Σάββατο, 28 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΓαστρονομίαΕνα βιβλίο για τις γεύσεις των Κυκλάδων

Ενα βιβλίο για τις γεύσεις των Κυκλάδων

|

Τρεις έμπειροι δημοσιογράφοι περί γευσιγνωσίας στην Ελλάδα ένωσαν τις δυνάμεις τους και δημιούργησαν ένα βιβλίο “«Του ανέμου και της αρμύρας – Προϊόντα και μαγειρικές των Κυκλάδων».παρουσιάζοντας τα προίόντα των νησιών στης Κυκλάδες 

Αυτή η προσπάθεια ξεκίνησε από μια ανησυχία. «Eνας πολιτισμός χάνεται όταν για κάποιον λόγο δημιουργείται χάσμα ανάμεσα στον τρόπο ζωής που εκφράζει και σε εκείνους που χωροχρονικά αφορά. Αυτή η σκέψη μάς απασχόλησε ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, όταν στην αναζήτηση πηγών και στην προσπάθεια καταγραφής της γαστρονομικής παράδοσης των Κυκλάδων πέφταμε μπροστά σε τοίχους, δημιουργημένους κυρίως από άγνοια και έλλειψη μνήμης», εξομολογούνται η Νανά Δαρειώτη, η Θάλεια Τσιχλάκη και ο Α. Ν. Ανδρουλιδάκης, συγγραφείς του βιβλίου «Του ανέμου και της αρμύρας – Προϊόντα και μαγειρικές των Κυκλάδων».

Οι τρεις δημοσιογράφοι –πολύπειροι σε θέματα γαστρονομικής παράδοσης και γεύσης– ξεκίνησαν την επιτόπια έρευνα και συλλογή στοιχείων στα 24 νησιά των Κυκλάδων, όχι για να βγάλουν άλλο ένα βιβλίο μαγειρικής – σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για κάτι τέτοιο. Στόχος τους ήταν μέσα από πρωτογενή έρευνα και με τη συστηματικότητα του λαογράφου – ερευνητή να καταγράψουν τις μαγειρικές συνήθειες, να φωτίσουν τη σοφή διαχείριση των πρώτων υλών, την ανάγκη για εποχικότητα, να μιλήσουν για τον μόχθο των ανθρώπων των Κυκλάδων, για το μέτρο που διακρίνει την ελληνική κουζίνα και εν τέλει αποτελεί και την ουσία της. Και φυσικά, να διατηρήσουν ζωντανές τις μνήμες των νησιών αυτών όσο ακόμη υπάρχουν οι παλαιότεροι για να τις μεταδώσουν. Διότι μόνο έτσι εξασφαλίζεται μια συνέχεια σ’ αυτό που ονομάζουμε γαστρονομία κάθε περιοχής –που δεν είναι τίποτα άλλο από τα λίγα πράγματα που βγάζει κάθε τόπος αλλά που με φαντασία και μεράκι παντρεύουν οι άνθρωποι χρόνια τώρα– και η δυνατότητα να τα γνωρίσουν και να τα εξελίξουν οι άξιοι νέοι μάγειρες.

Από την αρχική αντίδραση των ντόπιων, λοιπόν, «το νησί μας έχει μόνο τρεις συνταγές και δύο προϊόντα να δείξει, τι να σας πούμε;», προέκυψαν 300 σελίδες, με πληροφορίες για αρτοποιήματα και ζυμαρικά, βότανα, μυρωδικά και άγρια χόρτα, γαλακτοκομικά και τυριά, γλυκά, ελιές και ελαιόλαδο, καρπούς, λαχανικά, όσπρια και φρούτα, μέλι, κρασί, ποτά, χοιροσφάγια, αλλαντικά και κρέατα, ψάρια και θαλασσινά.

Περισσότερα από 600 λήμματα αναφέρονται στα προϊόντα, την παραγωγή και τις παραδόσεις των νησιών, περιγράφονται περίπου 100 τυριά με τις διαφορές και τα κοινά στοιχεία τους, 350 φωτογραφίες εικονογραφούν και συνοδεύουν τα κείμενα και 50 αυθεντικές συνταγές μεταφέρουν τα αρώματα των Κυκλάδων.

Το κλειδί...

Οι συγγραφείς περιγράφουν εύστοχα τη «μεθοδολογία» συλλογής πληροφοριών: «Το κλειδί βρέθηκε στις πιο απλές και δεδομένες ερωτήσεις, που όμως ίσως τελικά να ήταν και οι πιο δύσκολες. Ερωτήματα όπως “τι τρώγατε τον υπόλοιπο χρόνο;” ή “τι καλλιεργούσατε στις πεζούλες;”, ή ακόμη πιο ιντριγκαδόρικα, “εσείς εδώ, δεν τυροκομούσατε, σφάζατε, φυτεύατε;”, άρχισαν να βρίσκουν απαντήσεις και να ξεδιπλώνουν μια παράδοση εν πολλοίς ξεχασμένη και σχεδόν χαμένη. Ενεργοποιήθηκαν κάτοικοι των νησιών, μιλήσαμε με τους γεροντότερους, βρήκαν σημειώσεις, ανακάλεσαν μνήμες, άλλοτε με μια μικρή ντροπή για την τότε ένδεια, άλλοτε με καμάρι, και το κουβάρι άρχισε να ξετυλίγεται. Για να βοηθήσουμε να θυμηθούν, ανατρέξαμε σε εκδόσεις του 18ου και του 19ου αιώνα, ώστε να βρούμε λέξεις και έννοιες που θα χτυπούσαν κάποιο καμπανάκι, που θα ανασυγκροτούσαν με κάποιον τρόπο την καθημερινότητα περασμένων δεκαετιών, όχι και τόσο μακρινών στην πραγματικότητα.

»Οι πιο πρόσφατες καταγραφές ανθρώπων εμπνευσμένων και αφιερωμένων στον τοπικό πολιτισμό στάθηκαν επίσης σοβαροί βοηθοί, αφού οι εκεί αναφορές μάς έδωσαν στοιχεία για ακόμη πιο συγκεκριμένες αναζητήσεις. Σε κάποια νησιά υπεύθυνος για την απώλεια της μνήμης είναι ο τουρισμός, σε άλλα η μετανάστευση, εσωτερική και εξωτερική, που έσπασε το νήμα της συνέχειας. Σε άλλα, στα πιο αποκομμένα, εκεί που η εσωστρέφεια θα μπορούσε να θεωρηθεί μειονέκτημα, οι συνήθειες και τα έθιμα παραμένουν πιο ενεργά, συνεχίζονται μέχρι σήμερα».

Από νησί σε νησί

Εχουμε και λέμε λοιπόν: Aμοργός, Ανάφη, Ανδρος, Αντίπαρος, Ιος, Κέα, Κίμωλος, Κύθνος, Μήλος, Μικρές Κυκλάδες (Δονούσα, Ηρακλειά, Κουφονήσια, Σχοινούσα), Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Σαντορίνη, Σέριφος, Σίκινος, Σίφνος, Σύρος, Τήνος, Φολέγανδρος. Από τον Παύλο της Αμοργού, όπως λέγεται η μικρή φραντζόλα ψωμί που όταν κόβεται σε φέτες και διπλοψήνεται δίνει τα ομώνυμα παξιμάδια, τους παύλους, ώς τα χαμηλά χόρτα με παχιά φύλλα (βουδαγλώσσοι) της Φολεγάνδρου, που βυθίζονται σε κουρκούτι και τηγανίζονται σε ένα είδος αφράτης, τραγανής εξωτερικά, τηγανίτας. Και από το Θηλυκοτύρι της Νάξου, μέχρι τη φάβα, το ντοματάκι, τη λευκή μελιτζάνα της Σαντορίνης και το κατσικάκι πατατάτο της Δονούσας, επίσημο γιορτινό φαγητό του νησιού που σερβίρεται σε γάμους, βαφτίσια και στο πανηγύρι του Σταυρού.

Η έκδοση δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς τη στήριξη του Επιμελητηρίου Κυκλάδων το οποίο προσθέτει έτσι άλλη μια δράση στη μεγάλη προσπάθεια που ξεκίνησε πριν από μερικά χρόνια με την πρωτοβουλία Aegean Cuisine (σε συνεργασία με το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου), όπου συμμετέχουν επιχειρηματίες της εστίασης και παραγωγοί από την περιοχή των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων. Στόχος του δικτύου Aegean Cuisine είναι η δημιουργία ενός brand name, μιας αυθεντικής ταυτότητας σε σχέση με την αιγαιοπελαγίτικη οινογαστρονομία, που θα αποτελεί και πολύτιμο εργαλείο προσέλκυσης επισκεπτών. Ηδη στις Κυκλάδες τα εστιατόρια με το σήμα Aegean Cuisine κοντεύουν τα διακόσια, ενώ και η πιστοποίησή τους αποκτά πληρέστερα χαρακτηριστικά που διευκολύνουν τον επισκέπτη.

​​Πληροφορίες για την έκδοση «Του ανέμου και της αρμύρας – Προϊόντα και μαγειρικές των Κυκλάδων» αλλά και παραγγελίες, στην ηλεκτρονική διεύθυνση aegeancuisine.gr και e-kyklades.gr. Μέσα στον επόμενο μήνα, το βιβλίο θα κυκλοφορήσει και στην αγγλική γλώσσα, σε μετάφραση ομάδας μεταφραστών και επιμέλεια της Νατάσας Μωράκη.

Πηγή: Εντυπη Εκδοση της Καθημερινής 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων: Αυξημένη επαγρύπνηση για τη Legionella σε τουριστικές εγκαταστάσεις

Συστάσεις του Υπουργείου Υγείας για τα μέτρα πρόληψης και ελέγχου – Υποχρεωτική δειγματοληψία δύο φορές τον χρόνο στα καταλύματα

Καύσωνας στις Κυκλάδες: Στους 37°C η Νάξος (Δαμαριώνας & Λυγαρίδια), ρεκόρ η Σκάλα Μεσσηνίας με 43.2°C

Υψηλές θερμοκρασίες σε όλη τη χώρα με 39 σταθμούς να καταγράφουν πάνω από 40°C – Στους 37°C Λυγαρίδια Νάξου και Δαμαριώνας, έντονη ζέστη και στην Πάρο

Δυναμώνει η Μύκονος: Ο Κέντρικ Ρέι στην ομάδα του Βαγγέλη Ζιάγκου

Η νεοφώτιστη στη Stoiximan Basket League ομάδα συνεχίζει τις ηχηρές κινήσεις με την απόκτηση του έμπειρου γκαρντ Κέντρικ Ρέι και του Κωνσταντίνου Σιμιτζή

Η Πατινάδα ζωντάνεψε τις Τρίποδες, ένα ποιητικό ταξίδι στο παρελθόν και την καρδιά της παράδοσης

Η Πατινάδα στις Τρίποδες Νάξου αναβίωσε με μεγάλη επιτυχία από τον Μορφωτικό Σύλλογο Νέων Τριπόδων και τη Χορευτική Ομάδα “Αξοπατήματα”. Ένα συγκινητικό δρώμενο που τίμησε τη ζωντανή παράδοση του νησιού

Σύρος: Υπό πλήρη έλεγχο η πυρκαγιά στη “Σύριγγα” της Απάνω Μεριάς

Μεγάλη κινητοποίηση Πυροσβεστικής, εθελοντών και Πολιτικής Προστασίας απέτρεψε τον κίνδυνο εξάπλωσης – Δεν κινδύνεψαν σπίτια παρά την εγγύτητα με τις φλόγες

Νάξος: Το καλοκαιρινό εργαστήριο καινοτομίας από τη Μονή «πετά» προς την Απείρανθο!

Με 3D εκτυπωτές, παιδικά χαμόγελα, λέιζερ, pizza και… πολυελαίους, το Καλοκαιρινό Εργαστήριο Καινοτομίας άγγιξε καρδιές στη Μονή – κι ετοιμάζεται για νέο ταξίδι στην Απείρανθο από Δευτέρα!

Εκτακτο – Υπόθεση ΟΠΕΚΕΠΕ: Παραιτήθηκαν Βορίδης, Χατζηβασιλείου, Σταμενίτης και Μπουκώρος

Κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης βλέπουν την πόρτα της εξόδου με φόντο τη δικογραφία της υπόθεσης για τον ΟΠΕΚΕΠΕ που βρίσκεται ήδη στη Βουλή. Παραίτηση υπέβαλε και ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Στρατάκος.

Στενή συνεργασία για τον πρωτογενή τομέα: Συνάντηση Ζαννετίδη – Λιανού – Μαργαρίτη στη Νάξο

Ο Αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα Νοτίου Αιγαίου σε επαφές στη Νάξο – Ακολουθεί επίσκεψη στη Σχοινούσα με φόντο τη 12η Γιορτή Φάβας

Κατ. Μονογυιού: Συνάντηση με τη Σοφία Ζαχαράκη για την ενίσχυση της νησιωτικής εκπαίδευσης

Η Βουλευτής Κυκλάδων της ΝΔ έθεσε σειρά κρίσιμων ζητημάτων στην Υπουργό Παιδείας – Από την ποσόστωση στις Πανελλαδικές για σεισμόπληκτα νησιά, έως την αναμόρφωση σχολικών μονάδων και την ενίσχυση της ναυτιλιακής παιδείας

Κουφονήσια – 31η Cyclades Regatta: Μια γιορτή ιστιοπλοΐας, συνεργασίας και φιλοξενίας

Ο Αντιδήμαρχος Αντώνης Κωβαίος και η Πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας καλωσόρισαν τους ιστιοπλόους και τίμησαν τον ΝΟΤΚ με μια λαμπρή εκδήλωση, με την υποστήριξη φορέων, εθελοντών και επιχειρήσεων

«Μπαμπά, τι φαΐ θα φάμε σήμερα;». Το νέο σπιτικό στέκι στη Χώρα Νάξου με καρδιά και ουσία

Όταν η καθημερινή ερώτηση του παιδιού γίνεται γευστική απάντηση για όλη την οικογένεια.

Νάξος – ΕΠΑΛ: Ο Ιορδάνης Κυριακίδης και ο Νικήτας Θεολογίτης αφήνουν πίσω τους μία τεράστια παρακαταθήκη

Μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες αφοσίωσης στην Τεχνική Εκπαίδευση, οι δύο διευθυντές συνταξιοδοτούνται, αφήνοντας πίσω τους ένα σχολείο ανοιχτό στη γνώση, στην καινοτομία και στις αξίες της τοπικής κοινωνίας.

Νάξος – Τρίποδες: “Sea Breeze”, μια νέα επιχείρηση με άρωμα καθαριότητας

Στηρίζουμε τη νέα προσπάθεια στο χωριό μας – Ένα καθαριστήριο με επαγγελματισμό, αγάπη και ρίζες στον τόπο

Νάξος: Ο Νέστορας Νέστορας, ο νέος MasterChef 2025, ξεκινά μαγειρικό ταξίδι στο “Avaton 1739”

Ο μεγάλος νικητής του φετινού διαγωνισμού μαγειρικής ξεκινά συνεργασία με το εστιατόριο "Avaton 1739" στο εμβληματικό Κάστρο της Νάξου.

Λυσιστράτη στη Νάξο: Όταν το θέατρο γίνεται υπόθεση όλων (video)

Ο σκηνοθέτης Θανάσης Αντωνίου μιλά για την τέχνη, την ελευθερία και το κοινό όραμα του θεάτρου.

Πάρος: Αποχαιρετισμός με δάκρυα για την Πρεσβυτέρα Ευαγγελία Βιώνη – Ανουσάκη

Σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα η εξόδιος ακολουθία στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Νάουσα – Συγκλονιστικά λόγια από τον Μητροπολίτη Λεοντοπόλεως

Naxos Meat: Μια νέα επιχειρηματική σελίδα για τη Νάξο, στήριγμα στην τοπική παραγωγή

Η οικογένεια Βασαλάκη επενδύει στον πρωτογενή τομέα, ενισχύοντας το ντόπιο προϊόν με ποιότητα και όραμα

Η Τοσοδούλα χορεύει στη Νάξο – Μια παραμυθένια παράσταση από καρδιάς

Η μαθητική παράσταση του AlteR riTmo «Η Τοσοδούλα» ζωντανεύει στο Δημοτικό Θέατρο Ι. Καμπανέλλη στις 24 & 25 Ιουνίου, με παιδιά και εφήβους της Νάξου να χορεύουν τη φύση, τη φαντασία και τη δύναμη του παραμυθιού

Algérie Ferries: Καθησυχαστική ανακοίνωση για την κράτηση του “El Venizelos” στη Μασσαλία

Η εταιρεία ξεκαθαρίζει ότι οι θερινές διαδρομές δεν επηρεάζονται – Πρόκειται για προγραμματισμένο τεχνικό έλεγχο.

Πανελλαδικές 2025: «Γράψατε Ιστορία», οι μαθητές του Φροντιστηρίου Αντώνη Χερουβείμ στην κορυφή

Μια αληθινή γιορτή γνώσης, προσήλωσης και ονείρων – Ένα μεγάλο «μπράβο» σε παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικούς που μοιράστηκαν το ταξίδι της επιτυχίας