Τρίτη, 23 Σεπτεμβρίου, 2025
ΑρχικήΔιεθνήΈρευνα - Παγκόσμια υγεία: Ζούμε περισσότερο, αλλά γερνάμε συλλογικά

Έρευνα – Παγκόσμια υγεία: Ζούμε περισσότερο, αλλά γερνάμε συλλογικά

|

Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση (τον Αύγουστο του 2025) στο Lancet από τους Chang και συνεργάτες, από το 1970 μέχρι σήμερα, η εικόνα της παγκόσμιας υγείας έχει αλλάξει ριζικά.

Μέσα σε μόλις πέντε δεκαετίες, η ζωή των ανθρώπων έγινε μακρύτερη και, σε πολλές περιπτώσεις, καλύτερη.

Το προσδόκιμο ζωής

Το προσδόκιμο ζωής αυξήθηκε θεαματικά: από τα 56 χρόνια το 1970 έφτασε στα 73 το 2019. Η παιδική θνησιμότητα υποχώρησε σε πρωτόγνωρα επίπεδα, χάρη στις εμβολιαστικές εκστρατείες, τις θεραπείες για μολυσματικές ασθένειες και τη βελτίωση της διατροφής. Η πρόοδος της ιατρικής και των δημόσιων πολιτικών υγείας άλλαξε δραματικά το τοπίο.

Η Καθηγήτρια Θεραπευτικής – Επιδημιολογίας – Προληπτικής Ιατρικής, Παθολόγος (Θεραπευτική Κλινική Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) Θεοδώρα Ψαλτοπούλου και η Βιολόγος Αλεξάνδρα Σταυροπούλου συνοψίζουν τα κυριότερα σημεία της δημοσίευσης.

Αναπόφευκτη πρόκληση η γήρανση του πληθυσμού

Ωστόσο, πίσω από αυτά τα ενθαρρυντικά στοιχεία, διαγράφεται μια νέα και αναπόφευκτη πρόκληση: η γήρανση του πληθυσμού. Το 1970, η μέση ηλικία στον κόσμο ήταν 20 έτη· το 2019 είχε φτάσει τα 29 και μέχρι το 2050 αναμένεται να ανέβει στα 36. Ταυτόχρονα, η μέση ηλικία θανάτου αυξήθηκε από τα 69 στα 76 χρόνια και προβλέπεται να αγγίξει τα 82 μέχρι τα μέσα του αιώνα. Αυτό σημαίνει ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα ζουν περισσότερα χρόνια, αλλά και ότι οι κοινωνίες θα κληθούν να διαχειριστούν το βάρος των χρόνιων παθήσεων, από τις καρδιοπάθειες μέχρι τον διαβήτη και από τους καρκίνους μέχρι την άνοια.

Μια από τις πιο εντυπωσιακές διαπιστώσεις των επιστημονικών αναλύσεων είναι ότι ο παγκόσμιος δείκτης αδρών θανάτων (δηλαδή ο συνολικός αριθμός θανάτων ανά χίλια άτομα) έφτασε στο χαμηλότερο σημείο του στην ιστορία το 2019. Από εκεί και μετά, όμως, τα δεδομένα αλλάζουν: η γήρανση του πληθυσμού οδηγεί σε σταδιακή αύξηση αυτού του δείκτη. Με άλλα λόγια, δεν είναι ότι ξαφνικά οι άνθρωποι πεθαίνουν νωρίτερα· απλώς η αύξηση των ηλικιωμένων στον συνολικό πληθυσμό θα αυξήσει τους απόλυτους αριθμούς θανάτων.

Η εικόνα δεν είναι ίδια σε όλες τις περιοχές του πλανήτη

Σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία οι βελτιώσεις συνεχίστηκαν με γοργούς ρυθμούς τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Στην Υποσαχάρια Αφρική, τα κέρδη της δημόσιας υγείας υπήρξαν επίσης εμφανή, ιδιαίτερα στη μείωση της παιδικής θνησιμότητας και στη μάχη κατά του HIV/AIDS. Αντίθετα, στις Ηνωμένες Πολιτείες καταγράφηκε μια ανησυχητική τάση: οι θάνατοι σε μεσήλικες (15–49 και 50–69 ετών) όχι μόνο δεν μειώθηκαν, αλλά αυξήθηκαν. Παράγοντες όπως οι υπερδοσολογίες οπιοειδών, οι αυτοκτονίες και οι χρόνιες ασθένειες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής (παχυσαρκία) φαίνεται να ανατρέπουν την εικόνα της προόδου.

Ένα άλλο στοιχείο που ξεχωρίζει είναι η μεταβολή στις αιτίες θανάτου. Οι λεγόμενες «παραδοσιακές» ασθένειες –λοιμώξεις, παιδικά νοσήματα, επιπλοκές εγκυμοσύνης– έχουν υποχωρήσει εντυπωσιακά. Ο θάνατος από ιλαρά, φυματίωση ή επιπλοκές της γέννας είναι πολύ σπανιότερος απ’ ό,τι στο παρελθόν. Στη θέση τους, όμως, κυριαρχούν πλέον τα μη μεταδοτικά νοσήματα, όπως τα καρδιαγγειακά, τα εγκεφαλικά επεισόδια, οι κακοήθειες που σχετίζονται με το κάπνισμα και, πάνω απ’ όλα, ο σακχαρώδης διαβήτης. Ενώ σχεδόν όλες οι άλλες αιτίες θανάτου ακολουθούν πτωτική πορεία, ο διαβήτης αυξάνει σταθερά σε όλες τις περιοχές, με ιδιαίτερη ένταση στην Ινδία και την κεντρική και ανατολική Ευρώπη.

Τι σημαίνουν όλα αυτά για τις κοινωνίες μας; Πρώτον, ότι υπάρχει λόγος αισιοδοξίας: οι τεράστιες μειώσεις στη θνησιμότητα δείχνουν πως οι επενδύσεις στην υγεία αποδίδουν. Δεύτερον, ότι η δημογραφική αλλαγή είναι αναπόφευκτη και θα φέρει μεγάλες πιέσεις. Μέχρι το 2050, σχεδόν το 70% των θανάτων θα αφορά ανθρώπους άνω των 70 ετών. Αυτό μεταφράζεται σε αυξημένο κόστος για τα συστήματα υγείας, αλλά και σε μεγαλύτερη ανάγκη για φροντίδα μακράς διάρκειας. Τρίτον, ότι απαιτείται στόχευση: οι κυβερνήσεις και τα συστήματα υγείας πρέπει να εστιάσουν σε συγκεκριμένες παθήσεις που ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος της ανισότητας στη ζωή και στην υγεία. Η καταπολέμηση των καρδιοπαθειών, του καρκίνου και κυρίως του σακχαρώδη διαβήτη είναι ίσως το πιο κρίσιμο στοίχημα των επόμενων δεκαετιών.

Το δημογραφικό μπορεί να απειλήσει την κοινωνική συνοχή

Μέσα σε όλα αυτά, οι κοινωνίες θα πρέπει να βρουν τρόπους να ισορροπήσουν. Η μείωση των γεννήσεων σημαίνει ότι οι νεότερες γενιές θα είναι λιγότερες, άρα και οι εργαζόμενοι που θα συνεισφέρουν στα δημόσια ταμεία. Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των ηλικιωμένων που θα χρειάζονται συντάξεις και υπηρεσίες υγείας θα αυξάνεται. Το δημογραφικό αυτό «ψαλίδι» μπορεί να απειλήσει την κοινωνική συνοχή αν δεν ληφθούν μέτρα έγκαιρα. Συνοψίζοντας, σύμφωνα με αυτό το πολύ πρόσφατο άρθρο στο Lancet, το ταξίδι της παγκόσμιας υγείας από το 1970 έως το 2050 είναι μια ιστορία εντυπωσιακής προόδου αλλά και δύσκολων διλημμάτων. Η ιστορία της υγείας ως το 2050 δεν θα γραφτεί μόνο από τα νοσοκομεία και τα εμβόλια, αλλά και από τις πολιτικές αποφάσεις, τις κοινωνικές αλλαγές και τις προσωπικές μας επιλογές.

Πληροφορίες από: https://www.iefimerida.gr


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Ελλάς Σύρου: «Άριστα 10 από τη FIFA», το νέο γήπεδο της Ερμούπολης έτοιμο να γράψει ιστορία (video)

Ο Γιώργος Λεονταρίτης μιλά στο παρά πέντε του πρώτου επίσημου αγώνα: «Υπόσχεση που έγινε πράξη – μια υποδομή για τη νεολαία της Σύρου»

Στ. Γκίκας: 180 εκατ. από ΕΣΠΑ για 30 νησιωτικά λιμάνια

Προτεραιότητα η αναβάθμιση υποδομών και η «πράσινη μετάβαση» – cold ironing σε 23 λιμένες έως το 2029

Παναγία Μυρτιδιώτισσα: το πρώτο «καλωσόρισμα» της Νάξου (video)

Παραμονή στη Χώρα: το πλοιάριο αναχωρεί ανά δεκάλεπτο από τη Μικρή Σκάλα για προσκύνημα στη βραχονησίδα-προσήλιο του λιμανιού

Κουφονήσι: Ομόφωνο «ναι» σε μειώσεις και δίκαιη τιμολόγηση νερού

Έκτακτη συνεδρίαση της Τοπικής Κοινότητας (22/09) – αιτήματα για επανέκδοση λογαριασμών, δόσεις χωρίς προσαυξήσεις, έλεγχο μετρητών και ειδικό καθεστώς «νησιωτικότητας»

Λιμάνι Νάξου: Από το «Δέσποινα» του 1955 στο σήμερα και τα προβλήματα που δεν …λύθηκαν

Η 31η Ιουλίου του ’55 άλλαξε τον τρόπο που δένουν τα πλοία· ο Αύγουστος του ’25 μας θυμίζει ότι ήρθε η ώρα να αλλάξει ο τρόπος που «δένει» η πόλη με το λιμάνι.

Σίφνος: Το Φεστιβάλ «Νικόλαος Τσελεμεντές» γράφει τις πιο νόστιμες ιστορίες των Κυκλάδων (video)

Θαλασσομαγειρέματα το πρωί, «Κουζίνα του Τσελεμεντέ» το απόγευμα, γλέντια τη νύχτα — 25–27/9, είσοδος ελεύθερη

Αμοργός τραγουδά: Mουσικοκινητική αγωγή για τους μικρούς, χορωδία για όλους

Ένα Σαββατοκύριακο τον μήνα (Οκτ. 2025–Ιούν. 2026) με τον μαέστρο Γιάννη Γαβρά και το Μουσικό Εργαστήρι «Η Οδός Ονείρων».

Ελλάδα: Μόλις το 4,5% των γιατρών υπηρετούν στα νησιά (!!!)

Αριθμοί που «πονούν»: πολλά νησιά χωρίς βασικές ειδικότητες μόλις πέσει η αυλαία του καλοκαιριού

Δωρεάν προληπτικές εξετάσεις από το Ελληνικό Ίδρυμα Ογκολογίας τον Οκτώβριο

Μαστογραφία, Τεστ Παπ με HPV και έλεγχος PSA – Ραντεβού από 23/9, εξετάσεις από 1/10 στην Αθήνα

Σαντορίνη – Ξεκινά η 71η Εθελοντική Αιμοδοσία: Μια φιάλη παραπάνω, ένα χαμόγελο ακόμα

Από 4 έως 12 Οκτωβρίου η 71η Εθελοντική Αιμοδοσία για τον συνάνθρωπο και την ελπίδα. Το πρόγραμμα της αιμοδοσίας

Blue Star Naxos: από 19/9 αναχώρηση 11:05 από Νάξο για Πειραιά — αρχίζει το χειμερινό πρόγραμμα

Σύμφωνα με το Naxos Blue Travel, το νέο ωράριο θα ισχύει όλο τον χειμώνα. Δείτε αναλυτικά τη διαδρομή Αστυπάλαια–Κατάπολα της επόμενης ημέρας.

Σκοπελίτης: Αλλαγές δρομολογίων 19–21/09/2025 λόγω κακοκαιρίας

Το ταξιδιωτικό πρακτορείο Zas Travel Νάξου ενημερώνει: το δρομολόγιο της Παρασκευής μεταφέρεται για Σάββατο και του Σαββάτου για Κυριακή — δείτε αναλυτικά τις ώρες.

Υπόθεση …Νερό: Ο Σύλλογος Επαγγελματιών Δονούσας ζητά επανεξέταση της τιμολογιακής πολιτικής και δίκαιες χρεώσεις

Μετά την Ηρακλειά και τα Κουφονήσια, διαμαρτύρεται και η Δονούσα για τις αυξήσεις - Τι ζητούν οι επαγγελματίες

Απαγορευτικό: Στις 9.30 το βράδυ απόψε αναχωρεί το “Blue Star Naxos” (Πίνακας)

Λόγω κακοκαιρίας αλλάζουν αναχωρήσεις/ακυρώνονται δρομολόγια. Τι ισχύει ανά πλοίο, πότε χρειάζεται αλλαγή εισιτηρίων και ποιες μεταφορές επιβατών έγιναν.

ΔΕΔΔΗΕ – Νάξος: Σε ποιες περιοχές θα έχει αύριο το πρωί (20/09) διακοπή ρεύματος

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση «Προσωρινή Διακοπή», θα επηρεαστούν Μπαούζι Δαμαριώνα, Αυλωνίτσα, Άγιος Δημήτριος και Αγ. Ανάργυροι Σαγκρί.

Ανεκτέλεστα δρομολόγια για Supercat Jet, Superjet και Superjet 2 λόγω κακοκαιρίας

Η κακοκαιρία που πλήττει το Αιγαίο φέρνει σημαντικές ακυρώσεις στην ακτοπλοΐα – Αναλυτικά ποιες γραμμές επηρεάζονται

ΔΕΔΔΗΕ: Τρίωρη διακοπή ρεύματος αύριο (22/09) στα χωριά της πεδινής Νάξου

Νάξος: Προσωρινή διακοπή ρεύματος τη Δευτέρα 22/09 (09:00–12:00) σε Γλινάδο, Άγιο Αρσένιο, Μύλους & Αργάνι Τριπόδων

Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων: Ο Νίκος Σιδερής ορίστηκε πρόεδρος της Κοινότητας Κεραμωτής

Σιδερής Νίκος η επιλογή του Δημάρχου – Αποχές και ενστάσεις από Κορρέ και Χατζηανδρέου

Κουφονήσια: «Νερό από χρυσάφι», λογαριασμοί έως 10€/m³, τι απαντά ο Βαγγέλης Κατσαράς (video)

Εστίαση, διαμονή και μικρά καταστήματα μιλούν για ασφυξία – Ο Δήμος Νάξου κάνει λόγο για «εξορθολογισμό» βάσει κόστους αφαλάτωσης και αποτροπή υπερκατανάλωσης (video)

Απαγορευτικό απόπλου από Πειραιά, Λαύριο και Ραφήνα έως τις 10:00 — εξαιρούνται Αργοσαρωνικός & Μαρμάρι

Σε ισχύ προληπτικό μέτρο του Λιμενικού λόγω ισχυρών βοριάδων· επανεκτίμηση στις 10:00. Οι ταξιδιώτες να επικοινωνούν με τα πρακτορεία τους.