Η ζωή ενός αργοτικού γιατρού σε νησιά της λεγόμενης «Αγονης Γραμμής» – Η Μαρία Καζαντζή περιγράφει την εμπειρία της ως γιατρός στην Αμοργό, η σχέση της με τους κατοίκους, τα δύσκολα περιστατικά, η καθημερινότητα στο νησί των Ανατολικών Κυκλάδων
Αλήθεια έχουμε σκεφτεί ποτέ πως είναι η ζωή των αγροτικών γιατρών στα νησιά της λεγόμενης «άγονης γραμμής»; Εκεί όπου το χειμώνα, οι μόνιμοι κάτοικοι είναι λιγοστοί και οι συνθήκες ζωής δεν θεωρούνται και οι καλύτερες… Μάλλον σκληρές για νέους επιστήμονες όπως είναι οι γιατροί που ενδεχομένως και για πρώτη φορά να φεύγουν μακριά από τις οικογένειές τους…
Και με την αρωγή της ιστοσελίδας vice.com μεταφερόμαστε στην Αμοργό. Εκεί όπου συναντάμε την 27χρονη Μαρία Καζαντζή, η οποία υπηρετεί στην Αμοργό από τον περασμένο Ιούλιο.. Και μαθαίνουμε για την καθημερινότητά της, την δυσκολία στην αντιμετώπιση περιστατικών και τη σχέση της με τους μόνιμους κατοίκους του νησιού των Ανατολικών Κυκλάδων.. .
Σε μια πρόταση, πώς είναι τελικά να κάνεις το αγροτικό σου σε ένα νησί τον χειμώνα;
Είναι μια οικογενειακή κατάσταση!
VICE: Γιατί επέλεξες το συγκεκριμένο νησί; Πόσο καιρό βρίσκεσαι εκεί;
Μαρία Καζαντζή: Η επιλογή της Αμοργού για το αγροτικό μου έγινε ύστερα από προτροπή ενός συναδέλφου, ο οποίος ακόμη θυμάται πόσο όμορφα πέρασε στη δική του αγροτική θητεία – είναι ειδικευμένος γιατρός πλέον. Το κύριο επιχείρημά του ήταν οι καλοί άνθρωποι του νησιού, πράγμα στο οποίο δε θα διαφωνήσω. Βρίσκομαι ήδη έξι μήνες στο νησί. Ξεκίνησα στις 12 Ιουλίου 2018.
Πώς ήταν η εγκατάστασή σου; Διαβάζουμε ότι υπάρχει δυσκολία στην ανεύρεση σπιτιών στα νησιά και εξαιτίας του Airbnb.
Επειδή η Αμοργός είναι στη λίστα με τα νησιά της άγονης γραμμής, ο δήμος παρέχει σε κάθε αγροτικό ιατρό ένα επιπλωμένο κατάλυμα δίπλα από το ιατρείο του. Το σπίτι είναι ιδανικό σε μέγεθος και έχει τις απαραίτητες ανέσεις, π.χ. αιρκοντίσιον, θέρμανση, θερμοσίφωνα. Σε αυτό το κομμάτι ήμουν τυχερή. Όμως αληθεύει πως σε άλλα μέρη όπου δεν υπάρχει αυτή η ευκολία οι συνάδελφοι δυσκολεύονται πολύ στην εύρεση σπιτιού. Επίσης, η αντιδήμαρχος του νησιού, η κυρία Γαβαλά, που είναι υπεύθυνη για οποιοδήποτε πρόβλημα προκύψει με το κάθε κατάλυμα, είναι πάντα πρόθυμη να βοηθήσει και όλα λύνονται πολύ γρήγορα. Οπότε, θα χαρακτήριζα την εγκατάστασή μου ομαλή.
Πώς κυλάει η ζωή τον χειμώνα εκεί;
Θεωρώ ότι ο κάθε άνθρωπος αντιμετωπίζει τον χειμώνα στο νησί διαφορετικά, λόγω διαφορετικότητας στον χαρακτήρα. Από ιατρικής άποψης, ο χειμώνας μας βρίσκει με σαφώς λιγότερη δουλειά, αλλά οι δυσκολίες που υπάρχουν σε ένα Κέντρο Υγείας δεν γνωρίζουν εποχή, οπότε ανεξάρτητα από το αν είναι χειμώνας ή καλοκαίρι, υπάρχει μια ελαφρά πίεση και άγχος. Για μένα, ο χειμώνας στην Αμοργό χρειάζεται λίγους καλούς φίλους, ένα στέκι και όλα είναι υπέροχα. Το νησί προσφέρει αρκετές δραστηριότητες, όπως γυμναστήριο, παραδοσιακούς χορούς, ξένες γλώσσες, θεατρική ομάδα, χορωδία, πεζοπορία. Μαγαζιά, πολύ λιγότερα παραμένουν ανοιχτά σε σύγκριση με το καλοκαίρι, αλλά αρκετά για τον κόσμο που παραμένει και τον χειμώνα εδώ. Εγώ έχω επιλέξει να γεμίζω τον χρόνο μου με περαιτέρω εκπαίδευση στον κλάδο της ιατρικής, όπως την παρακολούθηση συνεδρίων ή σεμιναρίων, καθώς και το ξεκίνημα ενός μεταπτυχιακού. Αυτός είναι και ο λόγος που λείπω ανά διαστήματα κάποιες μέρες από το νησί και έτσι σπάει η μονοτονία.
Σε σχέση με τη στελέχωση και τις ελλείψεις, τι προβλήματα αντιμετωπίζετε;
Αυτό είναι και το δυστυχές κομμάτι του αγροτικού. Υπάρχουν αρκετές και βασικές ελλείψεις στο Κέντρο Υγείας, όχι μόνο της Αμοργού, αλλά και σε πολλά Κέντρα Υγείας άλλων νησιών. Εμείς έχουμε τη τύχη να είμαστε τέσσερις αγροτικοί γιατροί στο νησί, με μια ειδική γιατρό γενικής ιατρικής και μια ειδικό παιδίατρο. Οι περσινοί αγροτικοί δεν είχαν κάποιον ειδικό γιατρό κατά τη θητεία τους, ενώ υπήρξαν χρονιές που όλο το νησί είχε μόλις έναν αγροτικό γιατρό. Δίνω έμφαση στην παρουσία ενός ειδικού γιατρού, επειδή καλούμαστε αμέσως μετά την αποπεράτωση των σπουδών μας να εφαρμόσουμε τις δεξιότητές μας σε μια μεγάλη γκάμα περιστατικών και είναι αδύνατο να γνωρίζουμε να τα κάνουμε όλα σωστά. Επομένως, ένας ειδικός είναι σε θέση να μας καθοδηγήσει, να μας διδάξει, να μας ηρεμήσει σε ακραία περιστατικά και να αποτελέσει τη πυξίδα μας με λίγα λόγια, ώστε να μπορέσουμε να σταθούμε στα πόδια μας.
Εδώ θα ήθελα να τονίσω τη σπουδαιότητα της επικοινωνίας με το Γ.Ν.-Κ.Υ. Νάξου: για οποιοδήποτε πρόβλημα οι γιατροί εκεί είναι πάντα πρόθυμοι και διαθέσιμοι να μας δώσουν τηλεφωνικά οδηγίες, ώστε να διαχειριστούμε μια δύσκολη κατάσταση ενός ασθενούς. Επιπλέον, το νοσηλευτικό προσωπικό δεν είναι επαρκές. Στηριζόμενοι στο φιλότιμο των ήδη παρόντων νοσηλευτών βγαίνουν οι εφημερίες μας, με αποτέλεσμα να κάνουν αρκετές υπερωρίες, τις οποίες όμως δεν πληρώνονται. Δεν υπάρχει διοικητικό στέλεχος, με αποτέλεσμα να αναλαμβάνει τα καθήκοντα αυτά η γενική γιατρός – βέβαια, αναμένουμε σύντομα κάποιον για τη κάλυψη αυτής της θέσης. Επίσης, δεν έχουμε ακτινολογικό, οπότε για μια τόσο απλή εξέταση όπως η ακτινογραφία, κάποιος πρέπει να σταλεί στη Νάξο. Δεν έχουμε μηχάνημα για αέρια αίματος, μια επίσης βασική εξέταση. Γενικά, εδώ κάνεις ό,τι μπορείς με αυτά τα λίγα που έχεις, τα οποία σε σοβαρά περιστατικά δεν επαρκούν.
Πώς σας αντιμετωπίζουν οι ντόπιοι;
Οι κάτοικοι της Αμοργού με μια λέξη είναι αξιαγάπητοι, οι περισσότεροι τουλάχιστον. Μας αγκάλιασαν από τη πρώτη στιγμή, μας έδειξαν την αγάπη τους και το σεβασμό τους. Στη φράση «Καλώς τη γιατρό μας» που ακούω πολλές φορές, καταλαβαίνω την εκτίμηση του κόσμου σε αυτό που κάνω και είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων για αυτό. Σίγουρα υπάρχουν και οι εξαιρέσεις, αλλά εμείς τους αντιμετωπίζουμε όλους με χαμόγελο και με την ίδια προθυμία. Οι Αμοργιανοί είναι φιλόξενοι και χαμογελαστοί άνθρωποι.
Ποιο είναι το πιο δύσκολο περιστατικό που είχες αντιμετωπίσει μέχρι τώρα;
Τα τροχαία. Σίγουρα κάθε περιστατικό σου δημιουργεί ένα άγχος ώσπου να σταθεροποιήσεις τον ασθενή, αλλά στα σοβαρά τροχαία, όπου ο τραυματίας είναι αιμοδυναμικά ασταθής και χάνει αίμα, πρέπει να είσαι γρήγορος και η διακομιδή του σε νοσοκομείο να μην καθυστερήσει καθόλου. Ως πρωτοβάθμιο ίδρυμα δεν έχουμε τον απαραίτητο εξοπλισμό για διασωλήνωση, οπότε περιστατικά όπως αυτό πρέπει να διακομίζονται ταχέως. Εδώ, όμως χρειάζεσαι και τον καιρό με το μέρος σου, επειδή εάν έχει οκτώ μποφόρ, δεν έρχεται ούτε καραβάκι, πόσο μάλλον ελικόπτερο.