Ένα από τα ωραιότερα χωριά της Νάξου, ο Καλόξυλος στις 26 Αυγούστου είχε την τιμή να φιλοξενήσει ένα διαφορετικό σεργιάνι… Μελωδικές στάσεις σε κάθε γωνιά του χωριού υπό τη καλλιτεχνική διεύθυνση του Αλέξανδρου Καλογερά και στο πλαίσιο των Διεθνών Μουσικών Συναντήσεων
Από το 2013 έχει ξεκινήσει ένα διαφορετικό …σεργιάνι στα χωριά της Νάξου. Βασισμένο (κι ας κοκκινίζει) σε μία ιδέα της Κατερίνα Σιδερή (ίσως του πιο αθόρυβου εργάτη της Νάξου σε θέματα πολιτισμού) οι Ναξιώτες αλλά και οι επισκέπτες του καλοκαιριού άρχισαν να γνωρίζουν μέσα από μία άλλη ξενάγηση τους οικισμούς, μικρούς ή μεγάλους, νέους ή παλιούς, παραδοσιακούς ή όχι του νησιού. Σκοπός όπως είχε πει τότε η κα Σιδερή; ««αυτό που θέλουμε είναι να κάνουμε τόσο τους επισκέπτες όσο και τους μόνιμους κάτοικους να γνωρίσουν τα χωριά μας», Και το ξεκίνημα είχε γίνει από το Φιλώτι τον Ιούλιο του 2013. Και όσοι είχαν την τύχη να ακολουθήσουν τη διαδρομή διάρκειας 100 λεπτών (!!!) είχαν σοκαριστεί από την εικόνα του χωριού από τη στιγμή που οι περισσότεροι από εμάς πιστεύαμε ότι το Φιλώτι δεν είναι τίποτα περισσότερο από τον ..Πλάτανο. Ένα μικρό δείγμα της πορείας; «οι επισκέπτες γνώρισαν το παλιό σχολείο (έκθεση παραδοσιακών εργαλείων με συνοδεία κουρτρέτου), το προαύλιο χώρο της Εκκλησίας, της Παναγιάς της Φιλωτίτισσας (χοροί υπό τον ήχο βιολιού), στο Λαχαναριό είχαμε προβολή ταινίας βουβού κινηματογράφου του 1902, ενώ στο Πύργο (υπήρχε και προβολή μίας ακόμη ταινίας) και το κοινοτικό γραφείο, το βιολί, το πιάνο και η κιθάρα μετέφεραν τους επισκέπτες σε μία άλλη εποχή καθώς αμέσως μετά συνάντησαν το παλιό κουρείο, το σιδηρουργείο που ήταν έτοιμα προς χρήση…
Το σεργιάνι στον Καλόξυλο
Κι εάν ξαφνιαστήκατε είναι ότι ξεχάσαμε να σας πούμε ότι αυτή η ξεχωριστή βόλτα είχε και έχει τη σφραγίδα του Αλέξανδρου Καλογερά. Ενός καθηγητή Πανεπιστημίου στην Αμερική με μητέρα από το Χαλκί (Μαρία Βλησίδου) και έχοντας μετατρέψει το πατρικό του σπίτι ως ένα σύγχρονο εργαστήρι μουσική προσκαλώντας κάθε χρόνο όλο και περισσότερους μουσικούς από κάθε μερικά του πλανήτη. Αποτέλεσμα; Προσφέρει μουσικές εκπλήξεις σε όσους τον ακολουθούν πιστά και πλέον οι περισσότερες εκδηλώσεις του καλοκαιριού φέρουν τη σφραγίδα του. Το Φιλώτι έδωσε τη σκυτάλη στο Κορονοχώρι (ή κουρνοχώρι) και πέρυσι ήταν η σειρά των Τριπόδων να ανοίξουν στο κοινό τους κρυμμένους θησαυρούς τους… Και φέτος; Πριν από μία εβδομάδα περίπου είχαμε το σεργιάνι στον Καλόξυλο. Ένα από τα ωραιότερα χωριά στη Νάξο. Ένα χωριό που μπορεί να βρίσκεται 100 μέτρα από την κεντρική οδική αρτηρία αλλά έχει μία τέτοια ιστορία που μαγεύει τους επισκέπτες του. Με μικρές πλατείες που δίνουν ανάσες στους επισκέπτες και κυρίως σοκάκια τα οποία παραπέμπουν στο γεμάτο ιστορία παρελθόν του χωριού. Κινείσαι και έχεις την αίσθηση ότι θα συναντήσεις κατοίκους από μία παλαιότερη εποχή. Αυτό που σε αφήνει άναυδο είναι το γεγονός ότι δεν έχει αλλοιωθεί ούτε ένα εκατοστό η εικόνα του οικισμού με αυλές γεμάτες πλατάνια, βελανιδιές και οπωροφόρα δέντρα. Όπως εντυπωσιακός είναι και ο πύργος (λέγεται ότι ανήκε στην οικογένεια Κόκκου) όπου βρίσκεται πλήρως αναπαλαιωμένο το ελαιοτριβείο του χωριού. Μάλιστα, την δεκαετία του 50 λειτουργούσε στο κτήριο αυτό γεννήτρια που προμήθευε με ηλεκτρικό ρεύμα την ευρύτερη περιοχή της Τραγαίος.
Και το ταξίδι, το αλλιώτικο σεργιάνι ξεκινάει με πολύ μουσική…. Τόση που δεν την αντέχεις εάν δεν είσαι προετοιμασμένος… Αντίθετα, οι κάτοικοι ήταν και είχαν δουλέψει για μέρες…
Η συνάντηση καθορίστηκε στο πάνω μέρος του χωριού στην πλατεία Βασαλάκη, πλάι στα παραδοσιακά πλυσταριά. Το καλωσόρισμα έγινε με τον καλύτερο τρόπο. Μετά από μια μικρή εισαγωγή του οργανωτή και καλλιτεχνικού διευθυντή των μουσικών εκδηλώσεων Αλέξανδρου Καλογερά, η μουσική του ακορντεόν από τη Μαρία Δελή απλώθηκε στο χώρο και ενώθηκε με το θρόισμα των φύλλων. Στην πανδαισία αυτή συνυπήρχαν τέσσερα φαγκότα με τους: Βασίλη Πριόβολο, Magnus Nilsson, Janet Underhill και Μάριο Καπιλίδη.
Γεμάτοι από μουσική ενέργεια κινήσαμε για τη συνέχιση της περιπλάνησης. Στον τοίχο των Αγίων Αποστόλων ένας προβολέας, κρυμμένος διακριτικά σε ένα πρεβάζι, έστελνε εικόνες της Ρίκας Κριθαρά.
Στην πλατεία Δρακούλη μας περίμενε ο Δημήτρης Μακρής να μας χαρίσει γλυκές μελωδίες με την κιθάρα του. Στο εσωτερικό, ψηφιδωτά έργα του Σταμάτη Παραρά διακοσμούσαν τους πέτρινους όγκους.
Σαν από παραμύθι ξεπρόβαλαν στο στιαστό η Θάλεια Μουτοπούλου με το φλάουτο, ο Χρυσόστομος Καλογριδάκης με την κιθάρα του και η Κατερίνα Μανιού. Ουράνιες φωνές μας οδήγησαν στην κεντρική πλατεία για να απολαύσουμε την Κατερίνα Γαβαλά να διαβάζει από το “Αγγελόκρουσμα, η τελευταία νύκτα του κυρ – Αλέξανδρου (Παπαδιαμάντη) του Θωμά Κοροβίνη με τη συνοδεία βιόλας από την Καθλήν Καλογερά.
Κι άλλες φωτεινές εικόνες στον τοίχο και τα βήματα μας έφτασαν στο ανακαινισμένο ελαιοτριβείο. Το πρώτο στο νησί που λειτούργησε με ηλεκτρική ενέργεια. Η επίσκεψη σ’ αυτό ξεχωριστή μια και ήταν με τη συντροφιά μουσικής από την Θάλεια Μουτοπούλου και το Χρυσόστομο Καλογριδάκη.
Ο Μάριος Καπιλίδης με το φαγκότο, μας ωθούσε προς το πλήρως οργανωμένο λαογραφικό μουσείο του Φλώριου Χωριανόπουλου, ο οποίος με περισσή ευγένεια υποδεχόταν τους επισκέπτες και τους εξηγούσε την ιστορία του κάθε αντικειμένου της πλούσιας συλλογής του.
Από τη φωτισμένη εκκλησία της Αγίας Τριάδας μελωδικοί ψαλμοί απλωνόταν και μάγευαν τα αυτιά και την ψυχή. Εξαιρετικοί ψάλτες όπως ο Δημήτρης Παπάνης, ο Στέλιος Βλησίδης (βαρύφωνος), ο Γιάννης Ποσάντζης, ο Μιχάλης Χερουβείμ, κ.ά. συμμετείχαν στην εκδήλωση, δίνοντας το δικό τους στίγμα.
Η ορχήστρα είχε πάρει τη θέση της έξω από το ναό και ήταν έτοιμη για ένα εντυπωσιακό κλείσιμο της βραδιάς με τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη και του Μάνου Χατζιδάκι. Την ορχήστρα αποτελούσαν οι: Αλέξανδρος Καλογεράς, πιάνο, Μαρία Δελή, ακορντεόν, Δημήτρης Μακρής, κιθάρα, Καθλήν Καλογερά, βιόλα και Βασίλη Πριόβολο, Magnus Nilsson, Janet Underhill και Μάριο Καπιλίδη, φαγκότο. Στη φωνή ο έξοχος Κώστας Βασιλιάγκος.
Κεράσματα, παρασκευασμένα από τις χρυσοχέρες νοικοκυρές του Καλόξυλου γλύκαναν και τον ουρανίσκο.
Η συγκεκριμένη εκδήλωση ήταν στο πλαίσιο των Διεθνών Μουσικών Συναντήσεων, Αύγουστος 2016, που διοργάνωσε η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, το ΝΟ.Π.Π.Α.Π.Π.Π.Α. δήμου Νάξου και μικρών Κυκλάδων, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Τραγαίας και η Ορχήστρα ΑΛΕΑ ΙΙΙ του Πανεπιστημίου Βοστώνης.
Να σημειώσουμε τέλος ότι οι φωτογραφίες είναι από την προσωπική ιστοσελίδα της Κατερίνα Σιδερή που την ευχαριστούμε για την ανοχή της στην …κλοπή