Παρασκευή, 23 Μαΐου, 2025
ΑρχικήΈξοδοςΤήνος: Τα ...Φαναράκια, μία διαφορετική εμπειρία

Τήνος: Τα …Φαναράκια, μία διαφορετική εμπειρία

|

Την προσεχή Πέμπτη 30 Ιανουαρίου θα αναβιώσει στην Τήνο το έθιμο της εύρεσης της Εικόνας του Ευαγγελισμού – Χιλιάδες φαναράκια θα φωτίσουν τους δρόμους – η ιστορία του εθίμου 

Τα «Φαναράκια» θα φωτίσουν και πάλι την Πέμπτη 30 Ιανουαρίου τους δρόμους και τα στενά της Τήνου και θα αναβιώσουν το σκηνικό της εύρεσης της εικόνας του Ευαγγελισμού. Πρόκειται για μια ξεχωριστή θρησκευτική γιορτή, στην οποία συμμετέχουν όλοι οι Τηνιακοί, αλλά και πολλοί επισκέπτες και η οποία ξεχειλίζει από ζωντάνια, χρώματα και τραγούδια.

Σύμφωνα με το έθιμο οι κάτοικοι του νησιού -αλλά και οι επισκέπτες- ξεχύνονται στους δρόμους της πόλης και ακολουθούν συγκεκριμένη διαδρομή, όπως έκαναν οι πρόγονοι τους και τη νύκτα της 30ης Ιανουαρίου του 1823, για να φτάσουν στο προαύλιο της Μεγαλόχαρης.

Κρατούν πολύχρωμα φαναράκια τα οποία κρέμονται από λεπτά κοντάρια και ψάλλουν ύμνους της γιορτής, όπως το «Χαίρε Πάναγνε Μαρία, Χαίρε Μήτηρ του Θεού, που αξίωσες την Τήνο την εικόνα σου να βρει. Ως μας έσωσες την Τήνο, σώσε ακόμα μια φορά,για τη δόξα του Υιού σου την Ελλάδα τη γλυκιά…..».

Πολλά από τα φαναράκια που κρατούν στην λαμπαδηδρομία, είναι μικρά αριστουργήματα ξυλογλυπτικής, και καλυμμένα με πολύχρωμες ζελατίνες. Οι Τηνιακοί -και ιδιαίτερα οι μαθητές περιμένουν με ανυπομονησία τη γιορτή- που τα τελευταία χρόνια συγκεντρώνει και πολλούς επισκέπτες.

Το πόσο σημαντική είναι η γιορτή για το νησί φαίνεται και από το γεγονός ότι γίνεται λιτάνευση της εικόνας του Ευαγγελισμού. Μέσα από τα «Φαναράκια» λοιπόν αναβιώνει κάθε χρόνο το σκηνικό της εύρεσης της εικόνας.

Σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής, τον Ιούλιο του 1822 η Μοναχή Πελαγία στη Μονή Κεχροβουνίου είδε δύο διαδοχικές Κυριακές το ίδιο όνειρο: Μια γυναίκα με εντυπωσιακή περιβολή, που ακτινοβολούσε, και της έλεγε: «Πήγαινε στον επίτροπο της Μονής, Σταματέλο Γκαγκάδη και πες του να σκάψουν για να ανακαλύψουν το σπίτι μου στο κτήμα του Αντωνίου Δοξαρά, και να επιστατήσει στο κτίσιμο του ναού μου».

Η Πελαγία τις δύο πρώτες Κυριακές που είδε το όνειρο δεν είπε κουβέντα. Σύμφωνα πάντα με την ομολογία της, στις 23 Ιουλίου του 1822 παρουσιάστηκε μπροστά της -και όχι στον ύπνο της- η ίδια μεγαλόπρεπη γυναίκα, που όμως αυτή τη φορά ήταν οργισμένη, και της είπε ότι αν δεν υπακούσει, θα πέσει χολέρα στο νησί.

Τότε τη ρώτησε: «Ποια είσαι που με διατάζεις να κάνω αυτό το πράγμα;». Αντί απάντησης η γυναίκα, της έδειξε το γύρω χώρο και είπε: «ΕΥΑΓΓΕΛΙΖΟΥ ΓΗ ΧΑΡΑΝ ΜΕΓΑΛΗΝ», τότε σύμφωνα πάντα με τη μαρτυρία, η Πελαγία γονάτισε και συμπλήρωσε: ΑΙΝΕΙΤΕ ΟΥΡΑΝΟΙ ΘΕΟΥ ΤΗΝ ΔΟΞΑΝ.

Στη συνέχεια η μοναχή Πελαγία, ανέφερε το συμβάν στην ηγουμένη και στον επίτροπο της Μονής, Γκαγκάδη. Ακολούθως ενημερώθηκαν οι Δημογέροντες της Τήνου, και αποφάσισαν να ξεκινήσουν οι εργασίες της ανασκαφής για την ανεύρεση της εικόνας.

Πράγματι έτσι έγινε, όμως αρχικά το μόνο που βρέθηκε ήταν κάτι θαμμένα ερείπια και ένα ξερό πηγάδι. Μετά από δύο μήνες, η εικόνα δεν είχε βρεθεί και έτσι οι εργασίες ατόνησαν μέχρι που η προσπάθεια εγκαταλείφθηκε.

«Μετ’ ολίγας ημέρας ανεφάνη πανώλης εν Τήνω, αλλά δεν διήρκεσε», γράφει ο ιστορικός της Επανάστασης του ’21, Σπυρίδων Τρικούπης.

Η χολέρα σκόρπισε τον πανικό στο νησί και επανέφερε στο προσκήνιο το όραμα της Μοναχής Πελαγίας, με όσα της είπε η Παναγία, προειδοποιώντας την και για τη χολέρα. Ξεκίνησαν λοιπόν και πάλι εντατικά τις ανασκαφές.

Το μεσημέρι της 30ης Ιανουαρίου 1923 η αξίνα ενός εργάτη από το χωριό Φαλατάδος χτύπησε πάνω σε ένα ξύλο. Ο εργάτης Εμμανουήλ Μάτσας ή Σπανού, όπως ήταν το παρατσούκλι του, σήκωσε το ξύλο και είδε τον Άγγελο με τον κρίνο. Ήταν το ένα από τα δυο κομμάτια της εικόνας του Ευαγγελισμού. Δεν πέρασε λίγη ώρα και βρέθηκε μέσα στα χώματα και το δεύτερο μισό της εικόνας, με την Παναγία να κάθεται σε ένα θρόνο.

Και τα δυο κομμάτια μαζί ήταν η εικόνα του Ευαγγελισμού, αυτή που σήμερα είναι καλυμμένη από τα τάματα των πιστών. Το νέο μεταδόθηκε σε όλο το νησί και μέχρι αργά τη νύχτα συνέρρεε κόσμος από όλα τα χωριά της Τήνου, για να προσκυνήσουν την εικόνα. Έφταναν με τα πόδια, κρατώντας τότε λαδοφάναρα, για να μπορούν να βλέπουν μέσα στη νύχτα.

Σε ανάμνηση εκείνης της νύχτας, κάθε χρόνο στις 30 Ιανουαρίου, γίνεται λιτάνευση της εικόνας με τον κόσμο να κρατάει φαναράκια, όπως τότε, το 1823. Να σημειώσουμε ότι η πρώτη λιτάνευση της εικόνας έγινε 3 μέρες αργότερα ανήμερα της Υπαπαντής, στις 2 Φεβρουαρίου του 1823, στα στενά δρομάκια της χώρας.

Από τότε, και κάθε χρόνο, η εικόνα βγαίνει τέσσερις φορές από το Ναό της Ευαγγελίστριας, για περιφορά: Στις 30 Ιανουαρίου, στις 25 Μαρτίου, στις 23 Ιουλίου, ημέρα ανάμνησης του οράματος της Μοναχής Πελαγίας, και στις 15 Αυγούστου.

Και τις τέσσερις φορές συρρέει κόσμος στην Τήνο και συμμετέχει στη λιτάνευση, ακόμη και τον Ιανουάριο, που είναι ένας δύσκολος μήνας για θαλασσινά ταξίδια. Η εύρεση της εικόνας της Παναγίας, από τα πρώτα ακόμη χρόνια προσέδωσε στην Τήνο χαρακτήρα Ιερού προσκυνήματος που κάνει θαύματα.

Από τους πρώτους που πήγαν να προσκυνήσουν την εικόνα ήταν πολλοί από τους ήρωες του 1821. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Κωνσταντίνος Κανάρης, ο Ανδρέας Μιαούλης, ο Στρατηγός Μακρυγιάννης, ο Νικηταράς. Και μέσα σε λίγα χρόνια το προσκύνημα της Μεγαλόχαρης στην Τήνο απέκτησε φήμη που ξεπερνά τα σύνορα της χώρας.

Με πληροφορίες από την ιστοσελίδα tinostoday.gr 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Nάξος: Ερχεται (18/05) διπλή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων

Απόφαση για φιλοξενία παιδιών στον 1ο Βρεφονηπιακό Σταθμό και σημαντικά θέματα για ύδρευση, στάθμευση, οχλούσες δραστηριότητες και πολιτιστικούς χώρους στην ημερήσια διάταξη

Νάξος: Κλείνει τμήμα δρόμου στην Αγία Άννα λόγω ασφαλτόστρωσης

Από τη Δευτέρα 26 Μαΐου έως και την Πέμπτη 29 Μαΐου 2025 δεν θα επιτρέπεται η διέλευση οχημάτων στο τμήμα μεταξύ Αγίας Άννας και Αλυκής λόγω έργων βελτίωσης της αγροτικής οδού

«Οι Τέσσερις Εποχές»: Η Αιγιάλη χορεύει μέσα στον χρόνο

Μια μοναδική παράσταση κλασικού και σύγχρονου χορού από τους μικρούς μαθητές της Αιγιάλης, υπό την καθοδήγηση της Μαργαρίτας Τσιγγού και του Motus Dance Studio

Attica Group: Έκπτωση 30% για οικογένειες και παρέες με Ι.Χ., ισχύει από 23 Μαΐου

Η νέα προσφορά αφορά ομαδικές μετακινήσεις με ταχύπλοα στις γραμμές Πειραιάς – Κυκλάδες – Ηράκλειο, με ταυτόχρονη κράτηση επιβατών και αυτοκινήτου

ΠΝΑΙ – “Οι Κηπουροί του Αιγαίου”: Ανθίζουν στις Κυκλάδες με διανομή φυτών σε σχολικές μονάδες

Με στόχο τη βιωματική επαφή των μαθητών με τη φύση, το Περιφερειακό Φυτώριο Νοτίου Αιγαίου μοίρασε υλικά κηπουρικής σε νηπιαγωγεία και δημοτικά σε 13 νησιά των Κυκλάδων

Με στιλ και καρδιά: “The Distinguished Gentleman’s Ride” ένωσε ξανά τη Σαντορίνη για καλό σκοπό

Κλασικές μηχανές, καλοντυμένοι αναβάτες και 520€ για την ανδρική υγεία – Η 8η διοργάνωση του DGR στη Σαντορίνη άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις

ΕΛΙΜΕ – Σαντορίνη: Γενική Συνέλευση παρουσία και του Δημάρχου Τήνου

Στη Σαντορίνη ο Δήμαρχος Τήνου στην Έκτακτη Συνεδρίαση της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος (ΕΛΙΜΕ)

ΠΑΣΟΚ – Αεροδρόμια: Χωρίς ηλεκτρονικό μηχανικό και με μονή βάρδια (!!!)

«Νέα ‘’Τέμπη’’ στα σκαριά»: Αεροδρόμια της χώρας χωρίς ηλεκτρονικό μηχανικό και με μονή βάρδια!, τι ισχύει στις Κυκλάδες

ΠΝΑΙ: Δράσεις 1,6 εκ. ευρώ για την αντιμετώπιση της παιδικής φτώχειας στα νησιά

Δράσεις 1,6 εκ. ευρώ από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου για την αντιμετώπιση της παιδικής φτώχειας στα νησιά

Μέση Ανατολή – Γάζα: Παιδιά και ηλικιωμένοι πεθαίνουν από την πείνα

Είκοσι εννέα άνθρωποι, παιδιά και ηλικιωμένοι, πέθαναν από την πείνα στη Γάζα τις τελευταίες δύο ημέρες, ανακοίνωσε ο υπουργός Υγείας της Παλαιστινιακής Αρχής

Νάξος – Αποχαιρετισμός με αγάπη: Η Ιωάννα Καραμανή – Φραγκίσκου αποχαιρετά τη μητέρα της, Κυριακή Δημητροκάλλη

Η Κυριακή Δημητροκάλλη «έφυγε» σε ηλικία 69 ετών, αφήνοντας πίσω της βαθιά αγάπη, μνήμες και αξιοπρέπεια – Η Εξόδιος Ακολουθία θα τελεστεί τη Δευτέρα στον Ιερό Ναό Αγίου Νικοδήμου

Νάξος – “Ο Χάρης”: Για 4η συνεχόμενη χρονιά στα καλύτερα εστιατόρια της Ελλάδας

Στις Εγγαρές της Νάξου, η παράδοση γίνεται γεύση και η γεύση… βραβείο. Το FNL Awards τίμησε ξανά τη μαγειρική ψυχή μιας οικογενειακής ταβέρνας

Νάξος: Περιπέτεια για το “SuperRunner Jet” – Απώλεσε άγκυρα και παραμένει αρόδου για ώρες

Το ταχύπλοο παρέμεινε εκτός λιμανιού της Νάξου από τις 7.30 περίπου το απόγευμα – Περιμένει ρυμουλκό για ασφαλή πρόσδεση

Νάξος – Στ. Φουτάκογλου: Μια γιαγιά, μια σφαίρα, μια συγγνώμη, είναι όμως αρκετή;

Η άγρια εκτέλεση της Μαρίας Δημητροκάλλη από τους Γερμανούς στη Νάξο – Μνήμη και καθήκον απέναντι στην Ιστορία

Οι Πυξ Λαξ έρχονται στη Νάξο, πότε και που;

Την Δευτέρα 11 Αυγούστου στο 1ο Γυμνάσιο Νάξου – Μουσική, μνήμες και νέες αγάπες με το συγκρότημα-σύμβολο της ελληνικής ροκ σκηνής

Ακινητοποίηση του «Super Express» στην Πάρο

Ακινητοποίηση του «Super Express» στην Πάρο λόγω μηχανικής βλάβης – Μεταφέρθηκαν οι επιβάτες

Νάξος – Δ. Λιανός: “Προτεραιότητα η έξυπνη διαχείριση του νερού, ξεκινούν εργασίες στο φράγμα Τσικαλαριού” (video)

Ο Δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων Δημήτρης Λιανός ανακοινώνει την επαναλειτουργία υλοποίησης του τρίτου φράγματος στο νησί και υπογραμμίζει την ανάγκη βιώσιμων λύσεων για το νερό στον νησιωτικό χώρο (video)

Εκτακτο: Σεισμός 6 R ανοιχτά της Κρήτης, αισθητός σε όλο το Νότιο Αιγαίο

Σεισμική δόνηση μεγάλης διάρκειας λίγο μετά τις 6 το πρωί, με επίκεντρο το κρητικό πέλαγος

Οδός Παπαβασιλείου: Ένας δρόμος που περνάει από την καρδιά της Νάξου

Μια βιωματική αφήγηση για τη γλυκιά καθημερινότητα, τις μνήμες, τις ευγένειες και τις αξίες που ζουν ακόμη σ’ έναν δρόμο φτιαγμένο στο μέτρο του ανθρώπου

FNL Best Restaurant Awards 2025: Τα Κυκλαδίτικα αστέρια της γαστρονομίας που ξεχώρισαν φέτος (πίνακας)

Τιμητική Παρουσία των Κυκλάδων στα FNL Best Restaurant Awards 2025 - Τα Κυκλαδίτικα αστέρια της γαστρονομίας που ξεχώρισαν φέτος