστιμα, Δήμαρχε – Πεζοδρόμηση τώρα»: Η κραυγή μίας πόλης που πνίγεται

Αδικημένοι επαγγελματίες κρεμούν πανό αγανάκτησης στην καρδιά της Νάξου και ζητούν κάτι απλό: Ίδιους όρους για όλους.