Η Κυριακή της Ορθοδοξίας είναι μια σημαντική ημέρα για την Εκκλησία μας, καθώς εορτάζουμε την νίκη της Ορθόδοξης Πίστης απέναντι στις αιρέσεις, που επεδίωξαν στο πέρασμα των αιώνων, να αλλοιώσουν την ορθή αντίληψη αναφορικά με τις εικόνες.
Την Κυριακή 9 Μαρτίου η Εκκλησία μας εορτάζει την Κυριακή της Ορθοδοξίας ως την πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής (Α’ Νηστειών), την οποία υπολογίζουμε 42 ημέρες πριν το Ορθόδοξο Πάσχα.
Η πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής (Α’ Νηστειών) ονομάζεται και Κυριακή της Ορθοδοξίας, σε ανάμνηση της αναστήλωσης των Ιερών Εικόνων από την αυτοκράτειρα Θεοδώρα το 842, που σηματοδότησε το τέλος της Εικονομαχίας (726-843), της πολιτικοθρησκευτικής διαμάχης που συντάραξε τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και απείλησε τη συνοχή της.
Στο Ωρολόγιο (λειτουργικό βιβλίο της εκκλησίας) αναφέρονται τα εξής : «Για εκατό και πλέον χρόνια διαταράχθηκε η Εκκλησία με διωγμούς από κακόδοξους εικονομάχους. Πρώτος υπήρξε ο αυτοκράτορας Λέων ο Ίσαυρος και τελευταίος ο Θεόφιλος, άνδρας της αγίας Θεοδώρας, η οποία μετά το θάνατο του συζύγου της ανέλαβε την εξουσία και στερέωσε πάλι την Ορθοδοξία μαζί με τον Πατριάρχη Μεθόδιο.
Η Βασίλισσα Θεοδώρα διακήρυξε δημόσια ότι ασπαζόμεθα τις Εικόνες, όχι λατρευτικά, ούτε ως Θεούς, αλλά ως εικόνες των αρχετύπων. Την πρώτη Κυριακή των νηστειών το έτος 842, η Θεοδώρα μαζί με το γιό της αυτοκράτορα Μιχαήλ, λιτάνευσαν και ανεστήλωσαν τις άγιες εικόνες μαζί με τον κλήρο και το λαό.
Από τότε εορτάζουμε κάθε χρόνο την ανάμνηση αυτού του γεγονότος γιατί καθορίστηκε οριστικά ότι δεν λατρεύουμε τις Εικόνες, αλλά τιμούμε και δοξάζουμε όλους τους Αγίους που εικονίζουν και λατρεύουμε μόνο τον εν Τριάδι Θεό. Τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα και κανένα άλλο είτε Άγιο είτε Άγγελο».
Η Κυριακή της Ορθοδοξίας αποτελεί ιδιαίτερη χριστιανική θριαμβική εορτή, σε ανάμνηση της οριστικής αναστήλωσης των ιερών και σεπτών εικόνων στη Βασιλεύουσα από την Αυτοκράτειρα Θεοδώρα, οπότε και έπαψε αυτή η μακροχρόνια διαμάχη μεταξύ εικονομάχων και εικονολατρών.
Στην Κωνσταντινούπολη, η αναστήλωση των εικόνων εορτάσθηκε με λαμπρό πανηγυρισμό και λιτανεία με μεγάλη πομπή. Αναθεματίστηκαν οι εικονομάχοι, συλλήβδην οι αιρετικοί και όλοι οι αναθεματισθέντες από τις Οικουμενικές Συνόδους. Στο τέλος μνημονεύθηκαν και όλοι οι «αθλητές» της ευσέβειας και της ορθόδοξης Πίστης.
Έτσι, σε ανάμνηση εκείνου του θριάμβου της Ορθοδοξίας κάθε χρόνο επαναλαμβανόταν στην Κωνσταντινούπολη και σε άλλες μεγάλες πόλεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας η τελετή αυτή κατά τον ακόλουθο τρόπο: Ο κλήρος (ενδημούντες και παρεπιδημούντες) μαζί με τους μοναχούς που πρωτοστάτησαν στους αγώνες υπέρ των εικόνων τελούσαν «παννύχιον υμνολογίαν» στον Ιερό Ναό της Θεοτόκου των Βλαχερνών, στο τέλος της οποίας ακολουθούσε λαμπρή λιτανεία στη Μεγάλη Εκκλησία, όπου παρίστατο ο Αυτοκράτορας.
Κατά την Κυριακή της Ορθοδοξίας, οι πιστοί συμμετέχουν στην πανηγυρική Θεία Λειτουργία και την λιτανεία των εικόνων, ενώ γίνεται και η ανάγνωση του Συμβόλου της Πίστεως.
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ήχος β’.
Τὴν ἄχραντον Εἰκόνα σου προσκυνοῦμεν Ἀγαθέ, αἰτούμενοι συγχώρησιν τῶν πταισμάτων ἡμῶν, Χριστὲ ὁ Θεός· βουλήσει γὰρ ηὐδόκησας σαρκὶ ἀνελθεῖν ἐν τῷ Σταυρῷ, ἵνα ῥύσῃ οὓς ἔπλασας ἐκ τῆς δουλείας τοῦ ἐχθροῦ· ὅθεν εὐχαρίστως βοῶμέν σοι· Χαρᾶς ἐπλήρωσας τὰ πάντα, ὁ Σωτὴρ ἡμῶν, παραγενόμενος εἰς τὸ σῶσαι τὸν Κόσμον.
Επιπρόσθετα, η Κυριακή της Ορθοδοξίας συμπεριλαμβάνεται στις Κυριακές που οι πιστοί τηρούν την αυστηρή νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής, η οποία ολοκληρώνεται μετά την Πασχαλινή Αγρυπνία και την Πανηγυρική Θεία Λειτουργία της Αναστάσεως του Κυρίου, νωρίς το πρωί της Κυριακής του Πάσχα.
Τι τρώμε την Κυριακή της Ορθοδοξίας
Δεδομένου ότι διανύουμε την περίοδο της νηστείας της Σαρακοστής το διατροφολόγιο των πιστών είναι περιορισμένο και η πρώτη Κυριακή των Νηστειών τηρείται απαρέγκλιτα. Οι πιστοί καλούνται να φάνε μόνο νηστίσιμα εδέσματα ήτοι φρούτα και λαχανικά, χόρτα, θαλασσινά, όσπρια αρκεί να είναι αλάδωτα, δημητριακά, ξηρούς καρπούς, αρτοσκευάσματα και χαλβά.
Τα θαλασσινά είναι μια εξαιρετική επιλογή σε περιόδους νηστείας και ιδιαίτερα τα οστρακοειδή και τα μαλάκια, όπως είναι το χταπόδι, το καλαμάρι, τα στρείδια, οι σουπιές, οι γαρίδες, οι καραβίδες και το θράψαλο. Τα θαλασσινά είναι καλή πηγή φωσφόρου, ιωδίου, σιδήρου, μαγνησίου, χαλκού, πρωτεϊνών, βιταμινών B και ω-3 λιπαρών οξέων. Όσα μπορούν να καταναλωθούν με το κέλυφός τους, προσφέρουν ικανοποιητική ποσότητα ασβεστίου. Τέλος, τονίζεται ότι σε καμία περίπτωση δεν εν επιτρέπονται τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Οι πιστοί νηστεύουν την Σαρακοστή το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά.
Με πληροφορίες από τον “Ελεύθερο Τύπο”
