Τρίτη, 8 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΙστορίεςΝάξος - Απείρανθος: Σαν σήμερα έφυγε η "Βοντορήνη", ο θηλυκός σύγχρονος Ομηρος

Νάξος – Απείρανθος: Σαν σήμερα έφυγε η “Βοντορήνη”, ο θηλυκός σύγχρονος Ομηρος

|

Ειρήνη Μάρκου “Βοντορήνη” (1917 – 2010) λαϊκή ποιήτρια με καταγωγή από την Απείρανθο της Νάξου – Εφυγε σαν σήμερα πριν από δέκα χρόνια – Τιμήθηκε με τον χαρακτηρισμό ως “Ένας σύγχρονος Θηλυκός Όμηρος” και βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το έργο της “Τα σαράντα κοχλίδια” (video)

Να πω την αλήθεια, την ιστορία της Νάξου και δη την λαογραφία της, δεν την γνωρίζω… Αλλά χαίρομαι ιδιαίτερα, κάθε φορά που μαθαίνω κάτι καινούργιο.. Και σήμερα, Δευτέρα 24 Αυγούστου 2020, διαβάζοντας τα γεγονότα της ημέρας μέσω της ηλεκτρονικής εγκυκλοπαίδειας, wikipedia, το μάτι μου πέφτει σε ένα όνομα που μου θυμίζει κάτι από Νάξο … Στην στήλη “Θάνατοι” υπάρχει η αναφορά: 2010 … Ειρήνη Μάρκου “Βοντορήνη”, λαϊκή ποιήτρια… Κι αυτό το “Βοντορήνη” με έκανε να ..πατήσω το λινκ και να οδηγηθώ σε μία μικρή αποκάλυψη: Η Ειρήνη Μάρκου, είχε καταγωγή από την Απείρανθο. Και το πιο εντυπωσιακό; Βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το έργο της “Τα σαράντα κοχλίδια” που της έδωσαν και τον χαρακτηρισμό “Ο σύγχρονος Ομηρος”…

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την … ανάποδη… Από την αναφορά στο θάνατό της, στις 24 Αυγούστου 2010 στο κοιμητήριο του Περιστερίου. Εκεί όπου διαβάζουμε στα ΜΜΕ εκείνης της περιόδου (σ.σ. όχι και τόσο μακρινής) ” Στην τελευταία της κατοικία τη συνόδευσαν η πολυμελής οικογένειά της, λιγοστοί γνωστοί και φίλοι, προσφέροντάς της ένα τελευταίο μπουκέτο με καλοκαιρινά λουλούδια. Ανάμεσα στα στεφάνια ξεχώριζε αυτό που έστειλαν οι συγχωριανοί της από την Απείρανθο.

«Πώς να στολίσει κανείς τις λέξεις όταν πρέπει να μιλήσει για σένα;», αναρωτήθηκε ο συμπατριώτης Μάνος Ι. Ελευθερίου, υπεύθυνος Πολιτιστικών Θεμάτων στο υπουργείο Παιδείας, ο οποίος έχει ασχοληθεί με το έργο της. Και την αποχαιρέτισε με δύο λόγια και μερικούς από τους 232 στίχους από το ποίημά της «Τ’ ανεμόμυλου το τέλος», όπως και από το 7.994 στίχων, βραβευμένο ποίημά της «Τα σαράντα χοχλίδια»

«Η ζωή σου ήτονε ένας αγώνας που χωρίς ευτόν, όμως, η ζωή δεν είναι ζωή, δεν έχει ουσία…» «Καλή μου κερά Ρήνη, άφησες ένα τεράστιο έργο που αναγνώρισε ακόμη και η Ακαδημία Αθηνών, με το οποίο ασχολήθηκαν -και θα ασχολούνται στο μέλλον- πανεπιστήμια, πανεπιστημιακοί δάσκαλοι και φοιτητές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό» είπε μεταξύ άλλων ο κ. Ελευθερίου, που ήταν φανερά συγκινημένος.

ceb2cebfcebdcf84cebfcf81ceaecebdceb7-01.jpg

Οσο για το ποια ήταν και το έργο της; Θα πάμε μία βόλτα έως την ιστοσελίδα “Φωτεινή Παντογνώστρια” της Μαρίας Ξεφτέρη που μας αναφέρει: Η Ειρήνη Ιωάννη Μάρκου (Βοντορήνη) γεννήθηκε το 1917 στ’ Απεράθου κι εκεί φοίτησε στο Δημοτικό σχολείο και στις δύο τάξεις του Ελληνικού. Παντρεύτηκε 16 χρονών και απέκτησε 8 [sic] παιδιά. Υπήρξε μυλωνού, υφάντρα, ράφτα, μαμή και μοιρολογίστρα. Όταν τα παιδιά της μεγάλωσαν,  ξενιτεύτηκε στην Αθήνα και για να τα ζήσει αναγκάστηκε να δουλέψει καθαρίστρια και παραδουλεύτρα. Το 1980 δημοσίευσε την πρώτη ποιητική συλλογή της, «Τα σαράντα κοχλίδια», συλλογή την οποία βράβευσε η Ακαδημία Αθηνών. Έχει χαρακτηριστεί σαν “Ένας σύγχρονος Θηλυκός Όμηρος” καθώς έγραψε σε ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο, την διάλεκτο του χωριού της.

Εργογραφία

Τα σαράντα κοχλίδια, ποιήματα, 1980.
Η ανάσα του Αιγαίου, ποιήματα, 1981.
Το Απείραχτο, ποιήματα, 1981.
Τ’ ανεμόμυλου το τέλος, ποιήματα, 1983.
Η φωνή της Ειρήνης, ποιήματα, 1987.
Ψάχω να δω μες στ’ άθωρο, α’ τόμος, 1984· β’ τόμος 1994· γ’ τόμος 2003.

Από το βιβλίο: Απεραθίτες Συγγραφείς, Ίδρυμα Νίκου Νικ. Γλέζου, Αθήνα 2010, σελ. 86

Και όπως είναι κατανοητό, η φωτογραφία είναι από την ιστορική στιγμή που βραβεύεται η “Βοντορήνη” από τον Πρόεδρο της Ακαδημίας Αθηνών…

Δείτε στο τέλος του άρθρου, συνέντευξη που παραχώρησε το 1981 και διασώθηκε από τον /την 01VANKO, ο οποίος ανέβασε αυτά τα δύο διαμάντια στο youtube.

Α και βέβαια στην σελίδα που υπάρχει στα social media με το όνομά της Ειρήνη Μάρκου (Βοντορήνη) Λαϊκή ποιήτρια, όπου υπάρχει απίστευτο αρχειακό υλικό…

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Χορεύοντας κάτω από τα αστέρια της Νάξου: Μια βραδιά γεμάτη Ελλάδα στην παραλία της Χώρας (photos)

Ήπειρος, Πόντος, Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησος συναντήθηκαν στη Νάξο σε μια μοναδική μουσικοχορευτική βραδιά με έντονο παλμό, ζωντανή παράδοση και καρδιά γεμάτη Ελλάδα

Cycladic Nexus στην Ίο: Όταν η σύγχρονη τέχνη συναντά τον Πρωτοκυκλαδικό Σκάρκο

Μια μοναδική έκθεση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου μετατρέπει τον θεσμικό χώρο σε πεδίο ζωντανού διαλόγου μεταξύ παρελθόντος και παρόντος, με έργα 12 καλλιτεχνών να συνομιλούν με την ιστορία του Σκάρκου.

Επίτιμος Δημότης Θήρας ανακηρύχθηκε ο καθηγητής Δημήτριος Χριστοδούλου

Σε συγκινητική εκδήλωση τιμήθηκε το επιστημονικό έργο του διακεκριμένου Έλληνα φυσικού – Βράβευση μαθητών Γ’ Λυκείου για την εισαγωγή τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

Περισσότεροι σχολικοί καθαριστές στη Σαντορίνη – Ενίσχυση για το 2025-2026

Από 36 σε 44 οι θέσεις καθαριότητας στα σχολεία της Σαντορίνης – Ενίσχυση της υγειονομικής ασφάλειας με μέριμνα του Δήμου Θήρας

Νέο θεσμικό πλαίσιο για τα μεταχειρισμένα οχήματα προτείνει η Ε.Ε.

Απαραίτητο πιστοποιητικό κύκλου ζωής από ΚΤΕΟ για μεταβίβαση – Στόχος η σταδιακή ανανέωση του στόλου και η επιτάχυνση της ηλεκτροκίνησης

Ο Παντελής Θαλασσινός στο Φιλώτι, Μουσική βραδιά στη σκιά του Ζα

Ο σπουδαίος ερμηνευτής έρχεται στο ΆθλοΘέατρο Φιλωτίου στις 5 Αυγούστου για μια συναυλία γεμάτη συναίσθημα, με αγαπημένα τραγούδια και αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη.

Στην κορυφή σε Ελλάδα και Κύπρο το ΕΚΠΑ – Σαρώνει στις διεθνείς κατατάξεις

1ο Πανεπιστήμιο σε Ελλάδα και Κύπρο, 216ο παγκοσμίως και με κορυφαίες επιδόσεις σε Ιατρική, Καρδιολογία και Δημόσια Υγεία – Διακρίσεις στις Times και US News Rankings 2025

ΑΑΔΕ: Δωρεάν app σαρώνει το Ψηφιακό Πελατολόγιο σε 20′

Τέλος στις πολύπλοκες διαδικασίες – Με ένα scan στην πινακίδα και το QR της απόδειξης, οι επαγγελματίες «ξεμπερδεύουν» χωρίς κόστος και καθυστερήσεις.

Ο Σωτήρης Μπιλλής στην Μύκονο, σημαντική ενίσχυση ενόψει της Stoiximan Basket League

Ο 28χρονος φόργουορντ με εμπειρία από Κολοσσό, Πανιώνιο και Καρδίτσα εντάσσεται στον Α.Ο. Μυκόνου για την παρθενική συμμετοχή του συλλόγου στην Α1 κατηγορία.

Η Σαντορίνη μαγεύει την Τουρκία, δημοσιογράφοι από Κωνσταντινούπολη εξυμνούν το νησί και τις γεύσεις του

Με φόντο την έναρξη της απευθείας σύνδεσης Κωνσταντινούπολης–Σαντορίνης, Τούρκοι δημοσιογράφοι επισκέφτηκαν το νησί και κατέγραψαν την απαράμιλλη ομορφιά του, τη γαστρονομία και τις υποδομές του.

Νάξος: “Σιωπή” στην τοπική κοινωνία, έφυγε πρόωρα ο Γεώργιος Λαΐος

Η Νάξος αποχαιρετά έναν νέο άνθρωπο με έντονη κοινωνική παρουσία και ανθρώπινη προσφορά – Κηδεύεται την Πέμπτη 3 Ιουλίου στον Ιερό Ναό Κοιμητηρίου Άνω Λιοσίων

Τζεφ Μπέζος: After wedding party στη Νάξο με την Λόρεν Σάντσεζ, η «έξυπνη» αγάπη του για το νησί

Μετά τον χλιδάτο γάμο των 48 εκατομμυρίων στη Βενετία, ο ιδρυτής της Amazon και η εκρηκτική σύζυγός του επιλέγουν τη Νάξο για το after wedding ταξίδι τους, επιβεβαιώνοντας την ιδιαίτερη σχέση του δισεκατομμυριούχου με το νησί και τα φιλόδοξα σχέδιά του για το «smart island» των Κυκλάδων.

Νάξος – Κωμιακή: «Έφυγε» ο Δημήτρης Ιωάννου Καρούσης, θλίψη για τον αγαπημένο “Τζήμα”

Αποχαιρετισμός σε έναν ήσυχο και αγαπητό συγχωριανό που δεν ξέχασε ποτέ τον τόπο του – Το χωριό τον τιμά με συγκίνηση

«Εκεί που η θάλασσα είναι ζωή» – Φόρος τιμής στους ναυτικούς της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων (video)

Με αφορμή τη Ναυτική Εβδομάδα, ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων τιμά με συγκίνηση τους ανθρώπους που ζουν, εργάζονται και αγαπούν τη θάλασσα (video)

Νάξος: Αλλαγές στην κυκλοφορία σε Χώρα, Αγία Άννα, Άγιο Προκόπη και Πλάκα, “εμφάνιση” του e-naxios

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων ανακοινώνει τις νέες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για την τουριστική περίοδο – Δωρεάν στάθμευση και έλεγχος τροφοδοσίας στα παραλιακά μέτωπα

Νάξος: Ο 11χρονος Παναγιώτης ξεναγεί τουρίστες στα σοκάκια του Φασολά (video)

Ένα παιδί μεγαλώνει μέσα στον πολιτισμό και μεταφέρει με αγάπη και γνώσεις την ιστορία του Φιλοτίου και της γειτονιάς του, σε ξένους επισκέπτες.

Aperto – Cucina Italiana: Η αυθεντική ιταλική εμπειρία ήρθε στη Νάξο με την υπογραφή του κορυφαίου pizzaiolo Νίκου Σωτηρόπουλου

Ένα νέο γαστρονομικό σημείο στην καρδιά της Νάξου που ενώνει την ιταλική φινέτσα με τη δημιουργικότητα του Έλληνα pizzaiolo που διακρίθηκε δύο φορές ως ο καλύτερος της χώρας και στους 50 κορυφαίους της Ευρώπης.

Κατ’ Οίκον Νοσηλευτική Φροντίδα στη Νάξο από τη Φραντζέσκα Λαγογιάννη

Με επιστημονική γνώση, σεβασμό και ολιστική προσέγγιση, η Φραντζέσκα Λαγογιάννη προσφέρει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες νοσηλείας στο σπίτι, σε όλη τη Νάξο.

Μενδώνη για Κούρους Μελάνων: “Θα γίνει πιλοτική μεταφορά του ενός κούρου”

Οι κάτοικοι της Νάξου αντιστέκονται στην απομάκρυνση των αρχαίων αγαλμάτων από το Φλεριό, ενώ το Υπουργείο Πολιτισμού υπερασπίζεται μια μεταφορά που δημιουργεί ερωτήματα και αντιδράσεις.

Νέοι κανόνες για τις κολυμβητικές δεξαμενές σε τουριστικά καταλύματα – Τι αλλάζει από εδώ και πέρα

Με κοινή υπουργική απόφαση καθορίζεται η διαδικασία γνωστοποίησης λειτουργίας για πισίνες εντός τουριστικών μονάδων και υποδομών. Παραβόλο 300€, διοικητικά πρόστιμα για παραβάσεις και περιθώριο 90 ημερών για συμμόρφωση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων.