Νάξος: Το λουτρό της Αριάδνης και ο αρχαιολόγος Νικόλαος Κοντολέων

👨‍🎓Ο Νικόλαος Κοντολεων (1910-1975) ήταν ένας σπουδαίος αρχαιολόγος, καθηγητής πανεπιστημίου. Καταγόταν από τη Χίο και σπούδασε στην Ελλάδα και το εξωτερικό με υποτροφίες. Ως επιμελητής και έφορος Αρχαιοτήτων στις Κυκλάδες και στο Ανατολικό Αιγαίο, συνέβαλε στην οργάνωση αρχαιολογικών μουσείων, όπως στην Τήνο και τη Νάξο.

Κείμενο: Στράτου Φουτάκογλου 

🦉Οι έρευνες και οι ανασκαφές στο νησί της Νάξου, των οποίων είχε την επιμέλεια , τον κατέστησαν γνωστό σε πολλούς ντόπιους αφού μεγάλο μέρος του χρόνου του ζούσε στο νησί, εμπλεκόμενος στην καθημερινότητα με τους ανθρώπους του.

🧑‍🦳Ένας από τους μόνιμους κατοίκους της Νάξου που τον γνώρισε, ο Τάκης Γιαννούλης, μου έλεγε ότι όταν ήταν σε νεαρή ηλικία τις δεκαετίες του 1960 και ’70 πήγαινε συχνά στα συνεργεία των αρχαιολογικών ερευνών στην περιοχή της Γρόττας και παρατηρούσε με ενδιαφέρον τις εργασίες του. Ήταν άλλωστε πρόκληση γι’αυτον αφού οι ανασκαφές γινόταν σε κοντινή απόσταση από το σπίτι του.

Αυτό τον έκανε να γνωριστεί και με τον σπουδαίο αρχαιολόγο ερευνητή, το όνομα του οποίου φέρει σήμερα η κεντρική οδός που αποτελεί μέρος του περιφερειακό δρόμου της πόλης, από το πρώην φαρμακείο Δέλλα-Ρόκκα μέχρι το σούπερ μάρκετ Μασούτης (πρώην Βιδάλης).

Σε μια από τις συζητήσεις μαζι του, ο Τάκης Γιαννούλης ρώτησε με απορία για την φυσική πισίνα που είναι σμιλεμένη στα βράχια στη βορειοανατολική πλευρά του λόφου των “Παλατιών” ή της “Πορτάρας” όπως γνωρίζουν οι περισσότεροι τα απομεινάρια του ναού του Απόλλωνα, που αποτελεί το έμβλημα της Νάξου. Η φυσική αυτή πισίνα είναι γνωστή ως “λουτρό της Αριάδνης” και η μυθολογία θέλει την κόρη του βασιλιά Μίνωα να την χρησιμοποιεί ως λουτρό της για το διάστημα που κατοικούσε στο λόφο που έχει πάρει και το όνομα της (νησί της Αριάδνης).

Η απάντηση του Ν. Κοντολέωντος στην απορία του Τάκη για το αν πράγματι αυτή η φυσική πισίνα αποτελούσε το λουτρό της Αριάδνης, ήταν η εξής.

“Αν δεχθούμε τις περιγραφές του μύθου τότε ναι θα μπορούσε ο χώρος αυτός να αποτελούσε το λουτρό της βασιλοπούλας της Κρήτης που ο Θησέας εγκατέλειψε στη Νάξο …, προς τέρψη του Θεού Διόνυσου….!!!

Όμως η πραγματικότητα λέει ότι στο χώρο αυτό πήγαιναν να εξαγνισθούν, όλοι οι προσκυνητές που ήθελαν να επισκεφθούν το ιερό νησί της Δήλου. Οι προσκυνητές που ερχόταν από όλα τα μέρη της Αρχαίας Ελλάδας για να πάρουν την ευλογία του ιερού νησιού όπου γεννήθηκε ο Θεός Απόλλωνας και άκμασε τα χρόνια της αρχαιότητας όπου και φιλοξενήθηκε η έδρα της “συμμαχίας της Δήλου” ή “Αθηναϊκής συμμαχίας”.

ΥΓ1: Το Απολλώνιο Ιερό, εδραιωμένο ήδη από τους Ομηρικούς χρόνους, έφθασε στη μεγαλύτερη ακμή του στη διάρκεια των αρχαϊκών (7ος-6ος αι. π.Χ.) και κλασικών (5ος-4ος αι. π.Χ.) χρόνων. Έλληνες απ’ όλο τον τότε ελληνικό κόσμο συγκεντρώνονταν στο νησί για να λατρέψουν τον θεό του φωτός Απόλλωνα και την δίδυμη αδελφή του Άρτεμη, θεά της Σελήνης.

🏳ΥΓ2: θέλω να ευχαριστήσω τον αγαπητό φίλο Τάκη ( Παναγιώτη) Γιαννούλη που πολύ πρόσχαρα μας έδωσε αυτές τις χρήσιμες πληροφορίες.