Πακέτο μέτρων για τη διασφάλιση της βιώσιμης λειτουργίας του ελληνικού τουρισμού αλλά και τη θεραπεία προβλημάτων που έχουν ήδη αναδυθεί από τον ολοένα και αυξανόμενο αριθμό ξένων ταξιδιωτών, ο οποίος έχει ήδη αγγίξει νέα ιστορικά υψηλά, δρομολογεί η κυβέρνηση. Στο θέμα αναμένεται να αναφερθεί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης.
Στην ίδια δέσμη μέτρων αναμένεται να περιληφθούν και παρεμβάσεις για τη βελτίωση της λειτουργίας του ανταγωνισμού, ειδικά μεταξύ ξενοδοχείων και βραχυχρόνιων μισθώσεων, όπως και για την ανακούφιση του προβλήματος στέγασης που καταγράφεται σε περιοχές με υψηλή τουριστική εκμετάλλευση και αυξημένο αριθμό κατοικιών που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Σε αυτή τη λογική προωθούνται και ενέργειες που θα βελτιώσουν τις υποδομές και θα καταπολεμήσουν προβλήματα, όπως για παράδειγμα η λειψυδρία. Ενδεικτικά αναφέρεται πως σε αυτή την κατεύθυνση κινείται η απόφαση να επιβληθεί η υποχρέωση οι πισίνες, σε περιοχές όπου υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις νερού, να γεμίζουν αποκλειστικά με θαλασσινό νερό.
Παράλληλα, τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ληφθούν και οι τελικές αποφάσεις αναφορικά με την πρόταση της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) να αυξηθεί το τέλος παρεπιδημούντων, που επιβάλλεται επί του κύκλου εργασιών ξενοδοχείων, από το 0,5% σήμερα στο 2%.
Οπως εξηγούν στην «Καθημερινή» κυβερνητικές πηγές, «η εκρηκτική άνοδος του τουρισμού επιβάλλει και την εφαρμογή κανόνων με σκοπό την προστασία του τελικού προϊόντος, τη διαφύλαξη της φυσιογνωμίας ευαίσθητων περιοχών και την επιστροφή πολλαπλάσιου τελικά οφέλους για τις τοπικές κοινωνίες».
Τα μέτρα που σχεδιάζει η κυβέρνηση, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, «δεν έχουν εισπρακτικό, αλλά ρυθμιστικό χαρακτήρα με στόχο να πετύχουμε μια τουριστική ανάπτυξη με σχέδιο και κανόνες που βελτιώνουν την ποιότητα του παρεχόμενου τουριστικού προϊόντος και αυξάνουν τα έσοδα, μειώνοντας τις παρενέργειες στο φυσικό περιβάλλον αλλά και στην ποιότητα ζωής των μόνιμων κατοίκων κάθε περιοχής».
Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση σχεδιάζει την εφαρμογή παρεμβάσεων σε τρία πεδία:
Πρώτον, στο ειδικό χωροταξικό σχέδιο του τουρισμού το οποίο βρίσκεται σε διαβούλευση και όπου θα ενσωματωθούν και νέες κατευθύνσεις που έχουν ήδη δοθεί από τον πρωθυπουργό με στόχο την προστασία ειδικά των νησιών της χώρας, με κίνητρα για δόμηση εντός υφιστάμενων οικισμών, με επέκταση των ορίων τους όπου χρειάζεται, αλλά και αντικίνητρα για την εκτός σχεδίου δόμηση στα νησιά.
Δεύτερον, στη διαχείριση της κρουαζιέρας που έως σήμερα λειτουργεί χωρίς ένα αυστηρό πλαίσιο κανόνων κεντρικά από την πολιτεία, με σημαντικότερες παρεμβάσεις την επιβολή ειδικού τέλους κρουαζιέρας στους προορισμούς υψηλής ζήτησης, την ανάθεση της διαχείρισης των τουριστικών λιμένων και των πλόων σε εξειδικευμένους ιδιώτες, τη λειτουργία κεντρικής ψηφιακής πλατφόρμας για την ασφαλή και βιώσιμη διαχείριση των δρομολογίων κ.ο.κ. Ενδεικτικά αναφέρεται πως αναμένεται να αυξηθεί το τέλος αποβίβασης ανά επιβάτη στη Σαντορίνη από 35 λεπτά σήμερα στα επίπεδα των 10-20 ευρώ. Στο θέμα είχε αναφερθεί δημόσια νωρίτερα το καλοκαίρι και ο πρωθυπουργός.
Τρίτον, με πρόσθετες παρεμβάσεις στις βραχυχρόνιες μισθώσεις με μέτρα που δίνουν κίνητρα στους ιδιοκτήτες για μακροχρόνιες μισθώσεις και ταυτόχρονα παρακολουθούν το ισοζύγιο των μακροχρόνιων και των βραχυχρόνιων μισθώσεων στις κορεσμένες τουριστικά περιοχές σε κυλιόμενη βάση, ώστε να μην επηρεάζεται δυσμενώς η πορεία των τιμών των ακινήτων για τους μόνιμους κατοίκους.
Η θέση της κυβέρνησης όπως διατυπώνεται από κορυφαίες κυβερνητικές πηγές είναι σαφής: «Λέμε ναι στην τουριστική ανάπτυξη, αλλά σε ένα πλαίσιο που θα προστατεύει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των συγκεκριμένων περιοχών, θα ενισχύει τις υποδομές και θα αντιμετωπίζει με αποτελεσματικό τρόπο προβλήματα που απειλούν με υποβάθμιση τις παρεχόμενες υπηρεσίες ή και τη ζωή των κατοίκων».
Τα μέτρα που θα ανακοινωθούν από τον πρωθυπουργό στη ΔΕΘ εντάσσονται σε μια στρατηγική που υπόσχεται την αναβάθμιση των υπηρεσιών και την ανταπόδοση της τουριστικής ανάπτυξης στις τοπικές κοινωνίες μέσω της χρηματοδότησης έργων υποδομής.
«Δεν θα περιορίσουν τη δυναμική του τουρισμού, αντιθέτως μέσα από την αναβάθμιση των συγκεκριμένων περιοχών θα συμβάλουν καθοριστικά για τη βιώσιμη και ισορροπημένη ανάπτυξή τους, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος απαξίωσης τόσο του τουριστικού προϊόντος όσο και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των προορισμών».
Τέλος υπέρ ΟΤΑ
Το τέλος παρεπιδημούντων, που πληρώνεται υπέρ των εσόδων των δήμων προκειμένου να συντηρούν τις υποδομές και να καλύπτουν τα επιπλέον έξοδα που προέρχονται από τον τουρισμό, μειώθηκε τον Ιανουάριο του 2009 στο 0,5% από 2%, ενώ μέρος του παρακρατείται σήμερα υπέρ του Δημοσίου. Η αρχική σκέψη της κυβέρνησης ήταν να επιτραπεί η αύξησή του έως το 2%, αφήνοντας το ακριβές εύρος της αύξησης από το τρέχον 0,5% στη διακριτική ευχέρεια των δήμων.
Ωστόσο έχουν τεθεί διάφορα ζητήματα, όπως η ανάγκη επιβολής του και στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης αλλά και η ανταποδοτικότητά του, δηλαδή τη διασφάλιση ότι όντως θα κατευθύνεται στη χρηματοδότηση υπηρεσιών και υποδομών που σχετίζονται με τον τουρισμό. Σχετική σύσκεψη για το θέμα μεταξύ των εμπλεκομένων και της κυβέρνησης έχει προγραμματιστεί για τις αμέσως επόμενες ημέρες, όπου θα συζητηθεί η σχετική πρόταση της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ).