Την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ των ιδιοκτητών που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές προβλέπει μεταξύ άλλων το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή από τον υπουργό Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρα. Ακόμη και για παλαιές περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, όπως για παράδειγμα των πυρκαγιών της Αττικής του 2018, οι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν θα πληρώσουν ΕΝΦΙΑ. Παράλληλα, με το σχέδιο νόμου παρέχεται η δυνατότητα εξαγοράς καταπατημένων ακινήτων από τους σημερινούς ιδιοκτήτες, υπό προϋποθέσεις.
Οι διατάξεις για τον ΕΝΦΙΑ:
1. Απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ και για το έτος 2023 τα ακίνητα που βρίσκονται σε πληγείσες από φυσικά φαινόμενα και καταστροφές περιοχές, περιοχές υπό αναγκαστική απαλλοτρίωση, πολεοδομικά ανενεργές, καθώς και μεταφερόμενους οικισμούς και κοινότητες. Πιο συγκεκριμένα απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ τα ακίνητα που βρίσκονται:
– Σε περιοχές της Περιφέρειας Αττικής και της Περιφερειακής Ενότητας Κορινθίας, τις οποίες έπληξαν οι πυρκαγιές της 23ης και της 24ης Ιουλίου 2018.
– Εντός ρητά κατονομαζόμενων υπό αναγκαστική απαλλοτρίωση, πολεοδομικά ανενεργών ή μεταφερόμενων οικισμών και κοινοτήτων των Περιφερειακών Ενοτήτων Φλώρινας, Κοζάνης και Γρεβενών – Τροποποίηση παρ. 7Α άρθρου 3 ν. 4223/2013.
– Στα διοικητικά όρια των Δήμων Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Αννας και Ιστιαίας – Αιδηψού που επλήγησαν από τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν αρχής γενομένης από την 27η Ιουλίου 2021.
– Σε περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Σάμου, Ικαρίας και Χίου της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου που επλήγησαν από τον σεισμό και την πλημμύρα της 30ής Οκτωβρίου 2020.
– Σε πληγείσες περιοχές από τις πυρκαγιές Ιουλίου 2022.
Για τη χορήγηση της απαλλαγής υποβάλλεται αίτηση για το έτος 2023 στη φορολογική διοίκηση από τον δικαιούχο αυτής, η οποία ισχύει και για τα δύο επόμενα έτη.
2. Χορηγείται απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ σε δικαιώματα επί ιστορικών διατηρητέων μνημείων ή έργων τέχνης, που προστατεύονται από τον κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και σε δικαιώματα επί κτιρίων τα οποία έχουν χαρακτηριστεί μέχρι τις 31.12.2021 διατηρητέα, εφόσον τα ως άνω μνημεία, έργα τέχνης ή κτίρια είναι προγενέστερα της 1ης Ιανουαρίου 1940, με σκοπό την προστασία των διατηρητέων μνημείων και έργων τέχνης της χώρας.
Σε ό,τι αφορά τα καταπατημένα, όπως τονίζεται στο σχέδιο νόμου η εξαγορά εξυπηρετεί σκοπούς δημοσίου συμφέροντος που συνίστανται στην οριστική διευθέτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, στην αποκατάσταση των προσώπων που διατηρούν σε αυτά τα ακίνητα την κατοικία τους ή τον τόπο άσκησης της οικονομικής τους δραστηριότητας.
Η εξαγορά των ακινήτων θα γίνει στην αντικειμενική αξία τους, ωστόσο προβλέπονται σημαντικές εκπτώσεις που δυνητικά μπορούν να φθάσουν στο 80% της αξίας του ακινήτου. Το ποσό που προκύπτει προς καταβολή δεν μπορεί να υπολείπεται του 20% του τιμήματος εξαγοράς (δηλαδή της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου). Προκειμένου να μπορέσει κάποιος να αιτηθεί την εξαγορά του ακινήτου που διατηρεί θα πρέπει να το κατέχει αδιαλείπτως 40 έτη, ενώ στην περίπτωση που διαθέτει τίτλο, αν και δημόσιο ακίνητο, θα πρέπει να το έχει στην κατοχή του 30 έτη.