Πέμπτη, 1 Μαΐου, 2025
ΑρχικήΈξοδοςΤήνος: Τα ...Φαναράκια, μία διαφορετική εμπειρία

Τήνος: Τα …Φαναράκια, μία διαφορετική εμπειρία

|

Την προσεχή Πέμπτη 30 Ιανουαρίου θα αναβιώσει στην Τήνο το έθιμο της εύρεσης της Εικόνας του Ευαγγελισμού – Χιλιάδες φαναράκια θα φωτίσουν τους δρόμους – η ιστορία του εθίμου 

Τα «Φαναράκια» θα φωτίσουν και πάλι την Πέμπτη 30 Ιανουαρίου τους δρόμους και τα στενά της Τήνου και θα αναβιώσουν το σκηνικό της εύρεσης της εικόνας του Ευαγγελισμού. Πρόκειται για μια ξεχωριστή θρησκευτική γιορτή, στην οποία συμμετέχουν όλοι οι Τηνιακοί, αλλά και πολλοί επισκέπτες και η οποία ξεχειλίζει από ζωντάνια, χρώματα και τραγούδια.

Σύμφωνα με το έθιμο οι κάτοικοι του νησιού -αλλά και οι επισκέπτες- ξεχύνονται στους δρόμους της πόλης και ακολουθούν συγκεκριμένη διαδρομή, όπως έκαναν οι πρόγονοι τους και τη νύκτα της 30ης Ιανουαρίου του 1823, για να φτάσουν στο προαύλιο της Μεγαλόχαρης.

Κρατούν πολύχρωμα φαναράκια τα οποία κρέμονται από λεπτά κοντάρια και ψάλλουν ύμνους της γιορτής, όπως το «Χαίρε Πάναγνε Μαρία, Χαίρε Μήτηρ του Θεού, που αξίωσες την Τήνο την εικόνα σου να βρει. Ως μας έσωσες την Τήνο, σώσε ακόμα μια φορά,για τη δόξα του Υιού σου την Ελλάδα τη γλυκιά…..».

Πολλά από τα φαναράκια που κρατούν στην λαμπαδηδρομία, είναι μικρά αριστουργήματα ξυλογλυπτικής, και καλυμμένα με πολύχρωμες ζελατίνες. Οι Τηνιακοί -και ιδιαίτερα οι μαθητές περιμένουν με ανυπομονησία τη γιορτή- που τα τελευταία χρόνια συγκεντρώνει και πολλούς επισκέπτες.

Το πόσο σημαντική είναι η γιορτή για το νησί φαίνεται και από το γεγονός ότι γίνεται λιτάνευση της εικόνας του Ευαγγελισμού. Μέσα από τα «Φαναράκια» λοιπόν αναβιώνει κάθε χρόνο το σκηνικό της εύρεσης της εικόνας.

Σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής, τον Ιούλιο του 1822 η Μοναχή Πελαγία στη Μονή Κεχροβουνίου είδε δύο διαδοχικές Κυριακές το ίδιο όνειρο: Μια γυναίκα με εντυπωσιακή περιβολή, που ακτινοβολούσε, και της έλεγε: «Πήγαινε στον επίτροπο της Μονής, Σταματέλο Γκαγκάδη και πες του να σκάψουν για να ανακαλύψουν το σπίτι μου στο κτήμα του Αντωνίου Δοξαρά, και να επιστατήσει στο κτίσιμο του ναού μου».

Η Πελαγία τις δύο πρώτες Κυριακές που είδε το όνειρο δεν είπε κουβέντα. Σύμφωνα πάντα με την ομολογία της, στις 23 Ιουλίου του 1822 παρουσιάστηκε μπροστά της -και όχι στον ύπνο της- η ίδια μεγαλόπρεπη γυναίκα, που όμως αυτή τη φορά ήταν οργισμένη, και της είπε ότι αν δεν υπακούσει, θα πέσει χολέρα στο νησί.

Τότε τη ρώτησε: «Ποια είσαι που με διατάζεις να κάνω αυτό το πράγμα;». Αντί απάντησης η γυναίκα, της έδειξε το γύρω χώρο και είπε: «ΕΥΑΓΓΕΛΙΖΟΥ ΓΗ ΧΑΡΑΝ ΜΕΓΑΛΗΝ», τότε σύμφωνα πάντα με τη μαρτυρία, η Πελαγία γονάτισε και συμπλήρωσε: ΑΙΝΕΙΤΕ ΟΥΡΑΝΟΙ ΘΕΟΥ ΤΗΝ ΔΟΞΑΝ.

Στη συνέχεια η μοναχή Πελαγία, ανέφερε το συμβάν στην ηγουμένη και στον επίτροπο της Μονής, Γκαγκάδη. Ακολούθως ενημερώθηκαν οι Δημογέροντες της Τήνου, και αποφάσισαν να ξεκινήσουν οι εργασίες της ανασκαφής για την ανεύρεση της εικόνας.

Πράγματι έτσι έγινε, όμως αρχικά το μόνο που βρέθηκε ήταν κάτι θαμμένα ερείπια και ένα ξερό πηγάδι. Μετά από δύο μήνες, η εικόνα δεν είχε βρεθεί και έτσι οι εργασίες ατόνησαν μέχρι που η προσπάθεια εγκαταλείφθηκε.

«Μετ’ ολίγας ημέρας ανεφάνη πανώλης εν Τήνω, αλλά δεν διήρκεσε», γράφει ο ιστορικός της Επανάστασης του ’21, Σπυρίδων Τρικούπης.

Η χολέρα σκόρπισε τον πανικό στο νησί και επανέφερε στο προσκήνιο το όραμα της Μοναχής Πελαγίας, με όσα της είπε η Παναγία, προειδοποιώντας την και για τη χολέρα. Ξεκίνησαν λοιπόν και πάλι εντατικά τις ανασκαφές.

Το μεσημέρι της 30ης Ιανουαρίου 1923 η αξίνα ενός εργάτη από το χωριό Φαλατάδος χτύπησε πάνω σε ένα ξύλο. Ο εργάτης Εμμανουήλ Μάτσας ή Σπανού, όπως ήταν το παρατσούκλι του, σήκωσε το ξύλο και είδε τον Άγγελο με τον κρίνο. Ήταν το ένα από τα δυο κομμάτια της εικόνας του Ευαγγελισμού. Δεν πέρασε λίγη ώρα και βρέθηκε μέσα στα χώματα και το δεύτερο μισό της εικόνας, με την Παναγία να κάθεται σε ένα θρόνο.

Και τα δυο κομμάτια μαζί ήταν η εικόνα του Ευαγγελισμού, αυτή που σήμερα είναι καλυμμένη από τα τάματα των πιστών. Το νέο μεταδόθηκε σε όλο το νησί και μέχρι αργά τη νύχτα συνέρρεε κόσμος από όλα τα χωριά της Τήνου, για να προσκυνήσουν την εικόνα. Έφταναν με τα πόδια, κρατώντας τότε λαδοφάναρα, για να μπορούν να βλέπουν μέσα στη νύχτα.

Σε ανάμνηση εκείνης της νύχτας, κάθε χρόνο στις 30 Ιανουαρίου, γίνεται λιτάνευση της εικόνας με τον κόσμο να κρατάει φαναράκια, όπως τότε, το 1823. Να σημειώσουμε ότι η πρώτη λιτάνευση της εικόνας έγινε 3 μέρες αργότερα ανήμερα της Υπαπαντής, στις 2 Φεβρουαρίου του 1823, στα στενά δρομάκια της χώρας.

Από τότε, και κάθε χρόνο, η εικόνα βγαίνει τέσσερις φορές από το Ναό της Ευαγγελίστριας, για περιφορά: Στις 30 Ιανουαρίου, στις 25 Μαρτίου, στις 23 Ιουλίου, ημέρα ανάμνησης του οράματος της Μοναχής Πελαγίας, και στις 15 Αυγούστου.

Και τις τέσσερις φορές συρρέει κόσμος στην Τήνο και συμμετέχει στη λιτάνευση, ακόμη και τον Ιανουάριο, που είναι ένας δύσκολος μήνας για θαλασσινά ταξίδια. Η εύρεση της εικόνας της Παναγίας, από τα πρώτα ακόμη χρόνια προσέδωσε στην Τήνο χαρακτήρα Ιερού προσκυνήματος που κάνει θαύματα.

Από τους πρώτους που πήγαν να προσκυνήσουν την εικόνα ήταν πολλοί από τους ήρωες του 1821. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Κωνσταντίνος Κανάρης, ο Ανδρέας Μιαούλης, ο Στρατηγός Μακρυγιάννης, ο Νικηταράς. Και μέσα σε λίγα χρόνια το προσκύνημα της Μεγαλόχαρης στην Τήνο απέκτησε φήμη που ξεπερνά τα σύνορα της χώρας.

Με πληροφορίες από την ιστοσελίδα tinostoday.gr 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Νάξος: Σε εξέλιξη η 2η Λογοδοσία Νάξου και Μικρών Κυκλάδων (video)

Σε εξέλιξη η ειδική συνεδρίαση της 2ης λογοδοσίας του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων - Ποια είναι τα θέματα (video)

Περιβαλλοντικός Συναγερμός στην Πλάκα Νάξου: Αυθαίρετες Παρεμβάσεις Απειλούν το Οικοσύστημα

Καταγγελίες για σοβαρές παραβιάσεις στη ζώνη Natura 2000 φέρνει στη Βουλή η βουλευτής Σοφία Ασημακοπούλου – Απαιτούνται άμεσα μέτρα προστασίας και αποκατάστασης

30 Χρόνια μετά: Επιστρέφει το συνέδριο “Κέα – Κύθνος” τον Μάιο του 2025!

Ένα νέο διεθνές επιστημονικό συνέδριο θα πραγματοποιηθεί, αναδεικνύοντας την πρόοδο στην έρευνα, ανασκαφή και ανάδειξη των αρχαιολογικών θησαυρών της Κέας και της Κύθνου.

Πάρος – Δήμος: Φώτισε «μπλε» τον Μύλο στον λόφο της Αγίας Άννας

Ο Δήμος Πάρου φώτισε «μπλε» τον Μύλο στον λόφο της Αγίας Άννας δίπλα στο Δημαρχείο για την Παγκόσμια Ημέρα Ευχής

Γ. Πολυχρονάκος: Πρόταση για θέσπιση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά

Πρόταση για θέσπιση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά και ειδικό φορολογικό καθεστώς για νησιά με πληθυσμό έως 3.000 κατοίκους από τον Τομεάρχη Νησιωτικής Πολιτικής του ΠΑΣΟΚ Γιάννη Πολυχρονάκο

Στη Βοστώνη για τον εορτασμό της Εθνικής Επετείου της 25ης Μαρτίου ο Φ. Φόρτωμας

Ιδιαίτερη στιγμή του ταξιδιού, αποτέλεσε η συμμετοχή στην ετήσια παρέλαση για την Ελληνική Ανεξαρτησία, στο κέντρο της Βοστώνης

Γ. Λεονταρίτης: “Ο ναυταθλητισμός θα έπρεπε να είναι από τις πρώτες προτιμήσεις της νεολαίας των νησιών μας”

Ο χωρικός Αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων συγχαίρει τα παιδιά των Ναυτικών Ομίλων Σύρου και Πάρου για τις επιτυχίες τους

Στη Βαλένθια, στο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος ο Περιφερειάρχης

Στην διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου, παρόντος του Πρωθυπουργού της χώρας Κυριάκου Μητσοτάκη, βρέθηκαν οι ευρωπαϊκές προκλήσεις, όπως συλλογική ασφάλεια και άμυνα

Αντιπυρική Περίοδος 2025: Από αύριο (01/05) ξεκινάει και οι οδηγίες που δίνει η Πυροσβεστική Υπηρεσία Κυκλάδων

Η Διοίκηση Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Νομού Κυκλάδων απευθύνει ισχυρή σύσταση στους πολίτες, ενόψει της νέας αντιπυρικής περιόδου – Η πρόληψη είναι η πρώτη μας άμυνα

Τάβλι – 11ο Πανναξιακό Πρωτάθλημα: Ο Παναγιώτης “Βράχος” Σορώκος νέος πρωταθλητής!

Το κονκλάβιο στο Βατικανό μπορεί να περιμένει – στη Νάξο έχουμε νέο βασιλιά του τάβλι και το όνομά του γράφτηκε με ζάρια και μαεστρία!

Νάξος – Αστυνομία: Σύλληψη έξι ατόμων για διακίνηση κοκαΐνης και κάνναβης

Συνελήφθησαν στη Νάξο από Αστυνομικούς του ΑΤ Νάξου έξι άτομα για διακίνηση κοκαΐνης και κάνναβης

Αλλοίωση αποτελέσματος στο Πανναξιακός – Θύελλα (1-1): Δεν δόθηκε καθαρό πέναλτι στο 90’!

Σε φάση εντός περιοχής, ο Μανούσος της Θύελλας έκανε ξεκάθαρο χέρι, με τον διαιτητή να υποδεικνύει φάουλ εκτός περιοχής — παρότι το σημείο της παράβασης ήταν ξεκάθαρα μέσα στη μεγάλη περιοχή.

Αμοργός – Νέα Πνοή: Κίνδυνος απαξίωσης της περιουσίας από το Π.Δ. 129/2025

Ο κίνδυνος απώλειας οικοδομησιμότητας στους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων προκαλεί αναστάτωση και έντονες αντιδράσεις στην Αμοργό - Δελτίο Τύπου από την παράταξη "Νέα Πνοή"

Blue Star Ferries – Πρωτομαγιά: Δεμένα τα πλοία, το “Blue Star Naxos” θα ταξιδέψει λίγο πριν τα μεσάνυχτα

Απεργία των πλοίων την Πρωτομαγιά με βάση την απόφαση της ΠΝΟ - Πως θα κινηθούν τα πλοία της Blue Star Ferries;

Κυκλάδες: Κατασκευαστικά παράδοξα σε Πάρο – Σέριφο προκαλούν αντιδράσεις

Δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις σε νησιά των Κυκλάδων οι οποίες προκάλεσαν τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών

Blue Star Naxos: Ο Cpt Πολυχρόνης Ραπτάκης μιλά για τη ζωή στη θάλασσα και τις δυσκολίες της ακτοπλοΐας (video)

Ο cpt Πολυχρόνης Ραπτάκης άνοιξε την καρδιά του στην κάμερα της ΕΡΤ3, περιγράφοντας τη μοναξιά του ναυτικού και τα προβλήματα των λιμενικών υποδομών. (video)

Νάξος: “Fast & Furious” στις Αμμοθίνες της Πλάκας

Επεισόδιο με όχημα μέσα σε προστατευόμενη περιοχή Natura 2000 στη Νάξο – Καταγγελία πολιτών και άμεση παρέμβαση της Αστυνομίας

Κίνηση για τη Προστασία των Νησίδων – Νάξος: “Όχι στη θυσία της Δονούσας”, έρχονται ενημερωτικές συναντήσεις

Δύο εκδηλώσεις στη Νάξο για την απειλή που συνιστούν τα πλωτά αιολικά στη Δονούσα και οι νέες ανεμογεννήτριες στο Αιγαίο - Πότε και Που ;

Blue Star Ferries: Τροποποίηση δρομολογίων σε πλοία προς Βόρειο Αιγαίο και Δωδεκάνησα

Με την ένταξη των ανέμων να αγγίζει και τα 9 μποφόρ έχουμε τροποποίηση δρομολογίων από τον Πειραιά προς Δωδεκάνησα και Βόρειο Αιγαίο