Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου θεωρείται μια από τις πρώτες σύγχρονες γενοκτονίες – Σήμερα, 19 Μαΐου 2020, συμπληρώνονται 101 από το γεγονός και είναι άλλη μία ημέρα μνήμης που τιμάται με εκδηλώσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Σήμερα 19 Μαϊου 2020, συμπληρώνονται 101 χρόνια από την ημέρα Μνήμης των 353.000 θυμάτων του Πόντου και οι εκδηλώσεις έχουν αρχίσει από χθες σε διάφορες πόλεις της χώρας. Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου αναφέρεται ευρέως στις σφαγές και τους εκτοπισμούς εναντίον Ελληνικών πληθυσμών στην περιοχή του Πόντου που πραγματοποιήθηκαν από το κίνημα των Νεότουρκων και των εθνικιστών του Κεμάλ κατά την περίοδο 1914 – 1923. Τα γεγονότα αυτά κατέληξαν στην εξαφάνιση του ελληνικών κοινοτήτων από την περιοχή όπου διαβιούσαν επί τρεις χιλιετίες.
Οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν για αυτές τις πράξεις των Νεότουρκων ήταν η εκτόπιση, η εξάντληση από έκθεση σε κακουχίες, τα βασανιστήρια, η πείνα και η δίψα, οι πορείες θανάτου στην έρημο και συχνότατα οι εν ψυχρώ δολοφονίες ή εκτελέσεις. Ο αριθμός των θυμάτων σύμφωνα με τις περισσότερες Ελληνικές, αλλά και κάποιες ξένες, πηγές υπολογίζεται σε πάνω από 300.000 (το Κεντρικό Συμβούλιο Ποντίων στη Μαύρη Βίβλο του κάνει αναφορά σε 353.000 θύματα). Υπάρχουν ωστόσο και άλλες μεμονωμένες πηγές που κατεβάζουν τα θύματα σε περίπου 100 ως 150 χιλιάδες άτομα. Οι επιζώντες κατέφυγαν στον Άνω Πόντο (στην ΕΣΣΔ) και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, στην Ελλάδα.
Η διεθνής βιβλιογραφία και τα κρατικά αρχεία πολλών χωρών εμπεριέχουν πλήθος μαρτυριών για τις δολοφονίες και τους διωγμούς που διαπράχθηκαν κατά των Ποντίων κατοίκων της οθωμανικής αυτοκρατορίας, κάτι που συνέβη παράλληλα και με διώξεις ή και για πολλούς γενοκτονίες εις βάρος και άλλων πληθυσμών, δηλαδή των Αρμενίων και των Ασσυρίων, με αποτέλεσμα ορισμένοι ερευνητές να θεωρήσουν τις επιμέρους διώξεις ως τμήματα μιας ενιαίας πολιτικής εις βάρος των Ελλήνων ή γενικότερα των Χριστιανών της Μικράς Ασίας.
Το κύμα διωγμού και εξόντωσης των ελληνικών πληθυσμών του Πόντου διακρίνεται ιστορικά σε τρεις συνεχόμενες φάσεις: από την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ως την κατάληψη της Τραπεζούντας από τον ρωσικό στρατό (1914-1916), η δεύτερη τελειώνει με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1916-1918) και η τελευταία ολοκληρώνεται με την εφαρμογή του Συμφώνου για την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας (1918-1923).
Οι εκδηλώσεις
Η Βουλή των Ελλήνων, στις 24 Φεβρουαρίου 1994, αναγνώρισε επίσημα τη γενοκτονία των Ποντίων από το τουρκικό κράτος και ψήφισε ομόφωνα τον ορισμό της 19ης Μαΐου ως Ημέρας Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου με τον νόμο 2193/1994.
Λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού οι εκδηλώσεις μνήμης που θα πραγματοποιηθούν με διαφορετικό τρόπο και σύμφωνα με εγκύκλιο προς τους δήμους και τις Περιφέρειες της χώρας που εξέδωσε το υπουργείο Εσωτερικών.
Οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν γενικό σημαιοστολισμό, φωταγώγηση των δημοσίων κτιρίων και των δημοτικών και περιφερειακών καταστημάτων, τέλεση δοξολογιών, ομιλιών και καταθέσεις στεφάνων στις έδρες των Περιφερειών και των Περιφερειακών Ενοτήτων.
Λόγω των εκτάκτων μέτρων που έχουν ληφθεί για τον περιορισμό του covid-19, οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν σύμφωνα με τις ισχύουσες υγειονομικές διατάξεις και οι καταθέσεις στεφάνων θα γίνουν με την παρουσία περιορισμένου αριθμού ατόμων.
«Ο ελάχιστος φόρος τιμής που μπορεί να αποδοθεί στους 353.000 σφαγιασθέντες Ποντίους είναι να διατηρήσουμε ζωντανή την μνήμη τους. Να διατηρήσουμε ζωντανά τα ήθη και τα έθιμά τους, τη μοναδική κουλτούρα τους. Και φυσικά να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε, ανεξαρτήτως κομματικών πεποιθήσεων, για τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων, αφού μόνο μέσα από την αποδοχή της ιστορικής αλήθειας μπορεί να υπάρξει ειλικρινής συνεργασία ανάμεσα στους λαούς. Η γνώση της ιστορίας δεν αποτελεί μόνο χρέος προς όλους εκείνους που θυσιάστηκαν, αλλά και ισχυρό θεμέλιο για την οικοδόμηση ενός πιο σταθερού και ειρηνικού μέλλοντος» ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος.
Συμβολικό μήνυμα για την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου θα προβληθεί το βράδυ στην πρόσοψη του Μεγάρου της Βουλής. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση η Βουλή των Ελλήνων τιμά την Ημέρα Μνήμης και δηλώνει «το διαρκές αίτημα της ιστορικής αποκατάστασης» για την εξόντωση των Ελλήνων του Μικρασιατικού Πόντου.
Φωταγώγηση κτιρίων στη Θεσσαλονίκη
Ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες της πολιτείας και τα περιοριστικά μέτρα που ισχύουν λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, δήμοι της Θεσσαλονίκης, θα τιμήσουν φέτος, με ανάρτηση πανό και φωταγώγηση κτιρίων, τα θύματα της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού.
Πιο συγκεκριμένα, ο δήμος Θεσσαλονίκης θα τελέσει επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού, στο Μνημείο Γενοκτονίας των Ποντίων στην πλατεία Αγίας Σοφίας, στις 10 το πρωί, ενώ θα ακολουθήσει κατάθεση στεφάνων. Σημειώνεται πως ο κεντρικός δήμος στο τελετουργικό θα ακολουθήσει τα μέτρα που ισχύουν λόγω πανδημίας του Covid-19 και για το λόγο αυτό η παρουσία των επισήμων θα είναι περιορισμένη. Παράλληλα, θα υπάρχει στην πρόσοψη του δημαρχιακού μεγάρου πανό στη μνήμη των 353.000 θυμάτων Ελλήνων του Πόντου.
Στο μεταξύ και ο δήμος Κορδελιού – Ευόσμου αποφάσισε για πρώτη φορά να φωταγωγηθούν φέτος με κόκκινο και μαύρο χρώμα η πρόσοψη του δημαρχιακού μεγάρου στην πλατεία Ευόσμου και το μνημείο της Γενοκτονίας των Ποντίων, στο πάρκο «Ελευθερίου Βενιζέλου».
Σύμφωνα με ανακοίνωση του δήμου, το κόκκινο συμβολίζει το κόκκινο ποτάμι από το αίμα των αθώων θυμάτων της Γενοκτονίας και το μαύρο συμβολίζει το διαχρονικό πένθος.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ