Οι Μανώλης Γλέζος και Λάκης Σάντας πριν από ογδόντα χρόνια (30/05/1941) κατεβάζουν τη σβάστικα από την Ακρόπολη – Τι αναφέρει ο υπουργός Εξωτερικών κος Νίκος Δένδιας
Oγδόντα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα Κυριακή 30 Μαϊου από την ημέρα που οι Γλέζος – Σάντας κατέβασαν τη ναζιστική σημαία από την Ακρόπολη, στην ίσως πρώτη εμβληματική πράξη αντίστασης στην κατεχόμενη Ελλάδα και Ευρώπη.
Την ημερομηνία υπενθυμίζει με ανάρτησή του στο twitter ο ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας, γράφοντας: 30/5/1941: «Το κατέβασμα της ναζιστικής σημαίας από την Ακρόπολη, από τον Μανώλη Γλέζο – με τον οποίο είχα την τιμή να διατηρώ προσωπική γνωριμία – και τον Λάκη Σάντα».
30/5/1941: Το κατέβασμα της ναζιστικής σημαίας από την Ακρόπολη, από τον Μανώλη Γλέζο – με τον οποίο είχα την τιμή να διατηρώ προσωπική γνωριμία – και τον Λάκη Σάντα. pic.twitter.com/DCn8fgg0Jq
— Nikos Dendias (@NikosDendias) May 30, 2021
Τι έγινε; Είχε συμπληρωθεί ένας μήνας από την παράδοση της Αθήνας στους Γερμανούς ναζί, που ολοκλήρωναν τις επιχειρήσεις τους στην Ελλάδα με την κατάληψη της Κρήτης. Σαν σήμερα στις 30 Μαΐου του 1941 οι δύο 19χρονοι, ο Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντας με μία παράτολμη ενέργειά σκαρφαλώνουν στον Ιερό Βράχο και κατευθύνονται προς τον Παρθενώνα με στόχο να κατεβάσουν τη σημαία του Γ’ Ράιχ.
Αποφασίζουν να υλοποιήσουν το σχέδιό τους, φροντίζοντας μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια, αφού τυχόν αποτυχία σήμαινε θάνατο. Οι δύο φοιτητές πηγαίνουν στην Εθνική Βιβλιοθήκη και διαβάζουν ό,τι σχετικό υπάρχει με τον Ιερό Βράχο: τις σπηλιές, τις τρύπες και κάθε λογής χάρτες της Ακρόπολης. Γρήγορα, αντιλαμβάνονται ότι η μόνη διαδρομή που έπρεπε να ακολουθήσουν για να μην γίνουν αντιληπτοί από τους Γερμανούς φρουρούς ήταν μέσω του Πανδρόσειου Άντρου.
Το πρωί της 30ης Μαΐου 1941, ο Γλέζος και ο Σάντας πληροφορήθηκαν από το ραδιόφωνο ότι η Κρήτη είχε πέσει. Οι Γερμανοί με προκηρύξεις κόμπαζαν για το κατόρθωμά τους. Ήταν η κατάλληλη στιγμή να δώσουν ένα αποφασιστικό χτύπημα στο γόητρο του κατακτητή. Θα δρούσαν το ίδιο βράδυ. Μόνα τους όπλα ένα φανάρι και ένα μαχαίρι.
Ώρα 9:30 το βράδυ. Η μικρή φρουρά της Ακρόπολης βρίσκεται στα Προπύλαια. Ο Γλέζος και ο Σάντας πηδούν τα σύρματα, σέρνονται ως τη σπηλιά του Πανδρόσειου Άντρου και χρησιμοποιούν τις σκαλωσιές των αρχαιολόγων προκειμένου να ανεβούν.
Προχωρούν προς τον ιστό της σημαίας και για καλή τους τύχη εκείνη τη στιγμή δεν υπάρχει κανένας φρουρός που θα μπορούσε να τους ανακαλύψει. Με γρήγορες κινήσεις κατεβάζουν το σύμβολο του Γ’ Ράιχ το οποίο μάλιστα ήταν τεραστίων διαστάσεων. Διπλώνουν τη σημαία και ακολουθούν την ίδια διαδρομή προκειμένου να κατέβουν καταφέρνοντας να μη γίνουν αντιληπτοί για ακόμη μια φορά.
Νωρίς το πρωί της επομένης η γερμανική φρουρά μένει εμβρόντητη μπροστά στο θέαμα του κενού ιστού. Οι γερμανικές αρχές διατάζουν ανακρίσεις, εκτελούν τους άνδρες της φρουράς και απαλλάσσουν τους Έλληνες διοικητές των αστυνομικών τμημάτων της περιοχής από τα καθήκοντά τους.
Η σβάστικα θα αντικατασταθεί μόλις στις 11 το πρωί, ωστόσο αυτές οι ώρες που ο ιστός παρέμεινες κενός αποτέλεσαν το πιο ισχυρό τονωτικό για το ηθικό των Ελλήνων. Στην ουσία η υποστολή του ναζιστικού συμβόλου αποτέλεσε την πρώτη αντιστασιακή πράξη στην κατεχόμενη Αθήνα και αποτέλεσε την απαρχή της οργάνωσης του αντιστασιακού κινήματος.
Δείτε στο video που ακολουθεί τον Φρέντυ Γερμανό να παρουσιάζει μια ανθολογία από παλαιότερες εκπομπές του. Και βασικό θέμα, το αφιέρωμα στον Μανώλη Γλέζο και στον Απόστολο Σάντα είχε προβληθεί το 1982, στο πλαίσιο της εκπομπής «Πρώτη Σελίδα».
