Τρίτη, 23 Σεπτεμβρίου, 2025
ΑρχικήΔιεθνήΕυρώπη: Γιατί η "Γηραιά Ηπειρος" μετατρέπεται σε hotspot και οι καύσωνες...

Ευρώπη: Γιατί η “Γηραιά Ηπειρος” μετατρέπεται σε hotspot και οι καύσωνες καλά κρατούν

|

Νέα δεδομένα έχουμε συνεχώς όσον αφορά το περιβάλλον και η Ευρώπη βρίσκεται σε σταυροδρόμι αποφάσεων … Εφη Ρούση (ερευνήτρια για τις Κλιματικές Αλλαγές): δηλώνει “Υπάρχουν λύσεις, δεν είμαστε καταδικασμένοι”.

Οι πρωτοφανείς υψηλές θερμοκρασίες που καταγράφονται σε πολλές χώρες της Δυτικής Ευρώπης, με ρεκόρ ανώτατων θερμοκρασιών στη Βρετανία, στη Γαλλία, στη Γερμανία και αλλού, αλλά και η επίμονη παρατεταμένη ζέστη στην Ιβηρική Χερσόνησο είναι η φετινή κορύφωση μιας μακράς ανοδικής πορείας στις θερινές θερμοκρασίες της Ευρώπης.

«Η Δυτική Ευρώπη αναδεικνύεται σε ένα hot spot της κλιματικής αλλαγής, όπου οι καύσωνες εμφανίζονται πιο συχνά και πιο έντονα σε σχέση με τις άλλες περιοχές με το ίδιο γεωγραφικό πλάτος», εξηγεί στην «Καθημερινή» η κ. Εφη Ρούση, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Ερευνας για τις Κλιματικές Επιπτώσεις του Πότσνταμ (ΡΙΚ), λίγο έξω από το Βερολίνο. Η κ. Ρούση είναι η επικεφαλής συγγραφέας πρόσφατης έρευνας που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications («Accelerated western European heatwave trends linked to more-persistent double jets over Eurasia»), σύμφωνα με την οποία οι ανοδικές τάσεις στην εμφάνιση καυσώνων στην Ευρώπη τις προηγούμενες τέσσερις δεκαετίες είναι τρεις έως τέσσερις φορές πιο ισχυρές σε σύγκριση με τα υπόλοιπα βόρεια μεσαία πλάτη της γης.

«Υπάρχει ένα κοινό δεδομένο σε όλο τον πλανήτη. Η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή, λόγω των αυξημένων εκπομπών θερμοκηπικών αερίων, οδηγεί σε αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, γεγονός που οδηγεί και σε ακραίες τιμές, όπως φέτος που έχουμε θερμοκρασίες-ρεκόρ. Αυτό σημαίνει πως θα έχουμε πιο πολλούς, πιο συχνούς, πιο έντονους, πιο επίμονους καύσωνες. Αλλά δεν κινούνται όλες οι περιοχές με τον ίδιο τρόπο. Θέλαμε να δούμε τι γίνεται στην Ευρώπη και γιατί», τονίζει στην «Κ».

Στη Δυτική Ευρώπη δεν είναι εύκολο να ξεχαστεί ο θανατηφόρος καύσωνας του 2003, όταν περίπου 70.000 μη αναμενόμενοι θάνατοι είχαν σχέση με τις καυτές συνθήκες που διαμορφώθηκαν. Στη δημοσίευση στο Nature Communications επισημαίνεται παραπέρα το πρόσφατο σύμπλεγμα διαδοχικών εξαιρετικά ζεστών και ξηρών καλοκαιριών του 2018, 2019 και 2020. «Οι ευρωπαϊκοί καύσωνες προβλέπεται να αυξηθούν δυσανάλογα σε σύγκριση με την παγκόσμια μέση τάση», αναφέρεται. 

Η Μεσόγειος hotspot της κλιματικής αλλαγής
«Μέχρι τώρα γνωρίζαμε πως η Μεσόγειος είναι ένα hotspot της κλιματικής αλλαγής· τι γίνεται όμως με τη Δυτική Ευρώπη; Εξετάσαμε τις τάσεις 42 ετών, μέχρι το 2020, στρέφοντας μάλιστα την προσοχή μας στους επίμονους καύσωνες που διαρκούν έξι μέρες και πάνω. Συγκρίναμε αυτές τις τάσεις με άλλες περιοχές της ίδιας ζώνης, με μεσαίο πλάτος στο βόρειο ημισφαίριο, όπως στη Βόρεια Αμερική, στην Ασία, κ.λπ. Η εικόνα που έχουμε είναι πως οι καύσωνες στην Ευρώπη πληθαίνουν πιο γρήγορα από τον μέσο όρο. Μόνο οι δυτικές ακτές των ΗΠΑ καταγράφουν ανάλογες τάσεις. Συγκεκριμένα, η Ευρώπη ανεβαίνει τρεις φορές πιο γρήγορα στη συχνότητα εμφάνισης καυσώνων και τέσσερις φορές πιο γρήγορα όσον αφορά την έντασή τους», εξηγεί η Ελληνίδα ερευνήτρια.

Πολύ σημαντικό για χώρες που μέχρι τώρα έβλεπαν σποραδικά να εκδηλώνονται επεισόδια καύσωνα και περιστατικά θερμών εισβολών, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να είναι τελείως απροετοίμαστοι, όπως και οι υποδομές, τα κτίρια, οι κατοικίες κ.λπ.

Πού οφείλεται όμως η αυξανόμενη τάση; Το ερευνητικό αντικείμενο της κ. Ρούση και των συνεργατών της αφορά την κυκλοφορία του αέρα στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Εξέτασαν λοιπόν ποιος είναι ο ρόλος του αεροχειμάρρου (jet stream), που κινείται από τα δυτικά, από τον Ατλαντικό Ωκεανό προς την Ευρώπη και καλύπτει Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. «Είναι πολύ ισχυροί άνεμοι, που δροσίζουν το καλοκαίρι και κάνουν πιο ήπιο τον χειμώνα. Οι περιοχές που επηρεάζονται είναι η Δυτική Ευρώπη, η Ιβηρική Χερσόνησος, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σκανδιναβία», σημειώνει η ερευνήτρια του ΡΙΚ.

«Οταν όμως έχουμε διάσπαση του αεροχειμάρρου σε δύο τμήματα, ένα που κατευθύνεται προς τη Βόρεια Ευρώπη και ένα που κινείται προς Μεσόγειο, τότε δεν υπάρχουν οι ισχυροί άνεμοι στο κέντρο, με αποτέλεσμα να είναι πιο πιθανό να παραμένουν οι θερμές μάζες αέρα και να δημιουργούνται επεισόδια καύσωνα πάνω από τη Δυτική Ευρώπη», εξηγεί.

Σύμφωνα με τη δημοσίευση στο Nature Communications, σχεδόν το σύνολο των αυξημένων επεισοδίων καύσωνα στη Δυτική Ευρώπη και περίπου το 30% αυτών στην ευρύτερη ευρωπαϊκή περιοχή, συνδέονται με τον διχασμό του δυτικού αεροχειμάρρου. Υπάρχει ισχυρό ενδεχόμενο το διπλό jet stream να συνδέεται και με τα φετινά ακραία φαινόμενα καύσωνα στη Δυτική Ευρώπη, αν και ακόμη δεν υπάρχουν τα πλήρη στοιχεία.

«Εμπόδια» στον αεροχείμαρρο στέκονται οι αντικυκλώνες εμποδισμού, τα συστήματα που φρενάρουν την κυκλοφορία του αέρα στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Οι αντικυκλώνες «φταίνε» για τη διάσπαση του αεροχειμάρρου ή μήπως ο διχασμός του προκαλεί τους αντικυκλώνες; «Δεν έχουμε ακόμα απάντηση σε αυτό, απαιτείται παραπέρα έρευνα», απαντά η Ελληνίδα κλιματολόγος.

Οι φωτιές
Τι να περιμένουμε στο μέλλον; Στον βαθμό που συνεχίσουν να αυξάνονται ή να παραμένουν υψηλές οι εκπομπές θερμοκηπικών αερίων όλα τα κλιματικά μοντέλα δείχνουν άνοδο θερμοκρασιών και ακραίων φαινομένων. Οι συνέπειες θα είναι ακόμη πιο σοβαρές, όπως με τις φωτιές που είναι συνάρτηση και πολλών παραγόντων σχετιζόμενων με την κλιματική αλλαγή: υψηλές θερμοκρασίες, καύσωνες, μεγαλύτερη ξηρασία, πιο εύφλεκτη καύσιμη ύλη.

Η κ. Ρούση δεν σηκώνει τα χέρια ψηλά. «Υπάρχουν λύσεις, δεν είμαστε καταδικασμένοι. Είναι πολύ σημαντική η στάση του καθένα μας, αλλά βεβαίως η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι θέμα πολιτικό, απαιτεί συνολικές αποφάσεις σε επίπεδο κοινωνίας».

40ο C και πλέον έδειξε το θερμόμετρο στα μέσα της εβδομάδας σε πολλές περιοχές της Γερμανίας. Η μείωση της στάθμης των υδάτων σε πολλά ποτάμια, όπως ο Ελβας, προκάλεσε προβλήματα στη ναυσιπλοΐα, ενώ χιλιάδες κλήσεις δέχτηκαν οι υπηρεσίες άμεσης ανάγκης στο Βερολίνο.

14 πόλεις βρίσκονταν σε συναγερμό στην Ιταλία εξαιτίας της αφόρητης ζέστης στα τέλη της εβδομάδας, μεταξύ των οποίων η Ρώμη και το Μιλάνο. Mεγάλο μέρος του Πάδου καλύφθηκε με άλγη. Παράλληλα, εξακολουθούσαν να μαίνονται οι πυρκαγιές στην Τοσκάνη και στην περιφέρεια Φριούλι – Βενέτσια Τζούλια, κάνοντας στάχτη χιλιάδες στρέμματα δασικών και γεωργικών εκτάσεων.

900.000 στρέμματα αποτέφρωσαν σε όλη την Ισπανία οι φωτιές την εβδομάδα που πέρασε. Η χώρα βιώνει τη χειρότερη αντιπυρική περίοδο της τελευταίας δεκαετίας. Στο στόχαστρο βρέθηκαν η Εστρεμαδούρα, στα δυτικά, και η Καστίλλη και Λεόν στην κεντρική χώρα. Την ίδια στιγμή, ο πρωτοφανής καύσωνας άφησε πίσω του τουλάχιστον 1.000 νεκρούς.


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Δωρεάν προληπτικές εξετάσεις από το Ελληνικό Ίδρυμα Ογκολογίας τον Οκτώβριο

Μαστογραφία, Τεστ Παπ με HPV και έλεγχος PSA – Ραντεβού από 23/9, εξετάσεις από 1/10 στην Αθήνα

Σαντορίνη – Ξεκινά η 71η Εθελοντική Αιμοδοσία: Μια φιάλη παραπάνω, ένα χαμόγελο ακόμα

Από 4 έως 12 Οκτωβρίου η 71η Εθελοντική Αιμοδοσία για τον συνάνθρωπο και την ελπίδα. Το πρόγραμμα της αιμοδοσίας

Μελάνες Νάξου: Κάτοικοι διαμαρτύρονται για τις αυξήσεις στο νερό και πάνε σε .. δημοψήφισμα

Κάτοικοι ζητούν επιστροφή στις παλιές τιμές και δίκαιη τιμολόγηση· ετοιμάζεται ηλεκτρονική ψηφοφορία για συλλογική στάση

«ΑΞΟΠΑΤΗΜΑΤΑ»: Ξεκινούν στις 5 Οκτωβρίου οι εγγραφές στη χορευτική ομάδα

Κυριακή 5/10, 19:00–21:00 στην αίθουσα του 2ου Γυμνασίου — παιδιά από 4+ και τμήματα ενηλίκων

Σαντορίνη: «Ανοίγει» το εργοστάσιο τομάτας στις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Ξεναγήσεις με ελεύθερη είσοδο και ψηφιακές παρουσιάσεις 26–28 Σεπτεμβρίου στο Βιομηχανικό Μουσείο Τομάτας «Δ. Νομικός»

Νάξος – Πορτάρα: Κλειστός ο αρχαιολογικός χώρος 23–24/9 λόγω εργασιών

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων κλείνει προσωρινά τον χώρο Παλάτια για λόγους ασφάλειας. Απομακρύνεται το συρματόπλεγμα και τοποθετείται νέα περίφραξη.

Νάξος: Ξεκινά ο 3ος (και τελευταίος) δολωματικός ψεκασμός δακοκτονίας

Φιλώτι 24/9–3/10 • Δαμαριώνας–Σαγκρί–Βίβλος 25/9–4/10 • Συγκομιδή 15 ημέρες μετά το πέρας

Νότιο Αιγαίο: 3 εκατ. € για ψηφιακό εξοπλισμό και VR εργαστήρια στα σχολεία

Ανοικτή πρόσκληση Χατζημάρκου – Υποβολές έως 31/10/2025 μέσω ΟΠΣ • Προτεραιότητα σε ΖΕΠ και απομονωμένα νησιά

Μήλος: Έκκληση για στέγη στους εκπαιδευτικούς (video)

«Δεν γίνεται με ενοίκια 550–700€» λέει ο δήμαρχος – Επιδόματα στήριξης και μέριμνα για γιατρούς, λιμενικούς, υπαλλήλους

Πάρος: Η Φλώρα Λουκή ορίστηκε άμισθη Αντιδήμαρχος Αθλητισμού

Εποπτεία Τμήματος Αθλητισμού & Νέας Γενιάς – στόχος η ενίσχυση δράσεων και υποδομών

Blue Star Naxos: από 19/9 αναχώρηση 11:05 από Νάξο για Πειραιά — αρχίζει το χειμερινό πρόγραμμα

Σύμφωνα με το Naxos Blue Travel, το νέο ωράριο θα ισχύει όλο τον χειμώνα. Δείτε αναλυτικά τη διαδρομή Αστυπάλαια–Κατάπολα της επόμενης ημέρας.

Σκοπελίτης: Αλλαγές δρομολογίων 19–21/09/2025 λόγω κακοκαιρίας

Το ταξιδιωτικό πρακτορείο Zas Travel Νάξου ενημερώνει: το δρομολόγιο της Παρασκευής μεταφέρεται για Σάββατο και του Σαββάτου για Κυριακή — δείτε αναλυτικά τις ώρες.

Υπόθεση …Νερό: Ο Σύλλογος Επαγγελματιών Δονούσας ζητά επανεξέταση της τιμολογιακής πολιτικής και δίκαιες χρεώσεις

Μετά την Ηρακλειά και τα Κουφονήσια, διαμαρτύρεται και η Δονούσα για τις αυξήσεις - Τι ζητούν οι επαγγελματίες

Απαγορευτικό: Στις 9.30 το βράδυ απόψε αναχωρεί το “Blue Star Naxos” (Πίνακας)

Λόγω κακοκαιρίας αλλάζουν αναχωρήσεις/ακυρώνονται δρομολόγια. Τι ισχύει ανά πλοίο, πότε χρειάζεται αλλαγή εισιτηρίων και ποιες μεταφορές επιβατών έγιναν.

ΔΕΔΔΗΕ – Νάξος: Σε ποιες περιοχές θα έχει αύριο το πρωί (20/09) διακοπή ρεύματος

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση «Προσωρινή Διακοπή», θα επηρεαστούν Μπαούζι Δαμαριώνα, Αυλωνίτσα, Άγιος Δημήτριος και Αγ. Ανάργυροι Σαγκρί.

Ανεκτέλεστα δρομολόγια για Supercat Jet, Superjet και Superjet 2 λόγω κακοκαιρίας

Η κακοκαιρία που πλήττει το Αιγαίο φέρνει σημαντικές ακυρώσεις στην ακτοπλοΐα – Αναλυτικά ποιες γραμμές επηρεάζονται

ΔΕΔΔΗΕ: Τρίωρη διακοπή ρεύματος αύριο (22/09) στα χωριά της πεδινής Νάξου

Νάξος: Προσωρινή διακοπή ρεύματος τη Δευτέρα 22/09 (09:00–12:00) σε Γλινάδο, Άγιο Αρσένιο, Μύλους & Αργάνι Τριπόδων

Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων: Ο Νίκος Σιδερής ορίστηκε πρόεδρος της Κοινότητας Κεραμωτής

Σιδερής Νίκος η επιλογή του Δημάρχου – Αποχές και ενστάσεις από Κορρέ και Χατζηανδρέου

Κουφονήσια: «Νερό από χρυσάφι», λογαριασμοί έως 10€/m³, τι απαντά ο Βαγγέλης Κατσαράς (video)

Εστίαση, διαμονή και μικρά καταστήματα μιλούν για ασφυξία – Ο Δήμος Νάξου κάνει λόγο για «εξορθολογισμό» βάσει κόστους αφαλάτωσης και αποτροπή υπερκατανάλωσης (video)

Απαγορευτικό απόπλου από Πειραιά, Λαύριο και Ραφήνα έως τις 10:00 — εξαιρούνται Αργοσαρωνικός & Μαρμάρι

Σε ισχύ προληπτικό μέτρο του Λιμενικού λόγω ισχυρών βοριάδων· επανεκτίμηση στις 10:00. Οι ταξιδιώτες να επικοινωνούν με τα πρακτορεία τους.