Κυριακή, 29 Ιουνίου, 2025
ΑρχικήΕλλάδαΔιαθήκες: Αλλαγές (5) μετά από ογδόντα χρόνια, τι πρέπει να γνωρίσουν οι...

Διαθήκες: Αλλαγές (5) μετά από ογδόντα χρόνια, τι πρέπει να γνωρίσουν οι κληρονόμοι

|

Με γοργούς ρυθμούς συνεχίζονται οι συζητήσεις για την αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου με τις διαθήκες να είναι σε πρώτο πλάνο. Όλα τα ζητήματα που έχουν δει το φως της δημοσιότητας έχουν πέσει στο τραπέζι, με την αρμόδια Επιτροπή να έχει λάβει κάποιες πρώτες αποφάσεις για την κατεύθυνση που θα ακολουθήσουν οι επικείμενες αλλαγές.

Σύμφωνα με τα όσα δημοσιεύει ο «Ελεύθερος Τύπος», ο επιστημονικός διάλογος παραμένει διαρκής, με την Επιτροπή να έχει προς το παρόν περισσότερο αποκλείσει κάποια από τα θέματα που έχουν τεθεί, ενώ για άλλα η συζήτηση παραμένει ανοιχτή.

Νόμιμη μοίρα: Η πιο πρόσφατη απόφαση που έλαβε η Επιτροπή στην τελευταία συνεδρίασή της αφορά την αποδυνάμωση του θεσμού της νόμιμης μοίρας.

Σήμερα, όπου και να αφήσει την περιουσία του ο κληρονομούμενος, ένα ποσοστό πηγαίνει υποχρεωτικά στα παιδιά, στους γονείς και τον σύζυγο, ακόμα και αν έχουν παραλειφθεί ολωσδιόλου από τη διαθήκη. Το ποσοστό αυτό ονομάζεται νόμιμη μοίρα και σήμερα στην Ελλάδα έχει πλήρη δικαιώματα. Εάν π.χ. ο νόμιμος μεριδούχος δικαιούται το 25% της περιουσίας, τότε αποκτά αυτόματα το 25% σε όλα τα ακίνητα του κληρονομουμένου.

Πλέον, αυτό αλλάζει για πρώτη φορά. Η νόμιμη μοίρα θα σταματήσει να έχει αυτήν την ισχύ, με την Επιτροπή να αποφασίζει πως ο μεριδούχος δεν θα έχει πλέον κανένα εμπράγματο δικαίωμα στην περιουσία. Το ποσοστό της κληρονομιάς που θα δικαιούται θα μπορεί να το λάβει μόνο ως χρηματική αποζημίωση, εφόσον τη διεκδικήσει δικαστικά. Έτσι, ο ελληνικός νόμος θα κινηθεί προς τη λογική χωρών του εξωτερικού, όπου γίνεται προσπάθεια να προστατευθεί η αληθινή βούληση του θανόντος, με αποδυναμωμένα τα κληρονομικά δικαιώματα όσων παραλείφθηκαν από τη διαθήκη.

Σύντροφοι ζωής: Ένα από τα μέτρα τα οποία φαίνεται να αποκλείονται από τη συζήτηση για το νέο Κληρονομικό Δίκαιο είναι το να αποκτήσουν κληρονομικά δικαιώματα οι σύντροφοι ζωής, το άτομο δηλαδή που έχει μια συντροφική σχέση επί πολλά έτη με τον θανόντα, χωρίς αυτή να έχει επισημοποιηθεί.

Ήδη από τον περασμένο Οκτώβριο είχαμε μεταφέρει τους προβληματισμούς κάποιων από τα μέλη της Επιτροπής πάνω σε αυτήν την πρόταση. «Ποιο είναι το χρονικό όριο πάνω από το οποίο ένας σύντροφος θα θεωρείται πως έχει “σχέση ζωής” με τον κληρονομούμενο; Θα μπορεί αυτό να αφορά και νεότερους ανθρώπους, έστω και αν διαμένουν στην ίδια στέγη; Και ακόμη, πώς θα μπορεί να αποδείξει κάποιος ότι όντως έχει μια “σχέση ζωής” με έναν άνθρωπο; Με μάρτυρες ή μήπως με λογαριασμούς ρεύματος που δείχνει ότι έμεναν στο ίδιο σπίτι; Πώς μπορούμε να ορίσουμε κληρονομικό δικαίωμα σε έναν άνθρωπο με τον οποίο ο κληρονομούμενος επέλεξε να μην έχει νομικό δεσμό;».

Όπως φαίνεται, οι προβληματισμοί αυτοί έχουν επικρατήσει και η Επιτροπή έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να θεσμοθετηθούν πλήρη κληρονομικά δικαιώματα στους συντρόφους ζωής. Αυτό που βρίσκεται πια στο τραπέζι είναι να αποκτήσουν κάποια δευτερεύοντα, αλλά σημαντικά δικαιώματα, όπως λ.χ. να μπορούν να παραμείνουν για σύντομο χρονικό διάστημα στο σπίτι του θανόντος, εάν αυτό αποτελούσε την κοινή τους στέγη.

Ιδιόγραφες διαθήκες: Όπως έχει αποκαλύψει ο «Ε.Τ.» από τον περασμένο Δεκέμβριο, η κατάργηση της ιδιόγραφης διαθήκης (αυτής, δηλαδή, που συντάσσει ο κάθε πολίτης μόνος του και την αφήνει στο συρτάρι του) έχει αποκλειστεί από τα μέλη της Επιτροπής, αφού έχει επικρατήσει η άποψη που αναφέρει πως ως πανάρχαιος θεσμός η ιδιόγραφη διαθήκη δεν μπορεί να αποκλειστεί εν μια νυκτί.

Αυτό που σχεδιάζεται, πλέον, είναι ποιοι θα είναι οι περιορισμοί που θα υπάρχουν για μια ιδιόγραφη διαθήκη, ώστε να καταπολεμηθεί το συχνό, δυστυχώς, φαινόμενο των πλαστών διαθηκών.

Είναι γνωστά τα περιστατικά πλαστών διαθηκών που μοιράζουν βολικά την περιουσία κατόπιν… συνεννόησης των κληρονόμων. Ακόμα χειρότερα, δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις προσώπων εντελώς άγνωστων προς τον θανόντα που συντάσσουν πλαστές διαθήκες όταν διαπιστώνουν ότι δεν υπάρχει κληρονόμος…

Τα φαινόμενα αυτά θα προσπαθήσει να χτυπήσει η Επιτροπή, με την εισαγωγή, κατ’ αρχάς, ενός χρονικού περιορισμού. Η ιδιόγραφη διαθήκη θα πρέπει να εμφανίζεται εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, το οποίο ακόμα βρίσκεται υπό συζήτηση. Στη Γερμανία, π.χ., η διαθήκη πρέπει να εμφανιστεί εντός δύο ετών, ειδάλλως η κληρονομιά μοιράζεται εξ αδιαθέτου.

Ένα άλλο μέτρο που θα εισαχθεί είναι η γραφολογική εξέταση, το οποίο εξετάζεται ακόμα και ως υποχρεωτικό μέτρο για όλες τις ιδιόγραφες διαθήκες. Εναλλακτικά, υπάρχει η σκέψη ο γραφολογικός έλεγχος να γίνει υποχρεωτικός όταν τη διαθήκη εμφανίζουν άτομα που δεν είναι στενοί συγγενείς με τον θανόντα.

Κληρονομική διαδοχή: Ένα άλλο μέτρο στο οποίο άναψε «κόκκινο» η Επιτροπή είναι ο αποκλεισμός των γονέων ή των παππούδων σε περίπτωση που είναι άνω των 80 ετών, στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει διαθήκη. Η Επιτροπή ήταν εξαρχής ιδιαίτερα σκεπτική με αυτό το μέτρο, εντοπίζοντας συνταγματικά και πρακτικά προβλήματα.

Πάντως, το να αλλάξει η σειρά ή τα ποσοστά της κληρονομικής διαδοχής παραμένει στο τραπέζι. Σήμερα, αν δεν υπάρχει διαθήκη, η περιουσία του κληρονομουμένου πηγαίνει στα παιδιά και τα εγγόνια του. Αν αυτά δεν υπάρχουν, αυτή μοιράζεται στους γονείς και τα αδέλφια του. Στη σειρά της διαδοχής, τρίτοι καλούνται οι παππούδες, γιαγιάδες κ.ο.κ., ενώ ένα ποσοστό καταλήγει πάντα στον επιζώντα σύζυγο.

Αυτήν τη στιγμή, έδαφος φαίνεται να κερδίζει στην Επιτροπή η άποψη πως πρέπει να υπάρξει κάποιος περιορισμός και να αποκλειστούν οι συγγενείς από την τέταρτη τάξη διαδοχής, δηλαδή οι θείοι, τα ξαδέρφια και οι προπαππούδες, που σήμερα κληρονομούν αυτόματα την περιουσία, αν δεν υπάρχει στενότερος συγγενής.

Κληρονομικές συμβάσεις: Ένα ζήτημα για το οποίο φαίνεται να υπάρχει συμφωνία είναι οι κληρονομικές συμβάσεις, οι οποίες με τον έναν ή τον άλλον τρόπο έχει αποφασιστεί ότι θα θεσμοθετηθούν.

Αυτό σημαίνει πως πρέπει να συγγραφεί ένα ολόκληρο νέο κεφάλαιο στο Κληρονομικό Δίκαιο, όπου θα ορίζεται ο τρόπος που εν ζωή ο κληρονομούμενος και οι κληρονόμοι θα συντάσσουν από κοινού μια σύμβαση που θα ορίζει πώς θα μοιραστεί η περιουσία μετά θάνατον. Ένας θεσμός που ισχύει σε πολλές χώρες, με σκοπό να αποφεύγονται οι μετά θάνατον συγκρούσεις και οι διαφωνίες για την πραγματική βούληση του ατόμου που κληρονομεί την περιουσία του. Οι όποιες αντιρρήσεις φαίνεται να έχουν καμφθεί, με τη συζήτηση να εστιάζει πλέον σε σημεία όπου υπάρχει διάσταση απόψεων στα μέλη της Επιτροπής, όπως στο πώς θα μπορεί να ανακληθεί μία κληρονομική σύμβαση.

Μεταρρύθμιση ύστερα από 80 χρόνια

Πρέπει να επισημανθεί ότι όλα όσα καταγράψαμε αποτελούν αντικείμενο συζήτησης στην Επιτροπή Αναμόρφωσης του Κληρονομικού Δικαίου και όχι τελικές αποφάσεις. Όπως εξηγούν μέλη της Επιτροπής, είναι σκέψεις στο πλαίσιο ενός ευρύτατου και εκτενούς επιστημονικού διαλόγου, ο οποίος κάθε άλλο παρά απλός είναι. Καλούνται να μεταρρυθμίσουν εν συνόλω όλο το σχετικό κεφάλαιο του Αστικού Κώδικα για πρώτη φορά ύστερα από 80 χρόνια και να το προσαρμόσουν στις σύγχρονες συνθήκες της κοινωνίας.

Τα μέλη της Επιτροπής, που κατά γενική ομολογία απαρτίζεται από καταξιωμένους και έγκριτους εκπροσώπους όλης της νομικής κοινότητας (δικαστικούς, δικηγόρους, συμβολαιογράφους, ακαδημαϊκούς), έχουν αναλάβει ο καθένας διαφορετικό σκέλος του Κληρονομικού Δικαίου, προκειμένου να μελετηθούν όλες οι παράμετροι και οι βέλτιστες πρακτικές άλλων χωρών.

Ωστόσο, πρόκειται για μία εκ βάθρων μεταρρύθμιση, όπου όλα τα σκέλη πρέπει να εξεταστούν συνολικά από τα μέλη της Επιτροπής, τα οποία συνεδριάζουν πλέον συχνότερα και παράλληλα προετοιμάζονται για τη σύνταξη των νέων διατάξεων.

Διακηρυγμένος στόχος της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Δικαιοσύνης είναι να ψηφιστεί το νέο Κληρονομικό Δίκαιο πριν από το καλοκαίρι ή, έστω, στις αρχές του καλοκαιριού.

Ωστόσο, κάτι τέτοιο φαντάζει αυτήν τη στιγμή πολύ δύσκολο, με δεδομένη την κοπιώδη επιστημονική εργασία που απαιτεί μια τόσο σημαντική μεταρρύθμιση.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Fast Ferries: Λόγω καιρικών συνθηκών “δεμένα” αύριο τα πλοία…

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες καθηλώνουν τα πλοία της Fast Ferries και το ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ – Αναλυτικά τα ακυρωμένα δρομολόγια για την Κυριακή 29 Ιουνίου

Blue Star Ferries: Ακινητοποιημένα αύριο τα πλοία στο Νότιο Αιγαίο λόγω καιρικών συνθηκών

Δυσμενείς καιρικές συνθήκες φέρνουν ακυρώσεις σε όλα τα κυριακάτικα δρομολόγια των Blue Star Naxos, Myconos, Delos και Paros – Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ταξιδιώτες

Ο Μελ Γκίμπσον στο Άγιον Όρος, μία ήσυχη προσκύνηση στο φως της πίστης

Ο διάσημος ηθοποιός και σκηνοθέτης επισκέπτεται τη Μονή Χιλανδαρίου, σε μια σπάνια πνευματική απόσυρση, μακριά από τα φώτα του Χόλιγουντ

Ακυρώνονται τα δρομολόγια των HighSpeed 3 και 4 λόγω κακοκαιρίας

Η Hellenic Seaways ενημερώνει για την αναστολή των δρομολογίων της Κυριακής 29 Ιουνίου και τις προσωρινές αλλαγές στη ροή του προγράμματος των ταχυπλόων

ΔΕΔΔΗΕ: Διακοπή ρεύματος σε Ίο, Σίκινο και Φολέγανδρο την Κυριακή 29 Ιουνίου

Ολιγόωρη διακοπή ηλεκτροδότησης από τις 07:00 έως τις 08:30 λόγω τεχνικών εργασιών – Τι αναφέρει ο ΔΕΔΔΗΕ για την ασφάλεια των πολιτών

Η Eστίαση δείχνει σημάδια κόπωσης – Στροφή των καταναλωτών στο σπίτι και στο καλάθι των σούπερ μάρκετ

Μειώσεις στον κύκλο εργασιών του κλάδου της εστίασης το πρώτο τρίμηνο του 2025 – Κερδισμένοι τα σούπερ μάρκετ και οι καταναλωτικές συνήθειες που αλλάζουν

Μύκονος: Η Αστυνομία ξεσκεπάζει κύκλωμα παραεμπορίου με «μαϊμού» επώνυμα σε βίλες και παραλίες

Καπέλα, γυαλιά, τσάντες και ελπίδα για εύκολο κέρδος κατασχέθηκαν από τους δρόμους της λάμψης – Επτά συλλήψεις, χιλιάδες ευρώ, και μια σιωπηλή βιομηχανία απομιμήσεων σε διάλυση

Νάξος – Βίβλος (Μπλουμάς): Ενοικιάζονται δύο κατοικίες για την καλοκαιρινή περίοδο

Δύο κατοικίες με κήπο και θέα στην Πάρο διατίθενται προς ενοικίαση στον οικισμό της Βίβλου Νάξου για την καλοκαιρινή περίοδο

Με υψηλό αίσθημα ευθύνης η αντίδραση της SEAJETS στο συμβάν του CHAMPION JET 3 στην Πάρο

Μια ανεπαίσθητη πρόσκρουση έφερε την άμεση ενεργοποίηση σχεδίου φροντίδας επιβατών από τη SEAJETS – Όλοι ταξίδεψαν με ασφάλεια και χωρίς καθυστέρηση

Δικαιοσύνη στην Ίο: Καταδίκη για τους δρόμους της αυθαιρεσίας, ανάσα για τη φύση και την αλήθεια

Μια μικρή νίκη των λίγων απέναντι στους ισχυρούς – Όταν η φωνή ενός σωματείου γίνεται ο δρόμος που δεν καταστράφηκε

Νάξος – ΕΠΑΛ: Ο Ιορδάνης Κυριακίδης και ο Νικήτας Θεολογίτης αφήνουν πίσω τους μία τεράστια παρακαταθήκη

Μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες αφοσίωσης στην Τεχνική Εκπαίδευση, οι δύο διευθυντές συνταξιοδοτούνται, αφήνοντας πίσω τους ένα σχολείο ανοιχτό στη γνώση, στην καινοτομία και στις αξίες της τοπικής κοινωνίας.

Νάξος: Ο Νέστορας Νέστορας, ο νέος MasterChef 2025, ξεκινά μαγειρικό ταξίδι στο “Avaton 1739”

Ο μεγάλος νικητής του φετινού διαγωνισμού μαγειρικής ξεκινά συνεργασία με το εστιατόριο "Avaton 1739" στο εμβληματικό Κάστρο της Νάξου.

Νάξος – Τρίποδες: “Sea Breeze”, μια νέα επιχείρηση με άρωμα καθαριότητας

Στηρίζουμε τη νέα προσπάθεια στο χωριό μας – Ένα καθαριστήριο με επαγγελματισμό, αγάπη και ρίζες στον τόπο

Λυσιστράτη στη Νάξο: Όταν το θέατρο γίνεται υπόθεση όλων (video)

Ο σκηνοθέτης Θανάσης Αντωνίου μιλά για την τέχνη, την ελευθερία και το κοινό όραμα του θεάτρου.

Πάρος: Αποχαιρετισμός με δάκρυα για την Πρεσβυτέρα Ευαγγελία Βιώνη – Ανουσάκη

Σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα η εξόδιος ακολουθία στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Νάουσα – Συγκλονιστικά λόγια από τον Μητροπολίτη Λεοντοπόλεως

Algérie Ferries: Καθησυχαστική ανακοίνωση για την κράτηση του “El Venizelos” στη Μασσαλία

Η εταιρεία ξεκαθαρίζει ότι οι θερινές διαδρομές δεν επηρεάζονται – Πρόκειται για προγραμματισμένο τεχνικό έλεγχο.

Ακυρώνονται τα δρομολόγια των HighSpeed 3 και 4 λόγω κακοκαιρίας

Η Hellenic Seaways ενημερώνει για την αναστολή των δρομολογίων της Κυριακής 29 Ιουνίου και τις προσωρινές αλλαγές στη ροή του προγράμματος των ταχυπλόων

Πανελλαδικές 2025: «Γράψατε Ιστορία», οι μαθητές του Φροντιστηρίου Αντώνη Χερουβείμ στην κορυφή

Μια αληθινή γιορτή γνώσης, προσήλωσης και ονείρων – Ένα μεγάλο «μπράβο» σε παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικούς που μοιράστηκαν το ταξίδι της επιτυχίας

Ρευματοκλοπές σε τουριστικά νησιά: Ξενοδοχεία, καφέ και σούπερ μάρκετ «φούσκωσαν» το ταμείο τους σε βάρος όλων

Eκατοντάδες παραβάσεις σε Κρήτη, Ρόδο, Νάξο, Μύκονο, Σαντορίνη και άλλα νησιά – Ηλεκτρική ενέργεια αξίας άνω του 1 εκατ. ευρώ κλάπηκε από επιχειρήσεις υψηλής κατανάλωσης

Νάξος: Έφυγε ο “Κρινακογιώργης”, η Κωμιακή αποχαιρετά έναν δικό της άνθρωπο

Ο Γιώργος Χωριανόπουλος, ο άνθρωπος του ταξί, του κυνηγιού και της καθημερινότητας του χωριού, φεύγει πλήρης ημερών, αφήνοντας πίσω του αναμνήσεις, χαμόγελα και μια σιωπηλή απουσία.