Παρασκευή, 13 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΓαστρονομίαΕνα βιβλίο για τις γεύσεις των Κυκλάδων

Ενα βιβλίο για τις γεύσεις των Κυκλάδων

|

Τρεις έμπειροι δημοσιογράφοι περί γευσιγνωσίας στην Ελλάδα ένωσαν τις δυνάμεις τους και δημιούργησαν ένα βιβλίο “«Του ανέμου και της αρμύρας – Προϊόντα και μαγειρικές των Κυκλάδων».παρουσιάζοντας τα προίόντα των νησιών στης Κυκλάδες 

Αυτή η προσπάθεια ξεκίνησε από μια ανησυχία. «Eνας πολιτισμός χάνεται όταν για κάποιον λόγο δημιουργείται χάσμα ανάμεσα στον τρόπο ζωής που εκφράζει και σε εκείνους που χωροχρονικά αφορά. Αυτή η σκέψη μάς απασχόλησε ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, όταν στην αναζήτηση πηγών και στην προσπάθεια καταγραφής της γαστρονομικής παράδοσης των Κυκλάδων πέφταμε μπροστά σε τοίχους, δημιουργημένους κυρίως από άγνοια και έλλειψη μνήμης», εξομολογούνται η Νανά Δαρειώτη, η Θάλεια Τσιχλάκη και ο Α. Ν. Ανδρουλιδάκης, συγγραφείς του βιβλίου «Του ανέμου και της αρμύρας – Προϊόντα και μαγειρικές των Κυκλάδων».

Οι τρεις δημοσιογράφοι –πολύπειροι σε θέματα γαστρονομικής παράδοσης και γεύσης– ξεκίνησαν την επιτόπια έρευνα και συλλογή στοιχείων στα 24 νησιά των Κυκλάδων, όχι για να βγάλουν άλλο ένα βιβλίο μαγειρικής – σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για κάτι τέτοιο. Στόχος τους ήταν μέσα από πρωτογενή έρευνα και με τη συστηματικότητα του λαογράφου – ερευνητή να καταγράψουν τις μαγειρικές συνήθειες, να φωτίσουν τη σοφή διαχείριση των πρώτων υλών, την ανάγκη για εποχικότητα, να μιλήσουν για τον μόχθο των ανθρώπων των Κυκλάδων, για το μέτρο που διακρίνει την ελληνική κουζίνα και εν τέλει αποτελεί και την ουσία της. Και φυσικά, να διατηρήσουν ζωντανές τις μνήμες των νησιών αυτών όσο ακόμη υπάρχουν οι παλαιότεροι για να τις μεταδώσουν. Διότι μόνο έτσι εξασφαλίζεται μια συνέχεια σ’ αυτό που ονομάζουμε γαστρονομία κάθε περιοχής –που δεν είναι τίποτα άλλο από τα λίγα πράγματα που βγάζει κάθε τόπος αλλά που με φαντασία και μεράκι παντρεύουν οι άνθρωποι χρόνια τώρα– και η δυνατότητα να τα γνωρίσουν και να τα εξελίξουν οι άξιοι νέοι μάγειρες.

Από την αρχική αντίδραση των ντόπιων, λοιπόν, «το νησί μας έχει μόνο τρεις συνταγές και δύο προϊόντα να δείξει, τι να σας πούμε;», προέκυψαν 300 σελίδες, με πληροφορίες για αρτοποιήματα και ζυμαρικά, βότανα, μυρωδικά και άγρια χόρτα, γαλακτοκομικά και τυριά, γλυκά, ελιές και ελαιόλαδο, καρπούς, λαχανικά, όσπρια και φρούτα, μέλι, κρασί, ποτά, χοιροσφάγια, αλλαντικά και κρέατα, ψάρια και θαλασσινά.

Περισσότερα από 600 λήμματα αναφέρονται στα προϊόντα, την παραγωγή και τις παραδόσεις των νησιών, περιγράφονται περίπου 100 τυριά με τις διαφορές και τα κοινά στοιχεία τους, 350 φωτογραφίες εικονογραφούν και συνοδεύουν τα κείμενα και 50 αυθεντικές συνταγές μεταφέρουν τα αρώματα των Κυκλάδων.

Το κλειδί...

Οι συγγραφείς περιγράφουν εύστοχα τη «μεθοδολογία» συλλογής πληροφοριών: «Το κλειδί βρέθηκε στις πιο απλές και δεδομένες ερωτήσεις, που όμως ίσως τελικά να ήταν και οι πιο δύσκολες. Ερωτήματα όπως “τι τρώγατε τον υπόλοιπο χρόνο;” ή “τι καλλιεργούσατε στις πεζούλες;”, ή ακόμη πιο ιντριγκαδόρικα, “εσείς εδώ, δεν τυροκομούσατε, σφάζατε, φυτεύατε;”, άρχισαν να βρίσκουν απαντήσεις και να ξεδιπλώνουν μια παράδοση εν πολλοίς ξεχασμένη και σχεδόν χαμένη. Ενεργοποιήθηκαν κάτοικοι των νησιών, μιλήσαμε με τους γεροντότερους, βρήκαν σημειώσεις, ανακάλεσαν μνήμες, άλλοτε με μια μικρή ντροπή για την τότε ένδεια, άλλοτε με καμάρι, και το κουβάρι άρχισε να ξετυλίγεται. Για να βοηθήσουμε να θυμηθούν, ανατρέξαμε σε εκδόσεις του 18ου και του 19ου αιώνα, ώστε να βρούμε λέξεις και έννοιες που θα χτυπούσαν κάποιο καμπανάκι, που θα ανασυγκροτούσαν με κάποιον τρόπο την καθημερινότητα περασμένων δεκαετιών, όχι και τόσο μακρινών στην πραγματικότητα.

»Οι πιο πρόσφατες καταγραφές ανθρώπων εμπνευσμένων και αφιερωμένων στον τοπικό πολιτισμό στάθηκαν επίσης σοβαροί βοηθοί, αφού οι εκεί αναφορές μάς έδωσαν στοιχεία για ακόμη πιο συγκεκριμένες αναζητήσεις. Σε κάποια νησιά υπεύθυνος για την απώλεια της μνήμης είναι ο τουρισμός, σε άλλα η μετανάστευση, εσωτερική και εξωτερική, που έσπασε το νήμα της συνέχειας. Σε άλλα, στα πιο αποκομμένα, εκεί που η εσωστρέφεια θα μπορούσε να θεωρηθεί μειονέκτημα, οι συνήθειες και τα έθιμα παραμένουν πιο ενεργά, συνεχίζονται μέχρι σήμερα».

Από νησί σε νησί

Εχουμε και λέμε λοιπόν: Aμοργός, Ανάφη, Ανδρος, Αντίπαρος, Ιος, Κέα, Κίμωλος, Κύθνος, Μήλος, Μικρές Κυκλάδες (Δονούσα, Ηρακλειά, Κουφονήσια, Σχοινούσα), Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Σαντορίνη, Σέριφος, Σίκινος, Σίφνος, Σύρος, Τήνος, Φολέγανδρος. Από τον Παύλο της Αμοργού, όπως λέγεται η μικρή φραντζόλα ψωμί που όταν κόβεται σε φέτες και διπλοψήνεται δίνει τα ομώνυμα παξιμάδια, τους παύλους, ώς τα χαμηλά χόρτα με παχιά φύλλα (βουδαγλώσσοι) της Φολεγάνδρου, που βυθίζονται σε κουρκούτι και τηγανίζονται σε ένα είδος αφράτης, τραγανής εξωτερικά, τηγανίτας. Και από το Θηλυκοτύρι της Νάξου, μέχρι τη φάβα, το ντοματάκι, τη λευκή μελιτζάνα της Σαντορίνης και το κατσικάκι πατατάτο της Δονούσας, επίσημο γιορτινό φαγητό του νησιού που σερβίρεται σε γάμους, βαφτίσια και στο πανηγύρι του Σταυρού.

Η έκδοση δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς τη στήριξη του Επιμελητηρίου Κυκλάδων το οποίο προσθέτει έτσι άλλη μια δράση στη μεγάλη προσπάθεια που ξεκίνησε πριν από μερικά χρόνια με την πρωτοβουλία Aegean Cuisine (σε συνεργασία με το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου), όπου συμμετέχουν επιχειρηματίες της εστίασης και παραγωγοί από την περιοχή των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων. Στόχος του δικτύου Aegean Cuisine είναι η δημιουργία ενός brand name, μιας αυθεντικής ταυτότητας σε σχέση με την αιγαιοπελαγίτικη οινογαστρονομία, που θα αποτελεί και πολύτιμο εργαλείο προσέλκυσης επισκεπτών. Ηδη στις Κυκλάδες τα εστιατόρια με το σήμα Aegean Cuisine κοντεύουν τα διακόσια, ενώ και η πιστοποίησή τους αποκτά πληρέστερα χαρακτηριστικά που διευκολύνουν τον επισκέπτη.

​​Πληροφορίες για την έκδοση «Του ανέμου και της αρμύρας – Προϊόντα και μαγειρικές των Κυκλάδων» αλλά και παραγγελίες, στην ηλεκτρονική διεύθυνση aegeancuisine.gr και e-kyklades.gr. Μέσα στον επόμενο μήνα, το βιβλίο θα κυκλοφορήσει και στην αγγλική γλώσσα, σε μετάφραση ομάδας μεταφραστών και επιμέλεια της Νατάσας Μωράκη.

Πηγή: Εντυπη Εκδοση της Καθημερινής 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

NaxosPress: Συμμετοχή στην σημερινή (12/06) πανελλαδική απεργία των δημοσιογράφων

Το NaxosPress συμμετέχει στην 24ωρη απεργία που προκήρυξε η ΠΟΕΣΥ για αξιοπρεπείς μισθούς, Συλλογικές Συμβάσεις και θεσμική προστασία στον δημοσιογραφικό κλάδο.

Στοίχημα – Βραζιλία: Η έδρα έχει το πρώτο λόγο

Η πρόταση της ημέρας.. Μπραγκαντίνο - Μπαΐα: Στήριξη στην έδρα στο 2.05!

Δ. Αθανασούλης: “Δεν είναι απομάκρυνση, είναι προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς” (video)

Ο Δημήτρης Αθανασούλης ξεκαθαρίζει στο πλαίσιο συνέντευξής του ότι ένας Κούρος θα μεταφερθεί στο νέο μουσείο της Νάξου, στο πλαίσιο διεθνώς αναγνωρισμένων πρακτικών προστασίας των μνημείων

Στέλλα Κονιτοπούλου: «Έρωτα Αλήτη», μουσικές ρίζες και νέα ξεκινήματα (video)

Η αγαπημένη ερμηνεύτρια μιλάει στον Νίκο Σκορδιαλό για τον νέο της δίσκο, τη συνεργασία με τον Γιάννη Πάριο, την οικογένεια, τη Νάξο και τα πανηγύρια.

“7ο Food Experience Graviera Naxos”: Η καρδιά της γαστρονομίας χτυπά (και πάλι) στη Νάξο

Ένα μοναδικό τριήμερο γεύσεων και δημιουργίας, με πρωταγωνιστή τη Γραβιέρα Νάξου Π.Ο.Π. και φόντο τα μαγευτικά τοπία του Αιγαίου.

«Όχι στη μεταφορά των Κούρων»: Ψήφισμα πολιτών για τη διατήρηση των αρχαϊκών αγαλμάτων στο Φλεριό Νάξου

Η Κατερίνα Γιαννακά ξεκίνησε διαδικτυακή καμπάνια κατά της απομάκρυνσης των Κούρων, με στόχο την παραμονή τους στον φυσικό και ιστορικό τους χώρο – Το ψήφισμα συγκεντρώνει υπογραφές και ενώνει φωνές.

Naxos Medical – Συνδυάστε πρόληψη και αισθητική: Ιατρείο Μαστού & Πλαστικής Χειρουργικής

Το Σάββατο 14 Ιουνίου στο Naxos Medical, δύο εξειδικευμένοι στρατιωτικοί ιατροί παρέχουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες για την υγεία και την εικόνα σας.

Δέκα σχολεία των Κυκλάδων περιμένουν διευθυντή, θέση ευθύνης και καρδιάς (πίνακας)

Ανοιχτή η προκήρυξη για τους εκπαιδευτικούς που θέλουν να στελεχώσουν τις σχολικές μονάδες νησιών όπως η Νάξος, η Σίφνος, η Κύθνος και η Μύκονος ως διευθυντές (πίνακας)

Τριήμερο Αγίου Πνεύματος 2025: Η Αίγινα ξανά στην κορυφή, ποια νησιά των Κυκλάδων ξεχώρισαν

Οι Κυκλάδες και ο Αργοσαρωνικός κυριάρχησαν στις κρατήσεις του Ferryhopper – Στο προσκήνιο οι ταξιδιώτες Gen Z και οι τετράποδοι φίλοι τους

Νάξος – Βαραμέντη Στάθυ: “Ένας χρόνος χωρίς τον Κώστα μας”

Μια συγκινητική ανοιχτή επιστολή (συνάμα κάλεσμα ενόψει του ετήσιου μνημόσυνου) της συζύγου του, Βαραμέντης Στάθυ, για τον άνθρωπο που σημάδεψε με την καλοσύνη, τη γενναιοδωρία και την αγάπη του τις ζωές όλων μας

Νάξος – Αεροδρόμιο: Επιστροφή στη κανονικότητα, αλλά μας έμεινε “αμανάτι” το αεροσκάφος (!!!)

Ένα περιστατικό που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε κρίση, μετατράπηκε σε απόδειξη επαγγελματισμού και ετοιμότητας. Η επόμενη ημέρα βρίσκει το νησί να μετρά την ωριμότητά του ως τουριστικός προορισμός πρώτης γραμμής.

Ν. Πιτταράς: “Το ότι χτίζουν όπου να ’ναι, το ότι βάζουν τσάπες μέσα στη θάλασσα και βγάζουν τα βράχια, είναι κατάντια για τη Νάξο”

Οι αγρότες της Νάξου πιέζονται από τον υπερτουρισμό, που απορροφάει ολοένα και περισσότερους υδάτινους πόρους και επεκτείνεται με τη δόμηση. Μπορεί να βρεθεί ισορροπία; Η «Κ» μίλησε με όλες τις πλευρές της τοπικής κοινωνίας

Εκτακτο – Olympic Air: Καθηλωμένο στο διάδρομο το αεροσκάφος λόγω προβλήματος στον κινητήρα

Εκτακτο.. Καθηλώθηκε αεροπλάνο της Olympic Air στον διάδρομο καθότι πήρε φωτιά ο κινητήρας του λίγο μετά την απογείωσή του από το αεροδρόμιο της Νάξου

Νάξος – Κόρωνος: Μια προσφορά από καρδιάς στη μνήμη του Νικόλα Μανωλά

Οι γονείς των μαθητών του Δημοτικού Σχολείου Κορώνου Νάξου ευγνωμονεί την οικογένεια του Νικόλα Μανωλά για μια δωρεά που θα δώσει φωνή στις μαθητικές εκδηλώσεις

Νάξος – “Emerald Azzurra”: Η πολυτέλεια “έδεσε” στο νησί των Κυκλάδων

Με 110 μέτρα μήκος και 50 πολυτελείς καμπίνες, το υπερσύγχρονο "Emerald Azzurra" πραγματοποιεί μία ακόμη επταήμερη κρουαζιέρα στο Αιγαίο και φέρνει τη Νάξο στο χάρτη των VIP προορισμών

Μια ιστορική βραδιά: Οι Κονιτοπουλαίοι επανενώνονται στο Άλσος Βεΐκου

Στις 22 Ιουλίου, η οικογένεια-σύμβολο της νησιώτικης μουσικής ανεβαίνει ξανά στη σκηνή, σε μια γιορτή της παράδοσης και των ριζών μας

Νάξος – Βαραμέντη Στάθυ: “Ένας χρόνος χωρίς τον Κώστα μας”

Μια συγκινητική ανοιχτή επιστολή (συνάμα κάλεσμα ενόψει του ετήσιου μνημόσυνου) της συζύγου του, Βαραμέντης Στάθυ, για τον άνθρωπο που σημάδεψε με την καλοσύνη, τη γενναιοδωρία και την αγάπη του τις ζωές όλων μας

«Το Γλέντι»… αλλιώς! ONIRAMA & Νίκος Οικονομίδης ενώνουν κόσμο, βιολί και καλοκαίρι (video)

Η πιο feel-good διασκευή του καλοκαιριού είναι εδώ: Νησιώτικο βιολί, ηλεκτρική ενέργεια και ρυθμός που δεν κάθεται ποτέ

Reddit – Νάξος: Στη δεύτερη θέση των πιο υποτιμημένων νησιών στον κόσμο

Το μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων εντυπωσιάζει τη διεθνή κοινότητα του Reddit με την αυθεντικότητα, την ηρεμία και την φυσική του ομορφιά

Τραγωδία στην Πάρο: Συνελήφθησαν οι γονείς βρέφους 5 μηνών που έχασε τη ζωή του

Υπόθεση θανάτου βρέφους συγκλονίζει την Πάρο – Σε εξέλιξη η έρευνα των Αρχών για τις συνθήκες του περιστατικού και τις ευθύνες των γονέων.