Θεωρείται από τα πλέον θρεπτικά προϊόντα παρά το γεγονός ότι αρκετοί την αποφεύγουν. Ενας εξ αυτών ήμουν κι εγώ. Και λέω … ήμουν, γιατί μόλις γεύτηκα την φάβα Σχοινούσας από ανθρώπους που γνωρίζουν να την σερβίρουν με τη συνοδεία κρεμμυδιού και χοντρού αλατιού, άλλαξα άποψη και εντάχθηκα στην ουρά των φανατικών οπαδών της…
Μπορεί να μην έχει την αίγλη της Φάβας Σαντορίνης, ή και της Αμοργού (είναι καθοδόν προς ΠΓΕ και έχει αρκετά μεγάλη σχέση με αυτή της Σχοινούσας), η αλήθεια όμως, είναι ότι αυτοί που την γνωρίζουν εμπιστεύονται με κλειστά μάτια, αφού θεωρούν (και όχι άδικα) ότι είναι καλύτερης ποιότητας. Είναι αυτό που λέμε «άλλος έχει το όνομα κι άλλος έχει τη χάρη)…
Και έβαλαν το χέρι τους και οι κάτοικοι του νησιού.. Ειδικά οι Νέοι Σχοινούσας (με την αρωγή και των υπολοίπων …δυνάμεων, φορέων του νησιού αλλά και του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων), που ξεκίνησαν δειλά δειλά μία δράση προβολής του τοπικού προϊόντος και έφτασαν αισίως στην 8η έκδοση της γιορτής… Κάθε χρόνο αρχικά το πρώτο Σαββατοκύριακο του Ιουλίου, όμως έχουμε και γιορτή στο τέλος Ιουνίου όπως τα δύο τελευαία χρόνια με στόχο να ευχαριστήσουν με τον τρόπο τους τη… Μητέρα Γη για την σοδειά που τους προσφέρει.
Από ένα απλό «πανηγύρι μεταξύ μας» που έλεγαν γελώντας όταν πρωτοξεκίνησε, μετατράπηκε σε ένα διήμερο φεστιβάλ και είναι χαρακτηριστικό ότι έφτασε και τους 1000 επισκέπτες (!!!) Και εκτός από φάβα, η γιορτή περιλαμβάνει πολύ τραγούδι, χορό, φαγητό με συνοδεία καλού κρασιού και βέβαια δράσεις που ξεκινούν από τον πολιτισμό (εκθέσεις) έως και αναπαράσταση του παλιού τρόπου αλωνίσματος….
Και όπως διαβάζουμε στην σχετική πρόσκληση (σ.σ. η αλήθεια είναι ότι έως τώρα δεν έχουμε κάπου το πρόγραμμα του διημέρου και μας κάνει εντύπωση) “Η Σχοινούσα φοράει τα καλά της και ετοιμάζεται να σας υποδεχθεί στην 8η Γιορτή Φάβας Σχοινούσας!
Παρασκευή 28 & Σάββατο 29 Ιουνίου σας περιμένουμε να γευθείτε την μοναδική γεύση του Φάβα Σχοινούσας και να γλεντήσουμε με τον Νίκο Οικονομιδη και τη Κυριακή Σπανού”
Εμείς να σημειώσουμε ότι η Φάβα Σχοινούσας, προέρχεται από το ψυχανθές κατσούνι -pisum sativum- (και όχι από λαθούρι, όπως οι φάβες που συνήθως τρώμε), κάνοντας έτσι την συγκεκριμένη ποικιλία πιο γλυκιά και πιο ήπια.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι κέρδισε την πρώτη θέση στο Γαστρονομικό Φεστιβάλ Κυκλάδων που έγινε στη Σίφνο το Σεπτέμβριο του 2012. Ο σπόρος και η καλλιέργειά του πέρναγε από γενιά σε γενιά. Ως ένα προϊόν που αποθηκεύεται, αποτελούσε μια βασική τροφή για όλο το χρόνο. Έτσι κι αλλιώς, στα άγονα κυκλαδονήσια, όπως όλα τα Κουφονήσια, η γη δεν προσφέρει και πολλά.
Το κατσούνι μεταφέρθηκε με κατοίκους-μετανάστες από την Αμοργό τον 19ο αιώνα και από τότε καλλιεργείται και στη Σχοινούσα ανελλιπώς, αφού στο νησάκι αυτό βρήκε τις ιδανικές εδαφοκλιματικές συνθήκες για την ευδοκίμησή του και αποτελεί βασικό προϊόν του νησιού.