Τετάρτη, 6 Αυγούστου, 2025
ΑρχικήΙστορίεςΝάξος - Απείρανθος: Ο βρακάς Sir Colin Renfrew και οι "σαλιάκοι" από...

Νάξος – Απείρανθος: Ο βρακάς Sir Colin Renfrew και οι “σαλιάκοι” από τα χέρια της κυρά Κυριακής

|

Με την βοήθεια της Σοφίας Κατσουρού έχουμε έναν μίνι πρόλογο του τι θα διαβάζουμε στο νέο τεύχος του Φλέα όπου πρωταγωνιστικό ρόλο έχει ο γνωστός αρχαιολόγος Sir Colin Renfrew… Ενας Αγγλος που αγάπησε την Κέρο, αλλά όπως μαθαίνουμε γοητεύτικη από την απλότητα των Απεραθιτών και έφτασε στο σημείο να κάνει πρόταση γάμου στη γυναίκα του στην Απείρανθο (!!!)

Εκείνος (σ.σ. ο Sir Colin Renfrew) αναζητά τα βήματα, τα ίχνη των βημάτων των ανθρώπων πριν από πέντε χιλιάδες χρόνια, κι εμείς βρεθήκαμε να αναζητάμε τα βήματα τα δικά του πριν από πενήντα περίπου χρόνια … όχι οπουδήποτε αλλά στ’ Απεράθου ….

Από τη σελίδα του Κωστή Κατσουρού στα social media

Αιτία μια φράση δική του ξαφνικά μέσα στο ντοκιμαντέρ «Το αίνιγμα της Κέρου» που προβλήθηκε από την ΕΡΤ: «Η Απείρανθος της Νάξου έχει ξεχωριστεί θέση στη ζωή μου». Άραγε είπε και κάτι άλλο που κόπηκε στο μοντάζ; … δεν έχει σημασία …. Αρκεί μια μόνη αναφορά ….

Πώς; Πότε; Με ποιους; Ποια ακριβώς αυτή η σχέση;

Πρόκειται βέβαια για τον Λόρδο Κόλιν Ρενφριου, την Κέρο, την 3η χιλιετία π. Χ. και τ’ Απεράθου της Νάξου τη δεκαετία του 1960.

Ύστερα έρχεται μια συνέντευξή του με αφορμή το δεύτερο ντοκιμαντέρ που είδαμε πρόσφατα «Κέρος το μυστήριο των σπασμένων ειδωλίων», βασισμένο στη δουλειά του εκεί με αποκορύφωμα Cambridge Keros project.
«Στα ταξίδια μου, ιδιαίτερα στην Απείρανθο της Νάξου, γνωρίστηκαν με μια υπέροχη ομάδα νέων ανθρώπων, έχω μνήμες από ολονύκτια πάρτι με πολλούς παραδοσιακού Κυκλαδίτικους χορούς και τη γιορτή των Απόκρεω το 1964. Η Απείρανθος ήταν και παραμένει πολύ ξεχωριστή για εμένα. Έτσι αποφάσισα να διαλέξω ένα μύλο έξω από το χωριό της Απειράνθου ως το ιδανικό ρομαντικό μέρος για να κάνω πρόταση γάμου στην Τζέιν Έουβμπανκ (τώρα Τζέιν Ρένφριου) την οποία είχα συναντήσει στο Κέιμπριτζ και συμμετείχε στις ανασκαφές του Σαλιάγκου το 1964».

Ποια ήταν άραγε η υπέροχη ομάδα νέων ανθρώπων, τότε, που τους θυμάται και τους μνημονεύει μέχρι σήμερα;

Κι αυτές οι Απόκριες του 1964;

Τόσες και τόσες Απόκριες στ’ Απεράθου, τόσοι χοροί, τόσα τραγούδια, τόσες μεταμφιέσεις … γιατί δεν έμεινε κάτι στις διηγήσεις από την παρουσία του Κόλιν Ρένφριου;

Κι μύλος προνομιακός τόπος περιπάτων και συναντήσεων των νέων στ’ Απεράθου, φορτισμένος με αγάπες, όνειρα, και τελικά με μια ακόμα ιστορία αγάπης που διαρκεί μέχρι τα 85 χρόνια και φθάνει μέχρι το Κέιμπριτζ.

Όμως η μαγική δύναμη των λόγων κτυπάει τη φλέβα την μνήμης, μια και μόνη φράση αρκεί για να θυμηθούν κάποιοι ότι κάποτε στο Χωριό, παιδιά οι ίδιοι γνώρισαν τον Κόλιν!!! Κι έτσι αρχίζει να ξετυλίγεται το κουβάρι της θύμησης.

Πολύτιμος οδηγός ο φιλόλογος καθηγητής Νίκος Νανούρης που στο οικογενειακό του περιβάλλον «ανακάλυψε» ανθρώπους που γνώρισαν τον Κόλιν και κάποιοι από αυτούς ανήκαν και στην «υπέροχη ομάδα των νέων ανθρώπων», των φίλων του.

Κάποιοι από αυτούς τους υπέροχους νέους έφυγαν από κοντά μας πάρα πολύ νέοι, ωστόσο υπάρχουν οι μνήμες των δικών τους ανθρώπων, οι διηγήσεις και οι φωτογραφίες τους για να «ζωντανέψουν» αυτά που μέχρι σήμερα ο Κόλιν, ο Λόρδος Ρένφριου, θυμάται στ’ Απεράθου.

Ήταν τότε που έκανε το μεταπτυχιακό του, λένε, έμενε στ’ Απεράθου, ήταν με την Ιωάννα από τότε κι είχε πολλές φιλίες στο Χωριό. Πολύ προσιτός σε όλους, εύθυμος, έκανε βόλτες στο Χωριό, τραγουδούσε τα’ Απεραθίτικα κοτσάκια μ’ αγγλική προφορά, όπως τραγουδούσε και Θεοδωράκη και χόρευε συρτάκι στο γάμο ενός από τους φίλους.

Εξαιρετική η φωτογραφία από την Αποκριά του 1964 στην Πλάτσα, ο ίδιος στο κέντρο ανάμεσα στους φίλους του, μεταμφιεσμένοι ο γιατρός Νίκος Γρατσίας και ο Στέφανος Μπάκαλος. Οι διηγήσεις λένε ότι σ’ αυτή την Αποκριά τον έντυσαν βρακά κι εμφανίστηκε στην Πλάτσα ανάμεσα στους κουδουνάτους και στους παλιάτσους, συμμετείχε στα δρώμενα. Χαμός!

Αγαπούσε πολύ τα ελληνικά φαγητά κι εκτιμούσε ιδιαίτερα την ελληνική φιλοξενία έτσι όπως εκφράζεται ακόμα και χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία: «ήλθε απροειδοποίητα στην Αθήνα κι η μάνα μας δεν είχε προετοιμαστεί και φάγαμε ό,τι είχαμε», θυμάται ο Νίκος Γρατσίας-Μπάκος. «Σαλιάκοι. Κι η μάνα μου ντράπηκε που σέρβιρε τους φτιαστούς σαλιάκους. Κι ο Κόλιν γυρίζει και της λέει ‘Κυρά Κυριακή αυτό είναι το ακριβότερο φαγητό στην Αγγλία’».

Τους φίλους απ’ τα’ Απεράθου τους έβλεπε και στην Αθήνα όπου σπούδαζαν ή εργαζόντουσαν αργότερα αλλά και στην Αγγλία όπου τους φιλοξένησε. Διατηρούν με τη σειρά τους μνήμες από πάρτι στην Αγγλική αρχαιολογική σχολή, ήταν η εποχή του βερμούτ, από τις ομιλίες του στην Αθήνα, απ’ αυτή τη ζωή που όλοι ήταν νέοι, κεφάτοι και ο ίδιος γι’ αυτούς απλά «ο Κόλιν».

Οι υπέροχοι νέοι στις φωτογραφίες μαζί του είναι ο Νικόλας Φλ. Μπάκαλος, ο Γιώργος Ηλία Γρατσίας, ο Στέφανος Κ. Μπάκαλος, ο Μανώλης Αντ. Καστρήσιος (Καστρησομανώλης). Ο Λογοθέτης Εμμ. Ελευθερίου (Τσάρος), ο Σταύρος Εμμ. Κατεινάς (του Γκκιδομανώλη).

Τια αναμνήσεις τους μοιράστηκαν μαζί μας η Βάγια Γ. Γρατσία, η Αργυρώ Μπακάλου-Μπουγιούκα, ο Νίκος Γρατσίας-Μπάκος, ο Γιώργης Μπουγιούκας, ο Μανώλης Μπουγιούκας πάντα μαζί με τον Νίκο Νανούρη.

Ευχαριστούμε!

Βλ. το νέο τεύχος, Φλέα, τ. 68, Οκτώβρης-Δεκέμβρης 2020


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Πανελλαδικές 2025 – ΓΕΛ Κυκλάδων: Ποσοστά επιτυχίας, βαθμολογίες και το… ρεκόρ της Αμοργού (πίνακες)

62% των υποψηφίων των ΓΕΛ Κυκλάδων πέτυχαν την εισαγωγή τους – Ποιοι αρίστευσαν, πού πέρασαν και ποια σχολεία ξεχώρισαν

Περί Πορτάρας και… ενότητας

Θα ήθελα να δω τη Νάξο να αναλαμβάνει, με υπευθυνότητα, την πρωτοβουλία για το καλό της Πορτάρας.

Αλλαγή πλοίου στη γραμμή Πειραιάς–Πάρος–Νάξος–Κουφονήσια–Κατάπολα για 6 & 13 Αυγούστου

Το “HIGHSPEED 4” θα εκτελέσει τα δρομολόγια του “HELLENIC HIGHSPEED” – Δείτε τις ώρες αναχώρησης και άφιξης

Βασιλική Κατερίνη: «Όταν τραγουδάω στο νησί μου, αυτό χτυπάει στην καρδιά!» (video)

Μια ειλικρινής συζήτηση για την οικογένεια, τη μουσική, τις ρίζες και το μέλλον μέσα από τη συχνότητα της Ραδιοφωνίας Κυκλάδων 101,3.

ΥΠΑ: Σε εξέλιξη οι αναβαθμίσεις σε αεροδρόμια Σύρου, Κυθήρων και Ιωαννίνων

Επιθεωρήσεις από τη Διοίκηση της ΥΠΑ σε κρίσιμες υποδομές της νησιωτικής και ηπειρωτικής Ελλάδας – Στόχος η αναβάθμιση λειτουργίας, αισθητικής και τουριστικής διασύνδεσης

Γ. Πολυχρονάκος: «Η Δημόσια Υγεία στις Κυκλάδες είναι ο μεγάλος ασθενής»

Καταγγελία από τον Τομεάρχη Νησιωτικής Πολιτικής του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝ.ΑΛ. για τεράστια κενά σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό στα νησιά – Προειδοποίηση για επιδείνωση το φθινόπωρο

Νάξος – Ο Γιάννης Κασιδάκης στα «Φανάρια»: Ενίσχυση με φόντο το μέλλον

Ο ΑΠ.Α.Σ. Νάξου υποδέχεται τον 20χρονο forward με εμπειρία και φιλοδοξίες – Χτίζει ομάδα που παίζει, διεκδικεί και εμπνέει!

Συρματόπλεγμα στην Πορτάρα: «Έκνομη ενέργεια» λέει ο Δήμαρχος Νάξου Δ. Λιανός (video)

Αντιδράσεις για την πρόχειρη περίφραξη στο εμβληματικό μνημείο – Τι είπε ο Δήμαρχος στην εκπομπή του OPEN και ποια μέτρα ζητά να ληφθούν άμεσα. (video)

Επίκαιρο ερώτημα αφελούς πολίτη: Ο τουρίστας βεβήλωσε την Πορτάρα; ή, οι αρχαιολόγοι την βεβηλώνουν διαχρονικά;

Εμείς βλέπουμε να εξαφανίζεται όλο  και πιο πολύ, από την αιολική ενέργεια, το κονίαμα της λιθοδομής θεμελίωσης. Μπορεί να μας διαβεβαιώσει η αρχαιολογική υπηρεσία ότι αδίκως ανησυχούμε;

«Νότες του Καλοκαιριού» στο Σαγκρί – Μουσικές διακοπές για παιδιά απόψε στα Δημήτρια

Διαδραστική μουσική εκδήλωση στο πλαίσιο των Θερινών Εργαστηρίων Μουσικής Νάξος 2025 – Από τις κατασκευές μέχρι τα τραγούδια και τα θαλασσινά παιχνίδια!

«Γκαζιά στο χωριό, προσγείωση στον στύλο – Ένα ακόμα crash test στους δρόμους της Νάξου»

Όταν η τουριστική ταχύτητα συναντά την επαρχιακή… στενότητα: Τροχαίο έξω από το Γαλανάδο υπενθυμίζει τι σημαίνει "δρόμοι made in 1965".

Έκτακτο: Συλλήψεις υπευθύνων αρχαιολόγων και μελών της Εφορείας Κυκλάδων για τα πλέγματα στην Πορτάρα

Ραγδαίες εξελίξεις στην υπόθεση προστασίας του μνημείου – Αντιδράσεις και επόμενες κινήσεις της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων

Ο Tom Hanks στη Νάξο: Στιγμές απλότητας, χαμόγελα και μια σέλφι στην Απείρανθο

Ο χολιγουντιανός σταρ επισκέφθηκε τη Νάξο την Τετάρτη 30 Ιουλίου, ανακαλύπτοντας τη μαγεία του Σαγκρίου και της Απειράνθου – Ένα γεύμα, μια σέλφι και πολλές όμορφες αναμνήσεις

Κυκλάδες: Γυρίζουν την πλάτη στα «χρυσά» νησιά, “χαμένη” και η Αμοργός, σταθερή η Νάξος

Υψηλές τιμές και οικονομική πίεση στρέφουν Έλληνες και ξένους σε εναλλακτικούς, οικονομικότερους προορισμούς

Hellenic Highspeed: Επιχείρηση ανάσυρσης του καταπέλτη με εκσκαφέα στα Κατάπολα

Από το απόγευμα του Σαββάτου παραμένει ακινητοποιημένο το πλοίο – Επιχείρηση ανάσυρσης του καταπέλτη με εκσκαφέα στα Κατάπολα

Τρεις Καπετάνιοι, μία θάλασσα, μία φωτογραφία από τα Κουφονήσια που λέει όσα δεν ειπώθηκαν ποτέ

Μια ξεχωριστή στιγμή στα Κουφονήσια με φόντο το Αιγαίο και την αθόρυβη καθημερινή ηρωικότητα τριών αυθεντικών ναυτικών, που έγιναν συνώνυμα με την ασφάλεια, τη συνέχεια και το φιλότιμο στα νησιά μας.

Προς Πώληση: Παραδοσιακή Κατοικία – Ανεμόμυλος στον Άγιο Αρσένιο Νάξου

Χαρακτηριστική κατοικία σε μοναδική τοποθεσία, με ανεξάρτητο ξενώνα, άμεση πρόσβαση σε παραλίες και εντυπωσιακή θέα προς θάλασσα και Χώρα Νάξου.

Η αλήθεια πίσω από μία φωτογραφία – Όταν το χιούμορ δεν φτάνει στην καρδιά της ιστορίας

Μια εικόνα, χίλιες λέξεις… αλλά μερικές φορές οι πιο σημαντικές λέξεις είναι αυτές που δεν ειπώθηκαν.

Κλαυδία και Oge: Ρομαντική βόλτα στα σοκάκια της Νάξου (foto instagram)

Το αγαπημένο ζευγάρι της ελληνικής showbiz απολαμβάνει καλοκαιρινές διακοπές στο κυκλαδονήσι – Πιασμένοι χέρι-χέρι στη βραδινή τους βόλτα

Νάξος – Λιμεναρχείο: Περιορισμοί στη διέλευση οχημάτων στη Χώρα Νάξου, τι αλλάζει 2 και 3 Αυγούστου

Ανακοίνωση του Λιμεναρχείου Νάξου για κυκλοφοριακές ρυθμίσεις λόγω αυξημένης επιβατικής κίνησης – Ποιοι εξαιρούνται