Σύσκεψη συγκαλεί το σήμερα το μεσημέρι ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκειμένου να συζητηθεί το θέμα που ανέκυψε με την ανοιχτή επιστολή 100 και πλέον απόστρατων ναυάρχων – Ποια η σχέση με την περίφημη Διώρυγα της Κωνσταντινούπολης που διαλύει την ελεύθερη ναυσιπλοϊα και τη συνθήκη του Μοντρέ (1936) .
Δέκα εντάλματα σύλληψης κατά απόστρατων ναυάρχων εξέδωσε η Τουρκία για την ανοιχτή επιστολή, μέσω της οποίας καλούσαν την κυβέρνηση να μην αποσυρθεί από τη Συνθήκη του Μοντρέ, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο. Ανάμεσα στους αποστράτους που τέθηκαν υπό κράτηση είναι και ο «πατέρας» της «Γαλάζιας Πατρίδας», Τζεμ Γκιούρντενιζ, σύμφωνα με την Cumhuriyet.
Σύμφωνα με το γραφείο του γενικού εισαγγελέα της Άγκυρας, δέκα ναύαρχοι εν αποστρατεία έχουν τεθεί υπό κράτηση. Τέσσερις άλλοι απόστρατοι αξιωματικοί του στρατού δεν συνελήφθησαν λόγω ηλικίας, όμως έχουν λάβει εντολή να παρουσιαστούν στην αστυνομία στην Άγκυρα τις επόμενες τρεις ημέρες στο πλαίσιο της έρευνας που έχει ξεκινήσει για την υπόθεση, μετέδωσε το πρακτορείο Anadolu. Οι ναύαρχοι εν αποστρατεία θεωρούνται ύποπτοι για συνωμοσία εναντίον της κρατικής ασφάλειας και της συνταγματικής τάξης.
Στην ανοιχτή επιστολή που δημοσιεύθηκε τα ξημερώματα της Κυριακής σε τουρκική ιστοσελίδα, 104 απόστρατοι ναύαρχοι του τουρκικού πολεμικού ανέφεραν πως θεωρούν απειλή προς τα συμφέροντα του τουρκικού κράτους τη συζήτηση για το ενδεχόμενο αλλαγής της Συνθήκης του Μοντρέ με προεδρικό διάταγμα. Παράλληλα με έμμεσο τρόπο έκαναν αναφορά στις εικόνες εν ενεργεία ναυάρχου να εμφανίζεται με σαρίκι και να προσεύχεται σε χώρο ισλαμικού τεμένους λέγοντας ότι έχουν «προκαλέσει βαθιά θλίψη».
«Είναι ανάγκη οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις να τηρούν τις βασικές αρχές του Συντάγματος οι οποίες δεν μπορούν να αναθεωρηθούν. Καταδικάζουμε τις προσπάθειες απομάκρυνσης από τις σύγχρονες αρχές που έχει χαράξει ο Κεμάλ Ατατούρκ, και αντιστεκόμαστε με όλη την ύπαρξή μας», ανέφεραν. «Σε αντίθετη περίπτωση η τουρκική δημοκρατία μπορεί να αντιμετωπίσει δύσκολες και επικίνδυνες καταστάσεις για την επιβίωση της, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν», σημείωσαν, με την τουρκική κυβέρνηση να θεωρεί αυτήν την πρόταση ως απειλή πραξικοπήματος.
Έκτακτο συμβούλιο συγκαλεί ο Ερντογάν μετά τις «ρουκέτες» των ναυάρχων
Υψηλόβαθμοι Τούρκοι αξιωματούχοι καταδίκασαν, με τον εντονότερο τρόπο, αυτήν την κοινή δήλωση των 103 απόστρατων στρατιωτικών, οι οποίοι προειδοποιούν για την απειλή, που όπως υποστηρίζουν συνιστά το σχέδιο της «Διώρυγας της Κωνσταντινούπολης» για τη Συνθήκη του Μοντρέ, που εγγυάται την ελεύθερη διέλευση από τα Στενά του Βοσπόρου, σημειώνεται στο ίδιο δημοσίευμα.
Ο εκπρόσωπος του Ερντογάν, ο Ιμπραήμ Καλίν, σχολίασε σε ανακοίνωσή του ότι η επιστολή μοιάζει με συνωμοσία του στρατού για την ανατροπή της κυβέρνησης. «Μια ομάδα απόστρατων στρατιωτικών θέτουν τους εαυτούς τους σε μια γελοία και άθλια θέση με την ανακοίνωσή τους που θυμίζει εποχές στρατιωτκού πραξικοπήματος», ανέφερε.
Η διώρυγα της Κωνσταντινούπολης
Η έγκριση, τον περασμένο μήνα, του σχεδίου κατασκευής μιας πλωτής διώρυγας, παρόμοιας με εκείνη του Παναμά ή του Σουέζ, στάθηκε αφορμή να ξεκινήσει στην Τουρκία μια έντονη αντιπαράθεση για τη Συνθήκη του Μοντρέ.
Η «Διώρυγα της Κωνσταντινούπολης» θεωρείται το πιο φιλόδοξο από τα σχέδια υποδομών του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (αεροδρόμια, γέφυρες, οδικοί άξονες και σήραγγες) τα τελευταία 18 χρόνια. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι με τη Διώρυγα αυτή η Κωνσταντινούπολη θα αποκτήσει έναν νέο «πόλο έλξης», ενώ θα χαλαρώσει και η πίεση στον Βόσπορο.
Όσοι αντιτίθενται στο σχέδιο υποστηρίζουν ότι, εκτός από τις επιπτώσεις που θα έχει στο περιβάλλον, το άνοιγμα αυτής της Διώρυγας θα υπονόμευε τη Συνθήκη του Μοντρέ, του 1936, η οποία εγγυάται την ελεύθερη διέλευση των πλοίων από τα Στενά του Βοσπόρου και τα Δαρδανέλια, τόσο εν καιρώ ειρήνης όσο και εν καιρώ πολέμου.
Υπενθυμίζεται πως σύσκεψη συγκαλεί το μεσημέρι της Δευτέρας ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκειμένου να συζητηθεί το θέμα που ανέκυψε με την ανοιχτή επιστολή 100 και πλέον απόστρατων ναυάρχων.
Με πληροφορίες από kathimerini.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, REUTERS, CUMHURIYET