Πέτρα. Το θεμέλιο στη ζωή μας και δη των αγροτών. Πόσα αλήθεια πέτρινα σπίτια γνωρίζουμε; Εκατοντάδες. Ξέρουμε όμως την ιστορία τους.
Ο Γιώργος Κρητικός (γνωστός και ως Giorgos Komiaki) κάνει ένα υπέροχο ταξίδι στο χρόνο και μας δείχνει το ρόλο της πέτρας στην οικοδόμηση του πανέμορφου χωριού που ακούει στο όνομα “Κωμιακή” . Μέσα από αυτό μαθαίνουμε το πως φτιάχτηκε ένα τέτοιο σπίτι και τι σημαίνει σήμερα για το χωριό, την παράδοσή του.
Ας δούμε την ανάρτησή του
“Το “βόρτο” στη μέση, οι θυρίδες απέναντι, το τζάκι αριστερά πίσω από τα χόρτα..
Ένα παλιό, ερειπωμένο πλέον, κωμιακήτικο σπίτι, όπου εκεί μέσα ( σε σπίτια σαν αυτό), έζησαν και μεγάλωσαν οικογένειες των 4-5-6 και παραπάνω, παιδιών…
Αφήνουμε αυτή τη φορά την παλιά οικογένεια και στεκόμαστε στο ίδιο το σπίτι….
Στην κατασκευή του, το χτίσιμό του..
Στην τέχνη της πέτρας, τον κοπιαστικό αγώνα του ‘’φερμού’’ της στο χωριό, από αρκετά μακριά και του χτισίματος ενός σπιτιού κατόπιν, σκεπτόμενοι την τεράστια ποσότητα πέτρας που απαιτούνταν και χρειάζονταν για το καθένα απ’ αυτά…
Σ’ αυτό, συμμετείχαν πολλοί : η οικογένεια (μικροί και μεγάλοι), εργάτες και ‘’μαστόροι’’του χωριού..
Και, δόξα τω Θεώ, οι μάστορες της πέτρας εκείνα τα χρόνια, εξαιτίας της ζήτησης και της ανάγκης, ήταν πολλοί: Λιαρμάκης, Κωσταντάκης, Νταρμπουλοδημήτρης, Λεβοϊαννοϊαννάκης, Αλιμπερτοκώτσος, Μουσουρουφοδημήτρης και πολλοί άλλοι…
Οι τελευταίοι αναλάμβαναν το χτίσιμο του σπιτιού, την τεχνική δουλειά…
Γνώριζαν για το ‘’δέσιμο’’ της μιας πέτρας με την άλλη, το ‘’σκάρωμα’’ του ‘’βόρτου’’ στη μέση, επέλεγαν τα ‘’ανώφλια’’που θα έμπαιναν πάνω από τα πορτοπαράθυρα και τις θυρίδες…
Οι εργάτες ‘’πελεκούσαν’’ κι έφτιαχναν …πρόσωπο στην κάθε πέτρα, κουβαλούσαν με τα μουλάρια από μέρη που έβγαζαν στρωτές και γερές πέτρες…
Οι μικροί, μάζευαν χαλίκια αλλά και μικρές ή και ‘’μεγαλούτσικες’’ πέτρες, ανάλογα με τη δύναμή τους, που χρησιμοποιούνταν ως υποστυλώματα στο κτίριο, ‘’μόλωμα’’ και συμπλήρωμα στα ενδιάμεσα κενά…
Είχαν ένα ξύλο στην πλάτη χαμηλά, στηριζόμενο με δυο σχοινιά στους ώμους, όπου πάνω εκεί έχτιζαν πέτρες ο ένας στον άλλο, τόσες που να μπορεί να τις μεταφέρει..
Τα κορίτσια συνήθως, έφερναν νερό με το σταμνάκι, από τις πηγές που ήταν τριγύρω από το χωριό, για να πιουν όλοι : από τη Χωστή, το Γκισιμέ, του Καργιώτη..
Η κυρά, φρόντιζε για το φαγητό…
“Φαγιά” της κατσαρόλας, λαδερά, ‘’μεστά’’ για να στυλώνουν το στομάχι : φασόλια, κουκιά, πατάτες όλων των ‘’ειδών’’ και μακαρονάδα κάπου και που, σε συγκεκριμένο στάδιο του κτιρίου…!!!
Μέγας αγώνας….
Και για να ‘’γλιτώνεται’’ ένα μέρος αυτουνού του αγώνα και του κόπου, τα περισσότερα σπίτια χτίζονταν το ένα δίπλα στο άλλο, με τον έναν τοίχο, κοινό…
Tη λεγόμενη ‘’μισοτοιχία’’ που πολλές φορές σήμερα, υπάρχει διένεξη γι’ αυτήν…
Φυσικά, ο ένας αυτός τοίχος, χρειάζονταν ένα σημερινό φορτηγό πέτρα για να χτιστεί, χωριστά ο κόπος και τα μεροκάματα, οπότε ήταν πολύ σημαντική αυτή η εξοικονόμηση…
Ώσπου, κάποια στιγμή, το χτίσιμο τελείωνε, το σπίτι ήταν έτοιμο να δεχτεί την καινούργια φαμίλια…
Μικρό και λιτό, αν το συγκρίνουμε με τα τωρινά δεδομένα, όμως για την εποχή “επίτευγμα”
Αυτά τα σπίτια, μεγάλωσαν γενιές και γενιές….
Τους γονείς, τους παππούδες μας…
Τώρα, κατάντησαν ερείπια….
Ακόμη κι έτσι εγκαταλελειμμένα και ερειπωμένα, εάν βρίσκονταν σε άλλα μέρη, σε πόλεις (την Αθήνα, την Χώρα ας πούμε), ή σε τουριστικά και άλλα επίκαιρα σημεία, θα αποτελούσαν ανεκτίμητα οικόπεδα…
Θα μπορούσαν εύκολα, με τα σημερινά μέσα, να καθαριστούν από τα μπάζα και τις πέτρες και στη θέση τους να γίνουν σύγχρονα οικοδομήματα…
Στα απομακρυσμένα χωριά της επικράτειας, , που βρίσκονται και υπάρχουν όμως, όπου ένα απ’ αυτά είναι και το δικό μας, η αξία τους είναι πλέον, μηδαμινή…
Περισσότερο, συναισθηματική…
Και ο τρόπος που χτίζονταν τα χωριά τότε, με τους στενούς δρόμους, τα ανηφοροκατήφορα και τα πολλά σκαλοπάτια, καθιστούν δύσκολη και δαπανηρή την όποια συντήρηση, επανακατασκευή, ή ανέγερση τους εξαρχής…
Όπως και να ‘χει, αποτελούν μνημεία…
Ιστορικά και αρχαιολογικά…
Μπορεί να μην είναι χιλιάδων ετών, όμως μας πάνε πολύ πίσω..
Μας δείχνουν μια αλλιώτικη ζωή…
Μια ζωή δύσκολη, τέτοια που κι οι εναπομείναντες απ’ αυτούς που την έζησαν τότε, δεν θα μπορούσαν, όντας ‘’μαθημένοι’’ πια αλλιώς, να την ξαναζήσουν…
Πόσο μάλλον, οι νεώτεροι….!!!!”
Ευχαριστούμε τον Γιώργο Κρητικό για την υπέροχη ανάρτηση και το ταξίδι στο χρόνο
