Με το από 25/1/2025 δελτίο τύπου που εξέδωσε ο Σύνδεσμος Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ) 1967-1974 αποτίνει φόρο τιμής στον εκλιπόντα Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο, ο οποίος πέθανε στις 25/1/2025 στην Αθήνα σε ηλικία 95 ετών.
Η αντιδικτατορική στάση ελάχιστων ιερωμένων, όπως όσοι αναφέρονται παρακάτω, αναδεικνύει και την θλιβερή στάση της μεγάλης πλειοψηφίας των κληρικών που ευλογούσαν τη χούντα ή την ανέχονταν για να μην θιγούν τα συμφέροντά τους.
Παρατίθεται το δελτίο τύπου, στο οποίο γίνεται αναφορά στην άγνωστη εν πολλοίς αντιστασιακή και κοινωνική του δράση:
“Ο ΣΦΕΑ 1967-1974 αποχαιρετά με σεβασμό και με την οφειλόμενη τιμή τον φωτισμένο ιεράρχη Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο, τόσο για την αντιδικτατορική του στάση – σε αντίθεση με τους ιεράρχες-διάκονους της χούντας – όσο και για την κοινωνική του δράση.
Στην κατάληψη της Νομικής τον Φεβρουάριο του 1973, ως επίσκοπος τότε Ανδρούσης και καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ, μαζί με άλλους κληρικούς – όπως ο ιερέας Χρίστος Χριστοδούλου, ο διάκονος Τιμόθεος Λαγουδάκης κ.α. – προσπαθούν να περάσουν μέσα από τα μπλόκα της Αστυνομίας και να δώσουν σακούλες με τρόφιμα στους φοιτητές μέσα από μια τρύπα που είχαν ανοίξει οι φοιτητές και που ένωνε το νεκροτομείο με το αμφιθέατρο.
Μάλιστα κάλεσε και τους συναδέλφους του καθηγητές να παρέμβουν προς την Αστυνομία, ώστε να αποτραπεί η βίαιη καταστολή της κατάληψης. Όταν ένας από τους καθηγητές τού θύμισε το ευαγγελικό ‘φρόνιμοι ως οι όφεις’, απάντησε: ‘Φρόνιμοι ναι, αλλά όφεις ποτέ!‘.
Όταν έληξε η κατάληψη της Νομικής συγκεντρώνει στοιχεία για τους φοιτητές/τριες που συνελήφθησαν και συμπαραστέκεται έξω από το ΕΑΤ – ΕΣΑ στους γονείς των κρατουμένων. Τους επισκέπτεται, τους δίνει κουράγιο. Μαζί του ο παπα-Πηρουνάκης και ο διάκονος Τιμόθεος που τον είχαν βασανίσει άγρια. ‘Ξέρουμε ποιος είναι πίσω από αυτά. Αλλά πού θα πάει, θα έρθει η σειρά του!’, απειλούσαν.
Τον Νοέμβρη του ’73 βρίσκεται από την πρώτη στιγμή έξω από το Πολυτεχνείο: ‘Ως επίσκοπος και καθηγητής προσπαθούσα να είμαι κοντά στους φοιτητές. Καταλάβαινα τη λαχτάρα τους για περισσότερη ελευθερία και δημοκρατία’, δήλωσε χρόνια αργότερα.
Ως Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας προώθησε προγράμματα στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας, της κοινωνικής προνοίας, της αγροτικής ανάπτυξης, του πολιτισμού και της οικολογίας. Στην κρίση του Κοσσυφοπεδίου (1999) οργάνωσε ανθρωπιστικό πρόγραμμα με το οποίο βοήθησε 33.000 περίπου πρόσφυγες σε διάφορα μέρη της Αλβανίας. Συγχρόνως αγωνίστηκε για την άμβλυνση των αντιθέσεων στα Βαλκάνια. Η δράσεις του αυτές τον οδήγησαν ώστε να είναι υποψήφιος για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 2000.
Σε συνέντευξή του στο CNN Greece, το 2016, μιλά για τους πρόσφυγες –μετανάστες. Λυγίζει όταν αναφέρεται στις μανάδες που θηλάζουν τα παιδιά των μεταναστών. Αναφέρεται, επίσης, στην οικονομική κρίση και στο ρόλο που παίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση:
‘Έχω την εντύπωση ότι η Δύση δεν έχει προσέξει τί σημαίνει αδικία και τί σημαίνει ανέχεια και που μπορεί να οδηγήσει τους λαούς η φτώχεια. Η μεγαλύτερη βία είναι η ανέχεια. Μιλάμε για την ελευθερία του ανθρώπου και ουσιαστικά λατρεύουμε την ελευθερία των αγορών. Ανώνυμες ομάδες έχουν κάνει την οικονομία μια λογιστική αξία την οποία την χειρίζονται και από ελεύθερα πρόσωπα έχουμε καταντήσει να είμαστε υποψήφιοι υπόδουλοι σε συμφέροντα που δεν τα ξέρουμε, ανωνύμων. Όλα αυτά είναι μία κρίση ηθική. Μία κρίση αξιών’.
Ο Σύνδεσμός μας εκφράζει τα ειλικρινή του συλλυπητήρια προς τους οικείους του μακαριστού Αναστάσιου για την απώλειά τους”.