Επανορθώσεις για τα δεινά που υπέστησαν στην περίοδο του ναζισμού θα καταβάλει η κυβέρνηση της Νορβηγίας στους Ρομά της χώρας.
Πριν από περίπου έναν χρόνο, η Νορβηγία είχε επαναφέρει νόμο που ίσχυε έως το 2005 και απαγόρευε την επαιτεία σε δημόσιους χώρους… Το νομοσχέδιο έδωσε τη δυνατότητα στις δημοτικές αρχές να απαγορεύουν αρχικά τοπικά την επαιτεία αλλά από το φετινό καλοκαίρι αναμένεται να επιβληθεί σχετική απαγόρευση σε εθνικό επίπεδο. Η Νορβηγία είχε μπει στο κλειστό κλαμπ των χωρών που απαγορεύουν την επαιτεία σε Δημόσιους χώρους περιλαμβάνει χώρες όπως η Βρετανία και η Δανία. Είχε ειπωθεί ως βασικός στόχος της δεξιάς συντηρητικής κυβέρνησης ήταν να πλήξει κυρίως του Ρομά τόσο της χώρας όσο και όσους Ρομά ήθελαν να έρθουν στη Νορβηγία…
Τώρα, η Νορβηγία προχωρεί σε μία ακόμη εντυπωσιακή κίνηση που αυτή τη φορά όμως είναι υπέρ των Ρομά. Όπως ανακοίνωσε η πρωθυπουργός της Νορβηγίας Ερνα Σόλμπεργκ θα προχωρήσει άμεσα στην αποζημίωση των Ρομά για όσα υπέφεραν στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ζητώντας παράλληλα δημόσια συγνώμη. Η κοινότητα των Ρομά της Νορβηγίας αριθμεί περίπου 500 μέλη και έχει επιδοθεί σε μακρά εκστρατεία, από τη δεκαετία του 1990, ζητώντας αποζημιώσεις για τις βαραβαρότητες της ναζιστικής περιόδου.
Η απόφαση της Ερνα Σόλμπεργκ ήρθε μετά τη δημοσιοποίηση, τον Φεβρουάριο, έρευνας που διενήργησε το νορβηγικό κράτος και παρουσιάζει, με στοιχεία και τεκμήρια, πως η Νορβηγία στην δεκαετία του ’30 αρνείτο άδεια εισόδου και επιστροφής σε όσους Ρομά πολίτες της ταξίδευαν στο εξωτερικό. Πολλοί από τους πολίτες αυτούς, μετά την άρνηση επαναπατρισμού, κατέληξαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί. Στην έρευνα καταγράφονται με τα πλήρη στοιχεία τους οι περιπτώσεις 62 περιπτώσεις ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους σε ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης αμέσως μετά την άρνηση της Νορβηγίας τους να τους δεχθεί πίσω.
Η Νορβηγία αρνείτο τον επαναπατρισμό ακόμη και στους επιζήσαντες Ρομά των στρατοπέδων συγκέντρωσης επί τουλάχιστον μια δεκαετία μετά το τέλος του πολέμου. Η Νορβηγή πρωθυπουργός αναγνώρισε ότι τα μέτρα αυτά αποτελούσαν «πολιτική ρατσιστικού αποκλεισμού». «Ηρθε η ώρα», είπε, «να υπάρξει μια ηθική αναγνώριση αυτού του σκοτεινού κεφαλαίου της ιστορίας μας. Το κράτος αναγνωρίζει την ευθύνη του για τα λάθη που έγιναν και για την αδικία που υπέστησαν οι Ρομά της Νορβηγίας».
Στο πόρισμα επισημαίνεται ότι πρέπει να υπάρξει και περαιτέρω έρευνα για να αποκαλυφθούν σε όλη τους την έκταση τα όσα συνέβησαν στους Ρομά της Νορβηγίας στα χρόνια της γερμανικής κατοχής, από το 1940 έως το 1945. Η Έρνα Σόλμπεργκ δεσμεύτηκε ότι η κυβέρνηση της Νορβηγίας θα καταβάλει επανορθώσεις αλλά οι τελικές λεπτομέρειες του σχεδίου αποζημιώσεων θα καθοριστούν σε συνεργασία με τους εκπροσώπους της κοινότητας των Ρομά.
Η απόφαση της Νορβηγίας συμπίπτει με την ανάδειξη του ελληνικού αιτήματος για τις πολεμικές επανορθώσεις από τη Γερμανία – γεγονός, που επισημαίνεται από τα περισσότερα διεθνή μέσα ενημέρωσης.
