Ο πρόωρα χαμένος Καρδιολόγος Νίκος Πρωτονοτάριος, πάντα επίκαιρος όσον αφορά το θέμα των διακομιδών μέσα από τη μοναδική συνέντευξη που έδωσε πριν από δύο χρόνια στην εβδομαδιαία εφημερίδα «Ναξιοτυπία»
Πριν από μερικές ημέρες η ιατρική κοινότητα της Νάξου και σύσσωμη η κοινωνία του νησιού αποχαιρέτησε ένα από τα πιο λαμπρά στελέχη της. Νικημένος στα 58 του χρόνια, ο καρδιολόγος Νίκος Πρωτονοτάριος, έφυγε από κοντά μας αλλά αφήνει πίσω του σπουδαίο έργο με σημείο αναφοράς θέματα καρδιολογίας και δη τη «Νόσο της Νάξου». Αυτό όμως που δεν κατάφερε ήταν η λύση του προβλήματος των διακομιδών, όσον αφορά την αναγκαιότητα της σωστής διαχείρισης του ζητήματος προς όφελος των ασθενών. Τον Φεβρουάριο του 2012 έδωσε συνέντευξη στην εβδομαδιαία εφημερίδα «Ναξιοτυπία» με αφορμή την ανοιχτή επιστολή που είχαν στείλει στο Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων ζητώντας την αρωγή του Δήμου για τη διοργάνωση ημερίδας με θέμα τις διακομιδές. Ονειρό του όπως φάνηκε μέσα από τη συνέντευξη ήταν να αποκτήσει η Νάξος κάποια στιγμή το σύστημα διακομιδών που δικαιούται…
Ας δούμε τι είχε πει τότε: «Ένα περιστατικό που έχρηζε άμεσης διακομιδής σε καρδιολογική κλινική και αντ’ αυτού μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο της Σύρου, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι και ώθησε τον καρδιολόγο Νίκο Πρωτονοτάριο και την παιδίατρο Ανταλένα Τσατσοπούλου να ζητήσουν την αρωγή του Δήμου, για τη διοργάνωση ημερίδας με θέμα τις διακομιδές ασθενών. Οι δύο καταξιωμένοι στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα γιατροί απηύθυναν ανοικτή επιστολή προς το Δήμο, προκειμένου η Νάξος να αποκτήσει το σύστημα διακομιδών που δικαιούται.
Πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα των διακομιδών για τα νησιά και κυρίως για τη Νάξο;
Οι διακομιδές είναι μείζον πρόβλημα για τα νησιά. Θα το έθετα σε μεγαλύτερη βαθμίδα και από τη λειτουργία του νοσοκομείου. Αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι της λειτουργίας του νοσοκομείου. Συνήθως οι εμπλεκόμενοι με τις διακομιδές έχουν να επιλέξουν μεταξύ ενός τριτοβάθμιου νοσοκομείου στην Αθήνα και του Νοσοκομείου της Σύρου, όπου συνήθως οι διακομιδές γίνονται με πλωτά μέσα. Πρέπει να κατανοήσουμε όλοι, ακόμα και ο κόσμος που είναι απαθής, ότι οι διακομιδές είναι σοβαρό πρόβλημα.
Η πλειοψηφία των διακομιδών γίνεται στο Νοσοκομείο της Σύρου και μάλιστα με πλωτά μέσα. Αποτελεί ικανοποιητική αντιμετώπιση η επιλογή αυτή;
Υπάρχουν περιστατικά που μπορεί να τα βοηθήσει η Σύρος, έστω και αν η διακομιδή τους γίνει με ένα καΐκι. Η Σύρος έχει δύο βασικά πλεονεκτήματα. Διαθέτει οργανωμένο χειρουργικό τμήμα και μονάδα αιμοδοσίας, μονάδα που θα μπορούσε να οργανωθεί και στο δικό μας νοσοκομείο. Όμως τα περιστατικά που μπορούν να αντιμετωπιστούν στη Σύρο είναι η μειοψηφία. Η πλειοψηφία των διακομιδών στη Σύρο είναι απαράδεκτες. Δεν πρέπει να γίνονται και σε αυτό πρωτεύουσα ευθύνη φέρει το ΕΚΑΒ και αμέσως μετά το δικό μας νοσοκομείο. Δεν μπορεί ένας άνθρωπος 40 ετών με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου να πηγαίνει στη Σύρο με πλωτό μέσο. Πρέπει να διακομισθεί σε τριτοβάθμιο νοσοκομείο. Το να στείλεις έναν ασθενή στη Σύρο μόνο και μόνο για να τον ξεφορτωθείς δεν είναι ιατρική αντιμετώπιση.
Θεωρείτε ότι η περιστολή των δαπανών είναι κυρίαρχο κριτήριο για την τελική επιλογή του τρόπου διακομιδής από μέρους του ΕΚΑΒ;
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι ένας γιατρός του ΕΚΑΒ σκέφτεται την οικονομία του κράτους. Δεν είναι οικονομικός υπάλληλος, είναι γιατρός. Ακόμα όμως και αν είναι αυτός ο λόγος, εν μέρει θα μπορούσε να με πείσει με τις παρούσες συνθήκες, εφόσον όμως οι προσφερόμενες υπηρεσίες στον ασθενή ήταν ακριβώς οι ίδιες. Πιστεύω ότι ο κυρίαρχος λόγος είναι η τρομερή ανοργανωσιά του κράτους, που σε καίρια σημεία έχει βάλει ανθρώπους ανίκανους. Στο ΕΚΑΒ υπηρετούν και γιατροί οι οποίοι δεν έχουν πού την κεφαλή κλίνει και, προκειμένου να πάρουν ένα μισθό πείνας, πηγαίνουν στο ΕΚΑΒ. Στον «μικρό» έτσι και δώσεις εξουσία γίνεται κέρβερος. Ο γιατρός δεν πρέπει να είναι ένας διοικητικός γραφειοκράτης. Το μόνο ορθό ιατρικά είναι αυτό που είναι σε όφελος αποκλειστικά του ασθενούς και τίποτα άλλο.
Θεωρείτε ότι η ευθύνη για να γίνει σωστά μια διακομιδή βαραίνει μόνο το ΕΚΑΒ;
Για το θέμα των διακομιδών φέρει μεγάλη ευθύνη το ΕΚΑΒ αλλά και το δικό μας Νοσοκομείο. Το πώς θα συμπεριφερθεί το ΕΚΑΒ είναι θέμα του γιατρού που ζητάει τη διακομιδή. Έχει σημασία πώς στηρίζει αυτό που λέει ο γιατρός του νοσοκομείου και πόσο επιμένει. Βέβαια, ένας σωστός γιατρός πρέπει να σκέπτεται όλες τις παραμέτρους. Δεν μπορεί για παράδειγμα βράδυ και με 10 μποφόρ να ζητάει ελικόπτερο και να θέτει σε κίνδυνο τη ζωή των πιλότων, του συνοδού γιατρού και του ασθενούς. Βέβαια, το βάρος και το άγχος των διακομιδών το έχει το νοσοκομείο και αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουμε.
Αν κάνετε μια αναδρομή στο σύστημα διακομιδών που επικρατούσε όταν ξεκινήσατε την καριέρα σας στην ιατρική, τι συμπεράσματα βγάζετε;
Κοντεύουν 30 χρόνια από τότε που έκανα για πρώτη φορά διακομιδή σαν αγροτικός γιατρός. Τότε ήταν περισσότερες οι αεροδιακομιδές. Θυμάμαι, μόνο έναν ασθενή διακομίσαμε με καΐκι. Βλέπεις, λοιπόν, την υποβάθμιση αυτή και εξανίστασαι. Τα τελευταία χρόνια έχει επιδεινωθεί ραγδαία το σύστημα διακομιδών στη Νάξο, πολύ πριν την οικονομική κρίση και καταλήγεις στο συμπέρασμα ότι θα ήταν καλύτερα να γυρίσουμε έστω λίγα χρόνια πίσω.
Λάβατε πρωτοβουλία για τη διοργάνωση ημερίδας με θέμα τις διακομιδές. Τι ακριβώς προτείνετε;
Σκεφτόμαστε να πραγματοποιηθεί μια ημερίδα στη Νάξο που να αφορά στις διακομιδές και θα μετάσχουν όλοι οι γιατροί. Κύριοι ομιλητές θα είναι οι γιατροί της Νάξου, οι ιδιώτες, οι αγροτικοί και όσοι εμπλέκονται στη διαδικασία της διακομιδής, οι γιατροί, το λιμεναρχείο, ο αερολιμενάρχης… Επίσης, μπορούμε να καλέσουμε και ανθρώπους από την Αθήνα που είναι σε μονάδες εντατικής θεραπείας και χειρίζονται επείγοντα περιστατικά. Να κληθούν και παράγοντες της πολιτείας. Πρέπει όλοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Τα συμπεράσματα που θα προκύψουν θα είναι η επίσημη θέση μιας ενωμένης κοινωνίας και του ιατρικού κόσμου.
Υπήρξε ανταπόκριση στο κάλεσμά σας;
Αρκετοί γιατροί αντιμετώπισαν πολύ θετικά την πρόταση αυτή, γιατί υποφέρουν από τις διακομιδές… Βέβαια αυτό δεν αρκεί. Θα πρέπει να υπάρξει κοινό μέτωπο και σύμπνοια, να συμμετάσχουν όλοι οι γιατροί στην ημερίδα, αλλιώς δεν έχει νόημα να το συζητάμε. Το νοσοκομείο δυστυχώς δεν έχει δείξει κανένα ενδιαφέρον. Λειτουργεί σαν δημόσια υπηρεσία.
Έχετε καταξιωθεί στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα με τις έρευνές σας και την ανακάλυψη της Νόσου της Νάξου, αποδεικνύοντας παράλληλα ότι σημαντικότατες έρευνες μπορούν να γίνουν ακόμα και σε ένα μικρό και απομακρυσμένο μέρος. Είναι όμως οξύμωρο να μην έχουμε τη στοιχειώδη ιατρική κάλυψη…
Πράγματι είναι αστείο να προσπαθείς να ασχοληθείς με έρευνα σε υψηλό επίπεδο και ταυτόχρονα να βλέπεις το επίπεδο των διακομιδών. Διαπιστώνεις ότι με τα στοιχειώδη που έχεις για την αντιμετώπιση των ασθενών σου είναι σαν να βρίσκεσαι στην Ουγκάντα. Οι διακομιδές είναι θέμα ζωής και πρόγνωσης και γι αυτό πρέπει να επιδείξουμε την απαραίτητη σοβαρότητα.
Πάντως, εσείς παραβλέψατε αυτό που άλλοι θεωρούν ανασταλτικό παράγοντα για να εγκατασταθούν μόνιμα στη Νάξο, δηλαδή την υγειονομική περίθαλψη. Και όχι μόνο αυτό, αλλά σ΄ αυτό το νησί ανακαλύψατε τη Νόσο της Νάξου και ακόμα σήμερα συνεχίζετε τις έρευνές σας. Ποιος ο στόχος σας από εδώ και στο εξής;
Όταν αγαπάς πολύ τον τόπο σου παραβλέπεις κάποια εμπόδια. Στόχος μας και όνειρο είναι να κάνουμε στη Νάξο ένα επιστημονικό ίδρυμα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που θα μπορεί να χρηματοδοτηθεί, ώστε να μελετάει παθήσεις όπως οι μυοκαρδιοπάθειες και να κάνει γενετικές μελέτες, εξυπηρετώντας και άλλες περιοχές. Επίκεντρο όμως θα είναι η Νάξος.
Πηγή: Ναξιοτυπία