Τη συστηματική συγκάλυψη από τον ΟΠΕΚΕΠΕ παράνομων καταπατήσεων χιλιάδων στρεμμάτων γεωργικών εκτάσεων στα νησιά του Αιγαίου και της Δυτικής Μακεδονίας, φέρνουν με ερωτήσεις τους στη Βουλή προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Τσιάρα, οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής Πάρις Κουκουλόπουλος και Παύλος Χριστίδης.
Ειδικότερα για τα νησιά του Αιγαίου γίνεται λόγος για 200.000 στρέμματα καταπατημένων γεωργικών εκτάσεων και βοσκότοπων, ενώ οι αντίστοιχες εκτάσεις στη Δυτική Μακεδονία ανέρχονται σε 250.000.
ΟΠΕΚΕΠΕ: «Παιχνίδια» με την καταβολή ενισχύσεων στους κτηνοτρόφους
Στην περίπτωση του Αιγαίου, όπως επισημαίνεται στην Ερώτηση του Παύλου Χρηστίδη, εδώ και μια σειρά ετών, οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι των νησιών του Αιγαίου και ειδικά των παραμεθόριων, βιώνουν μια προφανή πίεση αποξένωσης από τις διαθέσιμες για αυτούς εκτάσεις, που είναι κρίσιμες για την είσπραξη των ενισχύσεων και τη διατήρηση της γεωργοκτηνοτροφικής παραγωγής.
«Στην επικείμενη πληρωμή της προκαταβολής του 2024 ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα συμπεριλάβει τις πλέον των 200.000 στρεμμάτων καταπατημένες εκτάσεις των νησιών του Αιγαίου και των 250.000 στρεμμάτων της Δυτικής Μακεδονίας;», ρωτούν οι δύο βουλευτές του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής
Συγκεκριμένα, διαπιστώνουν από το 2018 και μετά να δηλώνονται με ψευδή και απατηλά στοιχεία ως ιδιοκτήτες σημαντικών αγροτοκτηνοτροφικών εκτάσεων ιδιώτες άλλων Περιφερειών, εκτός δηλαδή των νησιωτικών Περιφερειών του Αιγαίου, και να περιλαμβάνονται σε δηλώσεις ΟΣΔΕ των ιδίων ή ως μισθωμένες σε τρίτους για την είσπραξη ενισχύσεων.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του εισοδήματος γεωργικών και κτηνοτρόφων των νησιών του Αιγαίου και, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα επιπλέον προβλήματα που αντιμετωπίζουν από την νησιωτικότητα, τη ξηρασία και το αυξημένο κόστος παραγωγής, τίθενται εκτός αγοράς και εγκαταλείπουν τη γη τους με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ειδικά για τα νησιά του Αιγαίου.
«Το πρόβλημα δεν έγκειται μόνο στις μικρές εκμεταλλεύσεις των νησιών, αλλά και στο ότι κάποιες εκτάσεις δηλώνονται στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ) και λαμβάνουν ενισχύσεις πρόσωπα που καμία γεωργική δραστηριότητα δεν ασκούν επί των εκτάσεων αυτών, αφού ποτέ δεν τα επισκέπτονται για οποιασδήποτε μομφής καλλιέργεια. Οι περισσότεροι εξ αυτών είτε δεν έχουν καμία εντελώς σχέση με την γεωργία είτε απλά δηλώνουν τις εκτάσεις με την συγκάλυψη του ΟΠΕΚΕΠΕ και αυξάνουν παράνομα τις ενισχύσεις που ήδη λαμβάνουν, τις οποίες στερούν από όσους μένουν στα νησιά.», επισημαίνεται στην Ερώτηση.
Έτσι, «ενώ το θέμα έχει επανειλημμένα καταγγελθεί επί σειρά ετών από τους ίδιους τους γεωργούς και κτηνοτρόφους των νησιών, που βλέπουν στον χάρτη του ΟΠΕΚΕΠΕ οι ιδιόκτητες εκτάσεις τους να δηλώνονται από κατοίκους εκτός των νησιών του Αιγαίου, αλλά και από οργανώσεις των αγροτών στις Κυκλάδες, την Χίο, τα Δωδεκάνησα κ.λπ., τίποτα δεν γίνεται και το πρόβλημα ακόμα και το 2024 εξακολουθεί να μεγεθύνεται και να χειροτερεύει. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ παρότι μπορεί, μέσω πλέον του Κτηματολογίου που λειτουργεί σε αυτές τις περιοχές, να ελέγξει την κατάσταση, κάνει ακριβώς το αντίθετο. Κλείνει, με την ανοχή του, το μάτι στους καταπατητές.
Για να σπάσει αυτή την ανοχή, το 2023 ο πρόεδρος της ΕΑΣ Νάξου Δημήτρης Καπούνης προέβη σε δήλωση εκτάσεων 7.000 στρεμμάτων περίπου που αποτελούνταν από πολλά αγροτεμάχια που είχαν δηλώσει οι εικονικοί ιδιοκτήτες στο νησί, καθώς και στα νησιά της Άνδρου και της Πάρου, ώστε να μην μπορούν λόγω της διπλής δήλωσης να λάβουν ενισχύσεις. Αντί ο ΟΠΕΚΕΠΕ να έλθει σε συνεργασία με τον πρόεδρο της ΕΑΣ Νάξου και να αποκαλυφθούν οι παράνομα δηλώσαντες, στράφηκε νομικά εναντίον του αφήνοντας τους εικονικούς ιδιοκτήτες να αποσύρουν τις δηλώσεις από αυτές τις εκτάσεις και να δηλώσουν άλλες. Η ίδια κατάσταση επαναλήφθηκε και το 2024 σε πολλά νησιά του Αιγαίου.
Η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο τραγική για ένα ευνομούμενο κράτος όταν μερικοί εξ αυτών που δεν ασκούν καμία γεωργικοκτηνοτροφικη δραστηριότητα υποβάλλουν και δικαιολογητικά για την πληρωμή ενίσχυσης για τις μεταφορές», σημειώνεται.
Οι καταπατήσεις στη Δυτική Μακεδονία
Αντίστοιχα, στην περίπτωση της Δυτικής Μακεδονίας, όπως επισημαίνεται στην Ερώτηση που κατέθεσε ο Πάρις Κουκουλόπουλος «η Δυτική Μακεδονία αποτελεί μια περιφέρεια όπου, εξαιτίας της λανθασμένης πολιτικής της Ν.Δ. για τη βίαιη απολιγνιτοποίηση, τα προβλήματα ανάπτυξης και απασχόλησης έχουν οξυνθεί σημαντικά. Ένας από τους τομείς παραγωγής που μπορεί να προσφέρει ανάπτυξη, είναι ο πρωτογενής τομέας, καθώς το φυσικό περιβάλλον και η ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων μπορούν να δώσουν διέξοδο σε τμήμα του πληθυσμού της υπαίθρου, πρωτίστως στους νέους που επιθυμούν να παραμείνουν στους ακριτικούς νομούς της Δυτικής Μακεδονίας.
Συγκεκριμένα, ένας από τους κλάδους του πρωτογενούς τομέα που μπορούν να αναπτυχθούν, είναι η κτηνοτροφία και ιδιαίτερα η εκτατική κτηνοτροφία που έχει ως βάση τους πλούσιους και ποιοτικούς βοσκότοπους της Φλώρινας, της Καστοριάς, των Γρεβενών και της Κοζάνης».
Όμως, όπως αναφέρεται στην Ερώτηση, ενώ με βάση τα στοιχεία και στις τέσσερεις περιφερειακές ενότητες υπάρχει περίσσια βοσκοτόπων, που μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της κατανομής τους στους σημερινούς κτηνοτρόφους και σε νέους που επιθυμούν να ασχοληθούν με την κτηνοτροφία. Αυτό όμως δεν συμβαίνει αφού εμποδίζεται αφενός μεν γιατί δεν έχουν προχωρήσει τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, αφετέρου διότι αρκετοί βοσκότοποι της περιοχής έχουν παράτυπα καταπατηθεί και δηλωθεί από δήθεν κτηνοτρόφους και μάλιστα χωρίς ζώα από άλλη ή άλλες απομακρυσμένες περιφέρειες.
Έτσι οι επαρκείς ελεύθερες εκτάσεις περιλαμβάνονται σε δηλώσεις ΟΣΔΕ ατόμων που δεν ασχολούνται με την γεωργική παραγωγή πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του εισοδήματος γεωργικών και κτηνοτρόφων της Δυτικής Μακεδονίας την στιγμή που οι κτηνοτροφικές μονάδες υποφέρουν από την ξηρασία, το αυξημένο κόστος παραγωγής και τις επιδημίες της πανώλης και της ευλογιάς. Έτσι κινδυνεύουν και τίθενται εκτός αγοράς και εγκαταλείπουν τη γη τους με ό,τι αυτό συνεπάγεται, για την πληττόμενη περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας.
Ενώ το θέμα έχει επανειλημμένα καταγγελθεί επί σειρά ετών από τους ίδιους τους κτηνοτρόφους της Δυτικής Μακεδονίας και τους φορείς τους, με κάθε πρόσφορο μέσο εξακολουθούν να βλέπουν στον χάρτη του ΟΠΕΚΕΠΕ οι ελεύθερες δημόσιες εκτάσεις της Δυτικής Μακεδονίας να δηλώνονται από κατοίκους εκτός της Περιφέρειας και τίποτα δεν γίνεται και το πρόβλημα ακόμα και το 2024 εξακολουθεί να μεγεθύνεται και να χειροτερεύει. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ παρότι μπορεί, μέσω πλέον του Κτηματολογίου που λειτουργεί σε αυτές τις περιοχές, να ελέγξει την κατάσταση, κάνει ακριβώς το αντίθετο. Κλείνει, με την ανοχή του, το μάτι στους καταπατητές.
Τι ρωτάνε οι δύο βουλευτές για τον ΟΠΕΚΕΠΕ
Όπως αναφέρεται στα κείμενα της Ερώτησης επειδή οι κοινοτικές ενισχύσεις προορίζονται για την στήριξη όσων χρησιμοποιούν την γη για να παράγουν, ασκώντας πραγματική γεωργοκτηνοτροφική δραστηριότητα,
# Επειδή οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι των νησιών του Αιγαίου και της Δυτικής Μακεδονίας, δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στο αυξημένο κόστος παραγωγής λόγω της νησιωτικότητας και της ξηρασίας που πλήττει τα τελευταία χρόνια ειδικά τα νησιά, αλλά και των επιδημιών που πλήττει την κτηνοτροφία αυτή την περίοδο.
# Επειδή ο παράνομος και καταχρηστικός τρόπος που δηλώνονται αυτές οι καταπατημένες εκτάσεις μειώνει σημαντικά επί σειρά ετών τις ενισχύσεις που έχουν ανάγκη οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι των νησιών του Αιγαίου και της Δυτικής Μακεδονίας για να επιβιώσουν,
# Επειδή η διατήρηση της γεωργίας και της κτηνοτροφίας από τους κατοίκους αποτρέπει τη μονοκαλλιέργεια του τουρισμού, βοηθά την ισόρροπη ανάπτυξη και συνεπάγεται μόνιμη παραμονή στα νησιά όλο το χρόνο, αντίθετα με άλλους κλάδους που η παραμονή είναι εποχιακή, πράγμα το οποίο έχει ιδιαίτερη σημασία για τα νησιά του Αιγαίου,
Ρωτούν τον υπουργό:
# Με ποιο τρόπο το υπουργείο θα βοηθήσει τους μόνιμους κατοίκους, γεωργούς και κτηνοτρόφους, να αξιοποιήσουν αυτές τις εκτάσεις, ώστε να παραμείνουν στα νησιά και τη Δυτική Μακεδονια, ειδικότερα οι νέοι;
# Με ποιο τρόπο θα αξιοποιήσει ο ΟΠΕΚΕΠΕ τις πληροφορίες για τις εικονικές ιδιοκτησίες από το Κτηματολόγιο, ώστε να σταματήσει αυτή η απαράδεκτη κατάσταση που έχει λάβει διαστάσεις σκανδάλου με την ανοχή ή δυσλειτουργία του Οργανισμού;
# Στην επικείμενη πληρωμή της προκαταβολής του 2024 ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα συμπεριλάβει τις πλέον των 200.000 στρεμμάτων καταπατημένες εκτάσεις των νησιών του Αιγαίου και των 250.000 στρεμμάτων της Δυτικής Μακεδονίας;
# Προτίθεται το υπουργείο, μετά τον έλεγχο της κατάστασης, να επανορθώσει τις αδικαιολόγητες μειώσεις των ενισχύσεων στους γεωργούς και κτηνοτρόφους των νησιών, επιστρέφοντάς τους αυτές, τις οποίες στερήθηκαν αδικαιολόγητα και παράνομα;
