Μια μικρή μόνον εικόνα από το μέλλον της ελληνικής ακτοπλοϊκής βιομηχανίας δίνει η κατ’ αρχήν συμφωνία για την εξαγορά του 50,3% της Hellenic Seaways (HSW) από την Attica Group, τη λειτουργό των Blue Star και Super Fast Ferries.
Η Attica Group ενδέχεται να αλλάξει βασικό μέτοχο, όταν και εφόσον πουληθεί η συμμετοχή της Τράπεζας Πειραιώς στη Marfin Investment Group, που τώρα ελέγχει την ακτοπλοϊκή.
Στο πλαίσιο της αξιοποίησης των μη τραπεζικών συμμετοχών της, η ελληνική συστημική τράπεζα μπορεί να επιλέξει είτε την επιμέρους πώληση θυγατρικών της MIG είτε την εξ ολοκλήρου αποεπένδυση, αναφέρουν τραπεζικοί κύκλοι. Η δε επένδυση της Fortress Group τόσο στην Attica όσο και στην MIG προϊδεάζει για εξελίξεις, αναφέρουν με νόημα οι ίδιες πηγές.
Η συμμετοχή στην ΑΝΕΚ
Παραμένει επίσης προς εξακρίβωση το τι θα πράξει η Τράπεζα Πειραιώς με τη συμμετοχή της στην τρίτη μεγάλη ελληνική ακτοπλοϊκή, την ΑΝΕΚ, αλλά και το πώς θα κινηθεί εφεξής ο ιταλικός όμιλος Γκριμάλντι, που κατέχει το 48,5% της HSW αλλά και το 95% των Μινωικών Γραμμών.
Επιπλέον ορισμένοι κύκλοι πιθανολογούν ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού, που θα αποφανθεί επί της εξαγοράς της HSW από την Attica, ενδέχεται να ζητήσει έξοδο του νέου σχήματος από ορισμένες γραμμές ή αγορές. Αλλοι παράγοντες της ελληνικής ακτοπλοΐας εκτιμούν πως ενδέχεται να ανοίξει ακόμα και ζήτημα κατάτμησης μέρους της HSW, όπως π.χ. ορισμένων εκ των ταχυπλόων της.
Για την ώρα, η Attica ήλθε σε κατ’ αρχήν συμφωνία με την Τράπεζα Πειραιώς, η οποία κατέχει το 40,5% της HSW, αλλά και αριθμό μικρομετόχων για την εξαγορά των μετοχών τους. Συνολικά θα αποκτήσει το 50,3%. Η εξέλιξη θέτει σε μειονεκτική θέση τον εταίρο μεγαλομέτοχο της HSW, που είναι οι Μινωικές Γραμμές, συμφερόντων του ιταλικού ομίλου Γκριμάλντι, που κατέχει το 48,5% των μετοχών.
Υπενθυμίζεται ότι οι Μινωικές Γραμμές όπως και η Eagle Mind είχαν καταθέσει δεσμευτικές οικονομικές προσφορές για την εξαγορά του 40,5% της Πειραιώς, νωρίτερα φέτος, οι οποίες όμως προφανώς δεν εκρίθησαν συμφέρουσες από την τράπεζα. Οι Μινωικές Γραμμές, που για την ώρα δραστηριοποιούνται μόνον στις γραμμές της Κρήτης, έχουν ήδη μιλήσει για αυτόνομη ανάπτυξη και μάλιστα με νεότευκτα πλοία στο Αιγαίο και ειδικότερα στις Κυκλάδες. Κάτι τέτοιο θα σηματοδοτήσει την ανάδυση ενός σημαντικού ανταγωνιστή για το νέο σχήμα HSW – Attica.
Καταβολή τιμήματος
Η Attica θα καταβάλει 30,61 εκατ. ευρώ σε μετρητά στο πλαίσιο της συμφωνίας αυτής. Επίσης θα διαθέσει η ίδια 24.145.523 νέες κοινές ονομαστικές μετοχές της, οι οποίες θα προέλθουν από αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου για να χρηματοδοτήσει την συμφωνία. Η αγορά των 1.250.000 μετοχών εκ του πλειοψηφικού (50,3% ή 39.039.833 μετοχές) πακέτου της HSW, έχει ήδη ολοκληρωθεί, με καταβολής μετρητών, ενώ οι υπόλοιπες 37.789.833 μετοχές θα αποκτηθούν βάσει συμφωνίας, η οποία τελεί υπό την έγκριση των αρμοδίων κανονιστικών και λοιπών αρχών. Εφόσον ολοκληρωθεί η συμφωνία, και πάρει τις απαραίτητες εγκρίσεις η Attica Group πρακτικά διπλασιάζει τα μεγέθη της και αποκτά κυρίαρχο ρόλο στην επόμενη μέρα της ελληνικής ακτοπλοΐας.
Οι δύο εταιρείες HSW και Attica Group ελέγχουν είκοσι (20) και δώδεκα (12) πλοία αντίστοιχα. Συνολικά οι τέσσερις μεγάλες ακτοπλοϊκές εταιρίες, δηλαδή οι Μινωικές Γραμμές, η ΑΝΕΚ, η Hellenic Seaways και η Attica Group, ελέγχουν και εκμεταλλεύονται 45 πλοία.
Στην ελληνική αγορά ο όμιλος Attica δραστηριοποιείται στις γραμμές Πειραιάς – Κυκλάδες, Πειραιάς – Δωδεκάνησα, Πειραιάς – Κρήτη (σε κοινοπραξία με την ΑΝΕΚ) και Πειραιάς – Βόρειο Αιγαίο. Παράλληλα λειτουργεί κοινοπρακτικά με την ΑΝΕΚ και στην Αδριατική. Επιπλέον σε συνεργασία με την τράπεζα BMCE Bank Of Africa Group του Μαρόκου έχει ξεκινήσει τακτικά δρομολόγια και στις γραμμές μεταξύ Μαρόκου και Ηπειρωτικής Ευρώπης μέσω της νεοσυσταθείσας εταιρείας Africa Morocco Links (AML).
Ισχυρή στις Κυκλάδες
Η Hellenic Seaways από την πλευρά της κατάφερε τα τελευταία λίγα έτη να αυξήσει σημαντικά τα μερίδια αγοράς της στις γραμμές των Κυκλάδων και του Βορειοανατολικού Αιγαίου μέσω νέων δρομολογήσεων. Συνολικά μετέφερε 5,3% λιγότερους επιβάτες από το 2015, αύξησε τη μεταφορά οχημάτων κατά 14,7%, ενώ μειώθηκε οριακά 1,1% η μεταφορά φορτηγών. Η δε παρουσία της στην επιμέρους αγορά των ταχύπλοων στις Κυκλάδες είναι κυρίαρχη, αν και οψίμως δέχεται ανταγωνισμό από την αναπτυσσόμενη Sea Jets.
Το φθηνό πετρέλαιο, «σωσίβιο» στα κέρδη των ακτοπλόων
Η ζήτηση για επιβατικές μεταφορές και μεταφορές οχημάτων από το 2009 μέχρι και το 2016 έχει μειωθεί κατά 46%.
«Η συρρικνωμένη σήμερα ακτοπλοϊκή αγορά σε μεγάλο βαθμό πληρώνει το κόστος ακραίων ανταγωνιστικών πρακτικών του παρελθόντος, οι οποίες οδήγησαν σε υπερπροσφορά χωρητικότητας, πολλά πλοία δηλαδή, η οποία συνοδεύθηκε και από υψηλό κόστος κεφαλαίου (νέα πλοία) αλλά και ναύλους εισιτηρίων με μηδενικά ή και αρνητικά περιθώρια κέρδους», σημειώνει στην «Κ» ο Γιώργος Ξηραδάκης, επικεφαλής της συμβουλευτικής εταιρείας XRTC, που ειδικεύεται στη ναυτιλία. Ο αθροιστικός κύκλος εργασιών των τεσσάρων «μεγάλων», δηλαδή Μινωικές Γραμμές, ΑΝΕΚ, Hellenic Seaways και Attica Group, κινείται πλέον οριακά πάνω από τα 700 εκατ. Αλλά τα τελευταία χρόνια τα λειτουργικά κέρδη ανέκαμψαν όπως και τα καθαρά, καθώς η αναδιάρθρωση των δρομολογίων, των ίδιων των επιχειρήσεων, των στόλων τους και, κυρίως, η μείωση του κόστους των καυσίμων από τα υψηλά των αρχών της δεκαετίας συνέβαλλαν στην έξοδο από τη βαθιά κρίση των προηγούμενων ετών που στοίχησε στην επιβίωση σε αρκετές μικρές αλλά και δύο τουλάχιστον μεγάλες ακτοπλοϊκές.
Τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) για τους τέσσερις ομίλους κινήθηκαν πέρυσι στα 152 εκατ. Επιπλέον οι τραπεζικές τους υποχρεώσεις από 1,2 δισ. το 2009 έχουν μειωθεί στα 858 εκατ. στα τέλη του 2016.
