Βαρθολομαίος στην Washington Post: “Συγκλονίζομαι από τις δηλώσεις Ερντογάν για την Αγιά Σοφιά” – Στο αναλυτικό σχετικό δημοσίευμα γίνεται αναφορά στην προκλητική ρητορική του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με το μέσο ενημέρωσης να κάνει λόγο για τοξική γλώσσα στη συζήτηση περί Αγιάς Σοφιάς, η οποία, όπως αναφέρει υπογραμμίζει τους αιώνες θρησκευτικής αντιπαλότητας
«Τι μπορώ να πω ως χριστιανός κληρικός και Έλληνας πατριάρχης στην Κωνσταντινούπολη; Αντί να ενώσουμε, μια κληρονομιά 1.500 ετών μας χωρίζει. Είμαι λυπημένος και συγκλονισμένος» δηλώνει ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος στην συνέντευξη του στην εφημερίδα Washington Post για όλη τη συζήτηση σχετικά με το ενδεχόμενο αλλαγής χρήσης της Αγίας Σοφίας.
Με ελάχιστους Έλληνες να ζουν πια στην Τουρκία, πόσο μπορούν να επιβιώσουν οι άδειες εκκλησίες, διερωτάται ο δημοσιογράφος Asli Aydintasbas που υπογράφει το άρθρο, με τον 80χρονο πνευματικό ηγέτη 300 εκατομμυρίων Ορθόδοξων Χριστιανών να πιστεύει «παντοτινά. Επιβιώσαμε για 17 αιώνες και θα μείνουμε εδώ για πάντα, με τη θέληση του θεού» λέει χαρακτηριστικά.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα της αμερικανικής εφημερίδας, ο βυζαντινός ναός του 6ου αιώνα, ένα από τα πιο θαυμαστά αρχιτεκτονικά δημιουργήματα στον κόσμο, λειτουργούσε ως η μεγαλύτερη εκκλησία στο χριστιανικό κόσμο. Όταν οι Οθωμανοί άλωσαν την Κωνσταντινούπολη, το 1453, προσεκτικά κάλυψαν τα εντυπωσιακά μωσαϊκά και το μετέτρεψαν σε τζαμί. Το 1934, ο Κεμάλ Ατατούρκ, ο θεμελιωτής της σύγχρονης Τουρκίας, το μετέτρεψε σε μουσείο – ως απόδειξη τόσο του κοσμικού χαρακτήρα της χώρας, όσο και ως δείγμα θέλησης να προσδεθεί στο δυτικό άρμα.
«Καθόλου περιέργως, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλει τώρα να το μετατρέψει ξανά σε τζαμί και έχει δώσει εντολή στους συμβούλους του να βρουν μια νομική φόρμουλα» αναφέρει το δημοσίευμα και προσθέτει: «Η Αγία Σοφία λειτουργεί ως σύμβολο όσων Ισλαμιστών αντιτίθεντο στην πρόθεση Ατατούρκ για κοσμικό κράτος με κλίση προς τη Δύση, ωστόσο μέχρι σήμερα, καμία κυβέρνηση δεν είχε αγγίξει την κληρονομιά του»
Υπενθυμίζεται ότι στις 2 Ιουλίου το Συμβούλιο Επικρατείας της Τουρκίας αποφασίζει για το αν η Αγία Σοφία θα μετατραπεί σε τζαμί ακυρώνοντας την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου του 1934 με την οποία είχε μετατραπεί σε μουσείο.
Να εφαρμοστεί ο Νόμος
Σε συνέντευξη που παραχώρησε ο Τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης, Αμντουλχαμίτ Γκιουλ στο τηλεοπτικό κανάλι Kanal24, τόνισε πως πρέπει να εφαρμοστεί ο νόμος περί ιδρυμάτων, που καθιστά υποχρεωτικό ένα κληροδότημα να επιτελεί το σκοπό τον οποίο του έθεσε ο κληροδότης του.
«Mας παραχωρήθηκε ως τζαμί, ως τόπος λατρείας και από νομικής και διοικητικής απόψεως εφόσον αποτελεί κληροδότημα σε ίδρυμα πρέπει να εφαρμοστεί ο νόμος περί ιδρυμάτων. Άρα από τη στιγμή που η Τουρκία είναι ένα κράτος δικαίου, σε ένα κράτος δικαίου είναι υποχρεωτικό ένα κληροδότημα να επιτελεί το σκοπό τον οποίο του έθεσε ο κληροδότης του», είπε ο Γκιούλ, εννοώντας τον Μωάμεθ τον Πορθητή.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Τούρκος υπουργός εμφανίστηκε πεπεισμένος ότι η Αγία Σοφία θα λειτουργήσει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο ως τζαμί, ανεξάρτητα από την απόφαση του δικαστηρίου. «Το τζαμί της Αγίας Σοφίας είναι το μόνο τζαμί που διαθέτει γκισέ με εισιτήρια για να περάσουμε μέσα. Περιμένουμε όλοι αυτή η ντροπή να ξηλωθεί», είπε ακόμη ο κ. Γκιουλ, ο οποίος αναφέρθηκε και στο ενδεχόμενο το τουρκικό ΣτΕ να απαντήσει αρνητικά.
«Όποια κι αν είναι η απόφαση, ως κυβέρνηση, όπως έχει ενημερώσει κι ο Πρόεδρός μας την κοινή γνώμη – το κράτος της Τουρκίας είναι ένα κράτος δικαίου- θα αξιολογήσουμε αυτή τη διαδικασία με σεβασμό απέναντι στο νόμο και θα προβούμε στα ανάλογα βήματα», επισήμανε σύμφωνα με το Haberturk.
«Πιστεύουμε ότι πρέπει η Αγιά Σοφιά να ανοίξει ως τόπος λατρείας και ότι θα γίνουν όλα τα απαραίτητα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση είτε μέσω της νομικής είτε μέσω της κυβερνητικής οδού. Ελπίζω και εύχομαι να επιτελέσει και πάλι (η Αγία Σοφία) τον πραγματικό της σκοπό, αυτόν που ορίζει το ίδρυμα, δηλαδή το σκοπό του τζαμιού», υπογράμμισε.
Παράλληλα η Washigton Post, υπενθυμίζει πως στα τέλη Μαΐου, ο Ερντογάν συμμετείχε με βίντεο κλήση σε μια ανάγνωση εδαφίου του εδαφίου «Κατάκτηση» από την Αγία Σοφία, «Θα αφήσουμε πίσω από μια Τουρκία που αρμόζει στον πρόγονο μας Φατίχ κατακτητής»
Και είχε καταλήξει: «Η Αγία Σοφία αντί να κατεδαφιστεί με ένα θρησκευτικό μίσος, καλλωπίστηκε περισσότερο και ως δικαίωμα Άλωσης, προσφέρθηκε στους μουσουλμάνους. Όμως σε σημεία, που αναγκαστήκαμε να εγκαταλείψουμε πριν από έναν αιώνα, τα θρησκευτικά μας μνημεία και σύμβολά μας εξαφανίστηκαν. Κοιτάξτε σήμερα στην Αθήνα, δεν έχουμε ένα δικό μας τζαμί.».
