Ποδαρικό τη νέα χρονιά με λεία 90.000 ευρώ έκαναν επιτήδειοι ξαφρίζοντας στην κυριολεξία όλα τα χρήματα που είχε σε τραπεζικούς λογαριασμούς επιχειρηματίας του Βόλου. Η εξαπάτηση έγινε τηλεφωνικά, όταν στην άλλη άκρη της γραμμής μια γυναίκα που συστήθηκε υπάλληλος τράπεζας ενημέρωσε τον επιχειρηματία ότι παραβιάστηκε ο λογαριασμός του, ζητώντας του να ακολουθήσει τη διαδικασία αλλαγής κωδικών με την εισαγωγή νέων για να διατηρήσει την ασφάλεια του λογαριασμού.
Στην οθόνη του τηλεφώνου εμφανιζόταν ο τηλεφωνικός αριθμός της τράπεζας με την οποία συνεργαζόταν ο επιχειρηματίας, γεγονός που έπεισε το θύμα ότι η κλήση ήταν αυθεντική και ότι έπρεπε να ακολουθήσει τα βήματα που υποδείκνυε η υπάλληλος προκειμένου να προστατεύσει τον λογαριασμό του. Ακολουθώντας τις οδηγίες τής καθόλα εξυπηρετικής υπαλλήλου, ο επιχειρηματίας έδωσε πλήρη πρόσβαση στους λογαριασμούς του, αποκαλύπτοντας τους κωδικούς της τράπεζας.
Το κακό όμως δεν σταμάτησε εκεί, αφού παροτρύνοντας τον άτυχο επιχειρηματία να ακολουθήσει την ίδια διαδικασία και για τους άλλους λογαριασμούς που είχε σε άλλες τράπεζες, έτσι ώστε να αποτρέψει την παραβίαση των στοιχείων του, τον έπεισε να δώσει πρόσβαση σε όλα του τα στοιχεία, με συνέπεια να σηκώσει στην κυριολεξία όλα τα χρήματα που είχε σε τραπεζικούς λογαριασμούς.
Η νέα μορφή απάτης που είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη τόσο στην Αμερική όσο και στην Ευρώπη ακούει στο όνομα Caller ID Spoofing, καθώς βασίζεται στην αλλαγή ταυτότητας του αριθμού κλήσης και την υποκλοπή του πραγματικού αριθμού, ώστε το θύμα να πειστεί για την προέλευση της κλήσης, ότι δηλαδή η κλήση προέρχεται από την τράπεζα. Ορισμένες μάλιστα χώρες, όπως η Ιρλανδία, η Γερμανία, η Μάλτα και η Σουηδία προχώρησαν στη θέσπιση ειδικής νομοθεσίας επιβάλλοντας στις εταιρείες τηλεπικοινωνιών να υιοθετήσουν τεχνικές λύσεις που να αποτρέπουν την υποκλοπή τηλεφωνικών αριθμών. Η ανησυχία έχει να κάνει και με το γεγονός ότι αρκετά από αυτά τα περιστατικά στοχεύουν επιχειρήσεις που κατά κανόνα έχουν μεγάλη ρευστότητα στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.
Η εμφάνιση και στη χώρα μας των πρώτων περιστατικών spoofing κινητοποίησε την Ελληνική Ενωση Τραπεζών, η οποία με ανακοίνωσή της «συνιστά στο συναλλακτικό κοινό να είναι πολύ προσεκτικό όταν δέχεται τέτοιου είδους τηλεφωνήματα». Οπως εξηγεί στην ανακοίνωσή της η ΕΕΤ, στις περιπτώσεις αυτές οι απατεώνες εκμεταλλεύονται τεχνολογικές δυνατότητες και χωρίς να έχουν παραβιαστεί τα συστήματα της τράπεζας καλούν, υποδυόμενοι τραπεζικά στελέχη, προσπαθώντας να υποκλέψουν ευαίσθητα τραπεζικά στοιχεία (username και password, αριθμούς καρτών, PIN, OTPs, κ.λπ).
Κατά κανόνα επικαλούνται την ανάγκη χρήσης αυτών των στοιχείων για να προστατευθεί δήθεν ο πελάτης από κακόβουλες ενέργειες. Τα τηλεφωνήματα αυτά, για να γίνουν ακόμη πιο πιστευτά, πραγματοποιούνται συνήθως αμέσως μετά από μια αποτυχημένη τηλεφωνική προσπάθεια εξαπάτησης του ίδιου πελάτη. Στο δεύτερο τηλεφώνημα οι απατεώνες ισχυρίζονται ότι καλούν από την τράπεζα, που εντόπισε την προηγούμενη προσπάθεια εξαπάτησης, για να προστατεύσουν τον πελάτη.
Η Ενωση εφιστά την προσοχή στο συναλλακτικό κοινό στα εξής:
• Να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με τηλεφωνήματα που φαίνεται να προέρχονται από την τράπεζά τους, αλλά ο συνομιλητής ζητεί ευαίσθητα τραπεζικά στοιχεία.
• Σε μια κακόβουλη κλήση, ο καλών δεν αφήνει χρόνο στο θύμα να σκεφτεί, επικαλούμενος ότι «δεν υπάρχει χρόνος». Επικαλούμενος τον ίδιο λόγο, προσπαθεί επίσης να αποτρέψει την επικοινωνία με την τράπεζα.
• Να έχουν πάντα στον νου τους ότι κατά τη διάρκεια μιας γνήσιας επικοινωνίας από την τράπεζα, ακόμη κι αν δεν την αναμένουν ή όντως αφορά επαλήθευση συναλλαγών, δεν θα τους ζητηθεί ποτέ να αποκαλύψουν ευαίσθητα τραπεζικά στοιχεία, όπως username και password, αριθμούς καρτών, PIN, OTPs, κ.λπ.
• Προσοχή, εάν κατά τη διάρκεια της κλήσης δέχεστε SMS από την τράπεζα και ο συνομιλητής ισχυρίζεται ότι είναι για να ακυρώσετε την απατηλή συναλλαγή. Στην πραγματικότητα δεν χρειάζεται κανένας κωδικός μιας χρήσης για να ακυρώσει η τράπεζα τυχόν απατηλή συναλλαγή.
• Συνήθως ζητούν από τον κάτοχο του λογαριασμού να μεταφέρει χρήματα σε άλλον «ασφαλή» λογαριασμό, να κάνει μία «εικονική» – «δοκιμαστική» συναλλαγή ή να μεταβεί σε ATM για να κάνει ανάληψη ή μεταφορά σε λογαριασμό που θα υποδείξουν.
• Καλούν στο σταθερό τηλέφωνο και ζητούν πληροφορίες για τη συσκευή του κινητού σας ή σας προτρέπουν να το απενεργοποιήσετε.
• Αν κάποιος δεχθεί μία παρόμοια κλήση ή κατά τη διάρκεια μιας κλήσης νιώσει ότι προσπαθούν να τον εξαπατήσουν, θα πρέπει να τερματίσει αμέσως την κλήση και να καλέσει ο ίδιος στον αριθμό εξυπηρέτησης πελατών της τράπεζάς του.
• Να μην πληκτρολογεί ποτέ «κωδικούς» που υποδεικνύονται από τρίτους κατά τη διάρκεια τέτοιων κλήσεων.
• Να διαβάζει πολύ προσεκτικά ολόκληρα τα μηνύματα που στέλνει η τράπεζα με SMS OTP ή Viber OTP και να μην περιορίζεται στην αναζήτηση και άμεση πληκτρολόγηση του εξαψήφιου κωδικού μιας χρήσης.
