Δευτέρα, 22 Σεπτεμβρίου, 2025
ΑρχικήΔιεθνήΓλυπτά Παρθενώνα: Η Τουρκία «ακυρώνει» τον Ελγιν, δεν αναγνωρίζει έγγραφα (!!!)

Γλυπτά Παρθενώνα: Η Τουρκία «ακυρώνει» τον Ελγιν, δεν αναγνωρίζει έγγραφα (!!!)

|

Με το θέμα του επαναπατρισμού των Γλυπτών του Παρθενώνα στην ατζέντα της εδώ και τέσσερις δεκαετίες, θα περίμενε κανείς ότι η 24η Σύνοδος της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσης (ICPRCP), η οποία πραγματοποιήθηκε από τις 29 έως τις 30 Μαΐου στο Παρίσι, δεν είχε ιδιαίτερες εκπλήξεις.

Και όμως: το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετείχε για πρώτη φορά στην επιτροπή, καθώς το προηγούμενο διάστημα ακολούθησε την απαιτούμενη διαδικασία για να εκλεγεί ως μέλος της· και η Τουρκία, διά της αντιπροσώπου της, πήρε για πρώτη φορά καθαρή θέση ως προς το κρίσιμο ζήτημα της νομιμοποίησης της αγοράς των Γλυπτών από τη Βρετανία το 1816 στη βάση οθωμανικού εγγράφου που είχε ή δεν είχε ο λόρδος Ελγιν.

Ο λόγος για το περίφημο «φιρμάνι», που αναφέρεται στο site του Βρετανικού Μουσείου ως κομμάτι της ιστορίας της απομάκρυνσης των Γλυπτών του Παρθενώνα και της πώλησής τους στη βρετανική κυβέρνηση με την έγκριση κοινοβουλευτικής επιτροπής της Βρετανίας.

Οπως φαίνεται και από τη βιντεοσκόπηση των εργασιών της επιτροπής, που είναι διαθέσιμη στο κανάλι της UNESCO στο YouTube, η Τουρκάλα Ζεϊνέπ Μποζ, επικεφαλής του τμήματος καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων της Τουρκίας (η οποία συμμετείχε ως κράτος-παρατηρητής στη διακυβερνητική επιτροπή της UNESCO), δήλωσε για το ζήτημα ενώπιον των υπολοίπων κρατών: «Δεν είναι σε γνώση μας η ύπαρξη εγγράφου που να νομιμοποιεί αυτή την αγορά, η οποία έγινε τότε από τους αποικιοκράτες του Ηνωμένου Βασιλείου, οπότε δεν νομίζω ότι υπάρχει περιθώριο να συζητήσουμε τη νομιμότητά της ακόμη και (…) σύμφωνα με τον νόμο της εποχής.

Ανυπομονούμε ολόψυχα να γιορτάσουμε την επιστροφή των Γλυπτών, καθώς πιστεύουμε ότι θα σηματοδοτήσει μια αλλαγή συμπεριφοράς προς την κατεύθυνση της προστασίας των πολιτιστικών αγαθών και θα είναι το ισχυρότερο μήνυμα που θα δοθεί παγκοσμίως».

Η ελληνική αντιπροσωπεία και συγκεκριμένα η προϊσταμένη του Τμήματος Διεθνούς Δικαίου του υπουργείου Εξωτερικών, Αρτεμις Παπαθανασίου, ευχαρίστησε τις χώρες που υποστήριξαν τις ελληνικές διεκδικήσεις και ειδικά την Τουρκία (που έχει υποστηρίξει το αίτημα της επιστροφής και σε άλλες περιπτώσεις) για το γεγονός ότι στο πλαίσιο της συνόδου της επιτροπής έθιξε ένα «πολύ σημαντικό ζήτημα» σχετικά με τη μη ύπαρξη εγγράφου που να νομιμοποιεί τις πράξεις του Ελγιν και της τότε βρετανικής κυβέρνησης.

Απαντώντας το Ηνωμένο Βασίλειο επανέλαβε τη θέση του ότι ο Ελγιν κινήθηκε με την άδεια των οθωμανικών αρχών και σύμφωνα με φιρμάνι που του είχε δοθεί, από το οποίο επιβιώνει μια ιταλική μετάφραση, ενώ έγινε λόγος και για δεύτερη άδεια, σχετικά με τη μεταφορά των Γλυπτών στην Αγγλία.

«Το τι ακριβώς είναι φιρμάνι το γνωρίζουμε από εκείνο του Ελγιν με χρονολογία 1802 (σ.σ. το διαβατήριό του για την Οθωμανική Αυτοκρατορία) και εκείνο που είχε ο Λόρδος Βύρωνας το 1810: είναι ένα νόμιμο έγγραφο με την υπογραφή του ίδιου του σουλτάνου, ενώ το ιταλικό γράμμα που παρουσιάζεται εδώ από τους Βρετανούς φίλους είναι ένα απλό έγγραφο», απάντησε ο διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης, ο οποίος συμμετείχε επίσης στην ελληνική αντιπροσωπεία.

Ηταν μία από τις καταληκτήριες δηλώσεις, επομένως δεν υπήρχε χρόνος για συζήτηση. Οι ενδιαφερόμενοι, πάντως, μπορούν να επισκεφθούν την έκθεση «Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας» που παρουσιάζεται στο Μουσείο Ακρόπολης και όπου φιλοξενείται το πραγματικό φιρμάνι-διαβατήριο του Λόρδου Βύρωνα, ώστε να γίνει κατανοητό το πώς έμοιαζε ένα τόσο επίσημο οθωμανικό έγγραφο της εποχής.

Μιλώντας στην «Κ», ο κ. Σταμπολίδης σημειώνει ότι με τη βοήθεια του διαβατηρίου του Βύρωνα «βλέπει κανείς τι είναι φιρμάνι» και τονίζει ότι «αν είχε φιρμάνι και ο Ελγιν για τα Γλυπτά, θα είχε βρεθεί εδώ και 200 χρόνια».

Αντ’ αυτού υπάρχει η λεγόμενη ιταλική μετάφρασή του, που όμως εμφανίστηκε 14 χρόνια μετά τη λεηλασία των Γλυπτών, ίσως συντάχθηκε από τον βοηθό του Ελγιν και η οποία δεν δίνει άδεια για απόσπαση των Γλυπτών, αλλά για δημιουργία σχεδίων, εκμαγείων κ.λπ. «Αν όμως το ιταλικό γράμμα τούς επέτρεπε να πάρουν τα πρωτότυπα, τότε τι ήθελαν τα εκμαγεία;» αναρωτιέται ευλόγως ο κ. Σταμπολίδης.

Στοιχείο αυθεντικότητας

Το φιρμάνι του Βύρωνα έγινε γνωστό πρόσφατα όταν ο κάτοχός του, ένας ιδιώτης συλλέκτης, ζήτησε από τον Ηλία Κολοβό, καθηγητή Οθωμανικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, να το μελετήσει.

«Είναι η “βίζα” του Λόρδου Βύρωνα, το διαβατήριό του, το χαρτί που είχε στην τσέπη του πουκαμίσου του –είναι και διπλωμένο κατά αυτόν τον τρόπο– όταν το 1810 έκανε το πρώτο του ταξίδι στην Ελλάδα, τμήμα τότε της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας», λέει στην «Κ» ο κ. Κολοβός, ο οποίος θα παρουσιάσει μαζί με την αρχαιολόγο Αν Μακέιμπ το έγγραφο σε διεθνές επιστημονικό συνέδριο για τον Βύρωνα που θα πραγματοποιηθεί σε Αθήνα και Μεσολόγγι.

Βασικό στοιχείο αυθεντικότητας του φιρμανιού, λέει ο κ. Κολοβός, είναι το αυτοκρατορικό μονόγραμμα, το οποίο ονομάζεται «τουγράς». «Υπήρχε ειδικός αξιωματούχος στην Οθωμανική Αυτοκρατορία που έκανε αυτή τη δουλειά, ώστε τα φιρμάνια να είναι έγκυρα», λέει ο κ. Κολοβός και συμπληρώνει:

«Σήμερα διαθέτουμε πολλά σε ελληνικά αρχεία, π.χ. στο Αγιον Ορος, στα Μετέωρα και στην Πάτμο, καθώς τα μοναστήρια κρατάνε φιρμάνια. Κυρίως όμως σώζονται στα οθωμανικά αρχεία στην Κωνσταντινούπολη, όπου μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί κάτι σε σχέση με τον Ελγιν».

Υπενθυμίζεται ότι το 2019 οι Τούρκοι ερευνητές Ζεϊνέπ Εγκέν και Ορχάν Σακίν είχαν παρουσιάσει συμπεράσματα έρευνας, σύμφωνα με την οποία επίσης δεν υπήρξε φιρμάνι προς τον Ελγιν για την εξαγωγή των Γλυπτών.

Με πληροφορίες από την εφημερίδα “Καθημερινή”

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Γιος αεροσυνοδού που σκοτώθηκε την 11η Σεπτεμβρίου έλαβε επιστολή της μητέρας του μετά από 24 χρόνια

Η αεροσυνοδός ΣιΣι Λάιλς είχε σκοτωθεί το 2001· το σημείωμα διασώθηκε και δόθηκε σήμερα στον 30χρονο Τζέβον Καστρίγιο

Βρούτσης στην Πάρο με Γιάννακη–Αϊνδιλή–Καγιαλή: «Νησιωτικότητα & Αθλητισμός» στο επίκεντρο

Τετάρτη 24/9, 12:30, αίθουσα «Αθηνά» (Paros Agnanti Resort & Spa): κεντρική ομιλία του Υπουργού Αθλητισμού με παρουσία κορυφαίων Ελλήνων Ολυμπιονικών και ανοικτή συζήτηση με τα σωματεία των Κυκλάδων.

Ευρωπαϊκός Δείκτης Οινοτουρισμού: Πέμπτη η Ελλάδα, πρώτη η Γαλλία

Γαλλία πρώτη, ακολουθούν Ιταλία και Ισπανία· νεότεροι ταξιδιώτες «οδηγούν» τη ζήτηση για κρασί, γαστρονομία και πολιτισμό

Επαναπατρισμός 86 ελληνικών αρχαιοτήτων – και πρωτοκυκλαδικής περιόδου – από ιδιωτική συλλογή του εξωτερικού

Οικειοθελής επιστροφή σε συνεργασία με το ΥΠΠΟΑ – Από νεολιθικά ειδώλια έως χρυσά στεφάνια ελληνιστικών χρόνων

Δήμος Θήρας: Νέα χρονιά για το Κοινωνικό Φροντιστήριο – Ξεκίνησαν οι εγγραφές

Εκπαιδευτική ενίσχυση μαθητών Γυμνασίου και Λυκείου · Έναρξη 13 Οκτωβρίου, συμμετοχή εθελοντών εκπαιδευτικών

Θεόκτιστα και χειροποίητα: Η νομική προστασία του αγροτικού πολιτιστικού τοπίου των Κυκλάδων

Εκδήλωση στο Ιωνικό Κέντρο (26/9) με ειδικούς και φορείς, για τη διαφύλαξη της ξερολιθιάς, των παραδοσιακών κτισμάτων και του φυσικού πλούτου των νησιών

Πρώτο κουδούνι για τους… πιο μικρούς: Αγιασμός στους Παιδικούς Σταθμούς της Νάξου

Στον Αγιασμό και ο 1ος Βρεφονηπιακός Σταθμός Ολοκληρωμένης Φροντίδας Φιλωτίου – Παρών ο Αντιδήμαρχος Παιδείας, Φώτης Μαυρομμάτης

«Σχολικές Γέφυρες στο Αιγαίο»: Η Humanity Greece στηρίζει 192 μαθητές σε ακριτικά νησιά

Με την αιγίδα του ΠτΔ, σχολικά πακέτα φτάνουν σε Ψέριμο, Ηρακλειά, Δονούσα, Λειψούς και Άγιο Ευστράτιο για μια ισότιμη νέα χρονιά

Γιάννης Πολυχρονάκος: «Εδώ πλέον ντράπηκε και η ντροπή»

"Γόνοι και κληρονόμοι πλούτου και εξουσίας προκαλούν και κουνάνε το δάχτυλο στους νησιώτες για το στεγαστικό πρόβλημα "

Ξεκίνησαν οι εργασίες ανάπλασης γύρω από το Κλειστό Γυμναστήριο Νάξου

Τι αλλάζει στην πρόσβαση – είσοδος μόνο για πεζούς αθλούμενους και φιλάθλους όσον αφορά το Κλειστό Γυμναστήριο

Blue Star Naxos: από 19/9 αναχώρηση 11:05 από Νάξο για Πειραιά — αρχίζει το χειμερινό πρόγραμμα

Σύμφωνα με το Naxos Blue Travel, το νέο ωράριο θα ισχύει όλο τον χειμώνα. Δείτε αναλυτικά τη διαδρομή Αστυπάλαια–Κατάπολα της επόμενης ημέρας.

Κουφονήσια: «Νερό από χρυσάφι», λογαριασμοί έως 10€/m³, τι απαντά ο Βαγγέλης Κατσαράς (video)

Εστίαση, διαμονή και μικρά καταστήματα μιλούν για ασφυξία – Ο Δήμος Νάξου κάνει λόγο για «εξορθολογισμό» βάσει κόστους αφαλάτωσης και αποτροπή υπερκατανάλωσης (video)

Σκοπελίτης: Αλλαγές δρομολογίων 19–21/09/2025 λόγω κακοκαιρίας

Το ταξιδιωτικό πρακτορείο Zas Travel Νάξου ενημερώνει: το δρομολόγιο της Παρασκευής μεταφέρεται για Σάββατο και του Σαββάτου για Κυριακή — δείτε αναλυτικά τις ώρες.

Υπόθεση …Νερό: Ο Σύλλογος Επαγγελματιών Δονούσας ζητά επανεξέταση της τιμολογιακής πολιτικής και δίκαιες χρεώσεις

Μετά την Ηρακλειά και τα Κουφονήσια, διαμαρτύρεται και η Δονούσα για τις αυξήσεις - Τι ζητούν οι επαγγελματίες

Νάξος – Αύγουστος 2025: περισσότερες αφίξεις, Ισχυρότερο το σύνολο του καλοκαιριού (πίνακες)

Στο λιμάνι της Νάξου οι επιβάτες αυξήθηκαν 5,2% τον Αύγουστο σε σχέση με πέρυσι, ενώ το τρίμηνο Ιουνίου–Αυγούστου έκλεισε με +6,5% συνολικά. Τι δείχνει η δεκαετία.

Απαγορευτικό: Στις 9.30 το βράδυ απόψε αναχωρεί το “Blue Star Naxos” (Πίνακας)

Λόγω κακοκαιρίας αλλάζουν αναχωρήσεις/ακυρώνονται δρομολόγια. Τι ισχύει ανά πλοίο, πότε χρειάζεται αλλαγή εισιτηρίων και ποιες μεταφορές επιβατών έγιναν.

ΔΕΔΔΗΕ – Νάξος: Σε ποιες περιοχές θα έχει αύριο το πρωί (20/09) διακοπή ρεύματος

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση «Προσωρινή Διακοπή», θα επηρεαστούν Μπαούζι Δαμαριώνα, Αυλωνίτσα, Άγιος Δημήτριος και Αγ. Ανάργυροι Σαγκρί.

Ανεκτέλεστα δρομολόγια για Supercat Jet, Superjet και Superjet 2 λόγω κακοκαιρίας

Η κακοκαιρία που πλήττει το Αιγαίο φέρνει σημαντικές ακυρώσεις στην ακτοπλοΐα – Αναλυτικά ποιες γραμμές επηρεάζονται

Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων: Ο Νίκος Σιδερής ορίστηκε πρόεδρος της Κοινότητας Κεραμωτής

Σιδερής Νίκος η επιλογή του Δημάρχου – Αποχές και ενστάσεις από Κορρέ και Χατζηανδρέου

Αναφορά στο Ευρωκοινοβούλιο για την Αμοργό: Αντίδραση σε λιμενικά και οδικά έργα με χρηματοδότηση της Ε.Ε.

Ο Νικόλαος Γαβαλάς, εκ μέρους περιβαλλοντικών συλλόγων και εκατοντάδων πολιτών, καταγγέλλει την καταστροφική επίδραση αναπτυξιακών έργων στην Αμοργό και ζητά παρέμβαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.